بهترین استراتژی انتخاباتی اصلاح طلبان چه بود؟

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران اظهار داشت: حاصل حمایت اصلاح‌طلبان از کاندیداهای معتدل و میانه رو در سایر نقاط کشور بود که اتفاقا موفقیت هم برای جریان اصلاحات در پی داشت و نشان داد که استراتژی صحیحی است.

صادق زیباکلام استاد دانشگاه  با اشاره به صحبت‌هایش با رادیو فرانسه که در آن گفته شده بود دو سوم لیست ائتلاف اصلاح‌طلبان، افراد ناشناخته هستند و در واکنش به این موضوع که این صحبت‌ها مورد استقبال رسانه‌های محافظه‌کار و اصولگرا قرار گرفته است، متذکر شد: بعد از صحبت با رادیو فرانسه بسیاری از سایت‌های اصولگرا از صحبت‌های من خوشحال شدند و فکر کردند دارم به اصلاح‌طلبان انتقاد می‌کنم، اما مراد و منظور من در صحبت‌هایم کاملا مشخص است.

این تحلیلگر مسائل سیاسی که در صحبت‌هایش بیان کرده بود که افراد حاضر در لیست اصلاح طلبان تاکنون شناخته شده نبودند، گفت: باید واقعیت را در نظر بگیریم و واقعیت را نباید به عنوان انتقاد یا تخریب رقیب در نظر بگیرم و واقعیت هم در رابطه با لیست اصلاح طلبان این است که بیش از دو سوم اعضای حاضر در لیست اصلاح‌طلبان را نه تنها مردم عادی، بلکه اصحاب رسانه و خبرنگاران نیز نمی‌شناختند.

زیباکلام در مورد تیتر رسانه‌های اصولگرا با این عنوان که «زیباکلام هم اعتراف کرد که حتی یک چهره جدی و واقعی اصلاح‌طلب در میان منتخبان تهران وجود ندارد»، یادآور شد: صحبت من از این قرار بوده است که این افراد جزو اصلاح‌طلبان شناخته شده نبوده‌اند اما چون مورد تایید اصلاح طلبان قرار گرفتند، توانستند رای لازم را برای ورود به مجلس کسب کنند.

این استاد دانشگاه افزود: این مسئله خیلی مهم است چرا که نشان می‌دهد مردم به اصلاحات اطمینان دارند و با وجود اینکه چهره‌های ناشناخته در لیست اصلاح‌طلبان وجود داشت، باز هم مردم به واسطه اعتماد و اطمینان به اصلاحات به آنها در هفتم اسفندماه رای دادند. من در صحبت‌هایش این موضوع را مطرح کردم که فکر نمی‌کنم علی مطهری یا کاظم جلالی خودشان هم بگویند که اصلاح‌طلب هستند چراکه نظرات آن‌ها بیشتر به سمت اصولگرایان عقلانی است. اما برای مردم بعد از رد صلاحیت‌ها مهم پیروزی در انتخابات و تغییر شرایط بود و باز هم تکرار می‌کنم که وقتی مردم دیدند لیست امید مورد تایید رهبران اصلاحات است به افراد حاضر در لیست بدون اینکه آن‌ها را بشناسند یا بدانند که سابقه اصلاح‌طلبی دارند یا خیر، رای دادند چرا که مردم به رهبران اصلاحات اعتماد دارند و این یکی از رمز‌های پیروزی جریان سیاسی است.

این فعال سیاسی گفت: با این رویه‌ای که اتفاق افتاد، به نظرم پیروز انتخابات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، حجت‌الاسلام سیدمحمد خاتمی و سایر رهبران اصلاحات بودند که به مردم اطمینان دادند لیست امید مورد تایید آنهاست و باعث شدند که چنین اتفاق شگفت‌انگیزی در انتخابات رخ دهد.

او در صحبت‌هایش د رابطه با تاثیر رهبران اصلاحات در اطمینان مردم به لیست امید با مطرح کردن این پرسش که اگر رهبران اصلاحات از لیست امید حمایت نمی‌کردند یا آن را تایید نمی‌کردند، آیا باز هم این لیست رای می‌آورد؟ گفت: جواب این سوال قطعا خیر است. چرا که این لیست نه به واسطه چهره‌های حاضر در آن بلکه به خاطر تایید و پشتیبانی رهبران اصلاحات بود که رای آورد و موفق شد پیروز انتخابات شود.

زیباکلام در پاسخ به این مطلب که وقتی رد صلاحیت‌ها رخ داد و چهره‌های سر‌شناس اصلاحات رد شدند دیگر چاره‌ای برای اصلاحات باقی نمانده بود که از چهره‌های ناشناخته در لیست استفاده کند و بتواند در فضای انتخابات حضور داشته باشند و حال با صحبت‌های شما این موضوع مطرح می‌شود که رسانه‌های اصولگرا حرف‌های شما را ایرادی به لیست امید برداشت کنند، گفت: اتفاقا پیشنهاد من بعد از رد صلاحیت‌ها در جناح اصلاحات، این بود که از چهره‌هایی که در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند و صلاحیتشان تایید شده، اما نه اصلاح‌طلب هستند و نه اصولگرا هستند در لیست امید استفاده شود وگرنه اگر این اتفاق نمی‌افتد مانند سال ۱۳۹۰ اصولگرایان با سیصد یا چهارصد هزار رای وارد مجلس می‌شدند.

او افزود: افرادی که در لیست امید وجود دارند و سابقه اصلاح‌طلبی ندارند، نه تندرو هستند و نه عضو جبهه پایداری و مهم هم همین موضوع است.

این استاد دانشگاه که پیش‌تر در گفت‌و‌گو با رادیو فرانسه با شگفت‌انگیز خواندن نتایج آرا در تهران گفته بود در شهرستان‌ها هم بین ۴۰ تا ۴۶ در صد آرا نصیب اصلاح‌طلبان شده است، به ایلنا گفت: این پیروزی که رخ داد، حاصل حمایت اصلاح‌طلبان از کاندیداهای معتدل و میانه رو در سایر نقاط کشور بود که اتفاقا موفقیت هم برای جریان اصلاحات در پی داشت و نشان داد که استراتژی صحیحی است.

زیباکلام افزود: اصلاحات و اصلاح‌طلبی یعنی جلوگیری از پیروزی اصولگرایان غیرعقلانی در رقابت‌ها و ورود آن‌ها به عرصه تصمیم گیری که خوشبختانه اصلاح طلبان در این امر موفق شدند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی در پاسخ به این سوال که بعد از ورود این افراد و مستقلان به مجلس چه اتفاقی برای فکر سیاسی آن‌ها و آینده کاریشان می‌افتد، گفت: آینده این افراد از ۳ احتمال خارج نیست.

او با اشاره به احتمال اول بیان کرد: ممکن است پدیده‌ای مانند الهه راستگو در شورای شهر در مجلس شورای اسلامی نیز تکرار شود. یعنی وقتی این افراد وارد مجلس می‌شوند و می‌بیینند که ثروت دست اصولگرایان است اما محبوبیت در افکار عمومی نزد اصلاح‌طلبان است، اعطای محبوبیت را به لقایش بسپارند و به دامن اصولگرایان بروند تا به ثروت برسند.

این استاد دانشگاه در توضیح احتمال دوم گفت: برای تعدادی نیز ممکن است ما تشخیص دهیم که این افراد آدم‌های سیاسی نیستند. یعنی نه اصلاح‌طلب هستند و نه اصولگرا و هیچ فعل و انفعال خاصی هم نداشته باشند.

او اما احتمال سوم را چنین برشمرد و تصریح کرد: احتمال بعدی که مهم است این است که وقتی این افراد وارد مجلس می‌شوند، این‌ها اصلاح‌طلب شوند و چون جوان هستند، تبدیل شوند به کادرهای آینده جریان اصلاحات که در سال‌های بعد و در نبود چهره‌های سر‌شناس جریان اصلاحات، این افراد پرچمدار اصلاحات در کشور شوند.

زیباکلام تاکید کرد: اینکه بگوییم همه این افرادی که وارد مجلس می‌شوند، در آینده تبدیل به کادرهای اصلاحات می‌شوند یا همه آن‌ها تبدیل به افرادی می‌شوند که به دامن اصولگرایان به خاطر ثروت می‌روند، درست نیست و تحلیلی ناامیدانه است. اما آنچه که محتمل است، این موضوع است که درصدی از این افراد تبدیل به کادرهای اصلاحات می‌شوند و بقیه هم به پشتیبان این کادر تبدیل می‌شوند.

او در توضیح صحبت‌هایش ادامه داد: قرار نیست همه افرادی که وارد مجلس می‌شوند تبدیل به کادر اصلاحات شوند بلکه همینکه چندنفری از آن‌ها وارد جریان اصلاحات شوند کافی است.

این استاد دانشگاه با اشاره به نقش آیت الله هاشمی رفسنجانی در تاریخ سیاسی کشورمان، نمونه‌ای برای صحبت‌هایش آورد و گفت: اکبرهاشمی رفسنجانی یک نفر است و همین یک نفر باعث می‌شود که تمام بازی‌های اصولگرایان بهم بریزد و ما نیاز به یک لشگر هاشمی رفسنجانی نداریم. یک هاشمی بس است تا یک لشگر هاشمی. در مجلس هم وضعیت به همین شکل است.

 زیباکلام در رابطه با کادرسازی‌های نیروهای جوان و تازه وارد شده به مجلس دهم نیز گفت: باید رهبری اصلاحات شروع به کادرسازی در بین این نیرو‌ها کنند چرا که سیدمحمد خاتمی و آیت الله هاشمی  تاثیرگذار هستند و باید کار بر روی این افراد آغاز شود و شرایط و انتظارات جامعه از آن‌ها برایشان توضیح داده شود تا بتوانند موفق و موثر عمل کنند.