حذف دوقطبی‌های سیاسی و نگاه پلورالیستی اعتدال‌گرایی

روزنامه ابتکار در یادداشتی به قلم رضا دهکی نوشت:با انجام مرحله دوم انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و اعلام نتایج این دور از انتخابات، عملا تکلیف کرسی‌های بهارستان در دوره دهم مشخص شده است. هر چند در این میان همچنان کرسی منتخب اصفهان بلاتکلیف به نظر می‌رسد، اما اگر تعدادی که رئیس‌جمهوری از زنان راه یافته به مجلس دهم اعلام کرد – 18 نفر – را در نظر بگیریم، به نظر می‌رسد که روحانی اصرار دارد بر خلاف نظر شورای نگهبان، وزارت کشور اعتبارنامه مینو خالقی را هم صادر کند و تصمیم‌گیری در این مورد را به خود نمایندگان مجلس دهم بسپارد.

هرچند نتایج انتخابات مجلس دهم، نشان از برتری ائتلاف اصلاح‌طلبان و حامیان دولت – لیست امید – دارد، اما با نگاهی به چهره‌های برگزیده شده حتی از جناح اصولگرا و نیز کاندیداهای مستقل، به نظر می‌رسد باید شاهد نگاه و فضای جدیدی در عرصه سیاسی کشور باشیم.

واقعیت این جاست که در میان چهره‌های راه یافته به مجلس دهم، مرزبندی‌های اصلاح‌طلبی و اصولگرایی تا حد زیادی در هم ریخته است. این موضوع البته نه تنها در مجلس دهم که حتی پیش از این در فضای سیاسی کشور نیز احساس می‌شد؛ جایی که چهره‌هایی همچون آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، علی لاریجانی، علی مطهری و .... راهی میانه در سیاست را برگزیدند. عرصه سیاسی امروز ایران از دوقطبی بودن خارج شده و اکنون شاهد ظهور و بروز چهره‌های اصولگرای اصلاح‌طلب و اصلاح‌طلب اصولگراست.

شاید شعار اعتدال حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری 92 در ایجاد چنین شرایطی بی تاثیر نبود. در واقع به دنبال اقبال عمومی به شعارهای رئیس دولت تدبیر و امید، بسیاری از چهره‌های سیاسی با موج اعتدال‌خواهی همراه شدند تا در عرصه سیاست باقی بمانند. هر چند در این میان قطعا عده‌ای هستند که تنها بنا به مصلحت تغییر رنگ و پرچم داده‌اند، اما به نظر می‌رسد تفکر اعتدالی از چنان پایه محکمی برخوردار است که تفکرات راست و چپ را در خود حل می‌کند و پس از چندی گفتار و کردار زاویه دار را سوهان زده و میانه‌روی را جایگزین می‌کند. هوشمندی از ملزومات عرصه سیاست است و هر فردی در این عرصه با حداقل هوشمندی لازم برای حضور در آن، خود به خود در می‌یابد که راه میانه، راه نزدیک‌تری است. عقل و منطق حکم می‌کند که رادیکالیسم و افراطی بودن، همچون تب تندی است که زود عرق می‌کند. عرصه اعتدال همچنین این خاصیت را هم دارد که در خود نوعی پلورالیسم را پرورش می‌دهد. یعنی هر چند پرچم اعتدال یکی است، اما طیفی از تفکرات را در خود جای می‌دهد که هر یک در بخش‌هایی با هم اختلافاتی دارند، اما به خود و دیگران اجازه می‌دهند در سایه صبر، تحمل دیگران و گفتمان بین آرای مختلف و متنوع به درک بهتر و راه بهتر برسند.

در مجموع، مجلس دهم می‌تواند آغازی بر پایان فضای دو قطبی سیاسی و نگاه پلورالیستی اعتدال‌گرایی در عرصه سیاست ایران باشد.