تحولات اقتصادی خوبی پس از برجام صورت گرفته/ مهم نیست که چه کسی در کاخ سفید باشد/ ضمانت اجرایی برجام، قطعنامه فصل هفتم شورای امنیت است

معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه، در گفت‌وگویی به تشریح ابعاد جدید موضوع هسته‌ای و برجام پرداخت.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید؛ "مجید تخت روانچی" معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه کشورمان، در مصاحبه با برنامه من طهران شبکه خبری العالم شرکت کرد.

 *** هر نوع تمدید تحریم ها از سوی آمریکا نقض برجام و مردود است

 وی اظهار داشت: هر نوع تمدید تحریم های مربوط به برنامۀ هسته ای از نظر ما مردود است، همچنین هر نوع تحریمی که به بهانۀ دیگر اعمال شود، مردود و خلاف برجام است. در هر صورت باید منتظر بود تا مراحل بررسی طرح داماتو طی شود تا ببینیم مساله از چه قرار است.

 تخت روانچی اظهار داشت: مسلماً اگر آمریکایی ها بخواهند به سمت نقض برجام حرکت کنند، جمهوری اسلامی ایران دست روی دست نخواهد گذاشت، زیرا برجام، سندی مورد توافق همگان است.

 طرح داماتو و تاثیر آن بر برجام

تخت روانچی دربارۀ تصویب طرح داماتو در مجلس نمایندگانِ آمریکا و تاثیر آن بر برجام گفت: این موضوع در حال حاضر، در مجلس نمایندگانِ آمریکا مطرح شده است و هنوز یک مرحلۀ دیگر دارد و آن مطرح شدن در مجلس سناست و نهایتاً اگر در هر دو مجلس تصویب شود و رئیس جمهور آن را امضا کند، تبدیل به قانون می شود. این، یکی از مواردی است که ما هم در طول مذاکرات و هم پس از امضای برجام، آن را متذکر شده ایم و همه با موضع ما در این زمینه آشنا هستند.

معنی ندارد که فقط یک طرف به تعهدات خود پایبند بماند

 وی تأکید کرد: در واقع برجام، حکم ترازو را دارد که در یک کفۀ آن تعهدات یک کشور است و در کفۀ دیگر، تعهدات دیگر کشورها. بنابراین معنی ندارد که فقط یک طرف به تعهدات خود پایبند بماند، زیرا در این صورت توازن ترازو به هم می ریزد. این در حالی است که برجام، ترازویی است که توازن باید در آن، دائماً رعایت شود. یعنی از روزی که توافق امضا شد تا روزی که دورۀ برجام به پایان برسد، این توازن باید برقرار باشد. بنابراین نقض برجام معنی ندارد و اگر چنین اتفاقی بیفتد، به مثابۀ ضربه ای اساسی به برجام خواهد بود که ما برای رویارویی با آن سناریوهای مختلفی داریم اما از آن جا که هنوز اوضاع به آن مرحله نرسیده است، فعلاً صبر می کنیم تا ببینیم در عمل چه خواهد شد.

 اقدامات آمریکایی ها فضایی نامناسب و خصمانه ایجاد می کند

معاون وزیر امورخارجه در خصوص دیگر قوانینی که در آمریکا تصویب شده و با روح برجام مغایرت دارد، گفت: کنگرۀ آمریکا در طول ماه های گذشته، تحریم هایی را بررسی و یا تصویب کرده است. که این تحریم ها خصمانه و ضد ملت ایران است، و اگر بخواهد تبدیل به قانون شود، بعضی از آن ها را می توان خلاف برجام دانست. این حرکتی که آمریکایی ها می کنند، خود به خود فضایی نامناسب و خصمانه ایجاد می کند، اما دولت آمریکا متعهد شده است که برجام را رعایت کند، یعنی در چارچوب برجام، تعهدات آمریکا مشخص است.

 رفتار آمریکایی ها از نظر ما بدعهدی است

وی افزود: در حال حاضر ما به همین دولت فعلی آمریکا نیز انتقاداتی داریم زیرا در اجرای تعهدات خود بدعهدی هایی داشته است و اگر بخواهیم به طور روشن صحبت کنیم، می توان به مورد تعهد تسهیل فعالیت های بانکی اشاره کرد. اکنون برخی از بانک های بزرگ خارجی، آمادگی فعالیت بانکی در ایران را ندارند زیرا از آمریکا می ترسند، این فضایی که به وجود آورده اند، فضای بدعهدی است، آن ها متعهد شده اند فضایی به وجود بیاورند که برجام راحت اجرا شود نه این که در برابر اجرای برجام سنگ اندازی کنند. این رفتار از نظر ما بدعهدی است. ما به این رفتار دولت آمریکا انتقاد داریم و آن ها باید این بدعهدی خود را تصحیح کنند.

 تخت روانچی در ادامه گفت: در بخش مربوط به کنگرۀ آمریکا، آن ها در چند ماه گذشته طرح هایی ارائه کرده اند که اگر این طرح ها تصویب شوند و به قانون تبدیل شوند و مغایر با برجام باشند، حتما ما برخورد لازم را اتخاذ خواهیم کرد.

 باید ببینیم که رئیس جمهور جدید آمریکا چه کاری خواهد کرد

 تخت روانچی گفت: ما باید صبر کنیم و ببینم که رئیس جمهور جدید آمریکا وقتی وارد کاخ سفید شد، چه کاری خواهد کرد. عرض کردم که از نظر قوانین بین المللی، برجام یک سند بین المللی است که مورد تایید شورای امنیت قرار گرفته است و آمریکا متعهد شده است که اجرای برجام را تداوم بدهد.

 ضمانت اجرایی برجام، درحقیقت قطعنامه فصل هفتم شورای امنیت است

 وی در پاسخ به سوالی درباره ضمانت اجرایی برجام افزود: ضمانت اجرایی، درحقیقت قطعنامه فصل هفتم شورای امنیت است که لازم الاجرا است. آمریکا به عنوان یک عضو دائم شورای امنیت، خود این را تصویب کرده است؛ یعنی براساس قوانین بین المللی، آمریکا ملزم هست که این کار را انجام دهد. ممکن است سوال کنید که آیا این کار را می کند؟ اگر این سوال شود؛ می گوییم باید صبر کنیم و ببنیم که اینکار را می کند یا خیر.

 
تخت روانچی افزود: اگر (آمریکا) اینکار را نکند؛ ناقض صریح برجام در چشم مردم دنیا است و مشخص خواهد شد که چه طرفی ناقض برجام است و چه کسی به قول معروف دنبال شّر هست و در آن صورت هم، ما برنامه خاص خودمان را داریم ولی الان به نظر ما زود است که بخواهیم وارد آن مرحله شویم.

 مهم نیست که چه کسی در کاخ سفید باشد
 
تخت روانچی تأکید کرد: مهم نیست که چه کسی در کاخ سفید باشد، دولت آمریکا برای طول مدت اعتبار برجام، باید لغو تحریم ها را به صورت پشت سر هم ادامه دهد؛ یعنی وقتی که مثلا در دوران اوباما، ما مذاکره کردیم حالا رئیس جمهور بعدی، چه دموکرات، چه جمهوری خواه باشد، دولت آمریکا متعهد شده است که به رفع تحریم ها ادامه دهد، تا اینکه دوره برجام به اتمام برسد. این هم یک تفاهم بود که همه اعضای 1+5 و نماینده اتحادیه اروپایی به علاوه ایران به آن رسیدند.

تخت روانچی خاطرنشان کرد: برجام در شورای امنیت تصویب شد، یعنی مورد تایید شورای امنیت قرار گرفت و با اجماع تصویب شد. بنابراین از وزن خلص بین المللی برخوردار است.

 وی با اشاره با اینکه ایران همه تعهدات خود را انجام داده، اظهار داشت: گزارش های متعدد آژانس بین المللی انرژی اتمی را که ملاحظه می کنید می بینید که ایران تعهداتش را انجام داده است و یک نمونه ای نمی توانند پیدا کنند که بگویند ایران از زمانی که توافق اجرا شده الان یک سال و اندی است یک نمونه نمی توانند پیدا کنند که بگویند ایران تعهداتش را انجام نداده است.

وی تصریح کرد: خیلی انتظار بی جایی است که آمریکایی ها فکر کنند که ما باید تعهدات خودمان را اجرا کنیم و آنها نباید انجام دهند. این دیگر نیاز به گفتن ندارد که ما به آنها بگوییم که بفهمند. این مسئله روشن است و عقل سلیم حکم می کند که درمقابل یک سری کارهایی که شما می کنید، طرف مقابل هم یک سری ار باید انجام دهد. اگر طرف مقابل اینکار را نکند؛ معنی ندارد که از ما انتظار داشته باشد که این کار را بکنیم.

وی افزود: حالا این فقط موضع ما نیست. شما اگر بیانیه ای را که اتحادیه اروپا هفته گذشته یا 10 روز گذشته در سطح وزرای خارجه داد و صحبت هایی که خانم موگرینی نماینده سیاست خارجی اتحادیه اروپا بیان کرد، مشاهد کنید می بینید که به صراحت دوستان آمریکا در اروپا می گویند که برجام یک سند بین المللی است و باید اجرا شود و باید به آن احترام گذاشته شود. بنابراین آمریکایی ها نیاز ندارند که کسی به آنها (چیزی را) بگوید (زیرا) خودشان (اگر) استشمام کنند و بفهمند که فضای بین المللی چگونه است، خیلی روشن است که باید چطوری باید عمل کنند.

تخت روانجی تصریح کرد: روسیه و چین هم چنین موضعی دارند.

وی افزود: ما در مذاکرات بسیار همکاری خوبی با هیئت نمایندگی روسیه و هیئت نمایندگی چین داشتیم و الان بعد از اجرای برجام هم شما می بینید که ما در حوزه فعالیت های هسته ای صلح آمیز هم با چین در ارتباط با اراک همکاری داریم و هم با روسیه در ارتباط با فردو همکاری داریم، بنابراین دولت روسیه و دولت چین همنوا و هم صدا با بقیه کشورها در ارتباط با اجرای برجام - بدون پیش شرط و بدون اینکه بخواهد چیزی در آن دست بخورد- هستند؛ یعنی همین برجامی که مورد توافق قرار گرفته است.

 تخت روانچی اظهار داشت: درحقیقت چین و روسیه مثل اروپایی ها همراه هستند؛ یعنی اعضای 5+1 همگی متحد هستند که این (برجام) باید جلو برود؛ حالا سوال این است که آیا دولت جدید (آمریکا) اینکار را خواهد کرد یا خیر، در این زمینه باید ببنیم که چه خواهد شد.

 تحولات اقتصادی خوبی پس از برجام صورت گرفته است

 وی درباره مسائل و مشکلات بانکی پس از برجام افزود: تحولات خوبی پس از برجام در زمینه فعالیتهای اقتصادی خارجی صورت گرفته است، مانند اینکه صادرات نفت ما برقرار شده و توانستیم به سویفت وصل شویم و بانکهای متوسط خارجی با ایران کار می کنند، و همکاری های تجاری با بقیه کشورها درجریان است.

 وی افزود: مشکل مهمی وجود دارد، و آن بانکهای بزرگ خارجی هستند که عمدتا اروپایی می باشند. و آنها علاقه ای به همکاری ندارند و دلیل آن هم نگرانی از جریمه شدن توسط سیستم قضایی آمریکا است.

 تخت روانچی اظهار داشت: از دید ما این یک نوع بدعهدی آمریکا است، زیرا در خود برجام آنها متعهد شدند که برجام به صورت موفقیت آمیزی انجام شود؛ ولی وقتی یک بخش کار یعنی ارتباط بانکی ایران و "بانکهای بزرگ" مثلا اروپایی خوب انجام نشده، این امر بیانگر نوعی بدعهدی آمریکایی ها است.

 
وی افزود: ما در مواردی دیدیم که وزارت امورخارجه آمریکا در ظاهر می گوید که علاقه مند است برجام خوب اجرا شود، ولی همزمان وزارت خزانه داری آمریکا -که هردو نیز زیرمجموعه آمریکا هستند- پیام دیگری را به اروپایی ها منتقل می کند. این نوع بازی ها و رویکرد دولت آمریکا از نظر ما نوعی بدعهدی نسبت به برجام است که باید موتوقف شود.

 تخت روانچی درخصوص همکاری اروپایی ها گفت: ما با اروپایی ها همکاری های اقتصادی خوبی داریم، و می دانیم که اروپا در دورانی شریک تجاری شماره یک ما بود ولی در طول تحریم های ظالمانه خود به خود با آن تحریم ها همراهی کرد.

 وی افزود: اکنون پس از برجام اشتیاق بسیاری از سوی اروپا برای کار با ما وجود دارد، و ما در شرایط عادلانه و قراردادهای تجاری عادلانه از کار تجاری با اروپا استقبال می کنیم. در زمینه های صنعتی هم توافقهای خوبی انجام داده ایم که اجرای بعضی از آنها آغاز شده و برخی از آنها در حال مذاکره است، و در مجموع به غیر از بحث بانکهای بزرگ اروپا، در بقیه موارد کارهای ما به خوبی با اروپایی ها پیش می رود.

 نمی خواهیم بازار مصرفی اروپا باشیم
 
تخت روانجی گفت: البته به اروپایی ها تأکید کرده ایم که نمی خواهیم به عنوان بازار مصرفی آنها مطرح شویم که صرفا کالاهایی را به ایران صادر کنند، و حتما باید در همکاری ها، موضوع انتقال فناوری در آن دیده شده باشد، حتما و همکاری مشترک برای صادرات برای دیگر کشورها باشد، به صورتیکه یک نوع همکاری مشترک اقتصادی باشد، که هر دو طرف از آن نفع می برد نه اینکه یک طرف صادر کننده و یک طرف وارد کننده باشد.