صنعت گردشگري ايران در سال‌هاي قبل و به واسطه سياست‌هاي نادرست دولت‌هاي نهم و دهم در عرصه سياست خارجي كه منجر به افزايش تحريم‌ها و تهديدها شد، لطمات بسياري ديد؛ اما در شرايط كنوني و در دوران پساتحريم كه تبليغات ضد ايراني ديگر محلي از اعراب ندارد، در انتظار تحول است
ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتي براي حضور ٢٠ ميليون گردشگر در ایران برنامه‌ریزی کرد سهم صنعت گردشگری در تولید ناخالص داخلی به ٦/٧ درصد رسید.در ماه‌هاي اخير رسانه‌هایی چون گاردین، دیلی‌تلگراف، تراول ویکلی، نیویورک‌پست، یورو‌نیوز و بی‌بی‌سی ایران را در ردیف ١٠ کشور شگفت‌انگیز دنیا، ١٠ مقصد برتر دنیا برای سفر و کشوری با جاذبه‌های خاص معرفی می‌کنند. این موضوع در شرایطی رخ می‌دهد که دولت گذشته با ایران‌هراسی درهای کشور را به روی صنعت گردشگری بست؛ حالا اما گشایشهای ناشی از تدبیر در دیپلماسی خارجی باعث شده است که بزرگترین رسانه‌های جهان مردم را به دیدار از ایران تشویق کنند.
آمار گردشگراني كه به ايران سفر كرده‌اند از دو‌میلیون و ٢٧٠هزار نفر در سال ٨٨ به پنج‌میلیون و ١٨٠هزار نفر در سال ٩٤ افزایش داشته است. براساس آخرين گزارش شوراي جهاني سفر و گردشگري سهم مستقيم سفر و گردشگري در توليد ناخالص داخلي ايران در سال ٢٠١٥ به ٧٩٣هزار میلیارد ریال (معادل ٧,٦درصد از توليد ناخالص داخلي) رسيده و انتظار مي‌رود در سال ٢٠١٦ تا ٩.٥درصد يعني ٨٣٩هزار ميليارد ريال افزايش يابد. ايران بر اساس سياست‌هاي تدوين‌شده خود را براي پذيرايي از ٢٠ ميليون گردشگر در سال ١٤٠٤ مهيا مي‌كند، چشم‌اندازي كه مي‌تواند اقتصاد كشور را متحول كند.
گردشگری جانشین نفت شود
امروز يكي از مهم‌ترين پرسش‌هاي شهروندان ايراني از دولتمردان خود اين است كه چرا براي اصلي‌ترين بيماري اقتصاد كشور يعني وابستگي به نفت چاره‌اي انديشيده نمي‌شود؟ افزايش سطح ارتباطات و تحصيلات باعث شده تا جوانان كشور اين سوال را مطرح كنند كه چرا كشورهاي همسايه ما نظير تركيه توانسته‌اند از كنار صنعت سبزي نظير گردشگري ميلياردها دلار سرمايه جذب و هزاران فرصت شغلي ايجاد كنند اما ايران نتوانسته نقش موثري در اين بازار داشته باشد؟ اينكه ايران با داشتن تمدني غني كه از آن به‌عنوان رنگين‌كمان اقليم و فرهنگ ياد مي‌شود، نتوانسته از اين ظرفيت استفاده كند براي فعالان اين عرصه جاي سوال دارد.رشد و توسعه صنعت گردشگري علاوه بر رهاندن كشور از اقتصاد تك‌محصولي مبتني بر نفت، به توزيع عادلانه درآمدها و ايجاد اشتغال پايدار نيز نيم‌نگاهي دارد. گردشگري از زاويه ديگر افق جديد و فرصت استثنايي براي كاهش نقش‌هاي مخرب سياسي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي ايجاد مي‌كند و مي‌تواند به تقويت صلح و دوستي منجر شود.صنعت گردشگري ايران در سال‌هاي قبل و به واسطه سياست‌هاي نادرست دولت‌هاي نهم و دهم در عرصه سياست خارجي كه منجر به افزايش تحريم‌ها و تهديدها شد، لطمات بسياري ديد؛ اما در شرايط كنوني و در دوران پساتحريم كه تبليغات ضد ايراني ديگر محلي از اعراب ندارد، در انتظار تحول است.
اين تحول اگر همسو با ايجاد سازه‌هاي ژئوپلتيكي گردشگري، همكاري با سازمان‌هاي جهاني و منطقه‌اي و تقويت روابط سياسي، اجتماعي و اقتصادي باشد، قطعا مي‌تواند پاسخ درخوري به سوالاتي دهد كه در افكارعمومي ايجاد شده است. با به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای و عملیاتی‌شدن برجام، امروز ایران تبدیل به یکی از کانون‌های توجه و سرمایه‌گذاران عرصه گردشگری شده و آنها در حال ارزیابی جوانب مختلف سرمایه‌گذاری هستند.رفت‌و‌آمد ده‌ها هيأت سياسي و تجاري كشورها به ايران در يك سال گذشته هنوز موجب تحول چنداني در بخش سرمايه‌گذاري با وجود افزايش چشمگير شمار گردشگران نشده است؛ شايد علت اصلي اين موضوع را بايد در ترسو بودن سرمايه دانست. كارشناسان معتقدند يك سال زمان زيادي براي جلب اعتماد از دست رفته نيست. سرمایه‌گذاری یک امر بلندمدت و کاملا کارشناسانه است؛ به این معنا که یک سرمایه‌گذار برای آن‌که در هر حوزه‌ای بخواهد سرمایه‌گذاری کند ازجمله در حوزه گردشگری لازم است که ابتدا فضای کسب‌و‌کار را بسنجد و شرایط عمومی اقتصادی آن کشور را بررسی و تجزیه و تحلیل كند؛ امنیت سرمایه‌گذاری را از جهات مختلف بررسی کند و ثبات قوانین و مقررات را در کشورها مورد مطالعه قرار دهد و....
صنعت گردشگری براي كندن لباس بی‌اعتمادی که تا قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم در فضای داخلی و خارجی اقتصاد کشور ايجاد شده نيازمند زمان است. اثرات تحریم‌ها بر گردشگری فقط به اثرات اقتصادی خلاصه نمی‌شد، تحریم‌ها اعتبار و امنیت را در گردشگری کشور ما هدف گرفته بود تا جایی که بسیاری از کشورها نظیر استرالیا و انگلیس به شهروندان خود هشدار داده بودند که به ایران سفر نکنند. خوشبختانه به یمن توافق هسته‌ای تردید‌ها از بین رفته و هشدارهای سفر به ایران جای خود را به ستایش جاذبه‌ها و فرهنگ ایران داده است.امسال دولت براي تسريع در برخي طرح‌ها در چارچوب اقتصاد مقاومتي اولويت‌هايي را در نظر گرفته و همه دستگاه‌ها و بانك‌ها را ملزم به كمك به اجراي اين طرح‌ها در كوتاه‌ترين زمان ممكن كرده است. بر اين اساس سرمايه‌گذاري در حوزه زيرساخت‌هاي صنعت گردشگري، اماكن اقامتي و تأسيسات گردشگري بر پايه اجرايي‌كردن سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي و عبور از اقتصاد وابسته به نفت اولويت يافته كه عبارت از تدوين بسته حمايت از كارهاي توليد صنايع دستي و فرش، ايجاد ظرفيت‌هاي جديد در هتلينگ و نیز تدوين بسته حمايت از گردشگري (از ابعاد سخت‌افزاري و نرم‌افزاري) است.
احیای اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی
مديرکل مناطق نمونه و زيرساخت‌هاي گردشگري در معاونت سرمايه‌گذاري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در این‌باره به «شهروند» مي‌گويد: اکثر سرمايه‌گذاران خارجي مايل هستند هتل‌هايي با ستاره‌هاي بالا بسازند و اين را مي‌دانند ايران بازار مناسبي براي سرمايه‌گذاري در اين مورد است. حضور ٦٤ سرمايه‌گذار از ١٧ كشور جهان در همايش فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري در گردشگري مويد اين واقعيت است كه آرام‌آرام از هزينه‌هاي ريسك سرمايه‌گذاري در ايران كاسته مي‌شود. او ادامه می‌دهد: نكته قابل توجه اين است كه گردشگران خارجی تنها با ۲۵درصد حس امنیت پا به ایران می‌گذارند؛ اما به هنگام خروج از ایران با ۹۵درصد امنیت خاطر به کشورشان باز می‌گردند، به اين ترتيب بايد منتظر بود تا اين حس در بدو ورود افزايش يابد.
ضرورت ايجاد ظرفيت در هتلينگ مورد توجه نهادهاي حاكميتي است چنانچه رجایى، نماينده مجلس با تأکید بر اینکه باید سرمایه‌گذاران بخش خصوصى را در زمینه هتلینگ گردشگران حمایت کرد، معتقد است: سرمایه‌گذارى توانمند در بخش هتلینگ سبب ارایه خدمات مطلوب به گردشگران و در نتیجه عامل مهمى براى توسعه گردشگرى مى‌شود و باید در این بخش با حمایت از سرمایه‌گذاران و اعتماد‌سازى در زمینه سرمایه‌گذارى آنان بستر را براى رونق اقتصادی این بخش فراهم کرد.رقم‌هايي كه از كسب درآمد توسط كشورهاي منطقه از گردشگري اعلام مي‌شود حسرت‌آور است. تركيه در سال‌هاي گذشته مقصد گردشگران بسياري بوده و ايرانيان ميليون‌ها دلار در اين كشور هزينه كرده‌اند. از آنجا كه ورود هر گردشگر سبب ایجاد مشاغل مستقیم و غیرمستقیم مى‌شود و رونق اقتصادی به دنبال دارد، اين كشور توانسته رشد حيرت‌انگيزي در عرصه اقتصادي داشته باشد.
گردشگری صنعت پیشروی اقتصاد مقاومتی
اگر پنج محور درون‌زا، برون‌گرايي، عدالت بنياني، مردمي‌بودن و دانش‌بنيان به‌عنوان رويكرد‌هاي اقتصاد مقاومتي مطرح است، بدون ترديد صنعت گردشگری به‌عنوان صنعتی پیشرو یکی از مصداق‌های بارز اين نگرش است. از آنجا که صنعت گردشگری صنعتی مبتنی بر جامعه میزبان است؛ هم از نظر منابع و هم از نظر نیروی انسانی کاملا در بطن جامعه شکل گرفته و اثرات اقتصادی خود را شامل آنها می‌کند؛ لذا این صنعت به‌عنوان یک اقتصاد درون‌زا پتانسیل بالایی را برای توسعه اقتصادی کشور در راستای شعار اقتصاد مقاومتی فراهم می‌آورد.
ثبات در رشد صنعت گردشگری طی ٥٠ سال اخیر نشان‌دهنده جایگاه این صنعت در اقتصاد کشورها است؛ به‌طوری که گردشگری جهانی با ٤درصد رشد طی سال ٢٠١٥ برای چهارمین سال متوالی از تجارت جهانی پیشی گرفته است. این صنعت طی یک سال گذشته یک تریلیون و ٤٠٠میلیارد دلار درآمد داشته است. بازار گردشگری بازاری رو به رشد است؛ بازاری که در بیش از ١٠٠ کشور جریان دارد و موجبات جابه‌جایی بیش از یک‌میلیارد انسان در این کره خاکی می‌شود؛ به همين دليل است كه مقام معظم رهبری از گردشگری به عنوان یک مزیت اقتصادی ياد مي‌كند.
گردشگران ایران به ٢٠میلیون نفر می‌رسند
سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در شهريور ماه سال‌جاري همايشي با حضور كشورهاي آسيايي در تبريز برگزار كرد. رئيس اين سازمان در سخنراني خود گفت: براساس یک برنامه‌ریزی در دو مرحله ٥ ساله به دنبال افزایش تعداد ورود گردشگران خارجی به ایران هستیم که بر همین اساس درصدد هستیم تا تعداد گردشگران خارجی ورودی به ایران ظرف ده ساله آینده به ٢٠میلیون نفر افزایش یابد.
تحرك خود ايران باعث شده است تا «طالب ريفاعي» دبيركل سازمان جهاني جهانگردي خطاب به حاضران در مجمع وزاري آسيايي در تبريز بگويد: تحیات ما را از سازمان جهانی گردشگری، آژانس تخصصی سازمان ملل متحد در حوزه گردشگری پذیرا باشید. همکاری‌های منطقه‌ای یکی از ستون‌های توسعه گردشگری است و ما از این ابتکار عمل استقبال می‌کنیم. گردشگری یکی از پرسرعت‌ترین و مرتبط‌ترین بخش‌های اقتصادی، اجتماعی زمانه ماست. در سال ٢٠١٥، نزدیک به ١,٢میلیارد نفر از مرزها عبور کردند؛ این رقم در سال ٢٠٣٠ به ١.٨میلیارد نفر افزایش خواهد یافت. بخش گردشگری ١٠درصد از تولید ناخالص جهان و ٧درصد از تجارت جهانی و از هر یازده شغل یک شغل را به خود اختصاص داده است. گردشگری این قابلیت را دارد که پرتنش‌ترین چالش‌های جهانی را هدف قرار دهد. برای گشایش این قابلیت، همه ما باید باهم برای ایجاد گردشگری پایدار، فراگیر و قابل دسترس در تمام گوشه‌های جهان کار کنیم.
انقلاب هتل‌سازی در دولت یازدهم
سلطاني‌فر در اين‌باره مي‌گويد: انقلاب هتل‌سازی در دولت تدبیر و امید آغاز شده است و تاکنون در ٣ سال گذشته ٣٥ هتل ٤ و ٥ ستاره ساخته و بهره‌برداری شده است و در ٥ سال آینده یعنی تا پایان دولت دوم تدبیر و امید حدود ١٧٠ هتل٤ و ٥ ستاره دیگر که هم اکنون عملیات ساخت آنها آغاز شده است به بهره‌برداری می‌رسد؛ به عبارت دیگر در طول ٨ سال دولت تدبیر و امید تعداد هتل‌های ٤ و ٥ ستاره جدید به ٢٠٠ مورد می‌رسد.
قرار است تا پایان فعالیت دولت یازدهم، ١٢٠هزار فرصت شغلی در حوزه گردشگری، صنایع دستی و برخی فعالیت‌های میراث ایجاد شود. به همين دليل اسحاق جهانگيري به‌عنوان فرمانده ستاد اقتصاد مقاومتي مكمل سياست خارجي در پساتحريم را اقتصاد مقاومتي دانسته و با اشاره به حمايت از سرمايه‌گذاران خارجي در بخش گردشگري تأكيد مي‌كند: گردشگري نوين به‌عنوان يك صنعت نيازمند ايجاد زيرساخت‌هاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري جديد است. ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي درصدد است تا هر مانعي كه باعث دشواري در سفر گردشگران خارجي به ايران مي شود را مرتفع كند تا عدد ٢٠ ميليون گردشگر هر چه زودتر محقق شود و با ساخت اماكن اقامتي و تأسيسات گردشگري بر پايه اجرايي‌كردن سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي عبور از اقتصاد وابسته به نفت را به اذهان پرسشگر مردم پاسخ دهد.
منبع: شهروند
ارسال نظر
