رئيس سازمان در همه جلسات سياسي و خبري شركت نمي‌كند و دستور هم نمي‌دهد. معاونان رئيس هم هر كدام مسئوليت‌هاي خاصي را دارند. ممكن است يك يا چند نفر از اين معاونان، تصميم بگيرند كه سخنراني رئيس‌جمهور قطع شود.
چند سالي مي‌شود كه اعتماد به صدا و سيما کمرنگ شده است. امروز و در جريان ظهور رسانه‌هاي مجازي، پير و جوان و زن و مرد، با استفاده از گوشي‌هاي هوشمند، خبرها را از منابع مستند و گاه ناموثق، جويا مي‌شوند. اين موضوع نشان از آن دارد كه صدا و سيما، ديگر يگانه رسانه كشور نيست و يقينا قدرتمندترين آنها هم نيست. اما مساله باعث نشده كه اين رسانه از سياست‌هاي جانبدارانه خود دست بردارد و در مواجهه با دولت منتخب، روش منصفانه تری را در پيش بگيرد. در اين ميان، قطع سخنراني رئيس‌جمهور از شبكه خبر، خيل انتقادات را روانه جام جم كرد. از سوي ديگر، حاميان دولت مدت‌هاست كه به رئيس دولت يادآوري مي‌كنند كه ضعف تيم اطلاع‌رساني دولت و در مقابل، قدرت رسانه‌اي مخالفان دولت، بازي را به ضرر دولت، تمام می‌کند! اين در حالي است كه دولت وقعي به انتقادات موافقان خود نيز ندارد. تمامي اين موضوعات، بهانه‌اي شد تا به سراغ «مصطفي ايزدي» از مديران سابق صدا و سيما و فعال سياسي و رسانه‌اي برويم و اين مسائل را با او در ميان بگذاريم. پاسخ‌هاي مصطفي ايزدي به پرسش‌هاي «آرمان‌امروز» را در ادامه مي‌خوانيد.
موضوع قطع ناگهاني سخنراني رئيس‌جمهور بعد از كنايه آقاي روحاني به رئيس دولت سابق، باعث شده اين روزها انتقادات بسياري متوجه عملكرد صداوسيما شود. فكر مي‌كنيد صدا و سيما چه بهانه‌اي براي اين اقدام دارد؟
اولا، هنوز صداوسيما در اين رابطه موضعگيري نكرده است تا ببينيم بهانه‌اي فني يا نظير اين براي قطع سخنان رئيس‌جمهور داشته يا خير. چرا كه معمولا در چنين مواقعي و زماني كه مطبوعات چنين حجمي از انتقادات را عليه قطع سخنراني رئيس‌جمهور به صدا و سيما وارد كرده‌اند، پاسخي در قالب يك بيانيه داده مي‌شود. اما با توجه به تجربيات خود، مي‌توانم بگويم كه اين امكان وجود ندارد كه مشكل فني، دليل قطع سخنراني آقاي روحاني بوده باشد. صدا و سيما به دليل آنتن‌هاي متعددي كه دارد، اگر يكي از آنها دچار مشكل شود، مي‌تواند از آنتن جايگزين استفاده كند. خصوصا كه بلافاصله مي‌توانند مشكل فني را رفع كرده و ادامه برنامه را پخش كنند. ثانيا، صدا وسيما نمي‌تواند از نظر محدوديت زماني بهانه‌اي داشته باشد. به اين جهت كه آنها در جريان هستند كه رئيس‌جمهور معمولا چه مدت زماني سخنراني مي‌كند. سخنراني‌هاي آقاي روحاني هم معمولا بلند نيست. در هر همايشي هم كه برگزار مي‌شود، صدا وسيما بر اساس كنداكتور آن همايش و زماني كه به سخنراني رئيس‌جمهور اختصاص داده شده، برنامه‌ريزي مي‌كند. چرا كه تيمي از صدا و سيما در چنين همايش‌هايي حضور فعال دارد. به همين جهت، علي القاعده در كنداكتور پخش صدا وسيما، وقت مناسب براي سخنراني رئيس‌جمهور در نظر گرفته شده است. به همين دلايل، بهانه مشكل فني يا كمبود وقت براي قطع سخنراني رئيس‌جمهور پذيرفتني نيست. ثالثا، آقاياني كه در صدا وسيما مديريت دارند، اصولگرا هستند. در ميان اصولگرايان بر سر حمايت يا عدم حمايت از محمود احمدي‌نژاد اختلاف است. قطع سخنراني رئيس‌جمهور بعد از كنايه‌اي كه به رئيس دولت‌هاي نهم و دهم زد، نشان مي‌دهد كه آنها طرفدار احمدي‌نژاد هستند. حتي اصولگرايان معتدل هم از اين اقدام صدا وسيما ناراحت مي‌شوند. آقاي مجيد آخوندي كه به تازگي به معاونت سياسي سازمان بازگشته، از همان دست مديراني است كه به شيوه عزت ا... ضرغامي عمل مي‌كند و از حاميان احمدي‌نژاد بود. من اين طور استنباط مي‌كنم كه با بازگشت آقاي آخوندي و نزديك شدن به انتخابات، آنها ديدگاه‌هاي جناحي خود را نیز به تصوير خواهند كشيد. از سوي ديگر، در تعاريفي كه از جناح بندي‌هاي سياسي وجود دارد، مي‌توان گفت كه آقاي روحاني هم يك اصولگراست. اما آقاي روحاني شخصيتي معتدل است كه دامنه فكري بازي دارد و از نيروهاي توانمند جناح‌هاي مختلف استفاده مي‌كند. اما مديران احمدي‌نژادي صدا و سيما نشان دادند كه با اصولگرايان معتدل هم مراورده‌ای نخواهند داشت.
اما قطع سخنراني رئيس‌جمهور در مقام شخص دوم كشور، نوعي توهين محسوب مي‌شود كه جداي از برخورد با نيروهاي غيرهمفكر است!
ترديدي نيست كه رياست‌جمهوري شأن بالايي دارد. تفاوتي ندارد كه چه كسي رئيس‌جمهور است. اما رسانه‌ها و به ويژه صدا و سيما بايد شأن و شئون اين مقام را رعايت كنند. آقاي سرافراز بهانه مي‌آورد كه سازمان، بودجه و امكانات ندارد. اما آقاي علي‌عسكري كه مرتبا در جلسات هيات دولت حضور دارد، با اعضاي دولت دوستي دارد و چشم در چشم رئيس‌جمهور و اعضاي كابينه دارد، با آقاي سرافراز متفاوت است. اين نشان مي‌دهد كه تيم آقاي ضرغامي در صدا و سيما احیا شده و خود را براي انتخابات آماده مي‌كنند.
وقتي آقاي علي‌عسكري به رياست سازمان رسيد، قول داد كه روابط خوبي با دولت داشته باشد. با اين حساب، آقاي روحاني مي‌تواند اميدوار باشد كه صدا و سيما دستاوردهاي دولتش را به صورت منصفانه نشان دهد؟
بعضي از مديران، وقتي مسئوليتي را مي‌پذيرند، ادعاهايي مي‌كنند و به قولي، وعده‌هايي مي‌دهند. آقاي علي‌عسكري هم از اين قاعده مستثنا نيست. موضوع اين است كه بخشي از مديران زير مجموعه رئيس سازمان، از او حرف شنوي ندارند. هر معاونتي در صدا و سيما از باندي كه از او حمايت مي‌كند، دستور مي‌گيرد و به اين ترتيب، رئيس صدا و سيما را به سمتي مي‌فرستند كه تنها مربوط به حوزه اجرايي باشد و درگير موضوعاتي نظير تامين بودجه شود تا در جزئيات رفتار و عملكرد معاونت‌ها و شبكه‌ها دخالت نكند. خصوصا آقاي علي‌عسكري كه روي توسعه و درآمد سازمان تمركز كرده و اساسا هم او را به عنوان چهره‌اي فرهنگي و صاحب فكر، نظير آقاي علي لاريجاني نمي‌شناسيم. نكته بعدي اين است كه وقتي رئيس سازمان وعده بي‌طرفي مي‌دهد و مي‌گويد كه قصد دارد عملكرد دولت را به صورت شفاف بررسي كند، اين پيام را به منتقدان دولت مي‌فرستد كه آنها هر حرفي درباره دولت دارند، شفاف در صدا و سيما بگويند. اساسا هم نمي‌توان به قول چنين مديراني تكيه كرد. چرا كه نمي‌توانيم آنها را وفادار به دولت بدانيم. به اين دليل كه مجموعه پيچيدگي‌هاي درون سازماني به نحوي است كه اگر كسي هم بخواهد به قولي كه داده عمل كند، نمي‌تواند! لذا بعيد است كه آقاي روحاني هم از اين موضوع بي‌اطلاع باشد و اميدوار باشد كه صدا و سيما، نقد بي‌طرفانه‌اي از عملكرد دولت داشته باشند. اگر قصد چنين كاري را داشتند، بايد سخنان آقاي رئيس‌جمهور را پخش مي‌كردند كه درباره گرفتاري‌هاي دولت صحبت مي‌كرد اما سخنراني قطع شد.
يعني آقاي علي‌عسكري در مقام رئيس سازمان، آن‌قدر قدرت ندارد كه از مديران خود بازخواست كند كه چرا سخنراني رئيس‌جمهور را قطع كردند؟!
رئيس سازمان در همه جلسات سياسي و خبري شركت نمي‌كند و دستور هم نمي‌دهد. معاونان رئيس هم هر كدام مسئوليت‌هاي خاصي را دارند. ممكن است يك يا چند نفر از اين معاونان، تصميم بگيرند كه سخنراني رئيس‌جمهور قطع شود. اما اگر رئيس سازمان هم بازخواست كند، آنها توجيهاتي مي‌آورند و اقدام خود را تاييد مي‌كنند. جناح‌هاي تندرو و حتي برخي از منتقدان ميانه‌روی دولت هم سرسختانه ايستاده‌اند تا اجازه ندهند كه دولت موفق شود. اما آنها در تحليل خود اشتباه مي‌كنند. چرا كه نمي‌دانند مردم نسبت به دولت و صدا و سيما چه ديدگاهي دارند. اگر مي‌دانستند، قطعا در سياست‌هاي صدا و سيما تجديدنظر مي‌كردند.
با اين حساب دولت نمي‌تواند اميدي به صدا و سيما داشته باشد.
اساسا اميد چندانی هم وجود ندارد. وقتي سخنراني رئيس‌جمهور قطع شد، شما چه توقعي داريد كه در مواجهه با وزرا این بي‌طرفی اعمال شود! شخصا اميدي به صدا و سيما ندارم و گمان هم نمي‌كنم كه روحاني اميدي به صدا و سيما داشته باشد.
چند روز پيش، رئيس صدا و سيما، مجيد آخوندي را به سمت رياست ستاد انتخابات سال ۹۶ منصوب كرد. با رفتارهايي كه از صدا و سيما سراغ داريم، فكر مي‌كنيد كه صدا و سيما چه روشي را در مواجهه با دولت در پيش خواهد گرفت؟
معمولا چند ماه مانده به انتخابات رياست‌جمهوري چنين ستادي در صدا و سيما تشكيل مي‌شود تا تمهيداتي را براي چگونگي برگزاري انتخابات بينديشند. اما درجريان انتخابات، صدا و سيما ديدگاه‌هاي خود را اعمال مي‌كند. ديدگاه دفاع از دولت و رئيس‌جمهور، باید جايي در سياست‌هاي صدا و سيما داشته باشد. اگر دولت بر مواضع خود نسبت به صدا و سيما ايستادگي كند، ممكن است در زمان برنامه‌هاي انتخاباتي بتواند امتيازي از سازمان بگيرد اما اگر به اين فكر كند كه صدا و سيما اهميتي ندارد، ممكن است دولت اين فرصت را از دست بدهد. درست است كه صدا و سيما در سال‌هاي اخير با معضل ريزش مخاطب مواجه بوده اما هنوز هم اندك تاثيري دارد. ممكن است كه نتواند ديدگاه‌هاي خود را به طور كامل بر جامعه تحميل كند اما تلاش خود را در اين مسير به كار خواهد بست. ممكن است برنامه‌سازي‌هاي جذابي را پيگيري كنند تا ديدگاه‌هاي خود را در آنها اعمال كنند. يقين بدانيد پيكره‌اي كه امروز مي‌بينيم، اصولگرا و در برخي موارد دلواپس هستند و مي‌كوشند تا آقاي روحاني در انتخابات رياست‌جمهوري به پيروزي نرسد. با وجود همه تاكيدات شرعي و اخلاقي مبني بر بي‌طرفي صدا و سيما، اين سازمان باید پاسخگو باشد.
دولت براي اينكه دستاوردهاي خود را به مردم نشان دهد، بايد از چه مسيري با مردم ارتباط برقرار كند؟
در حال حاضر، صدا و سيما يكي از رسانه‌هايي است كه در مجموعه رسانه‌هاي كشور وجود دارد. امروز، تاثير صدا و سيما نسبت به ساير رسانه‌هاي نوظهور بسيار كمتر است. مشكل حوزه رياست‌جمهوري اين است كه تيم رسانه‌اي قدرتمندي ندارد. دولت بايد با بهره‌گيري از نيروهاي خبره در حوزه رسانه و اطلاع‌رساني، تيمي را بسازد كه در يك اتاق فكر، به اين بينديشند كه دستاوردهاي دولت را چگونه در سيستم اطلاع‌رساني كشور وارد كنند و به دست مردم برسانند. همين امروز شما با گشتي در شبكه‌هاي اجتماعي به راحتي متوجه مي‌شويد كه مخالفان دولت، در فضاي مجازي دست بالا را دارند. دولت بايد دست به چنين اقداماتي بزند. به جاي اينكه آقاي روحاني شخصا در تلويزيون حضور پيدا كند و به مردم گزارش دهد، تيم رسانه‌اي مي‌تواند بسيار بهتر جاي خالي صداوسيما را پر كند. در چند ماه باقي مانده تا انتخابات، دولت بايد اين تيم را فعال كند تا فضاي منفي عليه دولت را كاملا قبضه كند.
ضعف تيم اطلاع‌رساني دولت، موضوعي است كه بارها حاميان دولت بدان اشاره كرده‌اند، اما ظاهرا دولت عزمي براي تغيير در اين حوزه ندارد. علت اين امر را چه مي‌دانيد؟
متاسفانه دولت به تاثير رسانه و تبليغات توجه کافی ندارد. به عنوان نمونه، رئيس دولت مدتي پيش اعلام كرد كه به خودكفايي در توليد گندم رسيده است. اما شخص وزير جهاد كشاورزي اصلا حاضر نيست كه تيمي رسانه‌اي داشته باشد و اقدامات و دستاوردهاي خود را منعكس كند. اين در حالي است كه رئيس‌جمهور دست به چنين كاري مي‌زند و شخصا اين خبر را اعلام مي‌كند. شخص آقاي حجتي، وزير جهاد كشاورزي، اهل حضور در رسانه‌ها و ارائه گزارش به مردم نيست. اين وضعيت در ساير وزارتخانه‌ها هم جاري و ساري است. وزارتخانه‌هاي كار، ارتباطات و آموزش و پرورش هم همين خط مشي را دنبال مي‌كنند. وزراي دولت، حاضر به ارائه گزارش عملكرد و دفاع از دولت نيستند. البته وزير بهداشت، روابط عمومي خوبي دارد و شخص وزير هم مرتبا در سفر به سر مي‌برد و با رسانه‌ها ارتباط دارد. اما به طور كلي، دولت و وزارتخانه‌ها توجه ندارند كه چه كارهايي از دست رسانه‌ها و به ويژه رسانه‌هاي مجازي ساخته است! اين موضوعي است كه مخالفان دولت به خوبي فهميده‌اند و با تمام قوا در حوزه رسانه‌اي كار مي‌كنند و به صورت سيستماتيك، دولت را مورد حمله و هجمه قرار مي‌دهند. كانال‌هاي ضد دولتي در تلگرام، لحظه به لحظه عليه دولت خبر منتشر مي‌كنند. جالب است كه در اين ميان، رسانه‌هاي مستقل، اصلاح‌طلب و حامي دولت، به خوبي حملات مخالفان دولت را پوشش مي‌دهند. در اين ميان، اگر رئيس‌جمهور سخني بگويد، رسانه‌هاي مخالف دولت، مثل صدا و سيما، تنها بخش كوچكي از آن را پوشش مي‌دهند. امروز در جنگ و تقابل رسانه‌هاي چپ و راست، مخالفان دولت پيروز ميدان هستند. البته آنها هزينه‌هاي زيادي مي‌كنند كه مي‌توانند چنين فعاليتي داشته باشند.
ظاهرا خيال دولت راحت است كه در انتخابات سال آينده پيروز مي‌شود.
قاعدتا همين طور است. اگر آسوده خاطر نبود، در ميان اين حجم از انتقاد حاميان دولت از تيم رسانه‌اي، اقدامي انجام مي‌داد. دولت خيال مي‌كند كه چون مردم در سال ۹۲ به آن راي دادند، سال ۹۶ هم همين كار را خواهند كرد. شما به موضوع فيش‌هاي حقوقي نگاه كنيد. اگر دلواپسان ده پروژه مانند فيش‌هاي حقوقي نجومي تا انتخابات داشته باشند، كمردولت خواهد شكست! توده‌هاي مردم، از بحث فيش‌هاي حقوقي نجومي تاثير مي‌پذيرند. دولت بايد آگاه باشد كه ضعف رسانه‌اي مي‌تواند در انتخابات سال ۹۶ به ضررش تمام شود.
ارسال نظر
