«استفاده از فقه اهل سنت را نباید یک ایراد محسوب کرد؛ چرا‌که پیش‌از‌این نیز شیخ طوسی این کار را انجام داده بود؛ اما از دوران صفویه فقه شیعه مقداری محدود به منابع شیعی شد».
مراسم چهلم مرحوم آیت‌الله موسوی‌اردبیلی، روز گذشته در کانون توحید برگزار شد. این مراسم را انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها، مجمع مدرسین حوزه علمیه قم، انجمن اسلامی جامعه پزشکی ایران و انجمن اسلامی معلمان ایران برگزار کرده بودند. علی مطهری، محمد سروش‌محلاتی، علی شکوری‌راد و نجفقلی حبیبی درباره ویژگی‌های اخلاقی و عرفانی شخصیت مرحوم آيت‌الله موسوی‌اردبیلی به سخنرانی پرداختند. به گزارش ايلنا «علی مطهری» نایب‌رئيس دوم مجلس شورای اسلامی در این مراسم، درباره ویژگی‌های آیت‌الله موسوی‌اردبیلی گفت: «ایشان اعتدالی بود که نه دچار تحجر شد و نه دچار روشنفکری‌های بیجا. از سوی دیگر ایشان خدمات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی از‌جمله مدارس مفید، دانشگاه مفید، مسجد امیرالمؤمنین و کانون توحید داشت که همه اینها آثار خوبی برای جامعه ما دارد». او با اشاره به جلسات شهید مطهری در کانون توحید و مسجد امیرالمؤمنین، گفت: «پدرم پس از پایان یکی از جلسات دوره‌های شناخت در همین کانون توحید در راه برگشت و در‌حالی‌که همراه شهید باهنر بودند، به دست نیروهای ساواک دستگیر و به ایشان اعلام شد که شما ممنوع‌المنبر هستید. ایشان گفت من منبر نرفتم و کلاس درس بود که به او گفتند کلاس درس هزار‌نفری ما ندیدیم». مطهری به بیان خاطره‌ای از پدرش و آیت‌الله موسوی‌اردبیلی پرداخت و گفت: «به یاد دارم یک شب که مرحوم منتظری، مرحوم بازرگان و مرحوم موسوی‌اردبیلی چند روز قبل از انقلاب دور هم جمع شده بودند که در این حین خبر دادند عده‌ای از گروه‌های چپ می‌خواهند به زندان قصر حمله کنند. مرحوم پدر گفتند ما برویم جلوی اینها را بگیریم. من راننده بودم و به آنجا رفتیم. سکویی درست کردند و قرار شد آقای بازرگان و خودش که شناخته‌شده‌تر بودند، جلو بيايند و برنامه کمونیست‌ها را برهم بزنند». او با بیان اینکه انقلاب اسلامی نشان داد نیروی پنهانی به نام روحانیت در جامعه ما وجود دارد...که تا آن زمان جامعه‌شناسان به آن توجه نمی‌کردند، افزود: «در آن زمان نیروی روحانیت را به شکل دکور در جامعه ایران می‌دیدند که برای نیروی سیاسی و اقتصادی بود؛ اما با جنبش اسلامی تحلیل‌ها تغییر کرد».
او ادامه داد: «شهید مطهری در اسفند ۵۷ درباره روحانیت و انقلاب اسلامی بحثی داشت که برخی نکات آن شامل این بود که به‌شرطی‌که روحانیت وظایف خود را در آینده انقلاب درک کند، کار زیادی خواهد داشت».
نايب‌رئيس مجلس با بیان اینکه شهید مطهری به شباهت انقلاب ایران و انقلاب صدر اسلام نیز اشاره کرده است، گفت: «در آرای شهید مطهری به برخورد خوب مسلمانان با فرهنگ‌های مختلف اشاره شده است. در تاریخ اسلام می‌توان به نوع رفتار امام صادق (ع) با دیگر ادیان و فرهنگ‌ها اشاره کرد که چطور با افکار مختلف برخورد خوب و آرامی داشتند».
او به نظرات شهید مطهری درباره بحث آزادی بیان اشاره کرد و گفت: «ایشان می‌گوید هر موقع قطب مخالف از عقیده‌ای گرفته شود، حتما خود این عقیده به سمت فساد می‌رود. پیشنهاد ایشان این بود که در دانشکده الهیات یک استادی درس مارکسیست بدهد و استادان دیگر با او بحث کنند. ایشان مقایسه‌ای بین در خلوت واقع‌شدن قدرت از نظر اروپایی‌ها و در خلوت واقع‌شدن زن و مرد بیگانه در اسلام می‌کنند و می‌گوید همین تأکید را اروپایی‌ها درباره در خلوت واقع‌شدن قدرت دارند».
مطهری ادامه داد: «ایشان می‌گویند همان‌طور که درباره غریزه جنسی باید کنترل کرد، در موضوع برتری‌طلبی هم باید مراقب بود، با این تفاوت که اولی فردی است و دومی اجتماعی. درباره قدرت هم خلوت برای هر کسی ممکن نیست و علی ابن ابی‌طالب را می‌خواهد. روش ما در اولی خوب است؛ اما در دومی در حد صفر است. اروپایی‌ها چون به مسائل اجتماعی اهمیت می‌دهند، اجازه نمی‌دهد قدرت در یک جا متمرکز شود».
نايب‌رئيس مجلس به اختلاف‌نظرهای علما درباره حق رأی زنان در پیش از انقلاب اشاره کرد و گفت: «موضوع دخالت زنان در انتخابات در نظر نیمی از مردم آن زمان قابل‌هضم نبود. حضرت امام (ره) هم در آن زمان حتی درباره رأی زنان اعتراض کرده بود؛ اما بعدها نظرش عوض شد. شهید مطهری با این نظر موافق نبود و معتقد بود علما نباید خود را مخالف حق رأی زنان معرفی کنند. ایشان می‌گویند روحانیت باید پرچم اصلاحات را در دست داشته باشد و اجازه نداد دیگر گروه‌ها این پرچم را در دست داشته باشند. اینها باید اسلام را حل‌کننده بحران‌های اجتماعی معرفی کنند، نه بحران‌زا. در‌این‌صورت دیگر هیچ مکتبی علیه آنها قیام نمی‌کند».
مطهری به نگاه پدر درباره جایگاه روحانیت اشاره کرد و گفت: «شهید مطهری اصرار داشت روحانیت پست دولتی نگیرند و به کار خود مشغول باشند».
اردبیلی از فقه اهل سنت استفاده می‌کرد
«نجفقلی حبیبی» هم در سخنانی در این مراسم گفت: «مرحوم موسوی‌اردبیلی پیش از انقلاب فعالیت‌های فرهنگی بسیاری داشت که از‌جمله این موارد می‌توان به تأسیس مدارس مفید که درحال‌حاضر هم دایر هستند، اشاره کرد که نهایتا به تأسیس دانشگاه مفید هم منجر شد. تأسیس کانون توحید از دیگر فعالیت‌های برجسته مرحوم موسوی‌اردبیلی است که با طراحی و معماری مهندس میرحسین موسوی انجام شد».
به گزارش «ایسنا»، دبیرکل اسبق انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها با تأکید بر اینکه موسوی‌اردبیلی می‌کوشید تا با تکیه بر فقه، مسائل نوین جامعه را حل کند، گفت: «ایشان از فقهای نواندیش بود که می‌کوشید با استفاده از سنت‌های فقهی، مسائل جدید را هم حل کند».
حبیبی افزود: «یکی از کارهای بزرگ ایشان این بود که با تکیه بر تجربیاتش در دستگاه قضائی و مراجعه به منابع فقهی اهل سنت و تشیع، پژوهشی تطبیقی در زمینه حل مسائل فقهی جامعه انجام دهد و آن را به مردم ارائه دهد».
او ادامه داد: «استفاده از فقه اهل سنت را نباید یک ایراد محسوب کرد؛ چرا‌که پیش‌از‌این نیز شیخ طوسی این کار را انجام داده بود؛ اما از دوران صفویه فقه شیعه مقداری محدود به منابع شیعی شد».
حبیبی در پایان با گرامیداشت یاد و خاطره آیت‌الله موسوی‌اردبیلی، گفت: «ایشان مصداق عالمی بود که جامعه از علم وی استفاده کرد و بهره‌مند شد».
منبع: شرق
ارسال نظر
