آینده رابطه ترامپ، ایران و جهان

 هرمیداس باوند معتقد است که بسیاری از کشورهای تاثیرگذار مانند چین، روسیه و اتحادیه اروپا در حال تامل در خصوص نحوه ارتباط با آمریکا هستند و این مسئله را می‌توان از انتقادهای این کشور در خصوص سیاست‌های ترامپ دید.

به رغم سیاست نزدیک نخست وزیر انگلستان با آمریکا، جرمی کوربین رهبر حزب کارگر و نیز پارلمان انگلستان موضع منفی در قبال دعوت از ترامپ به این کشور اتخاذ کرده‌اند.

از سوی دیگر مشکلات عمیق ترامپ با چین و نیز مشروط کردن برداشتن تحریم‌های روسیه به بازگشتن شبه جزیره کریمه به اوکراین، افق روابط آمریکا با این دو کشور را تیره می‌کند. داود هرمیداس باوند از احتمال تجدید نظرجهانی در رابطه با آمریکا خبر می‌دهد.

تاثیر رفتار آمریکا بر کشورهای جهان
 
هرمیداس باوند در پاسخ به این پرسش که سیاست‌های ترامپ چه تاثیری بر سیاست خارجی ایران خواهد داشت، گفت: رویکردی را که اخیرا آمریکا بر علیه ایران در پیش گرفته که نهادها و افرادی را پس از آزمایش‌های سیستم موشکی ایران تحریم کرده و در عین حال هشدارهایی در خصوص اجاد تشتت در منطقه و حمایت از تروریسم بین‌المللی به ایران داده است، نشانه تغییر رویکرد آمریکا در خصوص ایران است و این رویکرد پیامدهایی اثر گذار به دنبال دارد.

وی افزود: تغییر رویکرد آمریکا با ایران می‌تواند رابطه کشورمان را با دیگر کشورها از جمله رابطه ایران با کشوهای اتحادیه اروپا، چین و روسیه را تغییر دهد. هرچند دو کشور چین و روسیه به تحریم‌ها اعتراض کرده‌اند اما با توجه به سابقه تحریم‌ها که یک جانبه و مضاعف است، اگر کشورهایی تحریم های ایران را رعایت نکنند، خود تحریم می‌شوند و در تعاملات اقتصادی و سیاسی و مالی‌شان اثر می‌گذارد.

هرمیداس باوند تصریح کرد: کشورهای عرب منطقه نیز ازاین موضع‌گیری آمریکا استقبال کرده‌اند و حتی نخست وزیر انگلیس هم ایران را متهم به ایجاد ناآرامی‌ها در منطقه کرده است. در پرتو موضع‌گیری‌های اخیر آمریکا، نوعی همکاری میان آمریکا، انگلستان و کشورهای عربی بر علیه ایران شکل گرفته است.

عدم وحدت استراتژیک مشکل سیاست خارجی ایران
 
این تحلیل‌گر مسائل بین‌المللی در پاسخ به این پرسش که آیا همان‌طور که آقای ظریف اعلام کرده است، امیدی به خروج از دشواری‌های پیش‌رو وجود دارد؟ گفت: ما بیشتر با گفتار و بیان برای خودمان ایجاد مشکل می‌کنیم و یک وحدت استراتژیک نداریم. هر مقامی در خصوص سیاست خارجی موضع‌گیری می‌کند و برخی از این واکنش‌ها از نظر زمانی زیاد خردمندانه نیست. پس از موضع‌گیری همه نهادها، وزارت خارجه آخرین کسی است که موضع‌گیری کرده و سعی می‌کند این موضع گیری‌های چالشی را تعدیل کند.

وی افزود: این موضع‌گیری‌ها بازتاب دارد. وقتی از توده آمریکا بهره‌برداری می‌شود، این گفتارها را به قصد و نیت تبدیل کرده و سعی می‌کنند خط و مشی‌های مورد نظر خود را مشروعیت بخشند. نوعی عدم وحدت استراتژی وجود دارد، در حالی که باید موضوعی که در سیاست خارجی اعلام می‌شود با سیاست وزارت خارجه همسو باشد و این نقطه ضعفی است که در سیاست خارجی اثر دارد.

احتمال تجدید نظر جهانی در رابطه با آمریکا
 
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در پاسخ به این پرسش که آینده ارتباط ایران با جامعه جهانی را چطور می بیند؟ گفت: خود اتحادیه اروپا در خصوص اظهار نظرهای ترامپ در خصوص اتحادیه اروپا، یک فکر ثانوی را برای بازنگری و بازتعریف احتمالی ایجاد کرده است. وقتی در پارلمان انگلستان اعلام می‌شود که مایل نیستند که ترامپ حضور پیدا کند و یا موضع گیری‌های چین نشان می‌دهد که این کشورها نیز در ارتباط‌‌شان با آمریکا دچار تردید شده‌اند و آینده نزدیک را با نگرانی‌ها و تردید‌هایی نگاه می‌کنند.

وی ادامه داد: بنابراین اتحادیه اروپا ظاهرا موضع نسبتا مساعدی به ایران دارد، البته باید موضع انگلیس مبنی بر موضع مشترک در مقابل ایران با کشورها منطقه را کنار بگذاریم. رابطه ایران با روسیه و با چین هم استراتژیک است. هر چند روسیه هم همیشه استفاده ابزاری می‌کند.

وی افزود: باید توجه داشت که چین فعلا مشکل جدی با آمریکا دارد و این باعث خواهد شد تا رابطه با ایران را حفظ یا گسترده‌تر کند. مشکلات آمریکا با چین در خصوص دریای چین، جزایر ماکائو و دیگر جزائر است. اخیرا در موضع گیری وزیر دفاع آمریکا نوعی هشدار به چین وجود داشت که در پی اشتباه چین در قدرت‌نمایی نظامی بود که با روش قبلی این کشور تفاوت داشت. رابطه آمریکا با روسیه نیز چندان مساعد نیست. نماینده دائمی آمریکا در سازمان ملل گفته است که برداشت تحریم‌ها این کشور منوط به الحاق شبه جزیره کریمه به اوکراین است که این عملا ناممکن است از این رو آینده رابطه روسیه با آمریکا خدشه‌های جدی دارد.

هرمیداس باوند در پایان گفت: فعلا همه کشورهای در خصوص رابطه با آمریکا دچار ارزیابی ذهنی هستند و باید موضع خودشان را در این خصوص مشخص کنند تا بعد تکلیف رابطه با ایران را مشخص نمایند. فعلا روسیه، چین و اتحادیه اروپا موضع گیری مثبتی دارند اما همراهی‌هایی بین آمریکا و کشورهای منطقه وجود دارد. موضع گیری‌های ترامپ البته تعارض‌های بنیادی با خود دارد، اما باید دید در آینده نزدیک هشدارهای که داده شده و شبه اولتیماتوم‌هایی که ابراز شده به کجا می‌رسد. در خصوص ترکیه نیز باید گفت که این کشور فعلا با روسیه و ایران بر سر حل مسائل سوریه متحد شده است، هرچند ابرازنظرهایی غیردوستانه یا ناخشنودانه در قبال رفتار ایران را به صورت مستقیم یا غیر‌مستقیم دارد.