همسریابی مجازی رسمی می شود!

ازدواج مقدس ترین و پیچیده ترین رابطه میان دو انسان از دو جنس مخالف است که ابعاد وسیع و عمیق و هدف‌های متعددی دارد. ازدواج پیمان و پیوند مقدسی است میان دو جنس مخالف بر پایه روابط پایای عاطفی و معنوی و براساس انعقاد قراردادی شرعی، اجتماعی و قانونی که تعهداتی را برای زوجین به وجود می آورد. ازدواج یک تصمیم گیری ظریف و پیچیده است که قبل از هر گونه اقدامی باید تمام جوانب آن را در نظر گرفت. بنای یک خانواده سالم با ازدواج سالم و شایسته نهاده می شود و راز و رمز سالم سازی جامعه در سالم سازی خانواده ها از طریق ازدواج درست نهفته است.

مردها در تجرد پیشی می گیرند

براساس آمارهایی که نهادهای رسمی از میزان تجرد دختران و پسران در کشور ارائه کرده اند نه تنها سن تجرد در میان دختران و پسران افزایش یافته بلکه آمار شمار پسران مجرد نیز افزایش یافته است. به گفته علی اکبر محزون، مدیرکل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور تعداد دختران مجرد در سن ازدواج تا سال های قبل از سال ۹۰ بیشتر از پسران بوده، اما در سال های اخیر این موضوع در حال معکوس شدن است و تعداد پسران مجرد در سن ازدواج در حال افزایش است.

به استناد همین آمار ۱۱ میلیون و ۲۴۰ هزار دختر و پسر مجرد در کشور وجود دارد که ۵ میلیون و ۵۷۰ نفر از آنها پسر و ۵ میلیون و ۶۷۰ نفر نیز دختر در سن ازدواج هستند. آمار دختران و پسران ازدواج نکرده و در سن متعارف یا همان قبل از تجرد قطعی نشان دهنده آن است که در این آمار دختران از پسران پیشی گرفته اند و در مجموع یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر دختر و پسر قبل از تجرد قطعی در کشور وجود دارد که ۹۸۰ هزار نفر آن را خانم ها و ۳۲۰ هزار نفر را آقایان تشکیل می دهند. الگوی سنی ازدواج در کشور به این صورت است که بخش عمده ای از ازدواج آقایان یعنی معادل ۸۰ تا ۸۵ درصد در سنین ۲۰ تا ۳۴ سالگی و ازدواج بانوان نیز در بازه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال صورت می گیرد. آمار دختران و پسران قبل از تجرد قطعی نشان می دهد که شمار دختران در این زمینه سه برابر بیشتر از مردان است و سن قطعی تجرد در ایران به سن 50 سال رسیده است و در مجموع ۱۵۲ هزار خانم و آقا در سن تجرد قطعی در کشور وجود دارد که ۶۲ هزار نفر آقا و ۹۰ هزار نفر را خانم تشکیل می‌دهند.

تغییر سبک آشنایی از سنتی به مجازی

همین آمار نشان می‌دهد که ازدواج در ایران در حال قدم نهادن به مرحله بحرانی تر است و کارشناسان و مسئولین در پی دستیابی به راه حلی برای درمان این درد عمیق دست به دامان تکنولوژی‌های جدید ارتباطی شده اند. شیوه آشنایی به سبک مجازی که شاید پیش‌ترها در انحصار زنان گیس سفید فامیل و وصلت جور کن بود. حالا اما این کار به دست سایت های همسریابی یا به قولی همسان گزینی افتاده تا دردی از دردهای جامعه بکاهد. امروزه انواع دوستی‌های قبل از ازدواج و پیدایش فضای مجازی روز به روزعامل پوست اندازی نسل قبلی و پیدایش نسلی شده که به دنبال همسر آینده خود در کوچه پس کوچه‌های سایت‌های همسریابی، تاس بخت و اقبال خود را به بالا پرتاب می‌کنند تا شاید هنگامی که بر زمین می‌نشیند جفت شش بیاید.

همسریابی مجازی قانونی مجازی می شود

آشنایی به سبک مجازی شیوه‌ای است که شاید کم کم در حال مرسوم شدن در جامعه باشد. اتفاقی که علیرغم نظرات منفی جامعه شناسان و آسیب شناسان اجتماعی باز هم از سوی نهادهای رسمی در کشور مورد استقابل قرار می‌گیرد تا آنجایی که خبرها از تبادل پیش‌نویس تفاهم نامه سامانه همسان‌گزینی با وزارت ورزش و جوانان حکایت دارند. این خبر را سید حیدر مرتضوی، قائم مقام مدیرعامل موسسه تبیان روز گذشته در نشسست خبری خود با اصحاب رسانه اعلام کرده و از ازدواج ۲۷۵ زوج از طریق سامانه همسان گزینی تبیان خبر داده است.

هرچند سامانه همسان گزینی تبیان سال‌هاست که فعالیت دارد اما گویا قائم مقام موسسه تبیان بر این امر مصر است که این سامانه به تایید وزارت ورزش و جوانان برسد. او در این رابطه بیان کرده است: ما معتقد به هماهنگی با وزارت ورزش و جوانان هستیم زیرا این وزارتخانه متولی اصلی مسئله ازدواج است، بنابراین سیاست ما افزایش اعتبار با این وزارتخانه در تمام زمینه ها به ویژه در توسعه شبکه مشاورین و شبکه امنا است. بزودی تفاهم نامه موسسه تبیان با معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان به صورت کتبی به امضا می رسد و مصمم هستیم این پیش‌نویس با کمی تغییرات به نتیجه برسد.

250 هزار تومان برای 3 دیدار

هرچند سایت‌های همسریابی می تواند راهی برای گذر ازدواج از مرحله بحران باشد اما معدود مواردی از این آشنایی‌ها به ازدواج‌ ختم شده است چرا که شاید ایرادات بسیاری در این شیوه آشنایی باشد. سارا دختری 30 ساله است که برای پیدا کردن شریکی برای زندگی‌اش به سایت‌های همسریابی پناه برده اما به جز 250 هزار تومان پولی که از دست داده چیزی عایدش نشده است. او می‌گوید بر طبق قانون سایت‌های همسریابی 250 هزار تومان تنها می تواند سه فرد را به شما معرفی کند و این در حالی است که اگر این آشنایی به خواستگاری بکشد دیگر سایت همسریابی فرد دیگری را به شما معرفی نخواهد کرد. هرچند سارا می‌گوید که 250هزار تومان پول آن چنان کلانی نیست که برای از دست دادن آن تاسف بخورد اما او معتقد است که سایت های همسریابی شیوه مناسبی را برای انتخاب و آشنایی افراد ندارند. او می‌گوید: سایت‌های همسریابی تنها براساس اطلاعات شخصی فرد مانند سن، قد و وزن افراد را به یکدیگر معرفی می ‌کنند در صورتی که ملاک آشنایی باید تفکرات، نوع نگرش به زندگی باشد. سارا می‌گوید: سایت همسریابی سه فرد را به من معرفی کرد که هیچ کدام از آنها هیچ سنخیتی از نظر فکری با من نداشتند و همین باعث دل زدگی من از مردان شد.

هرچند سایت همسان گزینی تبیان بدون هزینه باب آشنایی را برای دختران و پسران دم بخت مهیا باز می‌کند اما آنچه که در ثبت نام اولیه این سایت دیده می شود حکایت از آن دارد که این سایت هم تنها به مشخصات فردی افراد بسنده می کند. با این حال قائم مقام موسسه تبیان در صحبت‌های خود با اشاره به لزوم استمرار شبکه مشاوران در طرح همسان گزینی بیان کرده است: شبکه مشاوران متشکل از مشاوران مورد تایید وزارت ورزش و جوانان است که در زمینه ازدواج خدمات مشاوره ای را در مراحل مختلف اجرای طرح ارائه می دهند؛ زیرا در فرآیند ازدواج ارجاعاتی به مشاوره داریم و همچنین واسطین ما در صورت نیاز از شبکه مشاورین استفاده می کنند. او ادامه داده است: شبکه راستی آزمایان در طرح تبیان نیز وظیفه احراز صلاحیت و راستی آزمایی ثبت‌نام‌کنندگان را برعهده دارد و از طریق مصاحبه، کنترل مدارک و... و همچنین انجام مصاحبه روانشناسی مراحل اجرای طرح را راستی آزمایی می کند.

اما در این میان این سوال مطرح است که آشنایی‌هایی که در محیط‌ های مجازی مانند چت روم‌ها، فیس بوک و سایت‌های همسریابی صورت می‌پذیرد تا چه میزان می‌تواند بنیان‌های یک ارتباط درست و زمینه‌های تشکیل یک زندگی مستحکم را رقم بزند؟ این سوالی است که هر چند همواره به آن پاسخ های ترسناک داده می شود و کارشناسان همواره از شکست این نوع دوستی ها و ازدواج ها خبر می دهند اما همچنان پاسخ قانع کننده ای برای آن در دست نیست چرا که همواره جوانان به این نوع دوستی ها و ازدواج ها متمایل می شوند هر چند که نگرش کلی جامعه نسبت به این نوع ازدواج در هر حال منفی است. منتقدان ازدواج‌های اینترنتی معتقدند که بی‌اعتمادی یکی از عمده‌ترین آسیب‌هایی است که زندگی زوجینی را که به‌ واسطه آشنایی در فضای مجازی با یکدیگر ازدواج می‌کنند، تهدید می‌کند چرا که همواره این دغدغه با آنهاست که آیا همسرشان با افراد دیگری هم چت می‌کند؟ از طرفی آشنایی در فضای چت‌روم‌ها بعدها در روابط زوج‌ها تاثیرات عمیقی می‌گذارد چراکه آنها در مرحله نخست برای برقراری ارتباط با یکدیگر ناگزیرند در برخی از موارد خود را بسیار ایده‌آل معرفی کنند اما این مساله زمان زیادی طول نمی کشد. در هر حال نکته اینجاست که بیشتر جامعه شناسان و آسیب شناسان خانواده معتقدند ازدواج اینترنتی در ایران بیشتر ضرر دارد تا منفعت. هرچند که متولیان سایت های همسریابی که این روزها زیاد شده اند و زمینه ازدواج اینترنتی را فراهم می کنند، می گویند هدفشان تسهیل ازدواج جوانان است.