جزئیات نخستین سند گردشگری ایران و فرانسه

نخستین سند مستقل گردشگری ایران و فرانسه در طول تاریخ روابط دو کشور به امضاء رسید؛ تفاهم‌نامه‌ای که جذب سرمایه مالی فرانسوی‌ها، مهمترین دستاورد آن است.

«مسعود سلطانی‌فر»، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در گفت‌وگو با خبرنگار گردشگری ایسنا، ضمن تشریح مفاد این تفاهمنامه، درباره موضوع سند همکاری‌هایی که با موزه لوور فرانسه امضاء شد نیز توضیحاتی داد و علت جایِ خالی تفاهم‌های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی در میان تفاهم‌های دولت ایران با چین و ایتالیا را تشریح کرد.

نخستین تفاهم‌نامه گردشگری بعد از یک عمر رابطه

او درباره سندی که بین سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و وزارت امور خارجه و توسعه همکاری‌های بین‌الملل فرانسه با موضوع گردشگری امضاء شد، گفت: تفاهمنامه‌ای که بین این سازمان و وزارت خارجه فرانسه (که بخش گردشگری این کشور در زیرمجموعه آن فعالیت می‌کند) امضاء شد، نخستین سند مستقل گردشگری دو کشور به حساب می‌آید، یعنی پس از سال 1356 و سند ‌همکاری‌های فرهنگی ایران و فرانسه که فقط دو بند از آن به تعاملات گردشگری اشاره داشت، تفاهم دیگری با طرف فرانسوی امضاء نشده بود.

وی افزود: اکنون بعد از 38 سال، سندی بین دو طرف امضاء شد که چگونگی توسعه همکاری‌های گردشگری طرفین را مشخص می‌کند و شاید به لحاظ مستقل بودن، نخستین سند گردشگری ایران و فرانسه در طول تاریخ روابط دو کشور باشد.

رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اهمیت این تفاهمنامه برای ایران اظهار کرد: در فصل جدید فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی کشور پس از لغو تحریم‌ها، گسترش روابط با کشورهای توسعه یافته جهان، بویژه کشورهای اروپایی و استفاده کردن از ظرفیت‌های اقتصادی، تکنولوژی و فرهنگی این کشورها برای ما اهمیت زیادی دارد و باید از این فرصت بهره لازم را ببریم.

فرانسوی‌ها با سرمایه به ایران می‌آیند

او سپس به پنج محور مورد تاکید در سند گردشگری ایران و فرانسه اشاره کرد و افزود: همکاری‌های آموزشی و استفاده از تجربیات طرف فرانسوی در امور گردشگری برای ارتقاء سطح کیفی خدمات تاسیسات گردشگری، محور نخست این تفاهمنامه به شمار می‌آید. فرانسه سالانه بین 80 تا 85 میلیون گردشگر جذب می‌کند و از این نظر، رتبه نخست را در بین کشورهای جهان دارد، به لحاظ کسب درآمد از گردشگری جزو پنج کشور نخست دنیا به شمار می‌آید، موفقیت‌ها و تجربیات زیادی داشته و ما فکر می‌کنیم در بخش آموزشی هتلداری، تورگردانی و مدیریت و خدمات تاسیسات گردشگری ‌می توانیم از تجربیات فرانسه استفاده کنیم.

‌سلطانی‌فر با اشاره به مهمترین بند این تفاهمنامه که آورده‌ی اقتصادی برای کشور دارد، گفت: فراهم کردن زمینه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی فرانسه در گردشگری ایران، دومین محور مورد تاکید این سند همکاری بود. حدود دو ماه پیش که هیأتی از فرانسه برای ارزیابی بازار ایران، سفری به کشورمان داشت، این بازار را به شدت پر جاذبه دانست، اما آن زمان تحریم‌ها لغو نشده بودند، آنها اعلام کرده بودند بعد از لغو تحریم‌ها آمادگی دارند در بخش‌های مختلف گردشگری ایران سرمایه‌گذاری کنند. اکنون که شرایط مهیا شده، فرصت خوبی است از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی فرانسه در گسترش تاسیسات و اماکن گردشگری ایران بویژه هتل‌ها استفاده کنیم.

وی یادآور شد: یکی از هلدینگ‌های مطرح و معتبر فرانسه (اکور) از حدود 6 ماه پیش مدیریت دو هتل فرودگاهی ایران را به عهده گرفته است، آنها نیز آمادگی دارند تعداد هتل‌های بیشتری را در ایران به گروه خود اضافه کنند و تحت استاندارد و مدیریت این گروه قرار دهند.

معاون رییس‌جمهور در پاسخ به این که با توجه به اینکه گروه "اکور" تاکنون هیچ سرمایه‌گذاری در ایران نداشته و صرفا در بخش مدیریت هتل وارد شده، آیا در دور جدید مذاکرات و پس از تحریم‌ها قرار است سرمایه‌ای را به ایران وارد کند؟ اظهار کرد: در دوره تحریم، این گروه بدون سرمایه‌گذاری وارد بازار ایران شد و فقط مدیریت این دو هتل را به دست گرفت، البته در قرارداد متعهد شده است برای چند سال ضریب اشغال تخت را در حد 70 تا 80 درصد حفظ کنند. اکنون که تحریم‌ها رفع شده، بحث‌هایی مطرح شد تا سرمایه‌گذاران فرانسوی، هتل‌هایی را تحت استاندارد خود در ایران احداث کنند.

او با بیان اینکه آورده اقتصادی فرانسوی‌ها به ایران، مهمترین دستاورد این تفاهمنامه بوده است، تاکید کرد: مهمترین بخشی که با امضای این تفاهمنامه دنبال می‌کردیم، همین موضوع بود. دو ماه پیش هیات فرانسوی خیلی جدی و عملیاتی وارد ایران شد و برای فعالیت، هیچ مانعی جز تحریم‌ها نداشت. اکنون همه آنها مصمم شده‌اند. به هر حال ایران بازار خوبی برای فرانسوی‌ها به حساب می‌آید.

خیز برای جذب 200 هزار گردشگر فرانسوی

سلطانی‌فر در ادامه گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، سومین محور تفاهمنامه ایران و فرانسه را برنامه‌ریزی برای افزایش تردد گردشگران دو کشور ذکر کرد و افزود: ایران در سال 92 میزبان حدود 8 هزار گردشگر فرانسوی بود، این تعداد در سال 93 به 13 هزار نفر رسید و فکر می‌کنیم تعداد گردشگران فرانسوی تا پایان سال 94 به 18 هزار نفر برسد. رشد هر سال نسبت به سال گذشته حدود 50 تا 60 درصد است؛ اما چون قدر مطلق آن کم است، رقم بالایی به نظر نمی‌آید.

وی همچنین از برنامه ایران برای جذب سالانه 200 هزار گردشگر فرانسوی که در جلسه دو دولت به بحث گذاشته شد خبر داد و گفت: برای رسیدن به این برنامه باید ورود 18 هزار گردشگر فرانسوی، رشد مطلوبی داشته باشد تا به رقم ایده‌آل برسیم، البته معتقدم این زمینه برای جذب وجود دارد. فرانسوی‌ها برای ورود به بازار ایران اشتیاق زیادی نشان می‌دهند. این میل در میان گردشگران آنها نیز رو به افزایش است.

معاون رئیس‌جمهور راه‌اندازی دفاتر جذب و اطلاع‌رسانی در کشور فرانسه را از دیگر محورهای مورد تفاهم دو کشور اعلام کرد و افزود: ما امیدواریم تا پایان سال 2016 حداقل دو دفتر اطلاع‌رسانی گردشگری در دو شهر فرانسه راه‌اندازی کنیم.

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از همکاری برای تجاری‌سازی محصولات گردشگری بویژه در بخش کوهستان و اسکی، به عنوان پنجمین محور این تفاهمنامه یاد کرد و در ادامه بیان کرد: در میزگردی که با حضور بخش خصوصی گردشگری فرانسه برگزار شد، تمایل برای فعال کردن گردشگری کوهستان و اسکی در ایران از سوی موسسه‌ای که 200 آژانس در زیرمجموعه‌اش فعالیت می‌کنند، اعلام شد.

وی اضافه کرد: ما هم می‌خواهیم در بخش گردشگری کوهستان و اسکی حتما همکاری‌ها توسعه یابد و علاوه‌بر آن، کویر ایران که منطقه پرجاذبه‌ای برای گردشگران اروپایی و بویژه فرانسوی‌ها محسوب می‌شود، معرفی شود.

سلطانی‌فر درباره آغاز این تفاهمنامه توضیح داد: هر تفاهم و توافقی یک انتهایی دارد که معمولا در بندی، زمان اقدام برای تمدید آن نیز مشخص می‌شود. زمان این تفاهمنامه نیز 3 ساله (پایان 2019) تعیین شده است، اما سرمایه‌گذاری‌ها محدود به دوره‌های زمان‌ها نیست. وقتی سرمایه‌گذار وارد کشوری می‌شود، ممکن است با یک هتل شروع کند، اما زمانی که با امنیت مواجه شود، این سرمایه‌گذاری را گسترش خواهد داد.

او یادآور شد: زمان تفاهمنامه‌ها به لحاظ حقوق بین‌الملل، دارای محدوده هستند، مثلا در تفاهمنامه‌های گردشگری، این زمان بین دو تا سه سال است، اما به طور اتوماتیک، شش ماه قبل از پایان این مدت، می‌توان درخواست تمدید داد.

بروکراسی چینی و ایتالیایی، دامن تفاهمنامه گردشگری ایران را گرفت

معاون رییس جمهور درباره علت حضور نداشتن بخش گردشگری ایران در میان تفاهمنامه‌های متنوع و متعدد دولت ایران که در سفر اخیر به ایتالیا و همچنین در سفر رییس جمهور چین به ایران امضاء شد، توضیح داد: تفاهمنامه چین و ایتالیا از طرف ما (سازمان میراث فرهنگی و گردشگری) آماده شده بود، اما بروکراسی دو کشور جواب نداد؛ بویژه در چین.

وی با بیان اینکه تفاهمنامه ایران و ایتالیا کاملا آماده بود، افزود: با آنکه ما زودتر از سایر دستگاه‌ها متن تفاهمنامه را ارایه کرده بودیم، روز مبادله تفاهم با ایتالیا، وزیر گردشگری این کشور به دلیل فوت یکی از نزدیکانش حضور نداشت و قرار بود معاون او حاضر شود که ما امضای این تفاهمنامه را به سفر هیات ایتالیایی که ظرف چند ماه آینده به ایران انجام خواهد شد، موکول کردیم.

سلطانی‌فر ادامه داد: درباره تفاهم با چین نیز به دلیل بروکراسی پیچیده این کشور، پاسخ مثبتی داده نشد و امضای آن را به آینده نزدیک، یعنی در همین سال 2016 موکول کردند.

او سپس به اهمیت بازار چین برای ایران اشاره کرد و گفت: باید روی این بازار مهم خیلی کار شود. در سال 2014، حدود 127 میلیون گردشگر چینی به سراسر دنیا سفر کردند، حتما آمار 2015 تا 130 میلیون نفر هم می‌رسد، با این حال سهم ایران از این بازار قدرتمند، کمتر از 50 هزار نفر است. البته کارهایی در دست اقدام است، مثلا در آموزش راهنمای زبان چینی، راه‌اندازی رستوران‌های چینی و اجرای دیگر خواسته‌های گردشگران این کشور، کارهایی آغاز شده است.

معاون رییس جمهور به هدف‌گذاری ایران برای جذب دست‌کم یک تا دو درصد، یعنی یک‌ونیم تا دو میلیون گردشگر چینی تا سال 2025 میلادی یا 1404 شمسی اشاره کرد و افزود: تحقق این هدف واقعا امکان‌پذیر است. مقامات چینی و گردشگران زیادی از این کشور برای سفر به ایران، تمایل نشان داده‌اند.

او ادامه داد: ما در حال حاضر دو دفتر اطلاع‌رسانی گردشگری در چین داریم که تعداد آن باید به سه دفتر افزایش یابد که بتوان سریع‌تر به هدف رسید. تعدادی از ایرانی‌ها نیز برای فعالیت در بازار گردشگری چین ابراز تمایل کرده‌اند که ما از آنها حمایت می‌کنیم. چین، بازار بسیار فعالی است و بخش زیادی از جمعیت آنها ثروتمند شده‌اند.

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان اینکه فقط دو سال از عمر برنامه توسعه گردشگری ایران با توجه به رویکرد جدید دولت می‌گذرد، بیان کرد: تاریخ ترکیه را در بخش گردشگری مطالعه کرده‌ام، برنامه‌ریزی این کشور هشت تا 10 سال طول کشید، یعنی از سال 1982 تا سال 92 که توانستند برنامه‌های اجرایی خود را آغاز کنند و ظرف 23 سال موفق شدند از سه چهار میلیون گردشگر به 37 میلیون نفر برسند.

او یادآور شد: حرکت جدید ایران در گردشگری با توجه به رویکرد این دولت برای استفاده از این ظرفیت، برقراری تعامل با دنیا و به رسمیت شناختن حقوق همه، دو سال است آغاز شده تا ما تحت تاثیر این جریان، بتوانیم در تعاملات فرهنگی، واقعیت‌های موجود جامعه خود را به دنیا نشان دهیم و در کنار آن از اثرات اقتصادی ورود گردشگران بهره‌مند شویم.

سلطانی‌فر با اعتقاد بر اینکه گردشگری بهترین ابزار برای انتقال ارزش‌های کشور است، گفت: آنچه که یک گردشگر در یکی دو هفته با اقامت در ایران می‌بیند، فراتر از صدها ساعت کار تبلیغاتی در نشریات و رسانه‌ها است. ضمن اینکه هر کسی که به ایران می‌آید بین 1000 تا 4000 دلار خرج می‌کند که ما امیدواریم با برطرف شدن موانع بانکی و فعال شدن کارت‌های اعتباری شاهد هزینه کرد بیشتر گردشگران خارجی در ایران باشیم.

نمایشگاه 7هزار سال تمدن ایران دوباره در اروپا راه می‌افتد

معاون رییس جمهور درباره تفاهمنامه ایران و موزه لوور نیز به خبرنگار ایسنا توضیح داد: موضوع تفاهم با لوور، استفاده از ظرفیت دو طرف برای کارهای پژوهشی، تحقیقاتی، انتشاراتی و گردهمایی‌ها و نشست‌های علمی است.

وی اضافه کرد: فکر می‌کنم با توجه به گنجینه خوبی که در لوور شاهد بودیم و توان کارشناسی بالای دو طرف، می‌توان حرکتی که در دولت هفتم و هشتم با عنوان برپایی "نمایشگاه‌های هفت هزار سال تاریخ و تمدن ایران" آغاز شده بود را دوباره کامل‌تر و جامع‌تر با مشارکت موزه‌های بزرگ دنیا به جریان بیندازیم. این‌بار حتی می‌توان تمدن غنی‌تری از ایران را به نمایش گذاشت، چرا که با کشف آثار تاریخی جدید، قدمت این تمدن به 11 هزار سال رسیده است.

تاریخ پنه‌لوپه با لوور تکرار می‌شود

سلطانی‌فر برپایی نمایشگاه‌های دوره‌ای و ماهانه تاریخ و تمدن ایران در فرانسه و دیگر کشورها را از جمله موضوعات مورد تفاهم در این سند همکاری ذکر کرد و افزود: یکی از بندها این بود که گردهمایی‌ها و نمایشگاه‌های مشترکی برگزار شود، مثل آنچه برای پنه‌لوپه به صورت مشترک با ایتالیا اتفاق افتاد. این حرکت بین مراکز علمی و تحقیقاتی کشورهای مختلف رایج است که مثلا یک‌بار در ایران و بار دیگر در فرانسه و شاید هم در کشور سومی این نمایشگاه برگزار شود.

وی در پاسخ به این پرسش که در آینده‌ی نزدیک قرار است شاهد برپایی نمایشگاه خاصی از سوی ایران و موزه لوور باشیم؟ گفت: برای برگزاری نمایشگاه مشترک در آینده نزدیک، لازم است طرفین باهم صحبت کنند. طرف موزه لوور، معاونت میراث فرهنگی و اداره کل موزه‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ایران است. این فرصت خوبی برای دو طرف است، اگرچه آنها گنجینه بزرگ و ارزشمندی در اختیار دارند، اما به هر حال ایران هم دارای آثار ارزشمندی و با اهمیتی است که در برنامه‌های مطالعاتی می‌تواند برای آنها مهم باشد.

وی افزود: در زمان دیدار از لوور با کارشناسی مواجه شدم که زبان فارسی را آموزش دیده بودند، این نشان می‌دهد آنها در حال تقویت کارشناسانی هستند که پاسخگوی نیاز گردشگران ورودی باشد. ما هم باید از این تجربیات و امکانات فرانسوی‌ها و سایر کشورها، در حرکت جدیدی که این دولت برای توسعه گردشگری آغاز کرده، استفاده کنیم تا با سرعت بیشتری به هدف برنامه توسعه‌ای خود دست یابیم.