کشف تکه‌ های سفالی هزاره چهارم پیش از میلاد

سرپرست هیأت نظارت، مشاوره و گمانه زنی موردی پارک تاریخی هرسین از کشف تکه‌ های سفالی هزاره چهارم پیش از میلاد در این شهرستان خبر داد.

به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، کشف قطعاتی از سفال های پیش از تاریخ (حدود هزاره چهارم پیش از میلاد )، سفال های خاص دوره اشکانی و سفال های دوره های مختلف اسلامی نشانه حضور انسان از هزاره چهارم پیش از میلاد تا قرن حاضر در هرسین است.

مهدی رهبر سرپرست هیأت نظارت، مشاوره و گمانه زنی موردی پارک تاریخی هرسین با بیان این مطلب گفت: هیأت کاوش های باستان شناسی کار خود را در دو بخش شروع کرد.

وی افزود: گمانه زنی به منظور شناخت آثار باستانی در محوطه پارک سراب هرسین با وجود محدودیت هایی از قبیل وجود درختان انبوه و عبور کابل های برق و لوله گذاری برای انتقال آب در ۲۰ گمانه آزمایشی در ابعاد مختلف تا خاک بکر به اجرا در آمد.

این باستان شناس اظهار داشت: برخی از گمانه ها فاقد هر گونه آثار باستانی بودند و در برخی دیگر گروه تنها به بقایایی از شالوده دیوارهایی از بناهای معمولی دوره اسلامی برخورد که این شالوده ها در یک لایه کنگلو مراتی (نوع خاصی از سنگ های رسوبی )در عمق حدود ۸۰تا۹۰سانتیمتر کنده شده بودند.

رهبر تصریح کرد: با توجه به دخل و تصرفاتی از قبیل خاکبرداری ، خاکریزی وکند و کاوهای مختلف صورت گرفته اصل بناها از بین رفته اند.

وی تأکید کرد: از لابه لای لایه های به هم ریخته قطعاتی از سفال های پیش از تاریخ (حدود هزاره چهارم پیش از میلاد )، سفالهای خاص دوره اشکانی و نیز سفال های دوره های مختلف اسلامی که نشانه حضور انسان از هزاره چهارم قبل از میلاد تا قرن حاضر در این مکان بود به دست آمد.

به گفته این باستان شناس، تعدادی ابزار سنگی دوره پیش از تاریخ نیز از یافته های این گمانه ها بود.

وی نظارت بر تخریب و پاک سازی محوطه از ساخت و سازهای مزاحم و ناهمگون را ازدیگر اقدامات هیأت باستان شناسی پارک هرسین در بخش دوم اعلام کرد.

رهبر گفت: آغاز کار از بخش شمال شرقی صخره تراش خورده که در عین حال بلندترین صفه یا تراس ایجاد شده با بتون و سنگ های گوناگون و ایجاد جان پناه های اطراف این تراس که با هزینه های زیاد ایجاد شده بودند شروع شد.

به گفته رهبر این ساخت و سازها علاوه بر لطمه به منظر صخره و آثار باستانی محل امنی برای معتادان شده بود.

وی اظهار داشت: در صورتیکه زمان و امکانات اجازه دهد به تدریج بخش های سیمانی، بتونی و سنگ های قواره شده نا موزون دور تراس های محدوده آثار باستانی برچیده خواهد شد تا حداقل محوطه بخش شمالی پارک بصورت اولیه در آید.

رهبر تأکید کرد: هدف از این کار اینست که تراس های مجاور آثار باستانی، محلی برای بیتوته خانواده ها، مسافرین و افرادی که به پارک می آیند نباشد و گردشگران آثار باستانی و طبیعی نیز بتوانند با فراغ بال به تماشای این آثار بپردازند.

وی ادامه داد: وجود آثار باستانی با ارزش ، همراه با طبیعت زیبای هرسین و چشمه های جوشان، مجموعه ای را دراین شهرستان فراهم آورده تا اشخاصی با اهداف و سلیقه های متفاوت را به خود جلب کند.

این باستان شناس با اشاره به اینکه هرسین علاوه بر وجود آثاری از دوره غارنشینی تا عصر حاضر، جاذبه های طبیعی بدیعی نیز دارد تصریح کرد: محوطه هایی چون گنج دره که یکی از کهن ترین زیستگاه های بشری است دراین منطقه قرار دارد.

رهبر اظهار داشت: در این میان پارک باستانی هرسین که از زیبایی فوق العاده ای برخوردار است و چشمه های جوشان و پرآب آن ،زبانزد خاص و عام است در داخل شهرستان هرسین قرار دارد.

وی مجموع زیبایی های طبیعی به همراه آثار باستانی در این پارک را یکی از پدیده های جذب گردشگر دانست تا هرسین را از بن بست و انزوا نجات دهد.

وی با بیان اینکه زیبایی این محوطه و وجود آب فراوان موجب شده حداقل از هزاره چهارم قبل از میلاد، توجه انسان به این محوطه جلب شود گفت: به خصوص در دوره ساسانی که این محوطه همچون بیستون و طاق بستان مورد توجه پادشاهان ساسانی قرار گرفته و موجب شده آثاری از این دوره بوجود آید.

این باستان شناس افزود: به عنوان نمونه صخره تراش خورده ساسانی که قرار بوده نقش برجسته مهمی بر سطح آن اجرا شود، اگر چه به دلایلی ناتمام رها شده و به اتام نرسیده اما از ارزش های آن کاسته نشده است.

رهبر همچنین حوض یک پارچه سنگی زیبایی که با مهارت در دل صخره تراشیده شده را از شگفتی های هنری دوره ساسانی دانست.

وی درگاهی از سنگ یک پارچه با ابعاد نزدیک به ۵متر طول و ۳ متر عرض و پلکانی سنگی که بصورت یک پارچه تراش خورده را از دیگر آثار این پارک باستانی اعلام کرد.

این باستان شناس گفت: همچنین باید از قلعه ای که دیوارهای آن با سنگ لاشه و ساروج ساخته شده و با فاصله کمی از این پارک قرار دارد یاد کرد که متأسفانه بخش زیادی از آن مورد تجاوز شهرنشینان قرار گرفته و با ساخت و سازهایی که بر روی آن انجام گرفته آسیب جدی به کالبد آن وارد آمده است.

او تصریح کرد: باستان شناسان دهه های قبل به وجود سرستون ها و پایه ستون هایی شبیه سرستون ها ی بیستون و طاق بستان و تعداد زیادی سنگ های تراش خورده زیبا مربوط به یک کاخ اشاراتی داشته اندکه امید است با آزاد سازی این قلعه از ساخت و سازها وکاوش های محوطه هویت اصلی آن آَشکار شود.

رهبر گفت: توجه عمومی به این پارک زیبا و باستانی مسئولین دهه گذشته هرسین را بر آن داشته تا به فکر ایجاد امکانات رفاهی برای مردم این شهر و افرادی که برای گردش از نقاط دور و نزدیک به این پارک می آیند باشند.

وی اظهار داشت: متأسفانه ایجاد امکانات برای مردم بدون مشورت با سازمان میراث فرهنگی کشور که عهده دار حفظ آثار فرهنگی است صورت گرفته و در نتیجه باید گفت که ساخت و سازهایی نا همگون و غالبا با سلیقه های شخصی نه علمی و هزینه های گزاف که به هیچ وجه در شأن آثار ارزشمند تاریخی و طبیعی این پارک نیست صورت گرفته است.

به گفته این باستان شناس، ساخت و سازهای بی رویه، تراس بندی های غیر ضروری با مواد و مصالح نا همگون با آثار باستانی، ساختارهایی با سنگ های قواره شده و بتن سیمانی، رنگ آمیزی های بسیار نا مطلوب بر روی این سنگ ها، اختصاص محوطه وسیعی برای نصب اسباب بازی با رنگ های تند و زننده در کنار آثار باستانی، ایجاد کیوسک فروش مواد غذایی و... از جمله نا همگونی هایی است که در این پارک باستانی به وجود آمده است.

رهبر تأکید کرد: در ادامه موارد یاد شده برخی ارگان های دولتی و اشخاص نیز با نوشتن شعارهایی با رنگ های گوناگون بر روی صخره تراش خورده ساسانی آسیب و بی حرمتی به آثار باستانی این پارک را تکمیل کرده اند.

او با اشاره به این نکته که خوشبختانه شهردار و شورای اسلامی شهرستان هرسین به این امر توجه کافی داشته و با دیدگاه های فرهنگی قومی، درصدد اعاده حیثیت این پارک برآمده اند گفت: با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ،توافق نامه ای بین پژوهشکده باستان شناسی و شهرداری هرسین به امضا رسیده است تا هرسین جایگاه اولیه و ارزش و اعتبار خود را باز یابد.

گفتنی است، کاوش های باستان شناسی پارک هرسین با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام گرفت.

1