بررسی موانع پیوستن ایران به W.T.O

ایران جزو معدود کشورهایی است که خارج از محدوده سازمان تجارت جهانی (W.T.O) قرار دارد، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی روزهای گذشته طی بیانیه ای از حضور ایران در این سازمان حمایت کرد، موضوعی که البته با مخالفت هایی در داخل و خارج نیز همراه است.

مسیر پیوستن به W.T.O اما کمی سخت و ناهموار به نظر می رسد، موانع خارجی که بخشی از آن به حوزه سیاست مربوط می شود و بخش دیگر شامل اصلاحاتی است که ایران باید برای پیوستن یه این سازمان انجام دهد. این اصلاحات شامل حذف و یا کاهش حجم قابل توجهی از یارانه‌های دولتی و همچنین کاهش تعرفه‌های گمرکی است.

از طرف دیگر مخالفت هایی که در داخل صورت می گیرد به گفته نائب رئیس اتاق بازرگانی مربوط به منافع عده ای است که با آن به مخالفت می پردازند. محمد رضا انصاری می گوید: در دولت دهم و یازدهم افراد و سازمانهایی بودند که مخالف پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی بودند زیرا منافع آنها در فضای بسته و عدم ارتباط با دنیا است آنها می خواهند کشور همیشه منزوی باشد تا بتوانند از شرایط استفاده کنند.

در حال حاضر 90 درصد از کشورهای جهان عضو این سازمان هستند و ایران به عنوان یکی از قطب های اقتصادی خاورمیانه تا به حال موفق به عضویت این سازمان نشده است.

برخی از کارشناسان معتقدند شرایط اقتصادی کشور با توجه به قوانین این سازمان از جمله برداشته شدن تعرفه واردات هنوز مساعد پیوستن به این سازمان نیست و صنایع کشور توان رقابت در این فضا را ندارند.

از طرفی دیگر عده از صاحب نظران می گویند که عضویت در W.T.O یه اتفاق گریز ناپذیر است و می توان طبق ضوابط این سازمان فرجه های 5 تا 10 ساله برای بازیابی صنایع سودمند خود بگیرم و به عضویت آن در آییم.

عضویت در سازمان تجارت جهانی اگرچه برای کشور می تواند خطراتی داشته باشد اما در بلند مدت و تقویت سرمایه گذاری در تولید می تواند به عنوان یک نقطه عطف برای حضور ایران در فضای اقتصاد بین المللی به حساب آید.

ناگذیر از پیوستن به W.T.O هستیم

مسعود دانشمند در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی روزنامه «ابتکار» می گوید: فارغ از سود و زیان های پیوستن به این سازمان باید گفت که ما ناگذیر از پیوستن به W.T.O هستیم. بنابراین بهتر است که بهترین شرایط را برای این الحاق در کشور فراهم کنیم.

عضو اتاق بازرگانی ایران می افزاید: برداشته شدن تعرفه واردات باعث می شود تا هر کشوری بنا بر امکاناتی که در اختیار دارد تولید خود را متمرکز کرده و در فضای تجاری جهان حضور یابد. بیرون ماندن از W.T.O می تواند در آینده خسارت های فراوانی به اقتصاد کشور بزند چرا که عملا برای صادرات به کشورهای عضو از تخفیف های تعرفه ای محروم هستیم.

او تصریح می کند: برای پیوستن به این سازمان باید برنامه ریزی 3 تا 10 سال صورت بگیرد و با گفت و گو با W.T.O برای صنایعی مانند خودرو سازی و.. فرصت بگیریم.

دانشمند مسیر پیوستن به سازمان تجارت جهانی را مانند حرکت در یک خیابان یک طرفه می داند و می گوید: همان طور که نمی توان در دنیای امروز به غارنشینی روی آورد، عدم ورود به این سازمان هم در نهایت امکان پذیر نیست بنابراین باید هوشمندانه به بررسی ابعاد مختلف این حضور بپردازیم تا بتوانیم حضوری موثر برای اقتصاد کشور داشته باشیم.

هرچه دیرتر به WTO بپیوندیم اشتباه کرده ایم

همچنین پرویز جاهد در گفت وگو با «ابتکار» با بیان اینکه در نهایت ایران باید عضو WTO شود، اظهار داشت: بعد از تصویب برجام بسیاری از کشورهای اروپایی از پیوستن ایران به این سازمان حمایت کرده اند، که این می تواند اتفاق مثبتی برای کشور تلقی شود.

او به مزیت های پیوستن ایران به WTO اشاره کرد و افزود: دربخش کشاورزی این مزیت نسبی در صورت پیوستن به این سازمان وجود دارد و در بخش صنعت زیرساخت های لازم برای بالا رفتن کیفیت تولید، وجود دارد.

عضو انجمن اقتصاددان ایران گفت: پیوستن به سازمان تجارت جهانی نیاز به تجدید نظر در قوانین و بالا رفتن کیفیت صنایع داریم که این اتفاق با سرمایه گذاری های خارجی در بخش تولید می تواند صورت گیرد.

جاهد تصریح کرد: هر آینه که دیرتر به WTO بپیوندیم اشتباه کرده و از قافله ی پیشرفت جهانی عقب افتاده ایم.وی به معایب احتمالی این رویداد نیز اشاره کرد و گفت: ممکن است در بخش صنعت و مخصوصا خودرو و فولاد به دلیل حذف تعرفه ها و ورود فولاد چینی به کشور این بخش متضرر شود اما باید دانست که با حضور سرمایه گذارها در این بخش می توان از بروز این ضرر جلوگیری کرد.

این کارشناس اقتصادی، انتخابات اخیر مجلس را فصل جدید در کنش اقتصادی کشور دانست و عنوان کرد: با تغییر آرایش مجلس می توان امیدوار بود که نمایندگان با دولتی که نگاه اقتصادی کارشناسی دارد همراهی کرده و در تحقق چشم اندازهای اقتصادی دولت نقش موثر داشته باشد.
او تصریح کرد: اصلاح قوانین طی این سال ها جزو معضلات اقتصاد کشور محسوب می شد که مجلس جدید می تواند این معضل را برطرف سازد.

مخالفت ها با پیوستن به سازمان تجارت جهانی

مخالفان عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی می‌گویند عضویت این کشور بدون آمادگی تنها آسیب بیشتری به اقتصاد آن وارد می‌کند چرا که این مسئله احتمالاً به دلیل کاهش تعرفه‌های گمرکی به واردات بیشتر می‌انجامد که این افزایش واردات به صنایع ایران آسیب وارد کرده و به تعطیلی آنها منجر خواهد شد و در نتیجه بیکاری را در ایران افزایش خواهد داد.

محمدرضا سبزعلی‌پور مدیر مرکز تجارت جهانی تهران در گفت‌وگو با المانیتور تاکید کرد ما باید اقتصاد خود را توسعه دهیم، اگر ما با شرایط فعلی به سازمان تجارت جهانی بپیوندیم نمی‌توانیم موفق شویم و حتی صنایعی که در حال حاضر مشغول به فعالیت هستند نیز از بین خواهند رفت.
مصائب پیوستن به  WTO
مقامات ایران اعلام کرده‌اند براساس برنامه‌های صورت گرفته ایران در سال 1404 و در زمانی که ثبات به اقتصاد کشور بازگشته و همچنین اقتصاد ایران صادرات محور است، انجام خواهد شد.

ولی‌الله افخمی‌راد مدیر سازمان توسعه تجارت ایران در این باره می‌گوید پس از تشکیل کارگروه پیگیری عضویت در سازمان تجارت جهانی، 8 تا 10 سال طول خواهد کشید که مذاکرات به نتیجه برسد.

وی افزود: دولت ایران همچنین می‌تواند 7 سال دیگر نیز برای تغییر تدریجی بخش‌های اقتصادی حساس و تطبیق دادن آن با اصول سازمان تجارت جهانی به مدت قبلی اضافه کند.

همچنین عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران با اشاره به بیانه موگرینی در خصوص پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی در گفت و گو با ایلنا اظهار کرد: با وجود چراغ های سبز بین المللی برای پیوستن ایران به این سازمان اما ما در داخل هنوز مشکلاتی و موانعی داریم که تا آنها رفع نشود نمی توانیم به این سازمان ملحق شویم.

انصاری تصریح کرد:ما باید اقتصاد خودمان را با WTO تطبیق دهیم تا بتوانیم از امتیازاتی که اعضای این سازمان که شامل 90 درصد کشورهای جهان می شود برخوردار شویم که مهترین آنها بالا رفتن سطح کیفی محصولات تولیدی ما و افزایش بهره وری است.

وی ادامه داد: ما باید این را بپذیریم که از تولیدات داخلی بیش از حد حفاظت می کنیم و آنها را تنبل بار آورده‌ایم بر همین اساس برخی تولیدکنندگان داخلی هر کالایی را با هر کیفیتی که بخواهند تولید می‌کنند و نگرانی بابت از دست دادن بازار ندارند.

نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: سالهای اول عضویت ایران در این سازمان به طور حتم به تولید داخل فشار وارد می‌شود زیرا تولید کننده داخلی در فضای گلخانه‌ای رشد کرده و همواره از تمام جهات مورد حمایت بوده اما با قرار گرفتن در فضای رقباتی دچار مشکل خواهد شد.