شنا کردن در این آب‌ها ممنوع!

«بدن انسان مانند لباس و ابزارش مملو از باکتری‌ها و قارچ‌های مختلف است، برای همین در استخرهای تفریحی شهری شاهد موازین دقیق رفع آلودگی مداوم هستیم. حالا در نظر بگیرید یک گروه پانزده بیست نفره با لباس‌ها و ابزار غارنوردی وارد چنین استخری شوند که مردم بومی از آب آن استفاده می‌کنند، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟»

سومین همایش «حفاظت از غارها»، جمعه 31 اردیبهشت‌ماه در استان البرز برگزار می‌شود تا آخرین یافته‌ها درباره‌ی حفاظت از غارها و همچنین نحوه پیمایش صحیح آن‌ها با اهداف مختلف را ارائه دهد.

جواد نظامدوست عضو انجمن غار و غارشناسی ایران در بخشی از این همایش قرار است به موضوع «آشنایی با آب‌های زیر زمینی در کارست و اهمیت آن در غار» بپردازد. به اعتقاد او، اهمیت آب‌های زیر زمینی در مناطق کارستیک فراوان است، چه وقتی که در غار آب، جاری باشد و چه زمانی که غارهایی با حوضچه‌ها و دریاچه‌های آب راکد یافت شود.

نظامدوست می‌گوید: آب در مناطق کارستیک در مسیرهای غارمانندِ کوچک و بزرگ، راه خود را به بیرون می‌یابد که باید درنظر گرفت حالت لوله شکل این مسیرها و همچنین شیب زیاد تسریع دهنده‌ی جریان آبی، توانایی تصفیه آب از آلودگی‌های آن را ندارد.

او به مطالعاتی استناد می‌کند که براساس آن گفته شده است؛ هر حفره‌ای بزرگ‌تر از انگشت کوچک دست انسان، آلودگی آب را از خود عبور می‌دهد و سپس اظهار می‌کند: با توجه به این مطالعات، پس هر گونه فعالیت انسانی در غارها مستقیما موجب آلودگی آب مورد استفاده‌ی انسان‌های بومی خواهد شد و نباید آب شیرین مردم بومی را فدای یک برنامه غارنوردی غیر ضروری و تفریحی ورزشی کرد.

نظامدوست در ادامه به آلودگی‌های به جای مانده در غارها که برای سال‌های متمادی بر آب شیرین زیرزمینی تاثیر منفی مدوام خواهد داشت، اشاره می‌کند و در ادامه می‌گوید: اما درباره‌ی آب‌های راکد در حوضچه‌ها و دریاچه‌های داخل غارها، باید گفت که به دلیل فرایند شکل‌گیری آن‌ها، متاسفانه هر نوع آلودگی چه در داخل آب یا در قسمت‌های بالایی دریاچه به درون آن منتقل خواهد شد.

وی توضیح می‌دهد: تجمع آب داخل غارها، متوقف شدن این آب توسط لایه‌های سنگ بستر که در مقابل انحلال مقاومتر از سنگ منطقه کارستیک است، دریاچه‌های غاری را پدید می‌آورد. به همین خاطر بر خلاف غارهای دارای آب جاری، در این محیط‌ها آلودگی از غار خارج نمی‌شود و توسط آب‌های داخلی به سمت دریاچه‌ها منتقل خواهد شد. در واقع هر گونه آلودگی در غار و دریاچه، داخل این قسمت باقی خواهد ماند.

او سپس به علاقه‌مندی بازدیدکنندگان حرفه‌ای یا غیرحرفه‌ای برای حضور در محیط‌های آبی غارها، اشاره می‌کند و می‌گوید: مساله چگونگی حضور و فعالیت انسان در این آب‌ها امری بسیار حیاتی است، به طوری که در کشورهای دارای سابقه‌ی مفید غارشناسی، این نوع غارها برای ورود انسان پس از مطالعات مورد نظر، مسدود می‌شود.

نظامدوست یکی از دلایل اعمال چنین محدودیت‌هایی را دشواری تصفیه آب‌های دورن غارها و محافظت از کارست‌ها می‌داند و اظهار می‌کند: صرف نظر از این‌که آب در دسترس انسان همواره با شیوه‌های گران تصفیه می‌شود،‌ باید توجه کرد که در غار هیچ سیستم محافظتی وجود ندارد، با این حال افراد با همان وضع کثیف و گلی به آب می‌زنند. این بلایی است که بر سر بیشتر غارهای دارای آب جاری و راکد در ایران آمده است و سال‌ها است با افتخار ادامه دارد.

به گزارش ایسنا، در همایش «حفاظت از غارها» علاوه‌بر بررسی وضعیت آب‌های زیرزمینی در غارها، قرار است کارگاه «چگونگی بازدید از غارها با کمترین آسیب»، به مناسبت روز پاسداشت محیط زیست برگزار شود که موضوعایت چون غارنوردی مسئولانه، آشنایی با نقشه‌برداری غار، آشنایی با عکاسی غار و مدیریت اکتشافات غارها، با تاکید بر فاکتور "کمترین آسیب"، آموزش داده خواهد شد.

همچنین موضوعاتی چون «آشنایی با حساسیت‌ها و اهمیت‌های غارها»، «آشنایی با غار نِهشته‌های رسوبی و میکرو ارگانیسم‌های غارزی»، «آشنایی با غارزیان و حساسیت حیات در غار»، «آشنایی با خفاش‌های غار زی»، «آشنایی با پدیده‌های باستانی و دیرینه در غارها»، «آشنایی با غارهای استثنایی» و «آشنایی با کاربردهای غارها برای انسان» بررسی می‌شود.

این همایش یک روزه به همت انجمن غار و غارشناسی ایران با همکاری و حمایت اداره کل حفاظت محیط زیست استان البرز، کارگروه غار شناسی کشور و به میزبانی دفتر نمایندگی انجمن غار و غارشناسی و غارنوردان استان، از ساعت 8 تا 18 روز جمعه ٣١ اردیبهشت در سالن اداره محیط زیست شهر کرج برگزار می‌شود.