کیانوش عیاری:خودم ذاتاً تلخ هستم

کیانوش عیاری گفت: شرم می‌دانم روزی را که برای تنویر افکار عمومی فیلم بسازم اما اگر فیلم‌هایم تلخ است برمی‌گردد به اینکه خودم ذاتاً تلخ هستم.

 کارگردان فیلم «خانه پدری» که عصر 27 شهریورماه در نشستی برای فیلم «پشت در خبری نیست» به کارگردانی شبنم عرفی نژاد سخن می‌گفت، علاوه بر توضیح درباره ساخت این فیلم به عنوان تهیه‌کننده ابراز امیدواری کرد که با تغییر شرایط، فیلم «خانه پدری» پس از شش سال اکران شود، چرا که آنچه درباره صحنه قتل به عنوان مشکل اصلی یاد می‌شود، از نظر او بهانه‌ای بیشتر نبوده است.

عیاری درباره ساخت فیلم «پشت در خبری نیست» که به نوعی سرگرمی محسوب می‌شود در بخش دیگری از سخنانش یادآور شد: در طول دوران فیلم‌سازی‌ام کارهایی را ساخته‌ام که ربطی به فیلمسازی من نداشته است، مثلاً بعد از ساخت «آن سوی آتش» که در سال 66 که فقط یک اکران چهار، پنج روزه داشت، سناریوهای من در فارابی و ارشاد رد می‌شد و از آن‌جا که به جز نجاری هیچ کار دیگری هم بلد نبودم و خیال فیلم‌سازی هم در سر داشتم سراغ ساخت آثار دیگری مثل «یک روز باشکوه» و «دو نیمه سیب» رفتم.

او افزود: البته در این فیلم‌ها هم هرآنچه را که لازم بود صرف کردم و انرژی زیادی گذاشتم، اگرچه با فکر من همخوان نبودند ولی به نظرم این فیلم «پشت در خبری نیست» هم کار جذابی بود، چون هر بار که خواستم بخش‌هایی از آن را به بهانه‌ای و برای انجام کاری ببینم آنقدر گیرایی داشت که تا انتها مرا با خود بکشاند.

او در پاسخ به اینکه چرا این فیلم را به جشنواره‌های خارجی ارائه نکرده است، گفت: شاید این فیلم ادعایی جز برای سرگرمی ندارد و برای تنویر افکار عمومی نیست. من خودم شرم می‌دانم روزی را که با این هدف فیلم بسازم و اگر هم فیلم‌هایم تلخ است به این دلیل است که خودم ذاتاً تلخ هستم و بیشتر نابه‌سامانی‌ها را می‌بینم.

وی خاطرنشان کرد: از آن‌جایی که فیلم‌هایی که می‌سازم قرار است ماحصل نوع نگاهم باشد در نتیجه آثارم مفرح و برای تفریح مردم نیست. با این حال برای من تفریح مناسب از تنویر افکار عمومی مهم‌تر است و این فیلم عمدتاً چنین رویکردی دارد.

عیاری که خود این‌روزها در تدارک ساخت فیلم جدیدش است با تأکید بر اینکه قصد ندارد فیلم شبنم عرفی‌نژاد را به لحاظ سرگرم‌کننده بودن در زمره آثار بیلی وایلدر بداند گفت: در حالی که این فیلم از نظر ریتم، ضرباهنگ و ساختمان ارزش قابل‌توجهی دارد اما قابلیت عرضه به جشنواره‌های متعدد جهانی را ندارد و نمی‌توانست در جشنواره‌ها عرض اندام کند.

او در پاسخ به سوالی دیگر که به مشاور کارگردانی او در فیلم «ملبورن» اشاره شد و اینکه چرا از پخش فیلم‌هایش حمایت نمی‌کند بیان کرد: مگر من از پخش فیلم‌های خودم می‌توانم حمایت کنم که از آنها حمایت کنم؟!

این فیلمساز ادامه داد: فیلم «خانه پدری»، «آبادانی‌ها» و «آن سوی آتش» همه یتیم بودند. چطور باید برای دیگران پارتی‌بازی کنم؟ با این حال فیلم «ملبورن» و «پشت در خبری نیست» هرکدام به نوعی برایم جذابیت دارند چون در هرکدام قابلیت‌هایی از سوی فیلمساز وجود دارد. هرچند فیلم «پشت در خبری نیست» برایم "آجیل" بهتری محسوب می‌شود.

تهیه‌کننده فیلم «پشت در خبری نیست» همچنین درباره ساخت این فیلم هم توضیح داد: شبنم عرفی‌نژاد که در سریال «روزگار قریب» به عنوان دستیار مشغول کار بود، این فیلم را در شرایطی ساخت که حتی یک ثانیه هم کارگردانی نکرده بود. این فیلم هفت سال قبل ساخته شد، آن هم در شرایطی که تلویزیون پس از سریال «روزگار قریب» می‌خواست مرا تشویق کند و تصمیم بر این شد که سالیانه در ساخت 10 فیلم نظارت داشته باشم و اگر در بین آن‌ها فیلمنامه‌ای قابلیت داشت به یک اثر سینمایی تبدیل شود. آن زمان در بین آن فیلمنامه‌ها دو اثر بودند که می‌شد، روی آن‌ها کار کرد و این فیلم یکی از آن‌ها بود که البته با تغییرات زیاد و پس از بازنویسی توسط خودم به اینجا رسید.

عیاری یادآور شد: ابتدا قرار بود این فیلم را مهدی هاشمی کارگردانی کند اما شرایط فراهم نشد و عرفی‌نژاد را که می‌دانستم توانایی خوبی دارد و در این حوزه کنجکاو است برای کار انتخاب کردم.

وی تأکید کرد: تجربه اول این فیلمساز آن هم برای کسی که یک ثانیه هم فیلم نساخته بود، بسیار چشمگیر است. هرچند با وجود دو سانس نمایش در جشنواره فجر و نظرات مثبتی که از ساخت آن گرفتم امکان اکران را تا به حال پیدا نکرد.

شبنم عرفی‌نژاد هم در سخنانی گفت: هیچ‌کس دلیل اصلی اکران نشدن این فیلم را متوجه نشد چون حتی در جشن انجمن منتقدان هم جایزه گرفت و اتفاقات خوبی برایش پیش آمد اما موفق به اکران آن نشدیم تا اینکه در گروه هنر و تجربه این اتفاق افتاد.

او همچنین افزود: پس از ساخت این فیلم دو فیلم تلویزیونی ساختم و دو فیلم سینمایی هم قرار بود بسازم که در مرحله پیش‌تولید انصراف دادم اما امیدوارم پس از فیلم جدید آقای عیاری بتوانم یک فیلم سینمایی دیگر بسازم.

در این نشست خسرو معصومی، سیامک اطلسی، صالح میرزاآقایی (بازیگر فیلم) از جمله هنرورانی بودند که فیلم را تماشا کردند و نظرات مثبتی را نسبت به آن مطرح کردند.

همچنین سیامک اطلسی و برخی دیگر از حاضران در این نشست ابراز امیدواری کردند که فیلم «خانه پدری» کیانوش عیاری سرانجام مجوز اکران عمومی بگیرد که در این باره عیاری تأکید کرد: همه‌چیز درباره نمایش داده نشدن این فیلم سوءتفاهم بوده است.