تلویزیون در مناسبت‌های شاد مذهبی چه می‌کند؟

یک برنامه‌ساز معارفی تلویزیون در پاسخ به اینکه تلویزیون در مناسبت‌های شاد مذهبی باید چه عملکردی داشته باشد؟ به بیان نکاتی حائز اهمیت در این زمینه پرداخت و گفت: تلویزیون راغب است که مناسبت‌های شاد را شاد برگزار کند اما هیچ‌گاه مدل مناسبی برای برگزاری این مناسبت‌ها شکل نگرفته است.

عبدالمجید رکنی با بیان اینکه سیاست تلویزیون باید این باشد که ابتدا به کاهش آلام مردم بپردازد یادآور شد: زمانی سیاست تلویزیون ساختن برنامه‌های طنز بود اما این خنده‌های مصنوعی، غم‌های مخاطب را کاهش نخواهد داد. سیاست تلویزیون باید به سمت کاهش غم‌های مردم باشد، نه این‌که طنز بسازد و با پخش مداوم آن با این شیوه دنبال شادی مردم باشد.

وی سپس بیان کرد: شاد بودن یکی از ویژگی‌های تلویزیون است که باید در همه برنامه‌هایش، از اخبار گرفته تا برنامه‌های معارفی، دینی و برنامه‌های مختلف در طول سال به آن پرداخته شود.

این برنامه‌ساز سپس درباره‌ی کمرنگ بودن مناسبت‌های شاد و پرداختن به این مناسبت‌ها در تلویزیون بیان کرد: یکی از دلایلی که ایام‌ شاد مذهبی در تلویزیون رنگ‌ و بوی کمی دارند، به این برمی‌گردد که ایام شاد ما استمرار ندارند؛ در نتیجه تلویزیون نمی‌تواند برنامه‌های برنامه‌ریزی‌تر شده‌ای را طراحی کند. وقتی جشن‌های ما یک روزه باشد آن یک روز در آنتن تلویزیون دیده نمی‌شود اما به طور مثال در ایامی همچون ایام محرم و صفر به دلیل استمراری که این ایام دارند، برنامه‌ها راحت‌تر طراحی می‌شوند، بنابراین کوتاه‌ بودن زمان جشن‌ها باعث شده که تلویزیون در این ایام برنامه جدی نداشته باشد.

رکنی همچنین درباره‌ عملکرد تلویزیون در مناسبت‌های شاد مذهبی گفت: تلویزیون تقریبا یک برش از جامعه است، البته اگر چند قدم هم جلوتر باشد اتفاق خاصی نمی‌افتد. شاید یکی از مشکلات اساسی که ما در جشن‌ها داریم این است که مطابق با فرهنگ و آداب خودمان به مدل خوبی نرسیده‌ایم. افرادی که در تلویزیون هستند خواه ناخواه افرادی هستند که از جامعه برخاسته‌اند و از مکان خاصی مثل کره‌ی مریخ به تلویزیون نیامده‌اند، بنابراین به دلیل فقدان این مدل‌های مناسب است که تلویزیون هم در مناسبت‌های مذهبی شاد دستش خالی می‌شود.

وی در عین حال تاکید کرد: یکی از وظایف خطیر تلویزیون باید کاهش آلام مخاطب باشد؛ به عنوان مثال وقتی مخاطب دچار غم است، تلویزیون با برنامه‌هایش این آلام را بیشتر نکند. متاسفانه وقتی اخبار سراسری ما تنش‌زاست، خود این مسئله باعث افزایش آلام مخاطب می‌شود.

تهیه‌کننده برنامه «سمت خدا» در ادامه‌ گفت‌وگوی خود در همین زمینه یادآور شد: از تلویزیون نباید انتظار داشت تا در ایام مناسبات به ویژه در مناسبات شاد معجزه‌ کند؛ چراکه اگر تلویزیون بتواند با برنامه‌هایی که طراحی می‌کند، آلام مردم را در طول سال کاهش بدهد، اگر در ایام مناسبت‌ها یک برنامه معمولی هم پخش کند، مشکلی ایجاد نخواهد شد. تلویزیون باید در طی سال ببیند معضلات مردم چیست. با برطرف کردن آلام آنهاست که راحت‌تر می‌تواند آنها را بخنداند. مخاطب حتی با دیدن طنز لورل هاردی که از سال‌ها پیش پخش می‌شده هم می‌خندند.

وی البته به این نکته هم اشاره کرد که در حال حاضر مسیر خنداندن مردم به واسطه غم‌هایی که دارند کار سختی است.

رکنی در همین زمینه گفت: از طرفی تلویزیون تمایل دارد که برنامه‌های شاد طراحی کند اما واقعا خنداندن مردم سخت شده است و همه اینها به عوامل بیرونی برمی‌گردد؛ در نتیجه اگر این مسائل و مشکلات حل شود خندان مردم کار ساده‌ای می‌شود.

این برنامه‌ساز سپس به بعد فلسفی راضی نشدن مخاطب نسبت به برنامه‌های شاد تلویزیون، اشاره کرد و گفت‌: یکی از دلایل این اتفاق این است که مردم جامعه با گرفتاری‌های زیادی دست‌وپنحه نرم‌ می‌کنند، لذا با وجود این گرفتاری‌ها، کمتر می‌خندند بنابراین تلویزیون با پخش لطیفه‌های مختلف و برنامه‌های شاد هم نمی‌تواند مخاطب را اقناع کند؛ چراکه باید به او تسلا بدهد پس تلویزیون صرفا با پخش برنامه‌های شاد نمی‌تواند اتفاق خوبی را رقم بزند، به دلیل اینکه ابتدا باید با پخش برنامه‌های تسلابخش به مخاطب خوراک بدهد.

رکنی در پایان گفت‌وگوی خود تاکید کرد: با ساختن برنامه‌هایی که خنده‌های مصنوعی ایجاد می‌کند موافق نیستم؛ چراکه پس‌زمینه‌هایی در فرهنگ ما وجود دارد. مردم جامعه ما کم‌خنده هستند. اگر این پس‌زمینه‌ها اصلاح نشود تلویزیون نمی‌تواند مردم را بخنداند. گاهی اوقات دوربین مخفی‌های برنامه‌های خارجی را نگاه می‌کنم و فکر می‌کنم اگر این دوربین مخفی‌ها در ایران ضبط می‌شد اتفاقات بدی می‌افتاد، چراکه اشکال به جامعه خودمان بر‌می‌گردد. جامعه ما جامعه سخت‌خندانی است و با وجود اینکه فکر می‌کنیم جنبه شوخی و خنده داریم ولی واقعا این طور نیست.