داعش از چه منابعی درآمد کسب می‌کند؟

هافینگتن پست در مطلبی به بررسی منابع درآمد گسترده و متنوع گروه تروریستی داعش پرداخت.
 
هافینگتن پست در مطلبی نوشت: داعش به عنوان ثروتمندترین گروه تروریستی جهان شناخته می‌شود. این گروه تروریستی خود را به عنوان یک کشور معرفی کرده است. اما در حقیقت داعش هیچکدام از این‌ها نیست. با اینکه داعش بسیاری از ویژگی‌های یک دولت مستقل را دارد – مانند گذرنامه داعش (که هیچ کشوری آن را به رسمیت نمی‌شناسد) و یا واحد پولی مخصوص – و بر نقاط جغرافیایی خاصی نظارت می‌کند، نمی‌توان این گروه تروریستی را به عنوان یک منطقه مستقل در نظر گرفت. در مقابل، این گروه تنها برخی موارد خاص را بیشتر از یک گروه تروریستی در اختیار دارد. دسترسی به منابعی که سایر گروه‌های تروریستی از آن بی‌بهره اند، داعش را تنها اندکی قدرتمندتر از ماهیت خود کرده است.

در این مطلب آمده است: داعش به سرمایه‌های مالی گسترده‌ای دسترسی دارد. بخشی از این سرمایه‌ها را غنیمت‌های جنگی تشکیل می‌دهند که داعش در سوریه و غرب عراق به دست آورده است. برخی دیگر از این سرمایه‌ها، سودهای حاصل از تجارت قانونی و غیرقانونی را شامل می‌شود. در بحث سرمایه‌گذاری‌ها، داعش تنوع بسیار زیادی را قائل شده است. این گروه تروریستی منابع بسیار زیاد درآمد را به کمک طیف وسیعی از فعالیت‌های متفاوت به دست می‌آورد. علاوه بر این، داعش در سازماندهی این فعالیت‌ها به گونه‌ای که وابسته به نظام مالی بین‌المللی نباشد بسیار موفق بوده است و تحریم‌های آمریکا و متحدان این کشور تاثیری بر اقدامات آن‌ها نداشته است.

در بین سال‌های 2007 و 2009، داعش عراق درآمدی بالغ بر 1 تا 2 میلیون دلار در ماه داشته است. منبع این درآمدها اغلب کمک‌های مالی از جانب حامیان ثروتمند عرب حاشیه خلیج فارس بوده است. همچنین آدم ربایی و اخاذی نیز منابع درآمد دیگری برای این گروه تروریستی بوده اند. در اواخر سال 2014 و اوایل سال 2015، درآمد داعش بیش از 4 تا 5 میلیون دلار در روز تخمین زده شده است. این در حالی است که برخی تخمین می‌زنند درآمد این گروه تروریستی به 2 میلیارد دلار رسیده است. از آن زمان تاکنون، گفته می‌شود درآمد داعش نصف شده است.

هنگامی که درباره داعش صحبت می‌کنیم، دریافت مالیات و اخاذی تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. اما امروز مالیات و اخاذی تبدیل به دو روش اصلی در کسب درآمد این گروه تروریستی شده اند. داعش مالیاتی 10 درصدی بر حقوق مردم را دریافت می‌کند. این در حالی است که انواع و اقسام دیگر مالیات‌ها و هزینه‌ها برای مردم وجود دارد. برای مثال، خدمات شهری برای ساکنین، 20 درصد هزینه دارد. به برداشت پول از حساب بانکی، 10 درصد جریمه تعلق می‌گیرد. افراد غیرمسلمان باید 50 درصد از درآمدشان را به عنوان جزیه پرداخت کنند. مسلمانانی که قوانین اسلام را نقض کنند باید نزدیک به 2500 دلار به عنوان "مالیات توبه" پرداخت کنند. همچنین، داعش به افرادی که وجودشان برای این گروه تروریستی ضروری نیست حق خروج از مناطق تحت حفاظت خود را در ازای اخذ 2000 دلار و ضبط هرگونه دارایی‌های آن فرد، می‌فروشد.

در کل، داعش در دوران اوج خود به وسیله این اقدامات سالانه بیش از 300 تا 400 میلیون دلار درآمد کسب کرده است. نکته عجیب اینجاست که حدود 170 میلیون دلار از درآمد این گروه تروریستی، واریزی دولت عراق برای کارمندانش که در مناطق اشغالی به وسیله این گروه تروریستی کار می‌کردند، بوده است. بسیاری از این کارمندان به شغل خود تحت نظارت داعش ادامه دادند اما به بهانه مالیات‌های مختلف از حقوق دریافتی آنها کاسته شد. دولت عراق این پرداخت‌ها را در سپتامبر سال 2015 قطع کرد.

در ادامه این مطلب آمده است: فروش نفت نیز یکی از فعالیت‌های سودآور برای داعش بوده است. داعش در روزهای اوج خود، نزدیک به 50 هزار بشکه در روز تولیدات نفتی داشته است. در حقیقت، جبهه النصره – یک گروه تکفیری که داعش از آن حمایت می‌کند – پس از به دست گرفتن یک میدان نفتی در مرکز سوریه، باعث شد ابوبکر بغدادی – سرکرده گروه تروریستی داعش – اعلام کند با این گروه تکفیری هم‌پیمان شده است.

داعش پالایشگاهی در دسترس ندارد. این گروه تروریستی تنها مدت کوتاهی برای به دست گرفتن پالایشگاه بیجی عراق تلاش کرد. اما هرگز نتوانست به آن دسترسی یابد. در عوض، داعش به پالایشگرهای قابل حمل ساده روی آورد که تنها توانایی پالایش 1000 لیتر نفت در روز را دارند. نفت خام و محصولات پالایش شده به ترکیه قاچاق می‌شوند و در بازار سیاه به فروش می‌رسند.

شبکه‌های قاچاق نفت به زمان اعلام تحریم‌های سازمان ملل علیه رژیم صدام حسین برمی‌گردند. داعش این شبکه‌های قاچاق را ایجاد نکرد، تنها از شبکه‌هایی که اکنون وجود دارند استفاده کرده است. این قاچاقچیان خود، بخشی از داعش نیستند. آن‌ها تنها از داعش نفت خریده و آن را در خاک ترکیه به فروش می‌رسانند. در ابتدا، آمریکا و متحدانش پالایشگرهای قابل حمل داعش را هدف قرار می‌داد و قاچاقچی‌ها را نادیده می‌گرفت. اما نزدیک به 6 ماه گذشته، هواپیماهای آمریکایی اقدام به پخش اطلاعیه‌هایی کردند که به قاچاقچیان هشدار می‌داد در صورتیکه به فعالیت‌های خود ادامه دهند مورد حمله جنگنده‌ها قرار خواهند گرفت. تاکنون، صدها تانکر از این نفت‌های قاچاق شده در حملات هوایی منهدم شده اند.

نویسنده در ادامه این مطلب آورده است: تخمین زده شده است داعش به وسیله فروش غیرقانونی آثار باستانی 50 تا 100 میلیون دلار درآمد کسب کرده است. در منطقه اشغالی به وسیله این گروه تروریستی، نزدیک به 4500 منطقه تاریخی شناخته شده وجود دارد. داعش این مناطق را با شرطی که بخشی از درآمد آن‌ها نصیب این گروه تروریستی شود، به روستاییان محلی می‌بخشد. بار دیگر لازم به ذکر است، داعش این شبکه قاچاق را به وجود نیاورده است. تنها از شبکه‌هایی که سال‌ها مشغول فعالیت بوده اند، در فروش آثار باستانی ارزشمند کمک گرفته است. بسیاری از این آثار باستانی به ترکیه قاچاق شده و از آنجا به دلالان فروخته می‌شوند. داعش همچنین به بسیاری از موزه‌ها دستبرد زده است. موزه موصل یکی از مهمترین آن‌ها بوده است که به وسیله عناصر داعش غارت شد.

آدم ربایی سالانه بین 25 تا 50 میلیون دلار درآمد نصیب داعش می‌کند. آمریکا، انگلیس و ژاپن اعلام کرده اند در قبال آزادسازی افراد وجهی پرداخت نخواهند کرد. اما کشورهای دیگر، مانند فرانسه و ایتالیا، بارها در ازای رهایی اسرای هم‌میهن خود، به داعش مبالغی پرداخت کرده اند.

در انتهای این مطلب آمده است: از نظر سیاست‌مداران آمریکا، موثرترین راهکار برای برچیدن قدرت اقتصادی داعش، هدف گرفتن فعالیت‌هایی – مانند قاچاق نفت خام و آثار باستانی و ذخایر نقدی این گروه -- است که برای این گروه تروریستی بسیار سودآور است. اکنون ائتلاف علیه داعش این اقدامات را آغاز کرده است. اما انتظار می‌رفت این فعالیت‌ها بسیار زودتر از این آغاز شوند.