ادعای رویترز درباره توافق سری ایران و 1+5

 رویترز ادعا کرد ایران براساس یک توافق سری با آمریکا و شرکای مذاکره کننده‌اش در پرونده هسته‌ای می‌تواند از برخی محدودیت‌های اعمال شده طی برجام عدول کند تا بتواند به ضرب‌الاجل اعلام شده برای آغاز رفع تحریم‌ها برسد.

به گزارش رویترز این گزارش قرار است امروز (پنجشنبه) توسط موسسه علوم و امنیت بین المللی مستقر در واشنگتن منتشر شود.

گفته می‌شود که این گزارش توسط دیوید آلبرایت رئیس این اندیشکده که بازرس سابق تسلیحاتی سازمان ملل بوده به نگارش درآمده است و بر اساس اطلاعاتی بوده که توسط چندین مقام دولتی حاضر در مذاکرات نگاشته شده، مقام‌هایی که آلبرایت از ذکر نام آنها خودداری کرده است.

رویترز اعلام کرده است که نمی‌تواند اظهارات اعلام شده در این گزارش را مورد تایید قرار دهد و صرفا آن را گزارش می‌کند.

آلبرایت گفته است معافیت‌ها به طور محرمانه اتفاق می‌افتد و به نظر می‌رسد که به نفع ایران باشد. از جمله این معافیت‌ها می‌توان به دادن مجوز به ایران برای مستثنی شدن از محدودیت‌های میزان نگهداری اورانیوم کمتر غنی شده در تاسیسات هسته‌ای اشاره کرد.

بر اساس این گزارش این معافیت‌ها توسط کمیسیون مشترک نظارت بر اجرای توافق هسته‌ای مورد تایید قرار گرفته است، این کمیسیون متشکل از آمریکا و شرکای مذاکره کننده‌اش که به اصطلاح1+5 و ایران نامیده می‌شوند است.

در این گزارش به نقل از یک مقام ارشد آگاه گفته شده اگر کمیسیون مشترک برای ایجاد این معافیت‌ها وارد عمل نمی‌شد برخی تاسیسات هسته‌ای ایران از توافق 16 ژانویه ضرب الاجل تعیین شده برای آغاز لغو تحریم‌ها، پیروی نمی کردند.

این در حالی است که دولت آمریکا گفته قدرت های جهانی حاضر در مذاکرات شامل آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان هیچ توافق محرمانه‌ای نداشته‌اند.

یک مقام کاخ سفید که نخواست نامش فاش شود گفت: این کمیسیون مشترک و نقش آن چیز محرمانه‌ای نبوده‌اند، با این حال وی حاضر به اظهار نظر درباره معافیت‌های اعلام شده در این گزارش نشد.

دیپلمات‌های سازمان ملل و کشورهای 1+5 نیز حاضر به پاسخگویی به خبرگزاری رویترز در این باره نشدند. ادعاهایی که در این گزارش مطرح شده است احتمالا خشم منتقدان توافق هسته‌ای را به دنبال خواهد داشت. کاندیدای جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا متعهد شده است در صورت پیروزی در انتخابات برای توافقی جدید وارد مذاکره شود و این در حالی است که کاندیدای دموکرات گفته که از توافق حاصل شده حمایت می‌کند.

آلبرایت گفته است برخی استثناها این تهدید را ایجاد می‌کند که ایران بتواند به طور مضاعف تحریم‌ها را دور بزند.

آلبرایت که به عنوان بازرس آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل مشغول به کار بود در تیمی فعالیت می‌کرد که برنامه تسلیحات هسته‌ای صدام را بررسی می‌نمود آلبرایت از این توافق نه استقبال کرده و نه آن را رد کرده است.

بر اساس این گزارش، دولت باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا کنگره را در جریان معافیت‌هایی قرار داد.

آلبرایت گفت: این معافیت‌ها که به طور علنی مطرح نشدند در اسناد محرمانه‌ای که به کنگره ارسال شده با جزئیات مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این مقام کاخ سفید اعلام کرد: دولت اوباما کنگره را در جریان اقدامات کمیسیون مشترک به طور کامل و مداوم قرار می‌دهد.

باب منندز سناتور دموکرات که از منتقدان اصلی توافق هسته‌ای ایران و اعضای ارشد کمیته روابط خارجی سنا است به خبرگزاری رویترز گفت: من نه اطلاعی درباره جزئیات معافیت‌ها دارم و نه گزارشی در این باره دریافت کرده‌ام.

کمیسیون مشترک به عنوان بخشی از فعالیت‌های خود که اجازه بالا بردن محدودیت‌های غنی سازی ایران را می‌داد توافق کرد که غنی سازی اورانیوم 3.5 درصدی به صورت مایع و جامد را بدهد. این توافق همچنین محدودیت 300 کیلوگرمی برای نگهداری اورانیوم 3.5 درصدی برای ایران تعیین می‌کند. این کمیسیون معافیت دیگری را تصویب کرد که بر اساس آن ایران می‌تواند میزان نامعینی از اورانیوم 20 درصدی را نگهداری کند. بر اساس توافقنامه هسته‌ای ایران ملزم است تمامی اورانیوم 20 درصدی خود را به سوخت راکتور تحقیقاتی تبدیل کند.

کارشناسان می‌گویند اگر مجموع کل اورانیوم کمتر غنی شده ایران مشخص نشود نمی‌توان فهمید ایران قادر به تولید چه مقدار اورانیوم برای تسلیحات هسته‌ای است.

در این گزارش آمده است که این کمیسیون مشترک همچنین توافق کرده بود به ایران اجازه داده شود 19 اتاق تابش رادیواکتیو را فعال نگه دارد که این میزان بیشتر از میزان اعلام شده در توافق هسته‌ای است. این به اصطلاح "سلول‌های داغ" برای دسته بندی مواد هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند اما می‌توانند به صورت پنهانی مورد سوء استفاده قرار گیرند و در جداسازی پلتنیوم به میزان کم استفاده شوند.

در این گزارش همچنین آمده است این معاهده به ایران اجازه می‌داد که به محدودیت 130 تن آب سنگین تولیدی در تاسیسات اراک دست یابد و بتواند مازاد آن را در بازار آزاد بفروشد اما از آنجا که هیچ خریداری در دسترس نیست کمیسیون مشترک به تهران کمک می‌کند تا 50 تن از مواد هسته ای را که می تواند در تولید سلاح هسته‌ای استفاده شود به عمان بفرستد تا در آنجا با نظارت ایران ذخیره شود. ارسال آب سنگین به عمان تقریبا گزارش شده است.