سنت‌شکنی قالیباف در ماه‌های آخر مسئولیت

شهردار تهران که در ١٢ سال گذشته با وجود قول خودش برای دادن سهم ١٠ ‌درصدی از مدیریت شهری تهران به زنان، جز چند مدیر زن، توجه و اقبالی به این موضوع نداشت، یکباره در ماه‌های پایانی این دوره مدیریت شهری، برای اولین بار یک شهردار زن را برای یکی از مناطق تهران انتخاب کرد.

محمدباقر قالیباف در حکمی که روز گذشته خبر آن منتشر شد، نرگس معدنی‌پور، مدیرکل امور بانوان شهرداری را به سمت شهردار منطقه ١٣ تهران منصوب کرد.

نرگس معدنی‌پور دارای فوق لیسانس مدیریت اجرائی است و پیش از دوره پنج‌ساله مدیرکلی‌اش در اداره کل امور بانوان شهرداری تهران، رئیس فرهنگ‌سرای فردوس بود. این فرهنگ‌سرا پیش از این با عنوان فرهنگ‌سرای دختران شناخته می‌شد.

جست‌وجو در سابقه و بایگانی اخبار به جز سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای او پیرامون مسائل حوزه کاری‌اش در اداره کل امور بانوان شهرداری تهران که همه حول محور مسائل زنان، حجاب، خانواده و ... است، هیچ اطلاعاتی از سوابق کاری، تخصص و دیگر وجوه مدیریتی شهردار جدید منطقه ١٣ تهران نمی‌دهد.

طبق آخرین اعلامی که روی پورتال شهرداری هم قرار گرفته است، تعداد انگشت‌شماری مدیر زن در رتبه ١٦ یعنی تا سطح مدیرکل قرار دارند. در رده ١٥ به عنوان معاونان مناطق و مدیران اداره کل، ٣٠ تا ٤٠ نفر و در رده ١٤ که شهرداران نواحی هم در آن رده قرار دارند، حدود صد نفر از زنان مدیر حضور دارند و این اعداد در مقابل نزدیک به ٤٠ هزار نیروی رسمی و پیمانی و ... در شهرداری تهران بسیار ناچیز است و در‌ عین‌حال با قول ١٠ درصدی شهردار برای سهم زنان از مدیریت شهری فاصله‌ای بزرگ دارد.

شهردار تهران نه‌تنها در جریان حواشی‌ای که موضوع تفکیک جنسیتی در شهرداری به وجود آورد، روند سیاست‌های کلی خود و اعتماد به مدیران زن را تغییر نداد و پای غیرت را درباره کار زنان و مردان در کنار هم وسط کشید؛ بلکه در تغییرات گسترده‌ای که از نیمه سال گذشته تا نیمه اول امسال در مدیریت مناطق و معاونت‌ها شروع کرده بود، هم سهمی برای زنان لحاظ نکرد.

اعضای شورای شهر تهران که در این سال‌ها همواره به این تغییرات گسترده بدون دلیل اعتراض داشته‌‌اند، دستشان در واکنش به این تغییرات بسته است؛ چراکه این انتصابات حق شهردار است. آنها تنها می‌توانند به طور لفظی و در صحن شورا نسبت به آن اعتراض کنند.

این انتصاب قالیباف در شرایطی انجام شده است که او تیر‌ماه سال ٩٣ در سخنان خود به‌عنوان سخنران پیش از خطبه‌ها در نماز جمعه تهران گفته بود: «ما غیرت دینی داریم. حرف ما این است که نباید اجازه دهیم یک خانم در طول زمان معاشرت بیشتری با نامحرمان داشته باشد تا با محرمان خود و شوهر و فرزندش؛ زیرا این موضوع کانون خانواده را تحت‌تأثیر منفی قرار می‌دهد».

او همچنین در شهریور‌ماه ٩٣ در افتتاحیه پنجمین نمایشگاه زنان و تولید ملی در سخنانی اعلام کرد: «هویت اسلامی و کرامت زن در جامعه و تربیت خانوادگی غیرت ما و عفت زنان و حرمت زن، اجازه نمی‌دهد آنها وارد برخی از کارها شوند».

شهردار تهران ادامه داد: «ما در شهرداری تهران پست‌هایی داریم که بسیار زمان‌بر است و حداقل ١٥ ساعت کار می‌طلبد یا باید تا پاسی از شب و صبح آن کار را انجام داد. آیا زنان باید در این پست‌ها حضور یابند؟ آنجا که ما نباید فرق بگذاریم، انسانیت انسان‌هاست که همه انسان‌ها را یک نوع ببینیم و جنسیت معنا ندارد».

احتمالا براساس همین نگاه شهردار تهران در ١٢ سال گذشته که بر مسند مدیریت شهرداری تهران بوده است، جز چند مدیر زن مسئولیت دیگری را به زنان نداده است. تعداد انگشت‌شمار مدیران زن که در سطوح بالای مدیریتی شهرداری تهران بوده‌‌اند، شامل سهیلا صادق‌زاده، معاون اجرائی اداره کل شهرسازی و طرح‌های شهری معاونت شهرسازی، نرگس معدنی‌پور در اداره کل امور بانوان، زمانی در اداره سلامت، فهیمه فیروزفر در ستاد توانمندسازی و زهرا مشیر به عنوان مشاور شهردار و رئیس ستاد توانمندسازی زنان شهرداری تهران بوده است. برخی از این افراد مانند زهرا مشیر که همسر شهردار تهران است، سال‌ها در این مسئولیت حضور داشته‌اند.

علاوه‌ بر‌ این، انتخاب اولین شهردار زن پس از ١٢ سال برای یکی از مناطق تهران آن هم ٩ ماه مانده به پایان دوره شهرداری قالیباف و نزدیک‌شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری و شورای شهر در سال ٩٦ را می‌توان از این منظر نیز بررسی و تحلیل کرد.

قرار است مراسم تودیع و معارفه نرگس معدنی‌پور از اداره کل بانوان شهرداری تهران به شهرداری منطقه ١٣ امروز برگزار شود.

اگرچه در ١٢ سال اخیر هیچ شهردار زنی در تهران انتخاب نشده است اما تا قبل از سال ٨٢، تهران، شهردار زن داشته و زهرا صدراعظم‌نوری به مدت هشت سال با حکم غلامحسین کرباسچی، شهردار منطقه هفت تهران بود.

البته شهرداران زن در دیگر شهرهای ایران هم کم نیستند و اتفاقا سن‌و‌سال آنها و میزان تجربیات‌شان آن‌قدرها زیاد هم نبوده؛ اما توانسته‌‌اند تاکنون تجربه خوبی در زمینه کاری خود به دست بیاورند.