خبرهای خوب از دریاچه ارومیه

 بر سر ارومیه و دریاچه‌اش، حرف و حدیث‌های زیادی رفته و آمده است. خبرهایی که چندان خوشایند نبوده اند. از کاهش میزان آب این دریاچه گرفته تا ایجاد تمام ریزگردهایی که به اطراف پراکنده می شوند. اما این روزها، انگار قرار است، دریاچه ارومیه، رنگ و روی خوشی را به خود ببیند. اینجا ارومیه است. سرزمینی که به داشتن دریاچه اش می نازد.

خبرها بعد از مدتی سکوت، تکانی به صفحه زیست محیطی می دهد. افزایش چندین سانتی متری آب دریاچه ارومیه. این دریاچه که دومین دریاچه شور دنیا به حساب می آید در چندین سال گذشته با بحران شدید کم آبی روبرو بوده است و طبق آمارهای منتشره در سال های گذشته از پهنه 5700 کیلومتری آن تنها حدود 5 تا 10 درصد باقی مانده بود. ستاد احیای دریاچه ارومیه با برنامه های اجرایی مدون در زمینه تثبیت و احیای وضعیت دریاچه اقدامات خود را از سر گرفت.

آب دریاچه 55 سانتی متر افزایش پیدا کرد

بهنام اسدی، مدیر روابط عمومی و روابط بین الملل دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز در این زمینه می گوید: در حال حاضر این دریاچه وضعیت و روند خوبی پیدا کرده است. البته با توجه به اینکه از نظر میزان بارش، به میزان سال گذشته بوده، اما بنا به اعلام سازمان هواشناسی آذربایجان غربی، در حوضه آبریز این میزان به اندازه سال گذشته است.

وی در ادامه می افزاید: این میزان نه زیاد و نه کم شده است ولی در حال حاضر دریاچه ارومیه، به اندازه 55 سانتی متر، افزایش داشته است.

اسدی در راستای کارهایی که برای احیای این دریاچه صورت گرفته است، تاکید می کند: 27 پروژه را در سال های گذشته انجام دادیم که از میان آنها می توان به لایروبی، مبارزه بیولوژیکی با ریزگردهای منطقه، اصلاح الگوی کشت کشاورزی، ایجاد تاسیسات نوین و ... آبیاری اشاره کرد. همه این اعمال، دست به دست هم دادند که میزان مصرف آب کاهش پیدا کند.

پلی که روی دریاچه بسته شد

اینجا دریاچه ای است که در نهایت زیبایی در کنار دریاچه‌های دیگر ایران قرار گرفته است و شاید چشمان امیدوار خود را به آسمان و زمینی دوخته است که بتواند گرد و غبار خستگی را از تنش بزداید. اعمالی که برای تازه کردن نفس‌هایش انجام داده اند.

مدیر روابط عمومی و روابط بین الملل دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه همچنین به هدایت میزان آب‌های ناشی از بارندگی به سمت این دریاچه اشاره می‌کند و می گوید: در فصول گرم سال، رهاسازی آب ها از سدها به سمت دریاچه انجام خواهد شد. این برداشت‌ها در فصول دیگر سال به سمت زمین‌های کشاورزی هدایت می شود. باید توجه داشته باشیم، با افزایش دما، آب دریاچه کم می شود.

وی در خصوص تغییرات هندسی اطراف این دریاچه خاطرنشان می کند: با احداث پل، دریاچه ارومیه به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شد. گردش آب در این دریاچه، از شمال به جنوب است. ولی با توجه به اینکه ما کل پل را مبنی بر خشک شدن دریاچه قرار بدهیم، ضایعات بیشتری را شاهد خواهیم بود، در ساختمان پل، پیش بینی‌هایی انجام دادیم که تا کنون اتفاق نیفتاده است. در سال 76 و پس از پایانگیری عملیات خاکریزی و شن ریزی، با افزایش آب دریاچه ارومیه مواجه بودیم.

اسدی ادامه می دهد: همین افزایش آب، باعث سرازیر شدن آب‌های اضافی به زمین های کشاورزی و بنابراین تخریب آنها می شد. اما در همین زمان، استفاده بیش از حد را در راستای کارهای کشاورزی شاهد بودیم. با افزایش زمین های کشاورزی، جمعیت و تغییر الگوی کشت، رفته رفته آب بیشتری از این دریاچه به مصرف رسید.

وضعیت موقتی است

ارومیه دریاچه ای را در خود جای داده است که توانسته چشم امید کشاورزان را بر پهنه خود بگرداند. نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه در پاسخ به این سوال که در حال حاضر وضعیت کشاورزی در این منطقه را چطور می بینید، می گوید: قبلا ما شاهد کشاورزی‌های دیمی بود. تصور کنید، یک کیلو سیب، حدود 1000 لیتر آب مصرف خواهد کرد. برای استفاده از روش ها صحیح آبیاری قطره ای و استفاده از بهره برداری چاه های عمیق و همچنین اصلاح الگوی کشت، برنامه های مختلفی از جمله آموزش کشاورزان را در دستور کار خود قرار داده ایم.

به گفته او معیشت جایگزین یکی دیگر از برنامه های این ستاد بوده است. همه این کارها انجام شد و در حال حاضر در حوضه با توجه به ریزگردهای منطقه ای که وجود دارد، اما مردم همکاری خوبی را دارند. باید تفکر مردم به سمت روش های نوین از استفاده الگوی های صحیح متمرکز شود. برنامه اصلی در روستاهای آذربایجان شرقی است که بتوانند با استفاده از همکاری روستاییان روش‌های نوین آبیاری را انجام بدهند و تغییرات کشاورزی را از سنتی به نوین تغییر دهند.

اسدی می‌گوید: در چند روستا، به روش نوین، آبیاری نوین را انجام می دهیم و به خاطر بهره وری بالا در راستای کشاورزی، مردم هم به این سمت سوق پیدا کرده اند. این وضعیت موقتی است، دریاچه ارومیه با توجه به کارهای ستاد احیا و بودجه‌هایی که دولت تدبیر و امید به این ستاد تخصیص داده است، به نسبت سال های قبل بهتر شده است. با توجه به وزش بادهای مخالف و گرما تبخیر زیاد می شود. مردم باید به فکر منابع آبیاری دیگری برای کشاورزی باشند، در حوزه شهری مصرف آب را به حداقل ممکن برسانند.