بحران آب در گلستان

 مدیرکل جهاد کشاورزی گلستان، با اشاره به مسأله آب در سطح استان گلستان گفت: علیرغم وجود پتانسیل‌های بسیار خوب در استان گلستان اما این موضوع به‌عنوان یکی از چالش‌های اساسی استان تلقی می‌شود.

دکتر «مهاجر»، در میزگرد «بررسی سیاست های دولت در زمینه مدیریت مشارکتی آب، توانمندی و مزیت‌های حضور بخش کشاورزی در گسترش این الگو» با بیان این‌که استان گلستان 650 هزار هکتار عرصه زراعی دارد اظهار کرد: از طرفی در 280 هزار هکتار از آن با قلیایی بودن خاک و شرایط حاد روبرو هستیم و از طرف دیگر با محدودیت منابع آبی مواجه هستیم به طوریکه 2 میلیارد و 400 میلیون متر مکعب آب در سطح استان وجود دارد که تقریبا 30 درصد نیاز استان را برطرف می‌کند.

وی در ادامه با بیان این‌که ما می‌کوشیم تا بتوانیم با این 30 درصد پاسخگوی تولیدات در سطح استان باشیم، خاطرنشان کرد: پتانسیل خاک در سطح استان به گونه‌ای است که با بارندگی 600 میلی‌متری در سال زراعی گذشته یک میلیون و 500 هزار تن تولید گندم برای ما به ارمغان آورده است که تا این ساعت یک میلیون و 350 هزار تن از آن خریداری شده است.

مدیرکل اداره‌کل جهاد کشاورزی استان گلستان افزود: این جهش 40 درصدی نتیجه وجود آب و مدیریت فنی  است، به طوری‌که  اگر مدیریت فنی را بدون آب در نظر بگیریم جایگاهی نخواهد داشت.

مهاجر توضیح داد: باید بپذیریم که با این بارندگی‌ها و شرایط موقتی که در استان ایجاد می‌شود نمی‌توان امیدوار به ایجاد منابع بسیار قوی به خصوص در بحث آب باشیم.

وی گفت: یکی از پروژه‌هایی که جهاد کشاورزی در اجرای آن توانست از NGO های خارجی در زمینه «جایکا» کمک بگیرد بحث مدیریت مشارکتی آب بود.

مدیرکل جهاد کشاورزی گلستان تصریح کرد: واقعیت این است که بهره‌برداری آب در استان گلستان بر اساس ماده خشک تولیدی پایین است که نمی‌توان منکر آن شد.

مهاجر ادمه داد: در ابتدای طرح رکورد سال پایه، در تعاونی پیوند 0.8 کیلوگرم به ازای یک متر مکعب آب در بود که این در حالی است که این مقدار در پایان طرح به 1.6 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب آب رسید.

رئیس اداره‌کل جهاد کشاورزی استان گلستان خاطرنشان کرد: خوشبحتانه در این 2 سال نیز که پروژه را از «جایکا» تحویل گرفتیم توانسته‌ایم این روند رو به رشد را حفظ کنیم.

مهاجر با اشاره به وجود تخصص کافی در استان قبل از اجرای طرح «جایکا» مطرح کرد: در طرح جایکاه 2 اقدام اساسی در استان انجام شد یکی ایجاد باور در میان مردم و کارشناسان و دیگری آموختن انجام کار تیمی بود.

وی توضیح داد: در آن طرح به ما آموختن که باید در کنار یکدیگر و با هم کار کنیم و مکمل هم باشیم و در عین حال خودمان را نیز باور داشته باشیم.

مدیر کل جهاد کشاورزی استان گلستان اظهار کرد: ما مدیریت منابع بقایای زراعی را یاد نداریم و باید به کشاورز در این زمینه اطلاع‌رسانی کرد و در عین حال آموزش داد. هم‌اکنون خلا که وجود دارد در زمینه عدم همکاری دستگاه‌ها با یکدیگر است.

مهاجر با اشاره به این‌که در حدود 8 میلیارد متر مکعب آب مازاد در 3 استان شمالی داریم، ادامه داد: در محیط زیست ادعا بر این است که 2 تا 2.5 میلیارد متر مکعب آب از این مقدار مربوط به بحث زیست محیطی است و 4.5 تا 5.5 میلیارد از این مقدار آبی است که باید مدیریت شود.

وی توضیح داد: 400 میلیون متر مکعب از این 8 میلیارد در استان گلستان است که این حجم از آب مدیریت نمی‌شود و از دسترس خارج می‌شود.

مدیرکل جهاد کشاورزی گلستان اظهار کرد:  اگر روش‌های آبیاری اصلاح  و تعامل بین دستگاهی ایجاد شود قابلیت ذخیره‌سازی آب در استان گلستان و استان‌های شمالی ایجاد خواهد شد.

مهاجر با بیان این‌که باید اقداماتی انجام دهیم که در کنار مدیریت کردن منابع درآمد کشاورزان  نیز حفظ شود، گفت: به نظر من راه نجات و مدیریت آب در سطح استان گلستان، کشت و توسعه پنبه است، چون اگر کشت پنبه را گسترش دهیم صرفه‌جویی آب را در پی خواهد داشت، چون پنبه یک چهارم برنج مصرف آب دارد.

وی توضیح داد: در سطح استان اگر بتوان با پرداخت یارانه، کمک‌های فنی و اعتباری، خرید تضمینی بیشتر و یا موارد دیگر کشت پنبه را توسعه دهیم، می‌توان هم اشتغال پایدار ایجاد کرد و هم به تثبیت منابع آبی کمک کرد و علاوه‌بر آن می‌توان خاک را هم بازسازی کرد.

مهاجر با اشاره به این‌که تبخیر آب در استان گلستان 3 برابر مناطق دیگر است، خاطرنشان کرد: این میزان تبخیر با ذخیره شدن آب در منابع تناسبی ندارد.

به گزارش ایسنا، وی با اشاره به توسعه مدیریت مشارکتی آب، به‌عنوان یک الگو موفق در سطح استان گفت: در همین راستای پیاده‌سازی 2 سایت دیگر یکی در منطقه قره‌بلاغ پایین سد زرین گل و دیگری نیز در مرکز سلطان علی در گنبد آغاز شده است.

مدیرکل جهاد کشاورزی استان گلستان با بیان این‌که از سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی ایجاد تعاونی‌های آب‌بران و واگذاری مدیریت است، یادآور شد: این واگذاری مدیریت منابع آب به بخش خصوصی و تعاونی‌های آب‌بران برای عملیاتی شدن، کمک و همراهی وزارت نیرو را می‌طلبد.