رئیس سازمان میراث فرهنگی:ترجیح می‌دهم در متن باشم، اهل حاشیه رفتن نیستم/ اصل را روی شفافیت گذاشته‌ام

رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و معاون رئیس جمهور گفت: ترجیح می‌دهم در متن باشم، اهل حاشیه رفتن نیستم. معتقدم باید بدون جستجوهای فرعی به سراغ اصل برویم.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید؛ زهرا احمدی‌پور که 15 آبان ماه یعنی یک ماه پیش به عنوان رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری انتخاب شد، در گفت‌وگوی اختصاصی با ایسنا و پس از گذشت یک ماه از حضورش در این سِمَت، درباره‌ی سه حوزه‌ی کاری‌اش گفت: من اصل را روی شفافیت گذاشته‌ام و فکر می‌کنم خبرنگاران اگر کمک ما باشند این شفافیت ادامه پیدا می‌کند،‌ اما وقتی صداقت در میان نباشد، قدری نگران می‌شویم که نکند چیزهای دیگر اولویت ما باشد.

او با اشاره به پرسش یک خبرنگار صداوسیما از وی که در پرسش‌هایش به طور مداوم از کلمات «هیچ اقدامی انجام نشده، هیچ اتفاقی نیفتاده یا هیچ زیرساختی شکل نگرفته است»، می‌پرسید؛ اظهار کرد: در پاسخ به او گفتم که «اگر هیچ است، الان چه چیز را نقد می‌کنید؟» در واقع احساس می‌کنم این نوع برخوردها ممکن است حاشیه‌هایی را ایجاد کند، من هم ترجیح می‌دهم در متن بازی کنم، اهل حاشیه رفتن نیستم. ترجیح می‌دهم دوستان نیز در این متن با من وارد شوند و بازی کنند.

وی ادامه داد: بهتر است اصل موضوع و اِشکال مطرح شود و ما بدون جستجوهای فرعی به سراغ اصل برویم و جایی که فکر می‌کنیم لازم است کارهای خاص آن را انجام دهیم.

احمدی‌پور با اشاره به برخی تصاویر و عکس‌ها که از سوی دانشجویان یا خبرنگاران درباره‌ی وضعیت برخی بناها یا محوطه‌های تاریخی از زمان ریاستش در سازمان میراث فرهنگی به او فرستاده می‌شود، گفت: بدون استثنا عکس‌ها و آن مطالب را به مدیر کل استان و معاونت‌های مربوطه فرستاده‌ام و زیر آن نوشته‌ام «سریع پاسخ دهید»، مانند درخواستی که از سوی یک خبرنگار ناشناس برایم فرستاده شد و از مدیرکل تهران خواستم آن را پیگیری کند و او دو روز بعد پاسخ و تصویر را پیرو همان پیگیری برایم فرستاد.

اصل را روی شفافیت گذاشته‌ام

وی با بیان این‌که خبرنگاران می‌توانند کار دیده‌بانی انجام دهند، بیان کرد: در این کار هیچ اقدام تخریبی وجود ندارد. آن کار کمک می‌کند تا من جلوی یک اِشکال را بگیرم. اما وقتی یک نفر خبری سوخته از چهار سال پیش را مطرح می‌کند و من پس از پیگیری متوجه می‌شوم که آن اتفاق متعلق به پنج سال پیش است نه امروز، احساس می‌کنم در آن مشکلی وجود دارد.

او تاکید کرد: در این شرایط اگر صداقت نباشد، قدری نگران می‌شویم که نکند چیزهای دیگر اولویت ما باشد، بنابراین من اصل را روی شفافیت گذاشته‌ام و فکر می‌کنم خبرنگاران اگر کمک ما باشند این شفافیت ادامه پیدا می‌کند.

خبرنگاران «میراث‌بان» سازمان میراث‌فرهنگی باشند

معاون رئیس جمهور از خبرنگاران این حوزه‌ی فرهنگی خواست تا نام خود را به «میراث‌بان» تغییر دهند و به عنوان یک «میراث‌بان» به سازمان میراث فرهنگی کمک کنند و افزود: دوستان در این حوزه باید چشم‌های سازمان میراث فرهنگی باشند، اگر خبرنگاران چشمِ سازمان باشند، مشکلات نیز بهتر دیده می‌شوند.

وی با تأیید این نکته که بیشتر خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی و گردشگری با سابقه‌ی 10 ساله در این حوزه فعالیت می‌کنند، بیان کرد: من تعارف ندارم که بگویم خبرنگاران چشم سازمان هستند، در این زمینه اغراق نمی‌کنم، چون در حال حاضر ظرفیت و توانایی پایش را ندارم، اما خبرنگاران به عنوان میراث‌بانان خوبِ این حوزه، می‌توانند هر جا که احساس خطر کردیم، به هر سه حوزه‌ی این سازمان کمک کنند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اظهار کرد: به مسئول روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی نیز تاکید کرده‌ام که از این نوع عملکرد توسط خبرنگاران استقبال می‌کنم، حتی معتقدم خبرنگاران را باید به جلسات اقتصاد مقاومتی استان‌ها برد تا آن‌ها نیز وضعیت کارها، محدودیت‌ها و هر اقدامی که در شهرستان‌ها می‌شود را ببینند.

احمدی‌پور ادامه داد: معتقدم من به عنوان رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نباید درِ سازمان را ببندم، خودم داخل باشم و هر خبری که تمایل دارم را به خبرنگاران بدهم. این کار ضرورتی ندارد. خوب است که خبرنگار بداند چه کاری در سازمان انجام می‌شود و موضع سازمان نسبت به کارهای مختلف چیست؟ ‌و از سوی دیگر خبرنگار همراه ما در جلسات مختلف سازمان میراث فرهنگی شرکت کند تا اگر ما چیزی را از قلم انداختیم، نظر و قلم او چارچوب وظایف‌مان را به ما یادآوری کند.

در میراث فرهنگی موضوع تخریب از نقد جداست

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تاکید کرد: من اعتقاد ندارم که بگویم خبرنگار نبیند، نشوند و ننویسد یا جهت‌دار باشد، اما باید به این نکته نیز توجه کرد که «موضوعِ نقد از تخریب جداست».

از کمیسیون مجلس خواسته‌ام در این زمینه وارد شوند


یکی از مهمترین معضلات بخش میراث‌فرهنگی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نبود همکاری و تعامل میان برخی دستگاه‌های شهری مانند شهرداری، سازمان اوقاف یا برخی دستگاه‌های بین‌بخشی مانند ستاد فرمان امام (ره) و بنیاد مستضعفان است؛ معضلی که از ابتدای دولت تدبیر و امید مسئولان سابق میراث فرهنگی تلاش‌هایی را برای برطرف کردن مشکلاتش کردند، اما هنوز خروجی در این زمینه مشاهده نشده است. حالا احمدی‌پور به عنوان رئیس جدید این سازمان که شاید هنوز با مشکلات کلی در این زمینه مواجه نشده است، سعی می‌کند با راهکاری متفاوت در این زمینه برخورد کند.

او به خبرنگار ایسنا توضیح داد: بخشی از تلاشی که صندوق حفظ و احیا انجام می‌دهد، برای ایجاد فرصت‌هایی است تا برخی آثار تاریخی به عنوان امانت به صندوق احیا وارد شوند و با مرمت آن‌ها، بتوانیم از این بناها مراقبت کنیم. اما متأسفانه پشتوانه مالی ما بسیار کم است و این اتفاق باعث شده تا دست به دامان یکسری افراد که توان پرداخت پول را دارند، شویم. در حالی سرمایه‌دار تمایل دارد سرمایه خود را به سمتی ببرد که برایش سودهی داشته باشد و از سوی دیگر معمولا نگاه سرمایه‌داران این است که میراث‌فرهنگی سوددهی ندارد.

نگاه به ابعاد سه گانه درسازمان میراث، حاکمیتی است

او نگاه به ابعاد سه گانه‌ی موجود در سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری را یک نگاه کاملا حاکمیتی دانست و افزود: از نظر حاکمیت، صیانت و مراقبت را به صورت جدی پیگیری می‌کنیم. نگاه دولت نیز همین است. از سوی دیگر ممکن است اقدام برای باز پس‌گیری برخی بناهای تاریخی یا هزینه کردن برای ‌آن‌ها کار زیاد راحتی نباشد، اما اصل این است که یکسری دستورالعمل و قوانین باید باشد.

احمدی‌پور تاکید کرد: به جز دستورالعملی که درباره‌ی آثار متعلق به خاندان پهلوی وجود دارد و ما نمی‌توانیم به آن ورود کنیم، برای دیگر موارد امکان کمک از ظرفیت‌های قانونی دولت و مجلس وجود دارد.

وی ادامه داد:‌ به کمیسیون فرهنگی مجلس گفتم اگر به این قضیه ورود کنید و روی سرمایه‌های میراثی به نام «سرمایه‌های فرهنگی استانی» پلاک بزنید، کس یا نهاد دیگری نمی‌تواند به این قضیه ورود کند و نه شهرداری، نه مالک و نه وزارت راه و شهرسازی امکان تخریب دارد.

او با تاکید به این‌که در صورت ورود مجلس به این بحث؛ می‌توان این سرمایه‌های فرهنگی را به یک سرمایه بخشی، شهرستانی یا هر چیزی تبدیل کرد، افزود: معتقدم نمایندگان نظر و نگاه مثبتی در این زمینه داشتند، اما باید این اتفاق را به یک راهبرد تبدیل کرد که چطور می‌توان چنین کاری را انجام داد. حتی به آن‌ها تاکید کردم که باید در برنامه‌ها و شعارهای انتخاباتی خود بحث صیانت را به مردم منتقل کنند، درست مانند پیام‌هایی که معمولا در فضای انتخاباتی به مردم منتقل می‌کنند.

نگاه دولت به میراث‌فرهنگی، مثبت است

وی با بیان این‌که این آثار تاریخی، زمینه‌های هویت بخش کشور هستند، ادامه داد: اگر آن‌ها از بین بروند، ما ریشه‌های هویتی خود را گم می‌کنیم، نه این‌که فقط یک خانه، یا یک محوطه تاریخی یا یک قنات را از دست بدهیم، بلکه این‌ها ریشه‌های هویت سازمان هستند که از بین می‌روند. بنابراین اگر به اصالت و هویت اعتقاد داریم باید برای نگه داشتن آن‌ها تلاش کنیم.

رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با بیان این که خوشبختانه نگاه دولت نسبت به میراث فرهنگی بسیار مثبت است، افزود: با این وجود صندوقِ خالیِ دولت و تعهدات ایجاد شده عواملی هستند که اجازه نمی‌دهند به طور خاص به این قضیه ورود کنند.

او اضافه کرد: با این وجود جزو اولویت‌های‌مان در این سازمان است که نگاه حاکمیتی به میراث فرهنگی داشته باشیم، تا با آن نگاه بتوانیم از صنایعِ در اختیار، کمک‌های بیشتری بگیریم. تا این‌نگاهِ حاکمیتی نیز باعث ایجاد یک تعامل سازنده با دستگاه‌های دولتی نیز باشد.

استان قم هنوز در تدوین برنامه‌های خود جدی عمل نمی‌کند

با انتخاب رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به عنوان «مُعین» دو استان همدان و قم؛‌چند روز قبل از تغییر رئیس این سازمان صورت گرفت و با آمدن «زهرا احمدی‌پور» به عنوان رئیس این سازمان در حوزه اجرائی معاونت ریاست جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، وی موظف شد تا در جلسات «اقتصاد مقاومتی» این استان‌ها شرکت کند.

بنابراین احمدی‌پور به عنوان رئیس تازه انتخاب شده‌ی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هفته گذشته به استان قم رفت تا نخستین حضور در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی را تجربه کند.

او اما از عملکرد این ستاد مقاومتی رضایت چندانی ندارد، چون با آن‌چه به عنوان نخستین جلسه‌ی حضورش در این ستاد مواجه شد، احساس کرد که مسئولان این ستاد هنوز در کلیات باقی مانده‌اند و جدی عمل نکرده‌اند.


احمدی‌پور درباره‌ی عملکرد این ستاد مقاومتی به خصوص در سه حوزه‌ی کاری‌اش «میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» به ایسنا توضیح داد: باتوجه به این که ما «مُعین» استان قم هستیم، در بررسی‌های انجام شده در این جلسه؛ اصلی‌ترین نتیجه این بوده که استان در تدوین برنامه‌های خود زیاد جدی عمل نکرده است. آن‌ها سیاست را مشخص نکرده‌اند. سیاستی که باید ارزیابی می‌شد، وجود نداشت. این ستاد باید در قالب اقتصاد مقاومتی عمل می‌کرد، اما آن‌چه که با آن روبه رو شدم مانند این بود که گزارش عملکرد فعالیت‌های قبلی خود را ارائه می‌دادند.

وی اضافه کرد: در آن جلسه تفاوتی نداشت که نام «اقتصاد مقاومتی» باشد یا نه، به نظر می‌رسد با اجتماع و مباحث مطرح شده، اشکالات مشخص شدند و از این به بعد مُحرکی خواهد بود تا استان قم در مسیر اقتصاد مقاومتی خود و در راستای سیاست‌هایش برنامه‌ریزی کرده و روی همان ریل حرکت کند.

زبان میراث فرهنگی جای زیادی در قم نداشت

معاون رئیس جمهور در پاسخ به پرسش ایسنا که «به نظر می‌رسد در نخستین سفر کاری خود به استان قم، «میراث‌فرهنگی» تقریبا هیچ جائی نداشت» اظهار کرد: در این سفر و جلسات برگزار شده، به نظر رسید که زبان میراث فرهنگی زیاد جایی نداشت، یعنی کسی نبود که بخواهد از این حوزه حرف بزند. حتی در جلسه با تشکل‌های غیردولتی نیز بحثی در این زمینه مطرح نشد که البته امکان دارد هیچ تشکل غیردولتی، در این زمینه فعال نباشد.

او افزود: در این بازدید و جلسات برگزار شده، اصلا متوجه نشدم که برای این استان، کدام یک از حوزه‌های میراث فرهنگی، صنایع دستی یا گردشگری اهمیت دارد؟ به همین دلیل از آن‌ها خواستم نخست مشخص کنند روی کدام ویژگی باید تمرکز کنند، چون متوجه نشدم که برنامه‌های این استان روی کدام حوزه متمرکز است.

وی با بیان این‌که بحث صنایع‌دستی نیز در استان قم بسیار کم مورد توجه بود، افزود: با توجه به این که معمولا محیط گردشگری در استان قم نسبت به دیگر جنبه‌ها ارجحیت داشته است، به نظر می‌رسد دوستان نیز به سمت این حوزه رفته‌اند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اضافه کرد: با این وجود استان قم از بُعد میراثی و سابقه‌های آن، بناهای زیاد و مهمی با ظرفیت‌های میراثی ملموس و غیرملموس دارد، اما به نظر می‌آید که هنوز جهت‌گیری خود را به درستی مشخص نکرده بود، بنابراین مسیئولان این استان نخست باید اعلام کنند که برنامه‌ها در این سه عرصه چیست، تا براساس آن‌ها تمرکز کرده و کارها را انجام دهیم.

او در ادامه و پس از شنیدن برخی مشکلات در حوزه‌ی میراث فرهنگی در استان قم مانند  پیشروی در احداث مونوریل در محدوده‌ ی حریم حرم حضرت معصومه (س) که علاوه بر ازبین بردن حریم منظری این بنای تاریخی  و مذهبی ارزشمند باعث شده تا قنات‌های قدیمی در شبستان امام جواد (ع) در این حرم خشک شوند تا طرح حرم تا حرم در این استان که باعث تخریب بخش زیادی از محوطه‌ی تاریخی «قلی درویش» و بافت تاریخی قم شده است؛ اظهار کرد: باید خودم یا معاونان برای خحضور در جلسات اقتصاد مقاومنتی دست‌کم هر دو هفته یک بار به استان قم سفر کنیم و در هر سفر به یکی از ابعاد حوزه‌ی کاری خود نیز می‌پردازیم، که حتما این موارد نیز در آن‌ سفرها جای می‌گیرند.