زمزمه‌های تعطیلی ارج در دوران احمدی‌نژاد

«ارج» نامی‌آشنا برای تمام ایرانی‌هاست. این کارخانه اولین کارخانه لوازم خانگی در کشور بود که در سال ۱۳۱۶ تاسیس شد و حدود ۸۰ سال است که با تولید انواع لوازم خانگی در ایران فعالیت می‌کند. دو روز پیش اخبار ضد و نقیضی در رسانه‌ها مبنی بر تعطیلی این کارخانه منتشر شد که علت آن را قدیمی‌بودن ماشین آلات و مدیریت ناکارآمد این کارخانه و عدم توانایی رقابت در بازارهای داخلی با رقبا دانستند.

 خبرها حاکی از آن بود که بحران نقدینگی و مشکلات عدیده مالی و مدیریتی در این کارخانه به حدی رسیده که مدیران این کارخانه تصمیم به تعطیلی آن گرفته و ماشین‌آلات آن را به فروش گذاشته اند و این مساله در حالی اتفاق افتاده که زمانی شرکت ارج هم لوازم خانگی تولید و هم برندسازی می‌کرد که بسیاری از شرکت‌های پیشرفته امروزی تاسیس هم نشده بودند. عصر همان روز مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی ضمن تکذیب تعطیلی کارخانه ارج، انتشار گسترده این خبر کذب را فضاسازی رسانه ای علیه دولت دانست. نکته مهم در این مورد این است که به گفته برخی کارشناسان بحث تعطیلی کارخانه ارج به 7 سال پیش برمی‌گردد. بنابراین تمام این مشکلات و کاستی‌ها را می‌توان متوجه دولت قبل دانست که به دلیل عدم به کارگیری مدیران لایق و کارآمد، چنین سرنوشتی را برای چنین کارخانه بزرگی که جزو سرمایه‌های ملی کشور ماست، رقم زده است. بماند که مواردی از این دست به میزان زیاد، میراث‌های ماندگار دولت قبل برای کشور بوده است.

واگذاری، نه تعطیلی

زمانی که بحث تعطیلی کارخانه‌ای بزرگ مثل ارج مطرح می‌شود باید دانست که به طور قطع این مساله، مساله یک روز و دو روز کارخانه‌ای باسابقه بسیار زیاد و حتی بیشتر از بسیاری از برندهای موجود در بازار مثل سامسونگ،نبوده وبه طور مسلم زمان زیادی است که مدیران آن باچنین مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند. درباره این کارخانه نیز این اتفاقات از 7 سال پیش رقم خورده است از زمانی که در دوران فعالیت دولت قبل، تحریم‌های اقتصادی تحمیل شده به کشور باعث شد کمر بسیاری از کارخانه‌ها و صنایع شکسته شود. از زمانی که ورود گسترده کالاهای بی کیفیت چینی به کشور بازار تولیدات داخلی را به کسادی کشاند. از همان زمان بود که «ارج» هم بی اجر شد! از همان زمان بود که تعدیل نیرو در این کارخانه شروع شد. با تمام این اوصاف مساله مهم در حال حاضر این است که مدیران این کارخانه به طور مصمم تاکید دارند که قصد تعطیلی این کارخانه را ندارند و هدف آن‌ها واگذاری است. در چنین شرایطی باید برای حفظ چنین ارگان صنعتی بزرگی از سوی دولت تلاش شود.

توضیحات مدیرعامل

مدیران این کارخانه در این روزها به کرات تاکید کرده‌اند که قصد تعطیلی این کارخانه را ندارند بلکه مساله اصلی مساله واگذاری این کارخانه است. در این خصوص فرهاد حنیفی برای شفاف‌سازی وضعیت کارخانه ارج می‌‎گوید: هفت شرکت داخلی و خارجی متقاضی خرید این کارخانه هستند که بعد از بررسی نهایی، واگذاری انجام می‌شود. این واحد تولیدی در دو سال اخیر نزدیک به 15 هزار کولر و بخاری تولید کرده و انبارهای این شرکت یک هزار دستگاه کولر و بخاری آماده فروش دارد. همچنین 200 میلیارد ریال نقدینگی در دو سال اخیر به این کارخانه تزریق شده است و این سرمایه در گردش از طریق گروه توسعه ملی با هدف جلوگیری از توقف تولید و پرداخت حقوق بازنشسته ها صورت گرفته است.

چرا ارج به چنین روزی مبتلا شد؟

در میان اخبار ضد و نقیضی که از تعطیلی کارخانه ارج به گوش می رسد اما شاید پاسخ به این پرسش که چرا چنین روزگاری بر ارج و واحدهای شبیه آن، می‌گذرد بسیارلازم است. این را محسن جلال پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران می‌گوید. وی در باره وضعیت فعلی کارخانه ارج درکانال تلگرامی‌خود نوشت: نخست باید بدانیم که فرازو نشیب‌های زندگی یک بنگاه همواره درس آموز است. گفته می‌شود بنگاه‌ها مانند انسان‌ها دوران تولد، رشد، بلوغ و کم‌کم پیری و میرایی دارند اما برندها، آن هم برندهای ملی چنین فرآیندی را طی نمی‌کنند. با این حال شنیدن تعطیلی ارج همان قدر مایه تعجب است که روزی در رسانه‌های آلمانی با این خبر مواجه شویم که کمپانی بنز تعطیل شده است. اما آیا هر دو خبر به اندازه هم تعجب برانگیزند؟ اگرکارخانه بنز در طول دهه‌های گذشته خود را به‌روز نکرده بود و هر روز به نوترین و روزآمدترین تکنولوژی‌ها مجهز نمی‌شد، امروز حتما سرنوشتی بهتر از ارج نداشت.

اماچرا ارج چنین نکرد؟

به نظر می‌رسد سلب مالکیت این کارخانه و سپردن مدیریت آن به مدیران حقوق‌بگیر و دولتی و فراز و نشیب مدیریتی در طول سال‌های گذشته باعث شد روند زوال در این کارخانه طی شده و به چنین روزی مبتلا شود. جلال‌پور ادامه می‌دهد: اگرچه فضای کسب و کارکشور متاثر از تصمیمات متفاوت و گاه متناقض سیاستگذاران است، اما مدیریت کارآمد بخش خصوصی و همچنین مالک واقعی که دلسوز مال و اموال خود باشد، حتما نمی‌گذارد آخر و عاقبت برندی همچون ارج به زوال بینجامد. ضمن این‌که برندهای فراوانی داریم که هم اکنون مالکیت و مدیریت آن توسط بخش خصوصی اداره می‌شود و در همه این سال‌ها با وجود همه مشکلاتی که بر بنگاه‌داری ایران گذشته، به زحمت خود و شرکت‌شان را سرپا نگه داشته‌اند و همچنان مشغول تولید هستند.
به نظرم زوال ارج بیش از هرچیز ناشی از سیاست‌های نادرست سلب مالکیت در سال‌های گذشته است که در همان دوران مخالفان فراوانی داشت اما به هرحال، پیش رفت و شرکت‌های بزرگی را به کام سوء مدیریت دولتی انداخت. خدا می‌داند اگر رهبر انقلاب که آن روزها رئیس‌جمهور بودند، با قانون حفاظت از توسعه صنایع که در شورای انقلاب به تصویب رسید و دولت وقت اصرار زیادی برای اجرای آن داشت مخالفت نمی‌کردند، امروز نام و نشانی از شرکت های بزرگ بخش خصوصی نمی‌دیدیم.

زمزمه‌های تعطیلی ارج در دوران احمدی‌نژاد

با تمام آنچه گفته شد، شواهد حاکی از آن است که کارخانه ارج در دوران دولت قبل دچار چنین وضعیت نابسامانی شده و بحث به‌روز نشدن ماشین‌آلات این کارخانه به ضعف مدیریتی موجود در این کارخانه در دوران احمدی‌نژاد برمی‌گردد. به گفته عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی، ورشکستگی و تعطیلی شرکت ارج به ۷ سال قبل بر می‌گردد و به روز نشدن ماشین آلات و انتصاب مدیران ناکارآمد در این کارخانه باعث شد تا این شرکت نتواند از پتانسیل خود استفاده کند. بهروز نعمتی، در واکنش به تعطیلی کارخانه ارج گفت: بسیاری از کارخانه‌های تولید داخل و مجموعه‌های مختلف صنعتی همانند گروه صنعت ملی با بیش از 35 کارخانه و 15 هزار نفر نیروی کار و بهترین برندهای کارخانه نساجی، علاوه بر شرکت ارج تعطیل شده‌اند. شرکت ارج امروز تعطیل نشده و ورشکستگی آن به 7 سال قبل بر می‌گردد، کارخانه‌های تولیدی و صنعتی در طول زمان به مدرن سازی تجهیزات نیازمند هستند و کارخانه ای همانند ارج که قابلیت رقابت با جنرال موتور را داشته باید با مدیریت مدیران و با تدبیر مورد بهسازی و نوسازی قرار می‌گرفت. زمانی که آقای پارسایی مدیرعامل مجموعه ارج بود، برای تامین حداقل‌های ممکن تکنولوژی‌های جدید تلاش فراوانی کرد اما متاسفانه هیچکس به تلاش‌های او اعتنا نکرد. به روز نشدن ماشین‌آلات و انتصاب مدیران نا کارآمد در این کارخانه باعث شد نتواند از پتانسیل خود برای تولید محصولات روز استفاده کند. متاسفانه این عوامل سبب شده که در 7سال اخیر تصمیم به فروش این کارخانه گرفته شود، در حالی که کارخانه ارج در مقطعی به عنوان سوپر مارکت لوازم خانگی ضمن برند سازی انواع لوازم خانگی را تولید می‌کرد. متاسفانه مدیرانی در این کارخانه انتخاب شده و مسئولیت هدایت این مجموعه بزرگ را برعهده گرفتند که حتی یک بار از جلوی در بازار صنعت رد نشده بودند.