گفت وگوي« اعتماد» با حسين عليزاده پس از استعفا از خانه موسيقي
من از هيچ كس آزرده نيستم. نظرم را گفتم. اين تصميم را هم به دلايلي كه ترجيح مي دهم آن را بيان نكنم گرفته ام. اما نبايد فراموش كنيم موسيقي در كشور ما مشكلات عديده اي دارد كه حل خيلي هايش از عهده خانه موسيقي برنمي آيد.
«دو سال است كه به خانه موسيقي نرفتم، خودم را نه عضو خانه موسيقي مي دانم و نه عضو شوراي عالي. علت اين موضوع را هم شايد بتوان در نامه هايي كه منتقدان خانه موسيقي منتشر كردند يافت. من ترجيح دادم با اين شرايطي كه وجود داشت حضور نداشته باشم. دليل سكوتم هم در تمام اين مدت به خاطر اين بوده كه دوست نداشتم مخالفانم را در خانه موسيقي در موضع ضعف ببينم. بايد اين نكته را در نظر داشته باشيم كه شخصي مثل آقاي نوربخش علاوه بر اينكه مديرعامل خانه موسيقي است، يك خواننده است و روي صحنه مي رود.» حسين عليزاده وقتي در اول دي ماه امسال اين جملات را گفت، خانه موسيقي به نوعي يكي از مهم ترين حاميانش را از دست داد. دو هفته بعد يعني پانزدهم دي ماه جلسه دوره اي شوراي عالي خانه موسيقي ايران با حضور اعضا به رياست محمدرضا شجريان تشكيل شد و اين شورا نسبت به حرف هاي عليزاده واكنش نشان داد. جلسه اي كه برخي علت برگزاري آن را اظهارات عليزاده و به نوعي دلجويي از او قلمداد كردند. «اعضاي شورا ضمن ابراز تاسف از عدم حضور اين نوازنده و آهنگساز در جلسه با يادآوري حضور موثر وي در جلسات قبل كه آخرين بار در خرداد ۹۳ بوده، اعلام كرد در اين مدت هيچ گونه اظهارنظر يا نامه مكتوبي در خصوص استعفاي اين هنرمند دريافت نشده ضمن اينكه شوراي عالي خانه موسيقي علاقه مندي خود را براي حضور و استفاده از نظرات اين استاد برجسته در جلسات آينده اعلام مي كند». با اين همه ديروز شانزدهم دي ماه و يك روز بعد از جلسه شوراي خانه موسيقي، حسين عليزاده طي نامه اي كه در اختيار خبرگزاري ها قرار گرفت رسما استعفاي خود را اعلام كرد.«اعتماد» با عليزاده درباره اين تصميمش گفت وگويي داشته كه در ادامه مي خوانيد:با توجه به درگيري هاي اخير در مورد مسائل خانه موسيقي، آيا بايد استعفاي شما را نوعي نقد نسبت به عملكرد خانه موسيقي دانست؟
من از هيچ كس آزرده نيستم. نظرم را گفتم. اين تصميم را هم به دلايلي كه ترجيح مي دهم آن را بيان نكنم گرفته ام. اما نبايد فراموش كنيم موسيقي در كشور ما مشكلات عديده اي دارد كه حل خيلي هايش از عهده خانه موسيقي برنمي آيد. مثل لغو كنسرت ها. شرايط موسيقي از همه هنرها بدتر است. وقتي به ارشاد مراجعه مي كنيد مي گويند از عهده ما خارج است. نه اينكه خانه موسيقي نخواهد: نمي تواند.
شما هم منتقد عملكرد خانه موسيقي هستيد؟
بحث سر اين است كه خانه موسيقي استقلال نسبي خودش را حفظ كند. همه كساني كه عضو خانه موسيقي هستند هدف شان ارتقاي موسيقي است. خانه موسيقي خانه همه موسيقيدان ها ست و هر كس پيشنهادي يا انتقادي دارد اين حق را دارد كه آن را بيان كند. اگر كسي مخالف ما است بايد ببينيم حرفش چيست. نبايد فكر كنيم عليه هم هستيم. انتقاد براي ساختن است. خانه موسيقي خانه ما است. طبيعي است كه آدم انتقاد را از خانه خودش شروع كند.
چرا پيشتر چنين تصميمي نگرفتيد؟
آن موقع در بحبوبه انتقادها سكوت كردم و خودم را كنار نگه داشتم. تا اينكه تصميم گرفتم اين را اعلام كنم. دوستان متوجه نشده بودند و اين خودش يك چيزهايي را نشان مي دهد. من وقتي اين انتقادات شد فكر كردم دوستاني كه مورد انتقاد قرار گرفتند گروه هاي هنري هستند و اين اقتضائات خودش را دارد. نبايد فكر كرد همه انتقادها مخرب است، شايد انتقادات سازنده باشد. اما بيش از هر چيز ما نياز به گوش شنوا داريم.
به نظر شما عمده ترين مشكل خانه موسيقي چيست؟
خانه موسيقي بازوي ارشاد شده است. حرفم اين است كه در ارشاد گروه هاي مختلفي وجود دارد. آيا مي شود اين گروه ها از خود خانه موسيقي صاحب نظر تر باشند؟ ما ذي صلاح هستيم براي موسيقي تصميم بگيريم. اگر اين را سياسي نكنند اهالي خانه موسيقي مي توانند بهترين تصميم را بگيرند. اما ارشاد از كساني كمك مي گيرد كه بيشتر دستورات اداري را اجرا مي كنند تا اينكه از صلاحيت موسيقايي شان بهره ببرند. آيا خانه موسيقي اين سوال را از خودش نمي پرسد كه چرا رييس شورايش ممنوع الكار است. يعني خانه موسيقي نبايد قبل از هر چيز پيگير شرايط آقاي شجريان شود و بعد برود سراغ ماجراهاي ديگر؟ استاد بزرگي كه بيش از ٥٠ سال در قلب مردم جا داشته است.
پس مساله شما مغشوش شدن استقلال خانه موسيقي است...
ما بايد در كشور مدافع موسيقي هم باشيم. خانه موسيقي براي اين تاسيس شده كه بتوانيم حرف خودمان را خودمان بزنيم. هيچ قصد سياسي هم نيست. فقط مطالبات صنفي است. اگر خانه موسيقي اعتقاد دارد كه ١٠ روز بايد فعاليت كند، همه جا تبليغ شود و به راديو و تلويزيون بروند در اين تضادي هست. چون بعد از اين كه ١٠ روز تمام مي شود، كنسرت ها دوباره لغو مي شود. اين را از اين نظر نمي توانم قبول كنم. بايد به ارتقاي موسيقي فكر كنيم. بحث هاي جدي با دولت و متوليان داشته باشيم. چرا ما مي ترسيم با مسوولان حرف بزنيم؟ اگر موسيقي بد است رسما اعلام كنند اگر هم نيست پس ديگر اين رفتارها چه معنايي دارد.
پس شما معتقديد خانه موسيقي با توجه به اتفاقاتي نظير لغو كنسرت ها نبايد در جشنواره موسيقي نقش مديريتي داشته باشد؟
حرفم اين است و خيلي هم صادقانه مي گويم. براي موسيقي ١٠ روز كم است. ٣٦٥ روز بايد براي موسيقي باشد. اين را من به عنوان كسي كه براي كار خودم ارزش قايلم، مي گويم. اين يك تضاد است. چرا بايد خانه موسيقي در اين شريك باشد كه همين ١٠ روز را بودجه بدهد، تبليغات كند، بعدش هم هر چه خواستند كنسرت لغو كنند.
واكنش ها، پيامدها و نگاهي به آنچه گذشت
نامه عليزاده بلافاصله واكنش مصطفي كمال پورتراب را بر عهده داشت. او كه يكي از حاضران در جلسه شوراي خانه موسيقي بود درباره استعفاي عليزاده به خبرگزاري ايلنا گفت: «ايشان از موضع بالاصحبت مي كنند. اگر عليزاده نياز مالي داشت، صحبت هايش فرق مي كرد. كسي كه شكمش پر است، از شكم خالي چه خبري دارد. ايشان فقط كنسرت مي دهد. آيا حسين عليزاده از وضعيت دانشگاه ها خبر دارد؟»از ابتداي آغاز دعواي خانه موسيقي و منتقدانش، جدا از شنيدن استدلال ها و قضاوت بر مبناي آنها، همواره نگاه ها معطوف به حاميان دو طيف بوده است. اينكه چه كساني از دو طيف حمايت مي كنند، تلويحا به معناي بر حق بودن آنها است. از وقتي حميدرضا نوربخش، مدير كنوني خانه موسيقي و پيروز ارجمند، مدير مستعفي پيشين هر دو در مصاحبه هاي متعددي همديگر را مورد نقد قرار دادند، موجي از انتقادات و دفاعيات از وضعيت خانه موسيقي به راه افتاد. ارجمند دست به «افشاگري» زد. براي مثال او دوازدهم آبان ماه در گفت وگو با ايلنا موارد متعددي را عليه مديريت حميدرضا نوربخش مطرح كرد و در پايان هم نوربخش را به مناظره رودررو دعوت كرد« من درنهايت اميدوارم كه آقاي نوربخش در مناظره اي رو در رو مسائلي را كه مطرح شد، پاسخ دهند و ما بتوانيم با ايشان گفت وگويي داشته باشيم.» متقابلانوربخش در گفت وگو با مهر تاكيد كرد «در پي افشاگري نيستم» و به اين اظهارات پاسخ داد.
ارجمند پيش از استعفايش حكم حسن رياحي را به عنوان دبير جشنواره صادر كرده بود. اما در حالي كه مرادخاني شهريورماه امسال گفته بود: «مسووليت برگزاري اين جشنواره را به خانه موسيقي به عنوان يك نهاد حقوقي نخواهيم داد، بلكه در نظر داريم آن را به چهره هاي فعال در عرصه موسيقي واگذار كنيم. بدون شك مسووليت برگزاري اين جشنواره را به خانه موسيقي نمي دهيم.» پس از استعفاي ارجمند جشنواره را به حميدرضا نوربخش سپرد. اما ماجرا با تغيير دبيري جشنواره موسيقي فجر وارد فصل تازه اش شد كه موج تازه اي از انتقادات را به سمت خانه موسيقي و به طور خاص حميدرضا نوربخش روانه كرد. اگرچه انتقال تصدي امور جشنواره از دفتر خانه موسيقي به مديريت جشنواره موسيقي فجر، اقدام درخوري است كه تمركززدايي دولت را در پي دارد اما واگذاري اختيار تام جشنواره به حميدرضا نوربخش سبب شد تا مديرعامل خانه موسيقي بيش از پيش آماج نقدها باشد. نوربخش در برگزاري جشنواره فجر دست به تغييرات عمده زد و مدعي شد «جشنواره موسيقي فجر در دو دهه گذشته بيشتر شبيه به جشن بوده تا جشنواره»و گفت مصمم است با تغييراتي عمده و ساختاري در برگزاري جشنواره، سطح اين رخداد عظيم در موسيقي را به بالاترين درجه خود برساند. به هر حال استعفاي حسين عليزاده شرايط را براي خانه موسيقي سخت تر خواهد كرد. اگرچه حسين عليزاده در گفت وگو با «اعتماد» تاكيد كرد اين يك تصميم شخصي است اما در حرف هايش نقدهايي هم به خانه موسيقي داشت. او به شكلي ترجيع بند يادآور مي شد كه «من هميشه احترام همه را نگه داشته ام و حرف هايم فقط به خاطر موسيقي است. من هيچ مساله شخصي با كسي ندارم. خواهش مي كنم طوري بنويسيد كه جز اين نباشد.»
متن نامه استعفاي حسين عليزاده
شوراي محترم عالي خانه موسيقي
با سلام
بنا بر تجربه اي كه طي سه سال گذشته در شوراي عالي خانه موسيقي داشته ام، روحيات و اصول فكري خود را در راستاي آن نديده، لذا بدون آنكه كتبا استعفايي تقديم كنم، بدون جنجال از آن كناره گيري كرده ام. با كمي دقت به بيانيه رسمي شوراي عالي خانه موسيقي، به روشني مي توان دريافت كه اعضاي شورا در جريان تمام امور خانه نيستند.
نمونه آن عدم اطلاع مسوولان خانه موسيقي از غيبت اينجانب است كه پس از گذشت حدود ١٨ ماه همان طور كه در بيانيه درج شده (خرداد ٩٣ آخرين جلسه شورا) آن را در وب سايت رسمي خانه اعلان داشته اند.
اينجانب با ارادت و علاقه اي كه نسبت به اعضاي شوراي عالي خانه موسيقي دارم، اشارات مختصري را به شرايط مربوطه بيان مي كنم:
- نقش شوراي عالي خانه موسيقي در خانه موسيقي چيست؟
- آيا شورايي كه در ١٨ ماه گذشته يك يا دو نوبت تشكيل جلسه داده (البته بدون حضور اينجانب) مي تواند شوراي موثري در حل موضوعات، به خصوص اين دوره خانه موسيقي باشد؟
- آيا شورا، شورايي تشريفاتي نيست كه فقط در شرايط بحران با تلاش هيات مديره تشكيل جلسه داده تا سپري مناسب براي مشكلات خانه باشد؟
- آيا رييس و اعضاي شورا در مسائل ريز و درشت موسيقي كشور و خانه موسيقي به طور بي طرفانه قرار مي گيرند، تا حضوري موثر براي راه حل موضوعات داشته باشند؟
اگر اهميت موضوع براي شما عزيزان بستگي به استعفاي كتبي اينجانب از خانه خود را دارد، اينجانب حسين عليزاده، عضو و دبير شوراي عالي خانه موسيقي، استعفاي رسمي و كتبي خود را اعلان داشته و آرزوي موفقيت براي شما عزيزان، در راه اعتلاي موسيقي كشور را دارم.
با احترام
حسين عليزاده/ شانزدهم دي ماه هزار و سيصد و نود و چهار
ارسال نظر
