از دیگر رویکردهای فرهنگی دولت روحانی در سه سال گذشته آشتی با نخبگان و اصحاب فرهنگ بوده است. به طوری که آشتی ملی نخبگان، فرهیختگان، روشنفکران و اصحاب قلم و هنرمندان با دولت روحانی، جایگزین رابطه قهری گذشته شد. امروز کمتر نخبهای از عدم باور به توانایی دولت یازدهم در عرصه فرهنگ سخن میگوید و از رهگذر این باور و فضای ایجاد شده، فرآیند خلق و تولید آثار متنوع هنری اعم از فیلم، موسیقی، تئاتر و... تسهیل شده است و اصحاب نشر و مطبوعات و فعالان عرصه اطلاعرسانی با محدودیتهای کمتری روبهرو هستند. قیاس وضعیت امروز با گذشته نه چندان دور پیش از ظهور دولت یازدهم که امنیت فرهنگی صاحبان قلم و فکر و اندیشه با مخاطراتی همراه بود، بیانگر بهبود وضعیت در عرصه فرهنگ است. امروز این امنیت ذهنی به وجود آمده که دولت نه در برابر اصحاب فرهنگ که در کنار آنان و مدافع حقوق اساسی ایشان است.
دستاورد دیگر دولت در حوزه فرهنگ تقویت نهادهای صنفی و مدنی فرهنگی و افزایش مشارکت آنان در راهبری و برنامهریزی عرصههای مختلف فرهنگی است. دولت به نهادهای صنفی و مدنی این عرصه بها و ارزش داده است و بارها از آنان خواسته تا تصدی امور مربوط به حوزه خود را رأساً به دست گیرند. به عنوان نمونه دکتر روحانی در سخنرانی افتتاح نمایشگاه بینالمللی کتاب نسبت به ضرورت واسپاری تمام امور نشر از جمله ممیزی به صاحبان قلم تأکید نمود. بازگشایی خانه سینما تنها اندکی بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم نشان داد که دولت تا چه میزان به شعار تقویت نهادهای صنفی باور دارد و بدان پایبند است و عملکرد این نهادها را دقیقتر و کارشناسانهتر از ساز و کارهای دولتی میپندارد. در حقیقت دولت تلاش کرده به اصحاب فرهنگ اطمینان دهد که امنیت و آزادی آنان را در چارچوب قوانین و موازین نظام جمهوری اسلامی به رسمیت میشناسد و فضای مورد نیاز آنان برای شکوفایی فرهنگی را فراهم میکند. در عرصه فراملی و جهانی هم رویکرد تعامل سازنده با دنیا و گفتوگوی فرهنگی میان اندیشمندان و اصحاب فرهنگ ملتها از رویکردهای اصلی دولت دکتر روحانی است که در این زمینه گامهای مؤثری برداشته شده است. اصولاً دولت به قدرت دیپلماسی فرهنگی و تأثیرات درازمدت و پایدار آن باور قلبی دارد.
آنچه مجموع این رویکردها و اهداف را به خطر میاندازد، تخریبها، تهدیدها و دروغهایی است که ساحت اخلاقی حوزه فرهنگ را خدشهدار میکند. وگرنه دولت از هر نوع انتقاد سازندهای که موجب رفع کاستیها و اصلاح روشهای غلط شود، استقبال میکند. نقد سازنده و دلسوزانه، هنر است و سخن نقاد منصف، همچون اثر یک هنرمند، ارزشمند و والاست. اما متأسفانه این روزها به جای صدای نقد و ارائه راهکار، فریادهایی از جنس دروغ و تهمت علیه دولت بلند است که همه مرزهای اخلاقی را زیر پا میگذارد. در حالی که دولت خود را ملزم به رعایت مرزهای اخلاقی و حرکت بر مدار قانون میداند. به اعتقاد من، رویکرد مخالفان در نهایت به تضعیف قدرت ملی منجر میشود و تهدیدی برای امنیت ملی به حساب میآید.
سیدرضا صالحی امیری
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی
منبع: ایران