واکنش صاحب‌خانه‌ها به کاهش نرخ سود بانکی

 درحالی با توافق بانکها سود سپرده بانکی به ۱۵ درصد کاهش یافته که فعالان بازار مسکن از تغییر رفتار مالکان به دلیل این اقدام خبر می‌دهند، به‌گفته آنها موجران تمایل چندانی به دریافت پول پیش از مستاجران ندارند و اکثرا اجاره‌بها را ترجیح می‌دهند.

نیمه‌های تابستان سال گذشته بانک مرکزی در گزارشی از افزایش 11.4 درصدی اجاره بهای مسکن در پایتخت خبر داد. بر اساس این گزارش در تیر 94 شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب 11.4 و 13.4 درصد رشد داشت و بانک مرکزی تاکید کرد در مجموع نرخ رشد اجاره بها طی ماههای اخیر، همسو با تحولات نرخ تورم از روند کاهشی برخوردار بوده است.
 
در همان روزها بود که فصلنامه اقتصاد مسکن اعلام کرد: نرخ اجاره‌بهای مسکن در سه ماه اول سال 94 (بهار پارسال) نسبت به فصل قبل از آن (زمستان 93) با شیب ملایم 16 درصدی رشد داشته است. مطابق گزارش این فصلنامه که بازار اجاره‌بهای مسکن را از ابتدای سال 90 تا بهار 94 مورد بررسی قرار داده بود، نرخ اجاره‌بها با یک شیب ملایم صعودی در هر فصل به طور متوسط 16 درصد نسبت به فصل مشابه سال قبل افزایش داشته است.
 
در سالهای گذشته میزان نرخ اجاره‌بها همواره چند درصد از نرخ تورم بیشتر و طبق آمار رسمی روند افزایشی آن سالانه و در فصل نقل‌وانتقالات 10 تا 20 درصد بوده است. امسال اما سلسه اتفاقاتی باعث شده تا زمینه رشد اجاره‌بها خیلی بیشتر از متوسط سالانه فراهم شود. صحبت از سود سپرده بانکی است. کوروش پرویزیان رئیس کانون بانکهای خصوصی چندی پیش با اشاره به کاهش نرخ سود سپرده بانکی از اول تیرماه به 15 درصد گفته بود: تصمیم به کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی در پی اقدام داوطلبانه بانکها و با توجه به کاهش نرخ تورم و حمایت بانک مرکزی از بازار بین بانکی اتخاذ شد. نرخ سود سپرده در مرحله اول با توجه به کاهش تورم به 12 درصد از ابتدای تیرماه امسال تا 15 درصد کاهش می یابد اما با ادامه کاهش نرخ تورم امیدواریم نرخ سود سپرده باز هم کاهش یابد تا برای بنگاه های کوچک و متوسط فضای بهتر تامین مالی ایجاد شود.
 
این اقدام بانکها به‌طور غیر مستقیم بازار اجاره‌بهای مسکن را دچار تغییر و تحولاتی کرده که مهم‌ترین آنها تمایل موجران به دریافت اجاره‌بها به جای پول پیش یا همان رهن است. این مسئله نیز در تابستان پیش رو بی شک باعث رشد نرخ اجاره‌بها خیلی بیشتر از نرخ تورم مورد ادعای دولتی‌ها خواهد شد.
 
یکی از فعالان بازار مسکن در این‌باره به خبرنگار تسنیم، گفت:‌ به‌طور طبیعی از نیمه‌های خردادماه هر سال با تعطیلی تدریجی مدارس بازار اجاره‌بها وارد دوره به اصطلاح رونق می‌شود و این رویه تقریبا تا نیمه‌ها شهریور ادامه می‌یابد.
 
وی با بیان این‌که معمولا هر سال موجران با توجه به نرخ تورم و رشد هزینه‌ها اجاره‌بها را 10 تا 20 درصد افزایش می‌دهند، افزود: امسال اما مالکان با توجه به کاهش سود سپرده بانکی تغییر رفتار داده‌اند و دیگر تمایل چندانی به دریافت پول پیش (رهن) ندارند و از مستاجران اجاره‌بها می‌خواهند.
 
وی با اشاره به این‌که افزایش نرخ اجاره‌بها نیز فشار مضاعفی را به مستاجران وارد می‌کند، خاطرنشان کرد: بهتر بود در آستانه فصل نقل و انتقالات برنامه کاهش سود سپرده بانکی را اجرا نمی‌ شد و برای مدتی به تعویق می‌افتاد تا به این ترتیب مستاجران با خیالی آسوده به دنبال سرپناهی متناسب به درآمدهای خود می‌گشتند.
 
وی همچنین بیان کرد:‌ مقایسه نرخ اجاره‌بها با مدت مشابه سال گذشته تا این لحظه حکایت از افزایش حدود 20 درصدی در ابتدای فصل نقل و انتقالات دارد.