خستگی بانکهای مرکزی جهان از خرید طلا

طبق آمار شورای جهانی طلا، بانکهای مرکزی که حدود ۳۲ هزار و ۹۰۰ تن طلا در اختیار دارند، در سه ماهه دوم سال جاری میلادی نسبت به مدت مشابه سال گذشته خرید این فلز را ۴۰ درصد کاهش داده و به پایین‌ترین میزان از سال ۲۰۱۱ به این طرف رساندند.

جان ناگی، مدیر ذخایر طلای بانک مرکزی انگلیس در دهه ۱۹۹۰ در این باره به بلومبرگ گفت: خرید طلای بانکهای مرکزی در سال ۲۰۱۶ به دلیل رشد چشمگیر قیمت این فلز که بزرگترین رشد نیمه اول سال در ۴۰ سال اخیر بود، کاهش پیدا کرد. بانکهای مرکزی در اقتصادهای نوظهور جهان طلای کمتری را خریداری کرده اند زیرا میزان نقدینگی که از صادرات بدست می آورند، کاهش یافته است.

به گفته تحلیلگران، کاهش روند خرید بانکهای مرکزی مسئله بسیار مهمی برای بازار این فلز ارزشمند خواهد بود.

بانکهای مرکزی تاثیر مثبتی بر طلا داشته اند بویژه پس از بحران مالی جهانی که کمک کرد قیمت طلا در سال ۲۰۱۱ به بالاترین رکورد همه زمانها برسد. پیش از این دوران بحرانی، ذخایر طلای دولتها به مدت دو دهه کاهش داشت اما بانکهای مرکزی از زمانی که در سال ۲۰۰۸ فروش گسترده را متوقف کردند، به خریداران بزرگ طلا تبدیل شدند و تا ژوئن بزرگترین ذخایر طلا را در ۱۵ سال گذشته داشتند.

اما کاهش اخیر خرید ممکن است نشان دهنده خستگی خریداران بویژه کشورهایی باشد که صادرات کمتری دارند. طبق گزارش صندوق بین المللی پول، تجارت جهانی تا آوریل به پایین‌ترین سطح از سال ۲۰۱۰ رسید در حالیکه ذخایر ارزی از اوج دو سال قبل، حدود هشت درصد کاهش پیدا کردند.

یک نمونه بارز چین است که با تبدیل شدن به بزرگترین اقتصاد جهان، صاحب پنجمین ذخایر بزرگ طلای جهان است. صادرات ضعیف‌تر پکن، ورود نقدینگی که دولت چین در دارایی‌هایی مانند اوراق خزانه و طلا سرمایه گذاری می کرد را محدود کرده است. مازاد حساب جاری که اواسط سال ۲۰۱۵ به بالاترین سطح در  شش سال گذشته رسیده بود، سال گذشته بیش از یک چهارم کاهش یافت. ذخایر ارزی چین هم از رکورد چهار تریلیون دلار در سال ۲۰۱۴، یک پنجم کاهش پیدا کرده است.

چین در ماه مه خرید طلا نداشت و پس از بهبود خرید در ژوئن، میزان خرید این کشور در ژوییه دومین خرید پایین در یک سال گذشته بود.

بر اساس گزارش بلومبرگ، بانکهای مرکزی اقتصادهای نوظهور تا سال ۲۰۱۵ که ذخایرشان رو به رشد بود، برای متوازن کردن ذخایرشان طلا خریداری می کردند اما اکنون که ذخایرشان اندکی کاهش پیدا کرده و سپس تثبیت شده است، انگیزه چندانی برای ادامه خرید طلا ندارند. این امر قیمت طلا را از یک حمایت کلیدی محروم می کند. این فلز زرد پس از رشد ۲۵ درصد در نیمه اول سال، تغییر چندانی نداشته است و تا روز سه شنبه ۱۳۲۳.۸۶ دلار در هر اونس معامله شد که ۳.۷ درصد از بالاترین رکورد قیمت امسال کاهش نشان می دهد.

با وجود اینکه صادرات بازار نوظهور دچار اُفت شده اما کشورهای دارای مازاد حساب جاری بالا از جمله چین و روسیه همچنان به راه‌هایی برای متنوع کردن ذخایر ارزی خود نیاز دارند.

با اینهمه در شرایطی که بازده اوراق قرضه دولتی در برخی از نقاط جهان در محدوده منفی قرار گرفته است، طلا همچنان دارایی جذابی برای بانکهای مرکزی این کشورها مانده است. طبق گزارش شورای جهانی طلا، به همین دلیل روند خرید طلای این کشورها ادامه پیدا خواهد کرد.

آمار صندوق بین المللی پول نشان می دهد روسیه ذخایرش را از سال ۲۰۰۵ چهار برابر کرده و بیشترین میزان ذخایر طلا را حداقل از سال ۱۹۹۳ دارد. الویرا نابیولینا، رییس بانک مرکزی روسیه سال گذشته گفت این کشور دارایی‌های طلا را برای متنوع کردن ذخایرش افزایش می دهد.

در حالیکه دولتی‌ها حداکثر ۵۵۰ تن طلا خریداری می کنند، ممکن است خرید آنها نسبت به خریداران جواهرات متغیرتر باشد. طبق آمار صندوق بین المللی پول، بانکهای مرکزی از سال ۱۹۸۹ به مدت ۱۹ سال فروشندگان بزرگ طلا بودند و مجموعا ۵۸۲۸ تن طلا فروختند که بیشتر از طلای تحت نگهداری در پایگاه فورت ناکس آمریکا بود.

در شش ماه نخست سال ۲۰۱۳ بیست و یک کشور از موزامبیک گرفته تا مغولستان ذخایر طلایشان را افزایش دادند اما امسال این رقم به ۱۰ کشور کاهش یافته و تنها چهار کشور بیش از یک تن طلا خریدند. بعضی از کشورها هم فروشنده شدند مانند ونزوئلا که به دلیل بحران کمبود ارز خارجی، اقدام به فروش ذخایر طلای خود کرده و میزان ذخایرش ۲۵ درصد در نیمه اول سال ۲۰۱۶ کاهش پیدا کرد.