خودکشي سياسي و بین المللی برای انگليس

دکتر حسام الدين واعظ زاده دبيرکل شوراي روابط بين الملل در مورد برگزاري رفراندم عمومي در انگليس باهدف خروج يا باقي ماندن در اتحاديه اروپا معتقد است که اتحاديه اروپا بعد از 26 سال از تاسيس آن با بحران جدي و تحولات سرنوشت ساز روبروست. اين استاد دانشگاه تهران ضمن اشاره به اينکه انگلستان همواره به دنبال افزايش نفوذ خود در اروپا بوده است، اظهار داشت: وينستون چرچيل عضو حزب محافظه کار معتقد بود «اروپاي متحد اولويت سوم انگلستان است». اين کشور به دنبال نوعي همکاري اقتصادي با اروپاست، نه همگرايي اقتصادي.

بر همين اساس، بريتانيا تاکنون از عضويت در پول واحد اروپايي «يورو» خودداري کرده است. از ابتداي عضويت در اتحاديه در سال 1973، در بعد سياسي نيز سياستي محافظ کارانه در پيش گرفت و نگاهي بدبينانه به همگرايي سياسي در اروپا داشته است. اين کشور به قانون اساسي اروپايي راي نداده و در برخي از مصوبات اتحاديه اروپا ملاحظات خود را اعمال مي کند. لذا دولت‌هاي اين کشور در طول سالها به همکاري سياسي اهميت داده اند زيرا معتقدند که با ايجاد همگرايي سياسي ممکن است حاکميت ملي انگلستان تضعيف شود، بنابراين ديدگاه غالب ميان سياستمداران اين کشور با ديدگاه مثبتي که در آلمان و فرانسه نسبت به همگرايي اقتصادي و سياسي ديده مي شود، تفاوتهاي اساسي دارد.

دکتر واعظ زاده، خروج احتمالي انگلستان از اتحاديه اروپا را ضربه‌اي بزرگ به اعتبار و مشروعيت داخلي و بين المللي اتحاديه اروپا مي داند و خاطر نشان مي کند که اتحاديه اروپا نمي تواند بي اعتنا از کنار مسئله رفراندم بگذرد. اتحاديه اروپا به ويژه آلمان و فرانسه نسبت به اين موضع اقدام جدي نکرده اند و عمدتا قوانين اتحاديه اروپا با نفوذ و تاثيرگذاري اين دوکشور تنظيم شده است. اتحاديه اروپا با از دست دادن اعضاي مهم و تاثيرگذار بدون شک زيان خواهد ديد و نقش بين المللي آن را تحت الشعاع قرار خواهد داد. اتحاديه اگر نتواند تدبيري بينديشد تا اعضاي خود را بيش از گذشته جذب و تقويت کند و جايگاه آنان را با توجه به قدرت اقتصادي و بين المللي آنها مورد بازبيني قرار دهد، اين مسئله آغازي براي واگرايي و خروج بيشتر برخي اعضاي ناراضي و کوچکتر مانند يونان خواهد بود. بريتانيا در اروپا هميشه کشوري که در حفظ توازن قوا و ثبات نقش داشته، بوده است و معلوم نيست با خروج از اين اتحاديه و اتخاذ سياست انزوا چه مشکلاتي براي آينده اين اتحاديه و وضعيت اقتصاد و امنيت اروپا اتفاق بيفتد. اگر خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا صورت گيرد، جبهه ضد اتحاديه اروپا تشکيل خواهد شد و اين به نفع آينده صلح و ثبات در اروپا نيست.

دبيرکل شوراي روابط بين الملل در خصوص نقش احزاب در برگزاري رفراندم گفت: در اين کشور دو گروه موافق و مخالف اتحاديه اروپا هستند. به طور سنتي حزب محافظه کار و احزاب ناسيوناليست از مخالفان هستند و اتحاديه اروپا را به عنوان يک عنصر مداخله گر در امور داخلي و حاکميت اين کشور ازجمله قانونگذاري و امور اقتصادي و پولي و مهاجرت مي دانند. گروه ديگر، به ويژه حزب کارگر و احزاب با پيشينه سوسياليستي خواهان باقي ماندن و نقش آوري در اين اتحاديه هستند. دکتر حسام الدين واعظ زاده استاد دانشگاه تهران که اخيرا کتاب خود را با عنوان «تحليلي بر تحولات سرنوشت ساز در تاريخ بريتانيا و اروپا» منتشر کرده، خاطر نشان ساخت: با وجود سروصداي زيادي که رسانه‌ها و موافقان خروج از اتحاديه اروپا ايجاد کرده اند، مسئله برگزاري رفراندم بخشي از برخورد منافع سياست‌هاي حزبي در اين کشور است. مردم عادي جزيره بريتانيا هميشه دوست داشته اند با ساکنان اروپايي آن طرف جزيره ارتباط نزديک داشته باشند. بنابراين، به نظر نمي‌رسد موافقان خروج در اين رفراندم توفيقي به دست آورند. خروج از اتحاديه، واقعا خودکشي سياسي و بين المللي براي اين کشور است. لذا طرح مسئله خروج و برگزاري رفراندم بيش ازآنکه يک خواست مردمي باشد خواست سياستمداران و گروه‌هاي منفعت طلب است. به اين خاطر، انتظار اندکي بايد داشت که شاهد اتفاق خروج باشيم. البته برخي رقباي بين‌المللي بريتانيا مانند روسيه از خروج بريتانيا از اين اتحاديه استقبال کرده‌اند. در حالي که آمريکا به خروج اين کشور هشدار جدي داده است. خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا بدون شک سبب کاهش نفوذ اين کشور در خاورميانه و تضعيف رابطه دوستانه اش با آمريکا خواهد شد و آمريکا جاي پاي سنتي خود را در اروپا از دست خواهد داد.

منبع: اطلاعات