«پلاسکو» را منفجر کرده اند؟

دود سفیدی که از آوار پلاسکو بر می آید چیست؟ آیا احتمال دارد پلاسکو را منفجر کرده باشند؟ چرا در فیلمهایی که از فرو ریختن پلاسکو وجود دارد شیشه پنجره های طبقات پائین به یکباره بیرون می‌ریزد؟

اول لازم می‌دانم چند نکته را در خصوص شایعه و شیوه ساخت آن برایتان بگویم؛ یک شایعه قوی نیازمند بستر سازی اولیه است لذا سازنده ابتدا با ارائه مستنداتی که شما در صورت سرچ در اینترنت به آن خواهید رسید آغاز می‌کند این بخش که اغلب علمی است کاملا صحیح است، اینکه ماده منفجره‌ای وجود دارد که کارایی خاص در ذوب کردن فلز دارد، اینکه برای فرو ریختن بناهای بلند مرتبه چگونه عمل می کنند از این دست اطلاعات است.

بخش بعدی بستر سازی اجتماعی و روانی است که سازنده شایعه، از آن برای موجه نشان دادن شایعه استفاده میکند، اغلب تاریخچه ای از موارد مشابه یا تصاویری از یک واقعه حقیقی است ، در پایان ایجاد شبهه است با طرح سئوال و درخواست از مخاطب برای تخیل کردن و تمام نمودن سناریو پیشنهادی این شایعه انفجار مطرح شده برای پلاسکو تمامی آیتمهای ساخت شایعه را دارد.

برای پاسخ به این شایعه

اول از همه باید به اطلاعتان برسانم که دود سفیدی که از اوار پلاسکو بر می خیزد، نتیجه خنک کردن قطعات فلزی سازه ساختمان با آب است که بر اثر سوختن پارچه های که در میان طبقات بصورت فشرده قرار گرفته اند تا حد سرخ شدن گرم شده است. در حقیقت حجم عظیمی از بخار آب بر می‌خیزد.

دوم در خصوص آثار باقیمانده انفجار ادعا شده بر روی سازه، بنده در حین برش کاری سازه جهت خارج کردن آن در تمامی سه روز نخست حضور مستقیم داشتم و بطور قطع خدمت دوستان می‌گویم شاهد هیچ انفصال اعضا فلزی بر اثر انفجار یا گداخت متمرکز نبودم، بعد از ایجاد این شایعه از سه تن از اساتید سازه که در صحنه حضور داشتن نیز درخواست کردم تا در این خصوص بازدید مجددی داشته و بیطرفانه نظر بدهند که هر سه بر تخریب بر اثر چهار ساعت ادامه یافتن آتش سوزی داشتند.

ما حتی گروهی از اساتید داخلی و خارجی برای تحلیل رفتار سازه از اعضاء تشکیل داده ایم که نتیجه کار را حتما در ماه آینده در خدمت دوستان متخصص و عموم مردم قرار خواهیم داد.

سوم ادعا شده که برای مخفی کردن حقیقت، آوار باقیمانده را گروه امنیتی مخفی خواهند کرد، این دیگر آخر طنز است، بیش‌از یک هزار تن آوار در حال دپو در محلی مشخص است و هر وقت هر محققی بخواهد امکان دستیابی به آن وجود دارد، هم اکنون هم برداشتن نمونه از هر جای اوار ممکن و مقدور است و هر محقق متخصصی به راحتی می تواند با گرفتن مجوز ورود از آوار در صحنه حادثه نمونه بگیرد.

و نکته آخر، در مصاحبه هایی که با اتش نشانهای نجات یافته شده داشتم، انها از فرو ریختن سه مرحله ای آوار خبر دادن که بین دو مرحله آخر که اولی موجب شهید شدن اتش نشانهای ما و دومی موجب فرو ریختن کلی ساختمان شده است هشت دقیقه فاصله بوده است، ساختمان پلاسکو به خاطر طراحی خاصش که به طراحی تیوپ معروف است دارای تخریب منحصر به فردی بوده است به نحوی که اکنون آتش‌نشان‌هایی که در طبقه آخر بوده‌اند را در طبقه همکف و زیر زمین پیدا می‌کنیم و این نشان می دهد که آوار سقف‌های طبقات آخر در حین فرو ریختن به صورت فرو ریختن لبه های یک لیوان به داخل لیوان تخریب شده است و این موجب شده است که بیننده از بیرون احساس کند که انفجارهای عمدی موجب فرو ریختن است.

در پایان یک نکته باقی می ماند ، چند صدای انفجار شنیده شده در حین اتش سوزی، لازم است یاد اوری کنم که ساختمان پلاسکو گازکشی نشده بوده و مغازه دارها از کپسول گاز استفاده می‌کردند، لذا احتمال منفجر شدن یک یا چند عدد از کپسول‌های گاز در حین اتش سوزی چهار ساعته کاملا محتمل است لذا تمام کپسول‌هایی که از زیر اوار پیدا می‌شود را در محلی جداگانه نگهداری می‌کنند.

* مهندس علیرضا سعیدی - دبیرکل جمعیت کاهش خطرات زلزله ایران/ مدرس آواربرداری و آوارشناسی