مسکو، واشنگتن و تقابل در سوریه به سمت گذار از جنگ سرد

 بحران سوریه اینک مهمترین عرصه ای است که قدرت های جهانی را رو در روی یکدیگر قرار داده است. در این میان، برخی رسانه های غربی ضمن تلاش برای تاختن بر روسیه، خواستار گسترش مداخله نظامی آمریکا در سوریه شده اند.

درگیری های گسترده نظامی، مداخله بازیگران خارجی از طریق حمایت و تجهیز طرف های درگیر در بحران سوریه و حتی گفت وگوهای سیاسی تاکنون نتوانسته است گره از این بحران بگشاید.

اینک قلب بحران سوریه در حلب می تپد و دومین شهر مهم این کشور، صحنه درگیری تروریست ها و معارضان مسلح دولت دمشق با ارتش و جنگنده های روسی است. در این میان، جبهه ای عربی- غربی نیز برای جلوگیری از پیشروی های نیروهای دولتی به تکاپو درآمده است.

در ارتباط با تحولات سوریه، رسانه های غربی در تحلیل های خود از خط مشی روسیه در بحران سوریه انتقاد می کنند و چشم انداز روشنی هم از آینده ارایه نمی دهند. برخی تحلیلگران غربی حتی امیدوارند زمینه ای برای دخالت آشکار آمریکا در این بحران فراهم آید. این گزارش به برخی از تازه ترین تحلیل رسانه های غربی می پردازد.

***حقوق بشر؛ دستاویزی برای دخالت در سوریه
برخی رسانه های غربی تلاش دارند با دستاویزهای گوناگون همچون حقوق بشر، بر دولت دمشق فشار آورده و زمینه ساز گسترش مداخله مستقیم آمریکا در تحولات میدانی سوریه شوند.
تارنمای «فارین پالسی» روز دوشنبه 24 اکتبر (3 آبان) در تحلیلی درباره بایسته های دخالت های آمریکا در بحران سوریه نوشت: جایگاه آمریکا در جهان با بی توجهی به مسایل حقوق بشری در نقاط مختلف جهان تضعیف نمی شود. با وجود این و با توجه به روند نامطلوب تحولات سوریه بسیاری می خواهند که آمریکا در سوریه کاری انجام دهد.

این نشریه شناخته شده آمریکایی تاکید کرد: می توان بر اساس هدف کاهش مصائب بشری در نتیجه نقض حقوق بشر، یک حرکت منسجم برای دخالت در سوریه انجام داد. البته این اقدام نباید برپایه این فرضیه صورت بگیرد که ایالات متحده به خاطر منافع، امنیت و اعتبار خودش دست به این کار می زند.

همان روز تارنمای «گالف نیوز» تصریح کرد که زمان اقدام جدی آمریکا فرارسیده است. در گزارش تحلیلی گالف نیوز می خوانیم: واشنگتن و متحدانش برای نجات حلب باید به کمک های مرگبار و غیرمرگبار خود به گروه های معارض میانه رو در سوریه سرعت دهند و حتی ابعاد کمک ها را گسترده تر کنند.

در بخش دیگری از این گزارش آمده است: زمان آن رسیده است که ایالات متحده در موضوع سوریه، فعالانه تر وارد شود. اقدام های واشنگتن بر پایه چهار استدلال قابل انجام است. این توجیه ها عبارتند از پایان دادن به کشتار گسترده غیرنظامیان، حفاظت از بقای مخالفان میانه رو، تضعیف خوانش های تندروانه از بی تفاوتی غرب نسبت به بی عدالتی و سرانجام مجبور کردن «بشار اسد» به حضور بر سر میز مذاکره. آمریکا نباید خود را اسیر تغییر رژیم در سوریه کند و پیش از اینکه دیر شود باید اسد و حامیانش را وارد بازی کند. جهان انفعال آمریکا را نخواهد بخشید.

*** افزایش فشارها علیه روسیه
تارنمای روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» روز دوشنبه بیست و هفتم مهر در گزارشی نوشت: وزیران امورخارجه اتحادیه اروپا تصمیم گرفتند تا برای توقف حمله های ارتش سوریه به حلب، تحریم ها علیه دمشق را بیشتر کنند. این مقام ها در تلاشند تا به حمله های ارتش سوریه و روسیه به این شهر پایان دهند.

وال استریت ژورنال یکشنبه بیست و ششم مهر نیز در گزارشی به برنامه های آمریکا و انگلیس برای حل بحران سوریه اشاره کرد و نوشت: رهبران این کشورها می خواهند با تهدید و افزایش فشار بر روسیه به خشونت ها پایان دهند. روسیه پس از افزایش تحریم ها و اتخاذ برخی اقدام های تنبیهی از طرف کشورهای اروپایی از دخالت بیشتر در مسایل سوریه دست خواهد کشید و سرانجام این درگیری پنج ساله، به پایان خواهد رسید.

تارنمای روزنامه «شیکاگو تریبون» همان روز در تحلیل خود از برنامه های نظامی مشترک آمریکا و انگلیس علیه سوریه سخن گفت. این تارنما چنین نگاشت: وزیران امور خارجه این 2 کشور اظهار کردند که حمایت اروپایی ها از این برنامه ها ضعیف بوده است. به همین دلیل آن ها می خواهند با فشار بر اسد و پشتیبان اصلی وی یعنی روسیه، مانع درگیری ها در حلب شوند. بر پایه سخنان «جان کری» وزیر امور خارجه آمریکا، هنگامی که یک قدرت خارجی همچون روسیه حاضر به درگیری در چنین جنگی می شود و حتی اقدام به استقرار موشک می کند، احتمال رودررویی بیشتر می شود.

شیکاگو تریبون ادامه داد: هیچ طرفی نباید باعث روشن شدن آتش جنگ در سوریه شود چراکه این مساله، جنگ فرقه ای بزرگ تری را در خاورمیانه به راه خواهد انداخت.

*** بحرانی فراتر از یک جنگ سرد
با اوج گیری جنگ حلب، حجم حملات سیاسی- تبلیغاتی علیه مسکو در بحران سوریه تا اندازه ای افزایش یافت که حتی «ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری این کشور را به واکنش واداشت. روز یکشنبه بیست و پنجم مهر تارنمای شبکه تلویزیونی «سی.بی.سی» کانادا در تحلیلی عنوان کرد: پوتین و اسد به طور معمول در یک رسانه خارجی ظاهر نمی شوند. حتی وزیر امور خارجه روسیه نیز به ندرت با سی.ان.ان گفت وگو کرده است. شرایط و حجم فشار افکارعمومی تا اندازه ای پیش رفته که این مقام ها وارد عرصه رسانه شدند. مقام های ارشد روس همچون دیپلمات های آمریکایی به دیدار بازیگران منطقه ای رفته اند. با این حال جنگ در سوریه و محاصره حلب ادامه خواهد داشت.

برپایه تحلیل این تارنما، ویژگی های پوتین، انتقال موشک ها و استقرار دایم سربازان روسی در سوریه دارای پیام است. این مولفه ها درکنار رای منفی مسکو در شورای امنیت حاکی از آن است که بحران فراتر از یک جنگ سرد و کمتر از یک جنگ واقعی است.

به باور تحلیلگر سی.بی.سی، اکنون شکل تهاجمی از یک آرایش ژئوپلتیکی در حال برقرار شدن است که در آن روسیه در صدر هرم قدرت در جهان قرار می گیرد. با این روند، روسیه در همه مسایل بین المللی وارد می شود. وقتی آنان از برابری سخن می گویند یعنی برابری با قدرت بزرگ دیگر یعنی آمریکا را می خواهند.