بازسازی زندگی پدر اولین‌ها در ایران

کارگردان «مردی که زیاد می دانست» این مستند را که با پخش از مجموعه «سینما حقیقت» برای اولین بار از تلویزیون روی آنتن می رود، بازسازی زندگی دکتر محمود حسابی به عنوان پدر اولین ها در ایران معرفی کرد.

به گزارش روابط عمومی شبکه مستند سیما، رضا محمدی کارگردان «مردی که زیاد می دانست» درباره این مستند گفت: این اثر فرازهایی از زندگی و خدمات دکتر حسابی را به عنوان یکی از نوابغ دوران معاصر ایران به تصویر می کشد. این مستند ابتدا با عنوان «معلم عاشق» ساخته شد اما به دلیل چند بعدی بودن شخصیت پروفسور حسابی که توانسته پایه گذار بسیاری از انجمن ها و پژوهشگاه ها باشد عنوان «مردی که زیاد می دانست» را انتخاب کردیم.

نگاهی واقع گرایانه به کارهای بزرگ دکتر حسابی
وی افزود: این اثر قصد دارد از چهره مردی غبار بزداید که غلو کنندگان او را برتر از افرادی مثل انیشتین و نیوتن می دانند در صورتی که دکتر حسابی خود را خادم علم و کشور ایران می‏دانست. در این مستند سعی کردم با نگاهی واقع گرایانه و با توجه به مستنداتی که وجود داشت کارهای بزرگ دکتر حسابی را به وسیله تصویر روایت کنیم. البته بضاعت ما برای اینکه تمام ویژگی علمی ایشان را در مدت زمان ۵۰ دقیقه به تصویر بکشیم واقعا کم بود.

این مستنندساز یادآور شد: این مستند در لوکیشن های متعددی از جمله خانه پورفسور حسابی، دانشگاه تهران، دانشکده فیزیک دانشگاه تهران، آزمایشگاه اپتیک که دکتر حسابی از بنیان گذاران این آزمایشگاه بوده اند، کلیسای انجیلی پطروس زمانی که دوران کودکی دکتر حسابی در لبنان را به تصویر می کشد و همچین جاده شمشک به دیزین که دکتر حسابی به وسیله شاگردان خود این جاده را طراحی و اجرا کرده اند، آخرین مکان تصویربرداری بوده است.

محمدی درباره چگونگی شکل گیری ایده اولیه این مستند بیان کرد: دانشجوی مهندسی خاکشناسی دانشگاه تهران بودم و در طول دوران تحصیل با دکتر حسابی آشنا شدم و مدام ذهنم پیرامون ساخت فیلمی درباره دکتر حسابی می چرخید. با استفاده از مصاحبه تلویزیونی دکتر حسابی در سال 1370، توانستم فرازهایی از زندگی او را جمع آوری کنم و در این فیلم به تصویر بکشم. با این حال با وجود اینکه صحبت های زیادی درباره فعالیت های پروفسور حسابی می شود سند و مدرکی که بتوان ما به ازای تصویری آن را پیدا کرد در دسترس نیست یا هنوز ترجمه نشده است.

وی افزود: دست نوشته دکتر محمد تقی توسلی تحت عنوان «زندگی نامه علمی استاد حسابی» یکی دیگر از منابع تحقیق و پژوهش این مستند به شمار می رفت. دکتر توسلی به دلیل اینکه ۲۲ سال دستیار دکتر حسابی بودند تحقیقاتی جامع و کاملی را انجام داده و اطلاعات بسایر مفیدی را در اختیار گروه تولید قرار دادند، اطلاعاتی که در روند تحقیق و پژوهش کمک زیادی به این مستند کرد.

از راه اندازی اولین رادیو تا اولین ایستگاه هواشناسی
کارگردان «مردی که زیاد می دانست» پروفسور حسابی را پدر اولین های ایران دانست و گفت: او اولین رادیو را در ایران راه اندازی کرد همچنین اولین ایستگاه هواشناسی، به جای اینکه پروفسور حسابی را پدر علم نوین فیزیک در ایران معرفی کنیم بهتر است او را پدر اولین ها در ایران بنامیم. یکی از مهمترین و شاخص ترین ویژگی ایشان معلم بودن است، چرا که شاگردان پرورفسور حسابی توانستند بار علمی کشور را بعد از دهه ۴۰ بر دوش خود بگیرند.

دشواری انتخاب بازیگر برای نقش استاد
محمدی ادامه داد: با همکاری ایرج حسابی بخش هایی از این مستند که نیاز به بازسازی داشت در خانه دکتر جلوی دوربین رفت. پیدا کردن بازیگر برای اینکه به جای شخصیت شناخته شده ای مانند دکتر حسابی بازی کند پروسه ای بلند مدت بود که در نهایت وحید قاضی میر سعید که تدوینگر کار هم هست این نقش را بر عهده گرفت. گروه تولید این مستند از لحاظ نور پردازی، گریم، طراحی صحنه و انتخاب بازیگر به اندازه یک فیلم سینمایی برای آن زحمت کشیده اند.

مستندی با صدای ناصر طهماسب

وی در پایان بیان کرد: دکتر حسابی در زمینه موسیقی هم حرفی برای گفتن داشتند حتی ساخت موسیقی و آهنگسازی این اثر بر عهده مسعود قنبر افجه ای بوده و کل موسیقی این اثر با توجه به شرایط و فضای پلان ها ساخته شده است. در فضای مدرن موسیقی مدرن آهنگسازی شده و اگر فضا سنتی بوده ریتم هم به تناوب تغییر پیدا کرده است. مستند ۵۰ دقیقه ای «مردی که زیاد می دانست» نریشن محور است و صدای ناصر طهماسب بر این مستند می نشیند.

عوامل تولید این مستند عبارتند از نویسنده و کارگردان و پژوهشگر: رضا محمدی، مدیر تصویربرداری: سید حسین موسوی، صدابردار و صداگذار: مرجان رحمانی افجه، طراح صحنه و گریم: نازنین سرابی، مدیر تولید: سینما ربیعی، دستیار کارگردان: فاطمه ربیعی، تهیه کننده : مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و رضا محمدی.

«مردی که زیاد می دانست» شنبه 21 فروردین ساعت 21 برای اولین بار از شبکه مستند سیما روی آنتن می رود و یکشنبه 22 فروردین ساعت 9، سه شنبه 24 فروردین ساعت 24 و جمعه 27 فروردین ساعت 17 بازپخش می شود.