آشفتگی مو های سپید در هفته ملی سالمند

می گویند تا 35 سال دیگر تعدادشان با نوجوانان برابر خواهد شد و مشکلاتشان بیشتر. پدیده سالمندی زنگ خطری که سال هاست در همه دنیا به صدا درآمده و ایران نیز از آن بی نصیب نمانده است . این در حالی ست که زیرساخت های لازم برای پذیرش این موضوع در کشور وجود ندارد.

ایران پیرتر می شود

براساس آمار، در سال ۱۳۳۵ سه درصد از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دادند این در حالی است که این رقم در سال ۱۳۹۰ به 2/8 درصد رسید. رقمی که هر سال بیشتر از سال قبل می شود. آنگونه که سال گذشته علی اکبر سیاری معاون وزیر بهداشت اعلام کرد این جمعیت به 6 میلیون نفر رسیده است. پیش‌بینی می‌شود تا سال 1404، 10 درصد جمعیت کشور و در سال 1430 نیز 21 تا 25 درصد کشور را سالمندان تشکیل دهند تا آنجا که تعداد افراد زیر 15 سال و افراد بالای 60 سال با هم برابر شوند.

معیشت مهمترین مشکل سالمندان

افزایش تعداد و بالاتر رفتن نرخ سالمندی در کشور همه ماجرای پدیده سالمندی در کشور نیست. این وضعیت اگر بدون برنامه ریزی باشد مشکلاتی را برای خودشان و کشور ایجاد خواهد کرد که یکی از آنها مشکلات معیشتی است. علی اکبر سیاری معاون وزیر بهداشت سال گذشته همزمان با روز ملی سالمند به 27 درصد سالمندانی اشاره کرد که بیکار و بدون حقوق بازنشستگی هستند. او به تحقیقی که دو سال قبل یعنی سال 92 انجام شده است اشاره کرد و گفت:«در آن تحقیق نشان داده شد که ٢٧‌درصد سالمندان بیکار و بدون حقوق بازنشستگی هستند. همچنین ١٧‌درصد آنها بدون هر گونه درآمد و حمایت مالی زندگی می‌کنند که نشان می‌دهد ۴۴‌درصد بازنشستگان حمایت مالی و حقوق بازنشستگی ندارند. براساس این تحقیق اولین تقاضای سالمندان حمایت مالی است و ٣٨‌درصد آنها تقاضای حمایت مالی دارند.»

درد مضاعف تنهایی

بر اساس آماری که سال گذشته منتشر شد ٨ تا ٩‌درصد از سالمندان تنها زندگی می‌کنند و ۵٢‌درصد از آنها احساس تنهایی می‌کنند. موضوعی که دیروز رئیس سازمان بهزیستی در نشست خبری خود آن را مهمترین جنبه منفی دوران سالمندی دانست. انوشیروان محسنی بندپی در این باره با بیان اینکه تنهایی یکی از جنبه‌های منفی سالمندی است که می‌تواند فرد را دچار نگرانی‌، اضطراب و... کند گفت:« در حال حاضر از هر ۱۰۰ سالمند ۱۳ نفر آنها تنها هستند. اکنون نگرانی‌هایی در خصوص تنهایی سالمندان در کشور وجود دارد زیرا اگر چه زمانی با مسئله کودک رها شده  در خیابان‌ها مواجه بودیم الان با پدیده سالمندان رها  شده در خیابان مواجه هستیم.»
معیشت و تنهایی همه مشکل سالمندان نیست. افزایش سن افراد را دچار بیماری های بسیاری می کند. مشکلات جسمی ناشی از پیری، بیماری های قلبی و عروقی، چربی بالای خون، مشکلات شنوایی و بینایی تنها بخشی از بیماری هایی است که فرد با افزایش سن دچار آن می شود.

اقدامات سازمان بهزیستی برای سالمندان

افزایش تعداد سالمندان پدیده‌ای جهانی است به طوری که تا 30 یا 40 سال دیگر از بزرگترین گروه های اجتماعی خواهند شد. موضوعی که ایران نیز از آن بی نصیب نخواهد بود. اما سالمندی امروزه تهدید نیست بلکه می توان با توانمند کردن آنها این موقعیت را به فرصت تبدیل کرد. موضوعی که به گفته رئیس سازمان بهزیستی در دستور کار این سازمان قرار دارد. محسنی بندپی رئیس سازمان بهزیستی در نشست خبری هفته ملی سالمند که دیروز برگزار شد با اشاره به افزایش تعداد سالمندان در کشور گفت:«سالمندی تهدید نیست بلکه نشان دهنده رفاه اجتماعی، ‌ حمایت اجتماعی، بهداشت صحیح و... در جامعه است که باعث شده  تا جمعیت به سالمندی برسد.»

او درباره اقدامات سازمان بهزیستی برای توانمندسازی سالمندان کشور بیان کرد:« با تلاش‌های دبیر خانه شورای عالی سالمندان در طول سه سال گذشته به ویژه یک سال اخیر مسئله سالمندی در کشور مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفت و بهزیستی نیز در این زمینه تلاش خوبی انجام داد.»

بندپی اختصاص ردیف خاص اعتبار دولتی برای سالمندان را یکی از این برنامه ها خواند و افزود:«در سال ۹۵ برای اولین بار ردیف خاصی از اعتبارات دولتی هم در وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی وهم سازمان بهزیستی کشور برای سالمندان در نظر گرفته شده است.» رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اقدامات صورت گرفته در استان ها بیان کرد:«در سال جاری در استان‌های ایلام وسیستان و بلوچستان طرح های حمایتی خوبی برای سالمندان به اجرا در آمد و علاوه بر آن در استان گیلان نیز  پایلوت طرح ایاب و ذهاب سالمندان به صورت رایگان انجام شد. همچنین با انجام حمایت‌های لازم در ۱۲ استان موفق به راه‌اندازی «بنیاد فرزانگان» شدیم. .»

تشکیل شورای عالی سالمندان

بندپی همچنین ترویج طب‌سالمندی و ارائه مراقبت‌های سالمندان  در کشور را از دیگر اقدامات سازمان بهزیستی برای خدمات دهی به سالمندان عنوان کرد و ادامه داد:‌«طی انعقاد تفاهم‌نامه‌ متعدد با موسسات آموزشی  کشور در جهت ترویج طب سالمندی و مراقبت‌های ویژه سالمندان به عنوان یک رشته علمی  در حال فعالیت هستیم و علاوه بر آن ترویج باشگاه ملی سالمندان را نیز در دستور کار خود داریم.»

 رئیس سازمان بهزیستی کشور همچنین از تشکیل شورای عالی سالمندان با حضور وزیر رفاه در هفته جاری خبر داد و گفت : «در سال جاری ضمن تخصیص بودجه سالمندان، شورای عالی سالمندان با حضور وزیر رفاه برگزار خواهد شد و محورهای فعالیت در حوزه سالمندی، نحوه حمایت های اجتماعی، نحوه رصد و پایش ‌شاخص‌های سالمندی و... در این شورا مورد بحث وبررسی قرار خواهد گرفت.»

سند سالمندان همچنان بلاتکلیف

اواخر دهه 80 تصمیم گرفته شد برای ساماندهی برنامه های حوزه سالمندان سند ملی در این زمینه تهیه شود. در همین راستا یک سند در وزارت بهداشت و سندی دیگر در سازمان بهزیستی کشور تدوین شد. سندهایی که همچنان روی کاغذ مانده و نه تنها اجرا نشده بلکه هنوز به تصویب نیز نرسیده است. دیروز رئیس سازمان بهزیستی کشور درباره آخرین وضعیت این سند گفت:« پیشنهاد ما این بود که این دو سند با هم ادغام شود تا اثربخشی بیشتری داشته باشد و این آمادگی ادغام هنوز هم در سازمان بهزیستی وجود دارد اما وزارت بهداشت متاسفانه به آن نپرداخته است. در حال حاضر دو سند سالمندی یکی از طریق وزارت بهداشت و دیگری از سوی بهزیستی آماده است که پیشنهاد ما آن است که سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور نسبت به ادغام این دو سند اقدام کند.»

محسنی بندپی افزود:«در برنامه ششم توسعه مشخص می شود که کدام دستگاه متولی اصلی سالمندی است؛ فقط 30 درصد مشکلات سالمندان به بخش پزشکی مربوط می شود با وجود این رفع مسائل سالمندی نیاز به همکاری تمام دستگاه ها مانند وزارت بهداشت و تامین اجتماعی دارد.»

 رئیس سازمان بهزیستی کشور ادامه داد:‌«سند وزارت بهداشت با تاکید بر حمایتهای پزشکی و مسائل بهداشتی سالمندان تدوین شده است واین در حالی است که تنها ۳۰ درصد مسائل سالمندی  به این وزارت‌خانه مربوط است و سند تدوین شده توسط سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر حمایت‌های اجتماعی وبهداشتی سالمندان تدوین شده که این دو سند می‌توانند مکمل یکدیگر باشند.»

بندپی در ادامه با بیان اینکه این آمادگی در بهزیستی وجود دارد که سند هر دو نهاد با یکدیگر ادغام شده و تبدیل به یک سند واحد شوند گفت: «با این حال در برنامه ششم توسعه کاملا مشخص خواهد شد که کدام دستگاه در کشور متولی اصلی سالمندان در کشور خواهد بود و تا آن زمان می‌توان با همکاری بین بخشی همکاری مضاعفی را در این حوزه به انجام رساند.»