چرا رئیس‌جمهور برزیل با استیضاح رو به روست؟

رئیس جمهور برزیل با رای گیری امروز سنا با احتمال استیضاح از سوی کنگره این کشور مواجه است. این اقدام پس از آن صورت گرفت که مردم این کشور آمریکای جنوبی در اعتراض به رکود بی‌سابقه اقتصادی و رسوایی بزرگ رشوه‌گیری در شرکت نفت دولتی خواهان برکناری او شدند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در تحلیلی به توضیح پشت پرده جنبش علیه دیلما روسف، رئیس جمهوری برزیل و نتایج احتمالی آن پرداخته است:

روسف به چه چیزی متهم است؟

او به نقض قوانین مالی با تغییر سرمایه‌های دولت برای پر کردن خلأهای بودجه متهم است. احزاب اپوزیسیون می‌گویند حیله حسابرسی دستی به او این فرصت را داده تا هزینه‌های عمومی را برای افزایش حمایت عمومی بالا ببرد. این در حالی است که روسف هرگونه اتهامی در این خصوص را رد می‌کند و می‌گوید، هیچ کاری به جز امور عادی در ساختار دولتی و اداری انجام نداده است. وی معتقد است متهم به هیچ کار اشتباهی نیست که بخواهد به استیضاح ختم شود.

اولین گام استیضاح چه بود؟

ماه گذشته مجلس نمایندگان برزیل با 367 رای موافق در مقابل 137 رای مخالف لایحه استیضاح روسف را به مجلس سنای این کشور ارجاع داد. چنین حمایت قاطعانه‌ای به فشارها برای پیگیری بیشتر استیضاح افزود. در حالی که مواضع مجلس سنا در قبال روسف همواره دوستانه‌تر از مجلس سفلی به نظر می‌رسد و احتمال رد آن از سوی مجلس سنا وجود دارد اما می‌توان تفسیر کرد که رای مجلس سفلی این فرآیند را تغییر داده است.

از تازه‌ترین تحولات چه خبر؟

اگر امروز (چهارشنبه) اکثریت مجلس سنای 81 عضوی برزیل به این استیضاح رای مثبت دهند -که به تحلیل بسیاری از رسانه‌ها می‌دهند- روسف از سمت خود تعلیق شده و میشل تمر، معاون وی جانشین رئیس جمهور می‌شود. پس از آن سنا 180 روز فرصت دارد تا با برگزاری دادگاه، برکناری دائم روسف را رد یا تایید کند. اگر این رای تایید شود تمر دوره ریاست جمهوری روسف را که 31 دسامبر 2018 به پایان می‌رسد تکمیل خواهد کرد.

آیا چیزی می‌تواند این روند را متوقف کند؟

دولت و احزاب اپوزیسیون درخواستهای بسیاری از این فرآیند را برای رسیدگی، در دادگاه عالی برزیل مطرح کرده‌اند. بنابراین این احتمال وجود دارد که این دادگاه یا حتی یک نهاد قضایی دیگر در این ماجرا دخالت کند. روز دوشنبه رئیس مجلس سفلی رای ماه آوریل این مجلس را که به ارجاع استیضاح به مجلس سنا نظر مثبت داده بود، باطل اعلام و عنوان کرد، موارد نقض قانونی در این فرآیند صورت گرفته و این مساله بار دیگر باید در مجلس سفلی به رای گذاشته شود. با این حال وی تحت فشار هم‌حزبی‌هایش اظهارات روز دوشنبه‌اش را نقض کرد.

سهم مدافعان و مخالفان روسف در این میان چیست؟

حامیان دولت درخواست استیضاح روسف را کودتا علیه وی می‌خوانند چرا که معتقدند رئیس جمهورشان به هیچ جرمی متهم نیست. آنها می‌گویند طبقه حاکم سنتی برزیل طی 10 سال حکومت حزب کارگر روسف دستش کوتاه مانده و اکنون از فرصت پیش آمده برای بازگرداندن قدرت به خود استفاده می‌کند.

در آن طرف رقبا می‌گویند مانور دولت در مساله هزینه‌ها و سرمایه‌ها غیرقانونی و تلاش برای پرده پوشی مشکلات اقتصادی این کشور بوده است. آنها معتقدند استیضاح نمی‌تواند به عنوان یک کودتا در نظر گرفته شود چرا که در قانون تعریف شده است.