نظر کارشناسان درباره اصلاح بازار سهام

روز گذشته، شاخص کل بورس افت 380 واحدی را تجربه کرد و در یک‌قدمی واگذاری کانال 77 هزار واحدی ایستاد. در شرایطی که شکست کف 78 هزار واحدی 13 روز معاملاتی طول کشید، فاصله بین 78 تا 77 هزار واحد تنها در دو روز طی شد. گرچه برخی فعالان بازار نسبت به این ریزش سریع ابراز نگرانی می‌کنند، اما تحلیلگران وضعیت فعلی را نگران‌کننده نمی‌دانند. در این خصوص، 10 کارشناس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اصلاح قیمت‌ها در بورس را طبیعی دانسته و معتقدند اگر حمایت‌های مصنوعی برای حفظ شاخص در هفته‌های گذشته صورت نمی‌گرفت، افت قیمت‌های این هفته غیرمنطقی به‌نظر نمی‌رسید. همچنین درباره کف قیمت‌ها در بازار سهام نیز تحلیلگران همچنان خوش‌بین هستند و به اتمام روند نزولی در کوتاه‌مدت تاکید دارند.

 
شهریار شهمیری، مدیرعامل کارگزاری سهم آشنا: بورس تهران معاملات خود در هفته جاری را با افت‌های چشمگیری نسبت به روزهای قبل آغاز کرد. نماگر این بازار در حالی که حدود 13 روز کاری معاملاتی در کانال 78 هزار واحدی در حال نوسان بود، در دو روز ابتدای هفته جاری با افت حدود 3/ 1 درصدی مواجه شد و در مرز سقوط از کانال 77 هزار واحدی قرار گرفت. این موضوع نگرانی‌هایی را در راستای شتاب گرفتن افت قیمت‌ها نزد برخی سهامداران و فعالان بورسی ایجاد کرد. بر این اساس «دنیای اقتصاد» به بررسی عوامل ریزش عمومی نسبتا شدید قیمت‌ها در دو روز گذشته و احتمال ادامه شتاب کنونی آن از منظر 10 کارشناس بازار سهام پرداخته است. عمده این کارشناسان، افت قیمت در شرایط کنونی را طبیعی دانسته و احتمال تداوم مسیر نزولی را دور از انتظار عنوان کرده‌اند. این کارشناسان در حالی که دلایل مختلفی برای ریزش قیمت‌ها در دو روز گذشته عنوان کردند اما بر سه عامل اتفاق نظر داشتند: 1-هیجان و رشد شدید بازار در سه ماه پایانی سال گذشته به خصوص گروه خودرویی، اصلاح قیمت سهام در شرایط کنونی را ضروری کرده است و به نظر می‌رسد با یک اصلاح قیمتی در یک بازه زمانی کوتاه‌مدت بازار بتواند دوباره مسیر خود را پیدا کند. 2- انتشار گزارش‌های سالانه شرکت‌ها که فاصله شدیدی از انتظارات سهامداران با توجه به رشد 30 درصدی سه ماه پایانی سال داشتند، موجب تشدید فروش سهام شد. با این همه به نظر می‌رسد با انعکاس تدریجی بهبود عوامل بنیادی در وضعیت شرکت‌ها این موضوع نیز مقطعی باشد. 3- برخی ابهامات پیرامون رفع تحریم‌ها از هفته‌های گذشته نیز زمینه‌ساز افت قیمت‌ها در بورس تهران بود حال آنکه معاملات مثبت در گروه خودرویی و همچنین تلاش‌ها برای سبز نگه داشتن شاخص، مانع از انعکاس افت قیمت‌ها در نماگر بازار سهام شد. در این باره نیز کارشناسان فارغ از ابهامات در این زمینه معتقدند تا مشاهده آثار عملی برجام این گونه ابهامات طبیعی است و از این رو این عامل نیز نمی‌تواند اثر بلند‌مدتی بر افت قیمت‌ها داشته باشد.

 
نوسانات طبیعی بازار

روندکنونی بازار سرمایه، روندی طبیعی بوده چرا که در واقع نوسان جزئی از ذات بازار است که در شرایط کنونی با توجه به نزدیک شدن به فصل مجامع کمی شدت یافته است و در کنار آن عواملی از قبیل بحث‌های پیرامون اعمال مالیات از افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی و همچنین بحث‌های سیاسی درخصوص استقرار نمایندگان مجلس جدید و سیاست‌های مدنظر هر کدام که می‌تواند تاثیر مستقیمی بر روند بازار داشته باشد، موجب شده تا بازار بیش از گذشته روندی کاهشی در پیش گیرد.

اما بازار سرمایه در شرایط کنونی و با توجه به دوران پساتحریم که پیش رو قرار دارد، شرایط به مراتب مطلوب‌تری در مقایسه با دیگر بازارهای رقیب دارد و انتظار می‌رود که کاهش نرخ سود بانکی همگام با کاهش تورم به چرخش نقدینگی از بانک به سمت بورس منجر شود.این در حالی است که بازار نیز هنوز در انتظار یافتن مسیر صحیح و سرمایه‌گذاری مناسب به سر می‌برد و باید با مدیریت صحیح و در صدر آن تقویت نگاه سرمایه‌گذاری بلند‌مدت به پایداری هر چه بیشتر این نقدینگی در بازار سرمایه کمک کرد.

از سوی دیگر در شرایط کنونی نباید تمام صنایع و شرکت‌های فعال در بازار را با یک دید ارزیابی کرد و در واقع شرایط گوناگون هر صنعت و هر شرکت، به ارزندگی هر کدام منجر خواهد شد که متاسفانه در حال حاضر هر چند کمرنگ‌تر از گذشته اما بازهم بعد روانی و احساسی به منطق چربیده است، اما با توجه به رصد حجم معاملات در روزهای اخیر جای نگرانی برای نوسانات شاخص وجود ندارد.

 

حمایت بازارهای کالایی از بورس

ابوالفضل شهرآبادی، کارشناس بازار سهام: بازار سهام از کمبود نقدینگی در شرایط کنونی رنج می‌برد و پول جدیدی در بازار سهام مشاهده نمی‌شود. با وجود خوشبینی که پیش از این وجود داشت، مشکلات سیاسی موجود برای حذف موانع تحریم امیدواری نسبت به آینده بهتر را کاهش داده است. هیجان در جهت منفی خودرویی‌ها ریزش قیمت سهام را در این گروه به وجود آورده است. پایان صعودهای پرشتاب لیدر پیشین بازار و نبود لیدری جدید برای سهام باعث شده که نقدینگی جدیدی به بازار جذب نشود. به این ترتیب، ریزش کنونی منطقی به نظر می‌رسد. در این میان، برخی از فعالان بازار که پیش از این به گروه خودرویی وارد شده‌اند در شرایط کنونی با هراس از ایجاد موج فروش از عرضه سهام خودداری می‌کنند. در سایر گروه‌ها هم اثری از بهبود وضعیت سودآوری شرکت‌ها به بازار منعکس نشده است، بر این اساس، در صورتی که عوامل بنیادی در سهام منعکس شود انتظار واکنش مثبت بازار با حضور نقدینگی جدید وجود دارد، در غیر این‌صورت افت شاخص تا زمانی که جذابیتی برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام وجود نداشته باشد، می‌تواند ادامه یابد. از سوی دیگر، قیمت نفت و بازار جهانی تا حدودی بهبود یافته است، حمایت این موضوع احتمال ریزش شدید بازار سهام را کاهش می‌دهد.

 
هیجان، معضل همیشگی بورس تهران

حبیب رضا حدادی، مدیر عامل تامین سرمایه امید: شرایط کنونی بازار سهام نیز تا حدود زیادی متاثر از شرایط فعلی اقتصاد کشور است؛ چرا‌که کلیت اقتصاد به نوعی با آشفتگی و سردرگمی مواجه است. از طرفی با اجرایی شدن برجام و لغو تحریم‌ها موجی از خوش‌بینی بین فعالان اقتصادی ایجاد شده در حالی که عملیاتی شدن آن به‌خصوص در حوزه بانکی با مشکلات و تنگناهای اساسی روبه رو شده است.

فارغ از واقعیات اقتصادی کشور، معاملات هیجانی و احساسی فضای غالب بر این روزهای بازار سهام است، به‌طور کلی بخشی از افزایش سریع شاخص مربوط به انتظارات فوق هیجانی و مثبت فعالان بازار سرمایه بعد از برجام بود. وجود هیجان در بورس تهران یکی از مشکلات همیشگی بازار بوده و در چند ماه گذشته هم تنها با انتشار برخی شایعات و شنیده‌ها شاهد افزایش قیمت در برخی نمادها بوده ایم.

در هم تنیدگی شاخص‌ها و معاملات گروه‌های مختلف با گروه خودرو، واقعیت انکار ناپذیر این روزهای بازار سهام است که در نتیجه آن نوسانات گروه خودرو بر کلیت بازار سایه افکنده است. عدم شفافیت روند همکاری و انعقاد قرارداد خودروسازان با شرکت‌های خارجی، انتشار آمار و گزارش‌های ضعیف از عملکرد شرکت‌های گروه و نبود چشم انداز روشن درخصوص روند سودسازی شرکت‌های مذکور از جمله علل و موضوعاتی است که موجی از تردید و بدبینی را ایجاد کرده است. به نظر می‌رسد روند رکودی همزمان با فروکش کردن هیجانات فعالان تا تیرماه، شروع فصل مجامع و انتشار گزارش‌های سه ماهه ادامه خواهد داشت. اعلام برنامه زمان بندی دولت برای کاهش نرخ سود بانکی، یکسان‌سازی نرخ ارز و ایجاد ارز تک‌نرخی، ابلاغ بودجه دولت، اجرایی شدن واقعی برجام خصوصا در زمینه مبادلات بین‌الملل، تعیین تکلیف نرخ خوراک پالایشگاه ها، ثبات و شفافیت قانون‌گذاری‌های کلان، پیاده‌سازی الگوی اقتصاد مقاومتی و طراحی محصول‌های جدید متناسب با نیازها و استانداردهای رقابتی داخلی و خارجی توسط شرکت‌ها (که زمینه ساز گسترش بازار فروش و در نتیجه افزایش سودآوری و ورود ثروت به کشور خواهد بود)، موضوعاتی هستند که می‌تواند به رونق پایدار بازار سهام کمک کند.

 متوسط اصلاح قیمتی، بیش از 5 درصد نخواهد بود

شهریار هاشمی طباطبایی، مدير سرمايه‌گذاري تامين سرمايه كاردان:دو عامل اقتصادی مهم رشد 30 درصدی سطح متوسط قیمت‌های سهام را در زمستان سال گذشته رقم زد. این دو عامل عبارتند از: اول کاهش نرخ بهره (نرخ متوسط سود بدون ریسک) و دوم خوش‌بینی به امکان رشد سودآوری شرکت‌ها. حال زمان آن رسیده است که این رشد با واقعیت‌ها تطابق یابد. طبیعی است که اگر رشد سودآوری شرکت‌ها به وقوع نپیوندد یا روند نرخ بهره در اقتصاد کشور نزولی نباشد، امکان ادامه دار شدن رشد قیمت سهام وجود نخواهد داشت.

باید به این نکته توجه داشت که سطح فعلی قیمت‌ها در بازار سهام، نه حبابی و بسیار گران است و نه بسیار جذاب و ارزان. در نتیجه به نظر می‌رسد که احتمالا شاخص کل بورس برای مدتی در همین محدوده‌ها در جا بزند، چرا که انگیزه‌ای جدی برای خرید یا فروش وجود ندارد. اما طی دو روز گذشته ریزش نسبتا شدید برای شاخص کل بورس رخ داد که ممکن است برخی از فعالان بازار را نگران کرده باشد. همان‌طور که اشاره شد، در حال حاضر قیمت‌ها نه چندان ارزان هستند و نه چندان گران. در چنین حالتی اصلاح بازار نه به‌صورت قیمتی، بلکه به‌صورت زمانی شکل می‌گیرد و فعالان بازار در فاز انتظار قرار می‌گیرند تا خبری معنادار درباره بازار منتشر شود. طبیعی است چنانچه برای مدتی طولانی سطح قیمت‌ها ثابت بماند (مانند آنچه در سه هفته گذشته تجربه شد و شاخص در محدوده 78 هزار واحد باقی ماند) سرمایه گذارانی که از اهرم‌ها برای تامین سرمایه خود استفاده کرده‌اند و بدهکار هستند از بازار خارج می‌شوند. این موضوع می‌تواند یکی از دلایل افزایش فشار فروش و افت اخیر قیمت‌ها باشد. در طرف دیگر متولیان بازار نیز سعی دارند که بازار را به سمت مثبت هدایت کنند و در حد امکان از ریزش‌های بازار جلوگیری کنند. بنابراین متولیان بازار به ابزارهای نامتعارفی از قبیل معاملات بلوکی در نماد عادی و مهندسی شاخص روی می‌آورند، غافل از آنکه بازار مسیر خود را دیر یا زود طی می‌کند. به نظر می‌رسد اگر خبری از تقلای متولیان بازار برای نجات شاخص نبود، احتمالا ریزش‌های شاخص نیز به‌طور مستمر و آهسته رخ می‌داد. اما با دستکاری معاملات بورس، اصلاح قیمت‌ها به تعویق افتاده و درست در زمانی که حمایت‌های غیر واقعی متوقف شوند یا اثر خود را از دست بدهند، ریزش‌های سنگین و در ظاهر هیجانی پدیدار می‌شوند.

در کل پیش بینی می‌شد که شاخص کل پس از عبور از مرز 80 هزار واحد برای مدتی مسیری اصلاحی در پیش بگیرد که در آن زمان سطوح 78 و 74 هزار واحد به‌عنوان سطوح حمایتی شاخص کل مطرح بودند. حال که شاخص کل کانال 78 هزار واحدی را از دست داده است، انتظار می‌رود که حرکت‌های برگشتی دماسنج بازار نهایتا در محدوده‌های 74 هزار واحدی نمایان شوند. اما از آنجا که به دلایل مختلف ممکن است از نوسان طبیعی شاخص جلوگیری شود و احتمالا شاخص کل نمی‌تواند نماینده خوبی برای توصیف شرایط بازار باشد، می‌توان چنین گفت که قیمت سهام در نمادهای مختلف به‌طور متوسط، مجالی برای ریزش بیش از 5 درصدی نخواهد داشت.

از لحاظ زمانی هم به نظر می‌رسد که بازار تا نیمه فصل مجامع (اواسط خرداد ماه) شرایط جذابی را تجربه نکند. در این مدت کاهش نرخ متوسط سود (بهره) می‌ تواند به‌عنوان اهرم پیشران بازار سهام عمل کرده و همچنین چنانچه تا پیش از فصل مجامع گزارش‌های مثبت شرکت‌ها روی شبکه کدال قرار بگیرد، رشد سودآوری شرکت‌ها نیز می‌تواند عامل ادامه رشد قیمت‌ها در بازار باشد.

 

کاهش فعالیت حقوقی‌ها در بازار سهام

محمد اصولیان، عضو هیات‌ علمی دانشگاه شهید بهشتی: دو روز گذشته شاخص کل بورس تهران با افت‌های شدیدی مواجه شده‌ است که می‌توان یکی از دلایل آن را فعالیت کمتر حقوقی‌ها و نبود تصویر واضح از سرمایه‌گذاری‌ها نزد حقیقی‌ها دانست. زمانی که این تصویر خدشه‌دار شود و سرمایه‌گذاران تصویر واضحی از آینده بازار نداشته باشند، خود به خود تمایل به فروش نسبت به خرید زیاد می‌شود. تمام این تفاسیر در حالی است که در واقع طی روزهای اخیر بازار سهام شاهد اتفاق خاصی نبوده تا انتظار رشد یا افت شدیدی داشته باشیم و دو روز زمان مناسبی برای نتیجه‌گیری درباره وضعیت بازار و چرایی ریزش‌ها نیست. در صورتی که افت‌های شدید شاخص کل بورس تهران برای یک هفته تا 10 روز آینده تداوم پیدا کند می‌توان درباره عوامل کلان اقتصادی، مسائل حقوقی و دیگر مسائل از جمله حمایت بازار توسط حقوقی‌ها بحث و نتیجه‌گیری کرد. در شرایط کنونی می‌توان گفت متغیرهای کلان اقتصادی همچون تورم و نرخ بهره نیازمند تغییرات جدی است.

در عین حال در حال حاضر شاهد وضعیتی هستیم که حقوقی‌ها به جای خرید و فروش سهام تمایل بیشتری به نگهداری اوراق با 20 درصد سود دارند. به عبارت دیگر بازار سهام نیاز فراوانی به تغییر این پازل دارد. کاهش نرخ بهره بانکی و همچنین نرخ سود اوراق در کنار عواملی همچون اخبار مثبت سیاسی، انعقاد قراردادهای اقتصادی و تثبیت قیمت‌های جهانی می‌تواند در بهبود وضعیت بورس تاثیرگذار باشد. در حال حاضر بازار سهام وارد یک فاز اصلاحی شده است و در صورتی که نگاهی کوتاه‌مدت و میان‌مدت به بازار داشته باشیم در این زمان صنایعی همچون تجهیزاتی‌ها، کشتیرانی و حمل و نقل بین‌المللی از رشد خوبی برخوردار خواهند بود. در بلندمدت یک شرط بزرگ وجود دارد و آن ثبات قیمت‌های جهانی است. در این صورت می‌توان انتظار رشد در گروه پتروشیمی، فلزات اساسی و معدنی‌ها داشت که با توجه به سهم 50 درصدی این صنایع در بورس تهران تاثیر مستقیمی بر کل بازار خواهند داشت. گروه بانکی نیز منتظر تصمیم‌گیری درخصوص نرخ بهره، سود تقسیمی و توان پرداخت این سود به سهامداران است. باید توجه داشت در بازه زمانی کنونی محرک‌هایی همچون تصمیمات سیاسی و قراردادهای اقتصادی که آن نیز تابعی از روابط سیاسی است، کاهش دستوری نرخ بهره بانکی، نرخ دلار و قیمت‌های جهانی قرار دارند. درخصوص نرخ بهره به نظر نمی‌رسد بانک مرکزی تمایلی به کاهش دستوری این نرخ داشته باشد اما در صورت اجرایی شدن تاثیر قابل توجهی بر روند بازار خواهد داشت. قیمت‌های جهانی زمانی رشد پایداری را تجربه می‌کنند که اقتصاد در مسیر رونق قرار گرفته و تقاضا مسیر افزایشی طی کند که این موضوع نیز در کوتاه‌مدت دور از ذهن است. کاهش نرخ دلار نیز از لحاظ منطق اقتصادی قابل درک نیست و انتظار داریم در آینده‌ای نزدیک نرخ دلار روندی صعودی داشته باشد.

 
بازار در فاز اصلاحی نیست

حسین ایزدی، مدیرعامل کارگزاری اطمینان سهم: روند نزولی حاکم بر بازار سهام به ویژه در دو روز اخیر، به معنی قرار گرفتن شاخص در فاز اصلاحی نیست؛ چراکه اصلاح شاخص در مدت‌زمان کوتاه‌تری رخ می‌دهد؛ در‌حالی‌که بازار از نیمه دوم فروردین‌ماه سال جاری تا به حال، اوضاع مساعدی نداشته است. دو ماه پایانی سال گذشته عواملی همچون اجرای برجام و اخبار مثبت در حوزه صنایع و انعقاد قراردادها، باعث رشد چشمگیر شاخص کل بورس شد که در حال حاضر گزارش‌های 12‌ماهه چندان مطلوب نیست و در واقع بر خلاف انتظار سرمایه‌گذاران است و این موضوع موجب ریزش عمومی قیمت سهام در این بازه زمانی شده است. همچنین در این مدت شاهد کاهش حجم معاملات به حدود یک‌سوم از زمان اوج خود در اواخر سال قبل بوده‌ایم.

به هرترتیب در شرایط کنونی با توجه به جلسه دیروز مجلس، به نظر می‌رسد شائبه مخالف بودن مجلس جدید و دولت خاتمه یافته و در واقع مجلس جدید و دولت همراستا خواهند بود. این مساله به بهبود هر چه بیشتر فضای سیاسی و در‌نهایت رونق اقتصادی منجر خواهد شد و به تبع تاثیر مثبتی بر بازار سهام خواهد داشت.
 

افزایش قیمت در بازار‌های جهانی محرک زودهنگام بورس تهران

علیرضا مستقل، کارشناس بازار سهام: شاید بتوان یکی از دلایل افت قابل توجه دو روز گذشته بورس تهران را خروج نقدینگی از صنعت خودرو بیان کرد. واقعیت این است که طی ماه‌های گذشته صنعت خودرو از رشد قابل توجهی برخوردار بود و پس از آن وارد فاز اصلاح شد. با ورود نمادهای این گروه به فاز اصلاحی و نزول قیمت‌ها فشار فروش برای این شرکت‌ها افزایش پیدا کرد. در عین حال انتظار می‌رفت شاهد کاهش بیشتری در میزان نرخ سود بانکی باشیم، اما این امر محقق نشد. برآیند این دو موضوع باعث شد تا بازار وارد یک فاز اصلاحی شود. البته باید تاکید کرد اصلاح کنونی بورس تهران یک اصلاح زمانی است نه قیمتی و نیازمند یک بازه زمانی حدود یک ماهه است. در حال حاضر بازار از کف‌های قبلی فاصله گرفته و احتمال باز‌گشت به کف قبلی بعید است. به نظر می‌رسد این کف جدید قیمتی 5 تا 10 درصد از کف فعلی پایین‌تر باشد و بیشترین اصلاح را در صنعت خودرو شاهد باشیم که شاید نمادهای این گروه از 20 تا 25 درصد اصلاح قیمت شوند، اما در دیگر صنایع به خصوص پتروشیمی و فلزی‌ که ارتباط زیادی با قیمت‌های جهانی دارند، انتظار نمی‌رود نمادهای حاضر در این گروه بیش از 10درصد اصلاح قیمتی شوند. علاوه بر این با توجه به نزدیک شدن به فصل مجامع شرکت‌هایی که EPS و DPS بهتری دارند، بیشتر مورد اقبال سهامداران قرار خواهند گرفت. به اعتقاد من کاهش نرخ سود بانکی در راستای کاهش تورم و بازگشت قیمت‌های جهانی از نظر بعد زمانی و اجرایی تاثیرات زودهنگامی بر بازار سهام می‌گذارند، چرا‌که رونق اقتصادی ناشی از رفع تحریم‌ها نیازمند بازه زمانی چند ماهه یا حتی چند ساله است.

 
تفاوت محسوس عوامل بنیادی با سال گذشته

حسام حسینی، کارشناس بازار سهام: پس از رشدهای هیجانی شاخص کل بورس تهران در سه ماه پایانی سال گذشته روند اصلاحی کنونی شاخص کل منطقی به نظر می‌رسد. در حالی که رشد قیمت جهانی به‌عنوان یک عامل بنیادی از بورس کالامحور تهران حمایت می‌کند، اما هیجان پیشین بازار موجب خنثی شدن اثر این عامل بنیادی و در نتیجه اصلاح قیمتی سهام شده است. باید در نظر داشت که اتفاقات خوبی در ماه‌های اخیر رخ داده و نگاه مثبتی نیز به آینده وجود دارد. در این خصوص، رشد قیمت نفت و فاصله گرفتن قیمت آن و دیگر کالاها از کف می‌تواند علاوه بر حمایت از سودآوری گروه‌های کالایی به تحقق بودجه دولت در سال 95 کمک ‌کند. در این شرایط، به استثنای گروه خودرو، برای بقیه بازار انتظار اصلاح شدید قیمت‌ها وجود ندارد. در گروه خودرو با آزاد شدن اوراق افزایش سرمایه گروه سایپا احتمال افزایش فشار فروش وجود دارد. باید به این موضوع توجه داشت که یک سال مالی به پایان رسیده است و سودهای حاصل شده در این مدت باید در شاخص کل لحاظ شود. از این رو انتظار ریزش قیمت سهام تا سطوح ابتدای دی وجود ندارد. همچنین باید به این موضوع توجه داشت که وضعیت امسال کاملا با سال گذشته متفاوت است. با بازیابی هرچند اندک بازارهای جهانی در کنار انتظار بهبود هرچند کند متغیرهای اقتصادی مانند کاهش واقعی نرخ سود حقیقی می‌توان رشدهای آرامی را برای بورس تهران متصور بود.

 
سایه سنگین اصلاح خودرویی‌ها بر بازار

محمد‌حسن شمسی، مدیر عامل کارگزاری دانا: آغاز فصل مجامع و انتشار گزارش عملکرد سالانه شرکت‌ها و همچنین اصلاح قیمتی در گروه خودرویی که به فضای کلی دیگر گروه‌ها نیز منتقل شده بود، از دلایل ریزش حدود 1000 واحدی شاخص کل در دو روز گذشته بوده است. این امر در شرایطی رخ داد که در 13 روز کاری قبل از آن نیز شاخص به واسطه برخی معاملات بلوکی و جابه‌جایی‌های عمده مثبت نگه داشته شده بود (به این معنا که ریزش قیمت‌ها در بورس از هفته‌های گذشته آغاز شده بود؛ اما دخالت‌های سازمان سعی در سبز نگه داشتن شاخص داشت).در شرایط کنونی فضای هیجان منفی در گروه خودرویی مهم‌ترین‌ عامل ریزش قیمت‌ها در بازار سهام کشور است و به نظر می‌رسد مادامی که بازار مسیر خود را از مسیر گروه خودرو جدا نکند، باز هم شاهد ریزش شاخص کل باشیم. در شرایط کنونی حدود 3 میلیارد تومان اعتبار کارگزاری‌ها در بازار سرمایه‌گذاری شده است و به محض ثبت شدن نوسانات منفی در بازار صف‌های فروش و ریزش بازار تشدید می‌شود. اما به هر ترتیب پیش‌بینی می‌شود پس از برخی اصلاحات قیمتی به خصوص در گروه خودرویی، بازار سهام در سال جاری بتواند تحت تاثیر بازگشت قیمت در بازارهای کالایی، رونق اقتصادی و باز شدن دست دولت در تحقق بودجه عمرانی و اثر‌گذاری بر صنایع بورسی مرتبط با آن (به‌طور مثال سیمان، فولاد، کاشی وسرامیک و...) با رونق مناسبی مواجه شود.

 
بازار به سمت گروه‌ها با مجامع مناسب

بهار عزآبادی، کارشناس بازار سهام: بازار سهام کشور از چند هفته گذشته تحت تاثیر برخی ابهامات در زمینه رفع تحریم‌ها با ریزش قیمت‌ها مواجه شده بود؛ اما معاملات مثبت در گروه خودرویی (به واسطه برخی اخبار) مانع از انعکاس ریزش عمومی قیمت‌ها در شاخص کل بود. ضمن اینکه برخی معاملات عمده نیز از تلاش برای سبز نگه داشتن نماگر بازار سهام حکایت داشت. در شرایط کنونی به نظر می‌رسد قیمت‌ها در گروه خودرویی رشد چندانی نداشته باشند و در کوتاه‌مدت بازار به سمت نمادهایی که پیش‌بینی می‌شود مجامع با تقسیم سود مناسبی داشته باشند، حرکت کنند. در مجموع نیز برای شاخص کل در کوتاه‌مدت رشد و افت محسوسی پیش‌بینی نمی‌شود.