تصور مي‌کنم که داريد اين فرض را مطرح مي‌کنيد که اين نتيجه مذاکرات است. تصور مي‌کنم که رئيس‌جمهور اسد حاضر است هرآنچه نتيجه مذاکرات سوري-سوري باشد و تصميم مردم سوريه باشد را بپذيرد.
وزير امور خارجه در مصاحبه با نشريه نيويورکر به تشريح مواضع ايران در قبال بحران سوريه ، توافق هسته‌اي ، طرح کنگره و توان موشکي ايران پرداخت.به گزارش شبکه اطلاع رسانی تدبیر و امید،محمد جواد ظريف وزير امور خارجه ايران در مصاحبه‌اي طولاني با «رابين رايت» خبرنگار نشريه «نيويورکر» مواضع تهران در قبال موضوعات مختلف از جمله اوضاع منطقه، توافق هسته‌اي و همچنين طرح کنگره عليه ايران را شرح داده است.
در ادامه مشروح اين مصاحبه آمده است:
شما در مورد چشم‌انداز فرآيند صلح سوريه چيست؟ آيا اين روند به نتيجه‌اي ملموس و پايدار منتهي مي‌شود؟
هدف ما تسهيل يک فرآيند وحدت و آشتي ملي بين سوري‌هايي است که به دنبال يافتن راهکاري مسالمات‌آميز هستند، نه کساني که به واسطه يک ايدئولوژي منحرف، کمر به نابودي سوريه بسته‌اند. اين هدفي دشوار است.
ايران چه نقشي را براي رئيس‌جمهور اسد در طول دوره 6 ماهه انتقالي قائل است؟
اين وظيفه ما نيست که در مورد نقش افراد در اين روند تصميم بگيريم. وظيفه هيچ‌کس ديگر هم نيست که در اين مورد تصميم بگيرد.
مذاکرات فرآيند صلح که نمايندگان دولت و معارضين سوري را تا 1 ژانويه گردهم مي‌آورد، آتش‌بس و ايجاد دولت انتقالي که «معتبر، فراگير و غير قومي» است ظرف 6 ماه که نهايتا به يک قانون اساسي جديد و برگزاري انتخابات ظرف 18 ماه منجر مي‌شود. اين توافق ضمنا از همه کشورهاي درگير در مذاکرات خواسته است که از پايبندي متحدانشان به آتش‌بس اطمينان يابند.
مهم است که همه از حرکت رو به جلوي روند و برقراري آتش‌بس اطمينان حاصل کنند. قطعنا هيچ آتش‌بسي براي داعش، جبهه النصره و القاعده نخواهد بود... بنابراين اين‌ها مسيرهايي جداگانه هستند. يک مسير براي آن است که دولت سوريه و معارضيني است که علاقمند به آينده صلح‌آميز اين کشور هستند، به خاطر وحدت ملي و فرآيند سياسي، گردهم آيند. در عين حال، همه بايد حمايت از گروه‌هاي افراطي، دادن اجازه به تردد امن آنها، دادن اجازه به آنها براي دريافت سلاح، دادن اجازه به آنها براي دريافت کمک‌ها مالي را متوقف کنند و همه براي مبارزه واقعي با آنها، دست به دست هم دهند.
آيا ايران حاضر است که پايبندي کامل رئيس‌جمهور اسد و نيروهايش به آتش‌بس، توقف انداختن بمب‌هاي بشکه‌اي و حمله به مواضع شورشي‌ها، اطمينان حاصل کند؟
به همه اطلاعات غلط خورانده شده است. واقعيت اين است که نبرد در سوريه با القاعده، جبهه النصره و داعش در جريان است. دسته‌هايي، دسته‌هايي کوچک از اين گروه‌ها عموما توسط گروه‌هاي افراطي مختلف احاطه مي‌شوند... زماني که آنها از نبرد دست بکشند، دولت ديگر چيزي براي هدف قرار دادند، جز اين سازمان‌هاي تروريستي نخواهد داشت.
شما اخيرا شاهد اظهاراتي که از سوي واشنگتن مطرح مي‌شود، اينکه وزير کري مي‌گويد ايالات متحده به دنبال «تغيير رژيم» نيست. آيا تصور مي‌کنيد که تغييري در لحن يا موضع واشنگتن در قبال نقش رئيس‌جمهور اسد ايجاد شده است؟
من قطعا احساس مي‌کنم که اکنون از اروپا و غرب به طور کلي و گاهي از ايالات متحده، لحني واقع‌بينانه‌تر به گوش مي‌رسد. قطعا تغييراتي در اظهاراتي که از سوي واشنگتن مطرح مي‌شود، وجود داشته است. مواضع اخير اميدوارکننده است. قطعا ما معتقديم که اين هرگز ايران، ايالات متحده، روسيه يا هرکس ديگر نبوده‌اند که بايد در مورد رئيس‌جمهور اسد تصميم بگيرند.
آيا تصور مي‌کنيد که رئيس‌جمهور اسد حاضر است براي تسهيل صلح کناره‌گيري کند؟
تصور مي‌کنم که داريد اين فرض را مطرح مي‌کنيد که اين نتيجه مذاکرات است. تصور مي‌کنم که رئيس‌جمهور اسد حاضر است هرآنچه نتيجه مذاکرات سوري-سوري باشد و تصميم مردم سوريه باشد را بپذيرد. اما افراد تلاش مي‌کنند پيش از آنکه مذاکرات حتي شروع شده باشد، در مورد نتايج آن تصميم گرفته و آن را تعيين کنند.
من هر بار که شما را مي‌بينم، اين سوال را مي‌پرسم. آيا شما وابسته به اسد هستيد؟
ما معتقديم که تصميم‌گيري در مورد افراد در ديگر کشورها، نه ارتباطي به ايران دارد و نه هيچ‌کس ديگري.
آيا مسکو و تهران در تمام موضوع در ارتباط با سوريه هم‌نظر هستند؟
هيچ‌کس نظر يکساني در مورد سوريه ندارد. اما ما در اين زمينه که آينده افراد در سوريه بايد توسط مردم سوريه و نه افرادي خارج از سوريه تعيين شود، با روسيه هم عقيده هستيم.
نقش ايران در سوريه به صورتي فزاينده افزايش يافته است. طبق شمارش من، تاکنون 8 ژنرال ايراني در يک سال و نيم گذشته در سوريه کشته (شهيد) شده‌اند.
اين نشان مي‌دهد که ما در مبارزه با داعش جدي هستيم. ما داعش و افراط‌گرايي را تهديدي براي خود در منطقه مي‌دانيم... موضع ما اين است که ما به دولت‌هاي مشروع در منطقه که نماينده‌اي در سازمان ملل دارند، کمک مي‌کنيم. ما به درخواست دولت عراق، از طريق اعزام مستشار، کمک مي‌کنيم. ما به دولت سوريه به درخواست آنها، براي کمک مستشاري براي مبارزه با افراط‌گرايي کمک مي‌کنيم... بنابراين، اين هم قانوني است و هم مشروع.
اما اغلب مستشارها به دولت سوريه در مبارزه با معارضين کمک مي‌کنند. دولت سوريه چندان به صورت واقعي ديگر نبرد با داعش نيست.
نه، هستند. (اگر ارتش سوريه نمي‌جنگند) پس چه کسي در حال نبرد با داعش است؟ ايالات متحده؟
گروه‌هاي شورشي.
اين يک شوخي است. ايالات متحده مي‌خواست گروه‌هاي شورشي‌اي را که خود آموزش داده بود، براي مبارزه با داعش به سوريه اعزام کند. از 2500 شورشي که آموزش ديدند، تنها 70 نفر پذيرفتند براي مبارزه با داعش به سوريه بروند. بقيه آنها مي‌خواستند براي نبرد با دولت به سوريه بروند. بنابراين شما بايد از خواب بيدار شويد و واقعيت را ببينيد... گروه‌هاي شورشي حتي يک گلوله عليه داعش شليک نکرده‌اند.
تهران و مسکو چقدر با يکديگر هماهنگ هستند؟ چه در مورد آنچه در ميدان سوريه مي‌گذرد و چه در مورد مذاکره براي صلح؟
ما تلاش مي‌کنيم به صورت مداوم با روسيه و همچنين ديگران به جز ايالات متحده، در مورد آنچه در سوريه در جريان است، هماهنگ باشيم. ما براي گفت‌وگو با همه در مورد سوريه آمادگي داريم، چراکه معتقديم اين تهديدي مشترک است.
توافق هسته‌اي در چه وضعي است؟ زمانبندي مد نظر شما براي تکميل گام‌هايي که براي برچيدن برنامه تعهد داديد، چيست؟
ما چيزي را برنمي‌چينيم. ما داريم برخي از سانتريفيوژها را جدا مي‌کنيم و رآکتور اراک را نيز بازسازي و نوسازي مي‌کنيم... فعاليت‌هاي باقي‌مانده‌اي که بايد انجام دهيم، بيش از چند روز، کمتر از دو هفته طول مي‌کشد.
آيا تاريخي خاصي را براي اجرا پيش‌بيني کرده‌ايد؟
خوب، هنوز بايد برخي موضوعات سياسي حل شود... تعهداتي از طرف ديگر هست که بايد پيش از اجراي مراحل نهايي، اطمينان يابيم که اجرا مي‌شوند... زماني که آنها نهايي شدند، گام‌هاي عملي که ما بايد اجرا کنيم، آغاز خواهاد شد. بنابراين از الان نمي‌گويم دو هفته. منظورم دو هفته پس از آن است که ما اين دشواري‌ها را برطرف کنيم.
از ديد ايران، چه چالش‌هايي براي اجرا باقي مانده است؟
تصور مي‌کنم مهمترين چالش باقي مانده، اين تصور در واشنگتن است که تحريم‌ها يک سرمايه هستند و بايد توجيهي براي باقي نگه داشتن و بازگرداندن آنها، پيدا کرد. نمي‌دانم که آنها به نتايج اين کار نگاهي کرده‌اند يا نه... تحريم‌ها دقيقا مخالف آنچه را که مد نظر دارند، ايجاد مي‌کند.
آن 30 سناتوري که به رئيس‌جمهور نامه نوشته و از وي خواسته‌اند که تحريم‌ها را برندارد.
آنها نمي‌خواهند رئيس‌جمهور آغاز برنامه اقدام مشترک را بپذيرد. در پارلمان ما هم بيش از 30 نماينده هستند که نمي‌خواهند برجام اجرايي شود، بنابراين ير به ير هستيم.
در نامه سناتورها، به تست موشکي ايراني در تاريخ 10 اکتبر اشاره شده است. چرا تست موشکي تا اين حد براي ايران مهم است؟
اين حق مشروع دفاعي ماست. اين‌ها موشک‌هايي نيستند که براي داشتن قابليت حمل کلاهک هسته‌اي طراحي شده باشند، به همين جهت در چارچوب دفاع از خود مشروع ما قرار مي‌گيرند.
يعني هيچ چشم‌اندازي براي رسيدن به توافق در مورد موشک‌ها وجود ندارد؟
به هيچ وجه. چرا بايد چنين توافقي صورت گيرد؟ متحدان شما ده‌ها ميليارد دلار براي خريد تسليحاتي که در منطقه نيازي به آن ندارند، هزينه مي‌کنند. جنگ افزار نظامي ايران به اندازه بخشي از جنگ‌افزارهاي يکي از اين کشورها در منطقه است.
کنگره اخيرا طرحي را تصويب کرده که برنامه لغو رواديد را اصلاح مي‌کند. بر اساس اين مصوبه، افراد در صورتي که در يکي از کشورهاي داخل ليست حاميان دولتي تروريسم حضور داشته باشند، براي ورود به ايالات متحده بايد درخواست رواديد داده و از لحاظ امنيتي چک شوند. ايران يکي از اين کشورها است.
اين طرح لغو رواديد بي‌معني است. آيا کسي در غرب از سوي يک تبعه ايران، از سوي يک ايراني الااصل يا کسي که به ايران سفر کرده باشد، هدف قرار گرفته است؟ در حالي که افراد بسيار زيادي توسط اتباع کشورهاي متحد شما، افرادي که به کشورهاي متحد شما سفر کرده‌اند و افرادي که از اراضي کشورهايي که باز هم متحد شما هستند، عبور کرده‌اند، هدف قرار گرفته‌اند. بنابراين شما سراغ آدرس غلطي رفته‌ايد.
شما مي‌دانيد افرادي که در سن برناردينو کشته شدند، از کجا آمده بودند. شما مي‌دانيد که کساني که يازده سپتامبر را مرتکب شده بودند، از کجا آمده بودند. شما مي‌دانيد کساني که مرتکب حوادث پاريس شدند، از کجا آمده بودند، از کجا منتقل شدند و به کجا رفتند. هيچ‌يک از آنها حتي پايشان به ايران نرسيده بود. خوب، شما چرا افرادي را که به ايران سفر کرده‌اند، به خاطر آن (حوادث) مجازات مي‌کنيد؟... ما آنها را افراطي نخواهيم کرد. ما هرگز اين کار را نکرده‌ايم. اين متحدين شما بوده‌اند که افرادي را که به کشورشان سفر کرده‌اند، افراطي کرده‌اند.
برخي از اتباع ايراني-آمريکايي اکنون در ايران زنداني هستند. اين مسئله‌اي است که واقعا در سرتاسر کشور (آمريکا) پيچيده است.
من دارم همه تلاشم را مي‌کنم که اين مسئله را به عنوان يک موضوع بشردوستانه حل کنم. من به تمام تلاشم در اين زمينه ادامه خواهم داد.
به صورت مشخص، پرونده جيسون رضائيان بسيار نمايان است. دولت ايران اعلام کرده است که مجرميت وي صادر شده، اما اين جرم اعلام نشده است. بعد اعلام شد که محکوميت نيز صادر شده، اما اين محکوميت هم اعلام نشد. آيا مي‌دانيد که محکوميت او چيست؟
اطلاعي ندارم.
شما در آستانه انتخابات قرار دارد. فکر مي‌کنيد موفقيت ديپلماسي توسط دولت روحاني و رفع تحريم‌ها تا چه حد ممکن است بر فضاي سياسي اثر بگذارد؟
اين قطعا بر فضاي سياسي اثرگذار خواهد بود، اما در انتخابات شرکت نداريم. انتخابات رياست جمهوري دو سال ديگر است.
در ارتباط با سياست، هرگاه که مناظرات انتخاباتي در ايالات متحده است، ايران هم مطرح مي‌شود. روز سه‌شنبه دونالد ترامپ توافق هسته‌اي با ايران را «وحشتناک، منزجرکننده و توافقي بسيار وحشتناک» با يک «ملت تروريست» توصيف کرد.
اين اولين بار نيست که او چنين موضع‌گيري‌هاي جالبي مي‌کند، احتمالا آخرين بار او هم نخواهد بود. البته من گفتم يک «موضع جالب» و از ادبيات موهن استفاده نکردم.
کريس کريستي هم گفت که ما بايد بار ديگر بر ايران مترکز شويم، چراکه «اگر ايران را از دست بدهيد، نمي‌توانيد داعش را شکست دهيد. اين دو کاملا به هم مرتبط هستند، چراکه يکي عامل ديگري است.»
اگر چيزي داعش را خلق کرده باشد، آن تجاوز سال 2003 ايالات متحده به عراق است.
تد کروز هم گفته است که «رژيمي که ما بايد تغيير دهيم، در ايران است، چراکه ايران عليه ما اعلام جنگ کرده است.»
ما هرگز عليه هيچ‌کس اعلام جنگ نکرده‌ايم. ما از خود در برابر جنگ‌هايي که به ما تحميل شده، دفاع کرده‌ايم. ما هيچ تمايلي به تقابل با هيچ‌کس نداريم.
آيا پيامي براي نامزدهاي آمريکايي داريد؟
بيدار شويد و دنياي واقعي را ببينيد. ببينيد که در منطقه چه خبر است. ببينيد که مردم به کدام سو مي‌روند و واکنششان به تحقير و به حاشيه راندن چيست. تصور نمي‌کنم چند رأي بيشتر ارزش آن را داشته باشد که تهديدي را که همه ما با آن مواجه هستيم، بيشتر پيچيده کنيم. همه بايد بيدار شوند و اين مسئله را ديده و به آن پاسخ دهند، نه اينکه آن را سياسي کنند.
در همین زمینه بخوانید
ارسال نظر
