بررسی دستاوردهای یکساله برجام

 هفته گذشته همزمان با سالروز امضا توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 ،کارشناسان مسائل سیاسی و اقتصادی کشور دستاوردهای یکساله دوران پسابرجام را بررسی کردند؛ این بررسی ها نشان داد در حوزه روابط خارجی در یک سال اخیر 18 رئیس دولت و 40 وزیر خارجه از کشورهای مختلف جهان به تهران سفر کردند.

هفته گذشته نخستین سالروز توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 بود. 23 تیرماه سال گذشته بود که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی، پس از 17 روز مذاکره فشرده در وین به میان خبرنگاران آمدند و توافق هسته ای جمهوری اسلامی ایران و 1+5 را طی بیانیه مشترکی اعلام کردند.

*حضور 58 مقام عالی کشورهای جهان در ایران
برجام را می توان نقطه عطفی در تاریخ روابط خارجی ایران توصیف کرد که متعاقب آن ، 18 رئیس دولت و 40 وزیر خارجه از کشورهای مختلف جهان به تهران سفر کردند.
*تاکید رئیس جمهوری بر پایبندی به تعهدات برجام
دکتر روحانی رییس جمهوری نیز هفته گذشته در جلسه هیات دولت که همزمان با سالروز برجام برگزار می شد بر پایبندی ایران به عهد خود در توافق هسته ای تاکید کرد و گفت: اگر روزی 1+5 بخواهد از تعهدات خود سر باز بزند، ما کاملاً آمادگی داشته و از لحاظ توانمندی هسته ای در شرایطی هستیم که در زمان کوتاهی می توانیم به نقطه مطلوب خود دست پیدا کنیم.

*تثبیت حق هسته ای/ مکالمه طوفانی ظریف با «بان کی مون»
«سیدعباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه نیز هفته گذشته با حضور در یک برنامه تلویزیونی، دستاوردهای یک ساله برجام را تشریح کرد.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام، بزرگترین دستاورد این توافق را تثبیت حق انرژی هسته ای عنوان کرد.
عراقچی با بیان اینکه «بان کی مون» دبیرکل سازمان ملل باید هر6 ماه یکبار درباره قطعنامه 2231 گزارش بدهد گفت: او پیش نویسی تهیه کرده ولی هنوز این گزارش منتشر نشده است. وی یادآور شد: این پیش نویس دست ما رسیده و ما به شدت اعتراض کردیم.
به گفته عراقچی وزیر امور خارجه مکالمه تلفنی بسیار تندی با «بان کی مون» در روز عید فطر داشت. فردای آن روز معاون بان کی مون تلفن دکتر ظریف را «طوفانی» توصیف کرد.

*افزایش 40درصدی سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه ایران
«بهادر بیژنی» جانشین رئیس سازمان بورس در امور بین الملل و جذب سرمایه گذاری خارجی پس از اجرایی شدن (برجام)، استقبال سرمایه گذاران خارجی از بازار سرمایه ایران افزایش یافت و حجم سرمایه گذاری خارجی 40 درصد بالا رفت.

*برجام؛ پیچیده ترین مذاکره بین المللی
حمید بعیدی نژاد مدیر کل امور سیاسی و امنیت بین المللی وزارت امور خارجه نیز هفته گذشته در یک نشست خبری با خبرنگاران به مناسبت یک سالگی امضای برجام آن را پیچیده ترین مذاکرات سیاسی و بین المللی در چند دهه اخیر بوده است.

بعیدی نژاد همچنین انجام مذاکرات مشخص با آمریکا درباره موضوع سوریه را رد کرد و گفت:تصمیمی برای مذاکره با واشنگتن در این زمینه تا جایی که اطلاع دارم، اتخاذ نشده است.
*برجام یک تفاهم تجاری و اقتصادی نیست
او برجام را یک تفاهم نامه تجاری و اقتصادی ندانست و تاکید کردکه منابع و دارایی های ایران در خارج از کشور همه آزاد هستند و کاملا در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار دارند.

**سفر آسیایی ظریف / سفر اروپایی تخت روانچی
در هفته گذشته در حالی که نشست های کارشناسی با موضوع دستاوردهای برجام در کشور برگزار می شد و هر کدام از اعضای تیم مذاکره کننده هسته ای در نشست های خبری و تخصصی در مجامع سیاسی و خبری دستاوردهای برجام را تشریح می کردند، دکتر ظریف راهی کشور آسیایی قزاقستان شد و «مجید تخت روانچی» معاون اروپا و آمریکای وزیر خارجه نیز در سفر به اروپایی ابتدا به رومانی و سپس به یونان رفت.

**سفر ظریف به قزاقستان/ نشست وزرای خارجه حاشیه خزر
ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی و مقام ارشد مذاکره کننده توافق هسته ای، در سفر آسیایی دو روزه و به منظور شرکت در نشست وزیران خارجه کشورهای ساحلی دریای خزر عازم آستانه پایتخت قزاقستان شد.
* کنوانسیون رژیم حقوقی کشورهای حاشیه خزر
روسای جمهوری پنج کشور حاشیه خزر در نخستین نشست سران که اردیبهشت ماه 1381 در عشق آباد ترکمنستان برگزار شد، درباره مبارزه با آلودگی محیط زیست و نیز راه های حفاظت از بزرگترین دریاچه جهان به تفاهم کلی رسیدند و زمینه امضای کنوانسیون محیط زیست خزر موسوم به «سند تهران» فراهم شد که 14 آبان 1382 در ایران به امضای بلندپایه ترین مقام های محیط زیست پنج کشور ساحلی رسید.
این نشست با حضور وزرای خارجه ایران، آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان و روسیه برای ششمین بار در آستانه برگزار شد.
*اهمیت بنیادی امنیت و صلح برای منطقه خزر
ظریف در سخنانی در این اجلاس با اذعان به این که ارتقای دیپلماسی پیشگیرانه و مبارزه مشترک با تهدیدات و حل و فصل اختلافات صرفا از راه های مسالمت آمیز زمینه های کافی برای صلح و ثبات در منطقه را فراهم خواهد ساخت، تاکید کرد که امنیت، صلح و ثبات پایدار در دریای خزر برای ملتها و دولت های منطقه اهمیت بنیادی دارد.

*رومانی و یونان مقصدهای اروپایی تخت روانچی در هفته گذشته
تخت روانچی در بخارست پایتخت رومانی علاوه بر دیدار با «لازار کومانسکو» وزیر امور خارجه ، با «دانئیلا گوتمن» معاون امور جهانی وزارت امور خارجه، «کاسین بورک» معاون نخست وزیری و معاون وزیر اقتصاد و تجارت رومانی و «گریگو رسکو» وزیر انرژی رومانی دیدار و درباره همکاری های دو کشور در زمینه های گوناگون از جمله اقتصادی، کشاورزی و انرژی گفت و گو کرد.
*ابراز علاقه یونانی ها برای توسعه همکاری با ایران
تخت روانچی در آتن پایتخت یونان نیز با «نیکوس اکسیداکیس» قائم مقام وزارت امور خارجه، «یوگوس استاساکیس» وزیر اقتصادی، توسعه و گردشگری و نیز وزیر انرژی این کشور دیدار و گفت و گو کرد.
مقام های یونانی در این دیدار ها علاقه مندی خود به توسعه روابط همه جانبه با جمهوری اسلامی ایران را ابراز کردند.

** موضع گیری های سخنگوی وزارت خارجه در هفته گذشته
«بهرام قاسمی» سخنگوی دستگاه سیاست خارجی اگر چه این هفته هم نشست خبری و مطبوعاتی با خبرنگاران نداشت، اما با صدور بیانیه ها، مواضع رسمی دیپلماسی ایران را در موارد مختلف اعلام کرد.

*بیانیه ناتو؛ ادعاهای بی اساس درباره برنامه موشکی ایران
هفته گذشته اجلاس سران ناتو در ورشو پایتخت لهستان برگزار شد؛ در بند 68 بیانیه پایانی این نشست از توسعه موشک های بالستیک و همچنین ادامه آزمایش های آن اظهار نگرانی شده و آن را مغایر قطعنامه 2231 شورای امنیت دانسته اند.
«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به این بیانیه گفت: برنامه موشکی ایران نه تنها هیچ گونه ارتباطی با برجام و مذاکرات هسته ای ندارد، بلکه همانگونه که بارها تاکید شده است ناقض قطعنامه ٢٢٣١ نیز محسوب نمی شود.
او اظهار نگرانی مطرح شده در بیانیه پایانی نشست سران ناتو درباره برنامه موشکی ایران را مردود و تکرار ادعاهای بی اساس گذشته خواند.

*اظهارات عجیب آنگلا مرکل و بان کی مون
این در حالی بود که همزمان با بیانیه ناتو خبرگزاری رویترز نیز نوشت که «بان کی مون» دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارشی محرمانه اعلام کرد آزمایش های موشکی ایران با روح برجام سازگار نیست.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان هفته گذشته در همین شرایط مدعی شد که ایران مقررات شورای امنیت سازمان ملل در خصوص توقف برنامه موشکی نظامی خود را نقض کرده است.
«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه اظهارات صدر اعظم آلمان را در خصوص برنامه های موشکی ایران، غیر سازنده توصیف و آن را رد کرد.
«علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی نیز اظهارات دبیرکل سازمان ملل و صدراعظم آلمان را عجیب توصیف کرد و گفت: به نظر بنده توطئه ای در حال ایجاد است وگرنه دلیلی ندارد که بان کی مون و مرکل داد و فریاد راه بیندازند.

*بمب های رژیم صهیونیستی و عربستان با امنیت منطقه سازگار نیست
«محسن رضایی» دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در واکنش به اظهارات بان کی مون درخصوص آزمایش های موشکی ایران موشک ها و بمب های رژیم صهیونیستی و عربستان را با روح امنیت و صلح در منطقه ناسازگار عنوان کرد نه آزمایش های موشکی دفاعی ایران.
وی اقدام خجالت آور بان کی مون و عقب نشینی از گفته خود درباره کودک کشی عربستان به خاطر چند دلار را به او یادآوری و گوشزد کرد.
*رد اتهام های تکراری بحرین
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه هفته گذشته همچنین ادعای مقام های بحرین را رد کرد.
قاسمی با اشاره به بیانیه وزارت کشور بحرین و اتهامات وارده مبنی بر ارتباط دستگیرشدگان با جمهوری اسلامی ایران، آن را امری تکراری، کذب، بی اساس و روشی کهنه و منسوخ خواند.

**سفر دیپلمات ها و مقامات عالیرتبه به تهران
هفته گذشته دو مقام اروپایی و یک مقام سیاسی پارلمانی از کشور همسایه عراق، به ایران آمدند.
محور اصلی این دیدارها و گفت و گوها در تهران علاوه بر تقویت روابط سیاسی و توسعه مناسبات اقتصادی و پارلمانی در دوران پسابرجام، گسترش وتمرکز بر همکاری های بین المللی برای مبارزه با پدیده تروریسم بود.

**سفر نخست وزیر بلغارستان به تهران / امضای 3 یادداشت تفاهم همکاری
بلندپایه ترین مقام یکه هفته گذشته به تهران آمد «بویکو بوریسف» نخست وزیر بلغارستان بود که در صدر یک هیات عالیرتبه سیاسی، تجاری و اقتصادی به تهران سفر کرد و با مقامات ارشد کشورمان دیدار و گفت و گو کرد.
بوریسف در تهران پس از استقبال توسط«اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس جمهوری با حسن روحانی رئیس جمهوری با علی لاریجانی رئیس مجلس دیدار و گفت و گو کرد.
مقامات ایران و بلغارستان در جریان این سفر سه یادداشت تفاهم همکاری در زمینه «ارتباطات و فناوری اطلاعات و مخابرات»، «سرمایه گذاری های اقتصادی مشترک» و «صنایع کوچک و متوسط» امضاء کردند.
هیات همراه نخست وزیر بلغارستان نیز در مدت حضور در ایران با مقامات ارشد و همتایان ایرانی خود و در وزارتخانه ها و حوزه های مختلف مذاکره و در خصوص توسعه روابط دو کشور توافق کردند.

*سفر عمار حکیم به تهران/ تاکید ظریف بر همبستگی سیاسی و قومی عراق
«سید عمار حکیم» رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق هفته گذشته به تهران آمد.وی در تهران با دکتر «حسن روحانی» رئیس جمهوری، «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه و «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی به صورت جداگانه دیدار و گفت و گو کرد.
ظریف در دیدار وی بر همبستگی هرچه بیشتر گروه های مختلف سیاسی و قومی در عراق تاکید کرد و ابراز امیدواری کرد که با یاری خداوند و همت دولت و ملت عراق به زودی کار تروریست های تکفیری یکسره شود.
عمار حکیم در جریان سفر به تهران با علی لاریجانی رئیس مجلس، آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و علی اکبر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز دیدار و درباره مسائل عراق و منطقه رایزنی کرد.

**دیپلماسی پارلمانی/ سفر نماینده پارلمان اروپایی به تهران
«ریچارد هوویت» نماینده پارلمان اروپا از گروه سوسیالیست ها نیز هفته گذشته به ایران آمده بود.
وی در سفر به تهران با «علاءالدین بروجردی» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و «کاظم جلالی» رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی دیدار و گفت و گو کرد.

**پیام های تبریک رئیس جمهوری/ روز ملی مغولستان، مونته نگرو و فرانسه
رئیس جمهوری هفته گذشته در پیام های جداگانه روز ملی مغولستان و مونته گرو را به همتایان خود در این کشورها تبریک گفت وابراز امیدواری کرد که روابط ایران با این دو کشور بیش از پیش گسترش یابد.

*روز ملی فرانسه / پیام های تبریک و تسلیت
هفته گذشته روز ملی فرانسه بود؛ «حسن روحانی» رئیس جمهوری در پیام تبریک به «فرانسوا اولاند» همتای فرانسوی با تبریک فرا رسیدن روز ملی فرانسه به وی و مردم آن کشور، ابراز امیدواری کرد با تشریک مساعی و با استفاده از ظرفیت های بالقوه موجود به خصوص پس از توافق برجام، روابط دو کشور در همه عرصه ها، رشد و توسعه یابد.
هنوز ساعاتی از پیام رئیس جمهوری نگذشته بود که یک حادثه تروریستی در روز ملی این کشور در شهر ساحلی نیس در جنوب فرانسه، این کشور را در وحشت و جهان را در بهت و حیرت فرو برد.

*محکومیت حمله تروریستی در فرانسه
یک تروریست در روز ملی فرانسه در شهر ساحلی نیس در زمان مراسم آتش بازی با یک دستگاه کامیون به مردم حمله کرد و 84 نفر از جمله 10 کودک را کشت و 120 تن را زخمی کرد.
جمهوری اسلامی ایران این حادثه جنایتکارانه تروریستی را به شدت محکوم کرد
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ضمن اظهار تأسف عمیق و تسلیت تاکید کرد: همانگونه که بارها گفته ایم، تروریسم پدیده شومی است که جز با همکاری و اجماع بین المللی ریشه کن نخواهد شد.
وی یادآور شد: در برخورد با تروریسم هر گونه سهل انگاری و برخورد دوگانه، امری مذموم و محکوم به شکست است.

**سفر یادگار امام به جنوب آسیا/ دیدار با نخست وزیر سریلانکا
«سیدحسن خمینی» تولیت آستان مقدس امام خمینی(ره) در ادامه سفر به جنوب آسیا با به سریلانکا رفت و با چند تن از مقامات از جمله «رانیل ویکرمسینگ» نخست وزیر این کشور دیدار و درباره ظرفیت های دو کشور برای گسترش روابط دو جانبه گفت و گو کرد.