روزهای پر تب و تاب سینما برای یک فیلم

 سرانجام فیلم «آآادت نمی‌کنیم» که به دستور دادستانی اکرانش متوقف شد، به پرده سینماها بازگشت اما حکایت پخش‌ تیزرهای فیلم‌های ایرانی در ماهواره به کجا می‌رسد؟ آیا رسانه ملی،رابطه‌اش را با سینما بهبود می‌بخشد؟

طی چند روز اخیر در پی توقف اکران فیلم «آاادت نمی‌کنیم» به دستور دادستان به دلیل پخش تیزرهای آن از شبکه‌های ماهواره‌ای و سرانجام بازگشت این فیلم به پرده سینماها بعد از چند روز، فضای سینما روزهای پرتب و تابی را سپری کرد.

روزهایی که  دو صنف کانون کارگردانان، شورایعالی تهیه‌کنندگان و خانه سینما هر کدام در مصاحبه‌ها و بیانیه‌های مختلف به این روند واکنش نشان دادند و از سوی ایوبی رییس سازمان سینمایی ترجیح داد که بدون هیچ اظهارنظری رسمی ،رایزنی‌هایش را با مسوولان دادستانی ادامه بدهد تا ظرف چند روز به نتیجه مطلوب برسد.

به هرحال یک فیلم در میان انبوه فیلم‌هایی که در چند ماه گذشته تیزرهایشان از شبکه‌های ماهواره‌ای پخش شد، نمایش‌اش برای چند روز متوقف شد تا به بقیه صاحبان فیلم‌ها گوشزد شود که ممکن است، روزی این اتفاق گریبان فیلم‌ها آنها را هم بگیرد.

اما پخش تیزرهای فیلم‌ها در شبکه‌های ماهواره‌ای موضوع جدیدی نیست، چند ماه قبل، برخی تهیه‌کنندگان به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شدند و به آنها تذکرات مختلف داده شد و مسوولان سینمایی هم در همان مقطع از انجام رایزنی‌هایشان خبر دادند اما با توقف چند روزه‌ی یک فیلم، گویی به اهالی سینما هشدار داده شد که این روند را جدی بگیرند.

 محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه قضاییه  هم در جدیدترین اظهاراتش در پاسخ به سوالی در خصوص ممنوعیت تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای گفت:« ما قانونی داریم که براساس آن استفاده از ماهواره ممنوع است و اگر کسی خلاف آن عمل کند برخورد می‌شود ضمن اینکه شبکه‌های ماهواره‌ای علیه نظام و کشور هستند و اینکه سفارش تبلیغی به آنها داده شود، کمک به جریان علیه نظام و کشور است.»

وی افزود:« به دادستان تهران و دادستان‌های برخی مراکز استان‌ها گفته شده به کسانی که این کارها را می‌کنند تذکر داده شوند و چنانچه افراد به تذکرات بسنده کنند، پرونده تشکیل نمی‌شود اما اگر اعتنایی نشود حتما پرونده قضایی تشکیل می‌شود. دادستانی با کمک نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات آنها را شناسایی و برخورد می‌کنند.»

درپی این اتفاق، یعنی توقف اکران چند روزه‌ی یک فیلم و بازگشت آن به اکران که روزهای پرتب و تابی را برای اهالی سینما بوجود آورد، این سوال بوجود می‌آید که در این میان رسانه‌ی ملی آیا از این پس و با اجرایی شدن جدی قانونی مبنی بر منع تبلیغات فیلم‌ها در ماهواره‌ها، بدون اما و اگر تیزرهای فیلم‌های ایرانی را پخش خواهد کرد؟! در حالیکه برخی صاحب‌نظران و کارشناسان معتقد هستند که فروش خوب فیلم های ایرانی در سینماها در چند ماه اخیر،بواسطه‌ همین تبلیغات ماهواره‌ای اتفاق افتاده است.

و در ادامه باید برای پاک نشدن صورت مساله پرسید که  آیا با تغییر ریاست سازمان صدا و سیما در هفته‌های اخیر، امید به تعامل بهتر رسانه ملی با سینما هست؟ آیا رسانه ملی تیزر فیلم‌ها را با قیمت مناسب پخش خواهد کرد؟ نگاه‌های سلیقه‌ای که گاه باعث حذف نام و تصویر برخی بازیگران فیلم‌ها در تیزرهای تلوزیونی داخلی شده است، برداشته می‌شود؟!

اما حبیب‌ایل بیگی معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در گفت‌‌وگویی که بهمن ماه سال گذشته با ایسنا داشت، به نکات مهمی اشاره کرد.

او درباره عملکرد سلیقه‌ای تلویزیون در پخش تیزر فیلم‌های سینمایی و در پاسخ به اینکه چرا قانون مشخصی در این زمینه وجود ندارد، گفته بود:« از آنجا که صدا و سیما خودش قوانین خود را می‌نویسد و انحصاری است، ما خیلی نمی‌توانیم به این قضیه ورود پیدا کنیم اما در داخل کشور باید آن‌قدر شرایط برای معرفی فیلم‌ها فراهم شود تا هنرمندان از رفتن به سمت شبکه‌های ماهواره‌ای و معاند بی‌نیاز شوند.

جای تاسف دارد فیلمی که قرار بوده از اکران برداشته شود، با پخش آگهی در ماهواره، فروشش چندین برابر شده است و این زنگ خطری برای صدا و سیمای ماست که باید بیشتر به سمت مردم بیاید و از عملکرد سلیقه‌ای بپرهیزد و سینما را هم از آن خود بداند. زیرا دست‌اندرکاران سینما و تلویزیون یکی هستند اما یکی از مشکلات ما این است که تلویزیون می‌گوید معیارهای من در فیلم‌های سینمایی رعایت نمی‌شود.

دلایل این موضوع ساده است. تلویزیون تقریبا حق پخش هیچ فیلمی را نمی‌خرد. وقتی تلویزیون خود را از سینما حذف می‌کند، مشکلات زیادی به وجود می‌آید اما اگر سینماگر بداند تلویزیون اثرش را می‌خرد حتما به مسائل مورد علاقه این رسانه توجه می‌کند. چون برای تهیه کننده مهم است که بتواند هزینه‌های تولید فیلم را تامین کند ولی در حال حاضر تهیه کنندگان تقریبا تلویزیون را به عنوان خریدار فیلم‌شان، حذف کرده‌اند و بیشتر به شبکه نمایش خانگی فکر می‌کنند که این اشتباه است.»

ایل‌بیگی در عین حال با اشاره به پخش گسترده فیلم‌های آمریکایی از تلویزیون مطرح کرده بود:« تلویزیون شعار ضد آمریکایی می‌دهد اما فیلم‌های آمریکایی که پخش می‌کند، تعدادشان بیشتر از فیلم‌های ایرانی است! در حالی که در سینما به دلیل حمایت از سینمای ملی‌، اجازه اکران فیلم خارجی را نداریم ولی تلویزیون ما آنقدر فیلم آمریکایی نشان می‌دهد که لازم نیست مردم این فیلم‌ها را در تلویزیون ببینند.»

اما امید است با اتفاق اخیر ، هر چه زودتر مسوولان سازمان سینمایی در تعامل با رئیس رسانه ملی،درباره‌ی بهبود رابطه‌ی سینما و تلویزیون به راه‌حل‌های اجرایی و مناسب‌تری برسند.