بانک مرکزی:گره کور آمار نقدینگی باز شد

مدیر اداره بررسی ها وسیاست های اقتصادی بانک مرکزی با شفاف سازی وضعیت نقدینگی کشور، گفت:میزان نقدینگی در شهریورماه سال92 معادل 506 هزار میلیارد تومان بود که این رقم در شهریورماه امسال به 873 هزار میلیارد تومان رسید که 96 هزار میلیارد تومان از رشد نقدینگی در این مدت مربوط به افزایش پوشش آمار بوده است.

جعفر مهدیزاده در نشستی خبری در خصوص اخبار منتشره درباره دستکاری آمار نقدینگی، افزود: با توجه به این آمار، رشد نقدینگی در دو سال گذشته حدود 270 هزار میلیارد تومان است و این رقم استاندارد با ساختار اقتصادی همخوانی دارد.

وی ادامه داد: یکی از انتقادات وارده در خصوص آمار نقدینگی این است که بانک مرکزی درحالی زیر پوشش قرار دادن آمار نقدینگی چهار موسسه و 6 بانک را یکی از دلایل رشد نقدینگی می داند که بانک ها و موسسه ها در سایر بانک ها سپرده گذاری می کنند و بر همین اساس این سپرده ها در آمار بانک های دیگر وجود داشته است.

وی در پاسخ به این انتقاد گفت: هر چند بانک ها و موسسات بخشی از سپرده های خود را در بانک های دیگر سپرده گذاری می کنند اما این مبلغ بسیار اندک است زیرا این امر فرصت سودآوری را برای بانک ها کاهش می دهد بنابراین بخش اعظم سپرده ها صرف تسهیلات دهی با نرخ سود بالاتر می شود.

به گفته مهدیزاده، بانک مرکزی برای جلوگیری از مشکلات آماری، در زمان ساماندهی میزان سپرده ای که در سایر موسسه ها و بانک ها سپرده گذاری شده بود را از رقم پوشش آماری چهار موسسه و 6 بانک کم کرده، بنابراین آمار شفاف است.

وی در توضیح فرآیند پوشش آمار نقدینگی در سال های 92 و 93 توسط بانک مرکزی، گفت: آمار بانکها و موسسات اعتباری جدید در سال 1392 در دو مرحله در محاسبات نقدینگی توسط بانک مرکزی وارد شد.

در مرحله اول و در آبان ماه اطلاعات مربوط به دو موسسه اعتباری صالحین و پیشگامان آتی که با بانک آینده ادغام شده بودند به پوشش آماری اضافه شد.

مهدیزاده افزود: در همین حال در آذرماه 1392، اطلاعات پنج بانک جدید شامل بانک های ایران زمین، خاورمیانه، ایران و ونزوئلا، رسالت و بین المللی کیش به همراه اطلاعات در آمارهای پولی کشور لحاظ شد بنابراین حدود 13 هزار میلیاردتومان به پوشش آمار نقدینگی اضافه شد و هر ماه که بانک مرکزی اطلاعات را منتشر می کرد مرتبا اعلام می شد که اطلاعات با احتساب آمار این پنج بانک اعلام می شود.

مدیر اداره بررسی ها وسیاست های اقتصادی بانک مرکزی افزود: همچنین در مرحله دوم، اطلاعات بانک قوامین و موسسات اعتباری کوثر و عسکریه در اسفند سال گذشته به آمارهای پولی و بانکی کشور اضافه شد بنابراین افزایش حجم نقدینگی در اسفندماه به دلیل اضافه شدن آمار این دو موسسه بود که حجم نقدینگی بالایی داشتند.

مهدیزاده با بیان اینکه، با افزوده شدن آمار این موسسه به آمارهای پولی و بانکی و افزایش حجم نقدینگی از این بابت، نتایج گمراه کننده ای از رشد نقدینگی محاسباتی به دست می آمد، گفت: بر همین اساس تحلیل آمارها با مشکل مواجه شده بود بنابراین برای همگن و قابل مقایسه کردن آمار های نقدینگی سال 1393 با 1392، تغییرات انجام شده در اسفند 1393 افزوده شدن بانک قوامین و دو موسسه اعتباری کو ثر و عسگریه به اسفند 1392 نیز تعمیم داده شد.

به گفته وی، از این رو آمار نقدینگی اسفند 1392 در شرایط جدید (با لحاظ بانک قوامین و دو موسسه اعتباری کوثرو عسگریه) در مقایسه با آمار هایی که پیش از اعمال تغییرات یادشده، اعلام شده بود، متفاوت باشد علاوه بر این متعاقباً بانک مرکزی در راستای انتشار مستمر آمار قابل مقایسه و همگن از عملکرد متغیرهای اقتصادی، اقدام به همگن کردن آمارهای پولی و بانکی از فروردین تا بهمن سال 1393 کرد.

مدیر اداره بررسی ها وسیاست های اقتصادی بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی در واقع با اضافه کردن آمار بانک قوامین و دو موسسه اعتباری کوثر و عسکریه به آمارهای فروردین تا بهمن سال 1393 (که پیش تر تنها شامل مرحله اول افزایش پوشش آماری بود)، آمار نقدینگی را با پایه همگن با اسفند سال 1392 محاسبه و منتشر کرد.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر، به هنگام انتشار نشریات بانک مرکزی در ابتدای سال 1393، هنوز مرحله دوم افزایش پوشش آماری مربوط به بانک های قوامین و موسسات اعتباری کوثر و عسکریه صورت نگرفته بود.

وی افزود: به طور طبیعی، اجرای مرحله دوم افزایش پوشش آماری در پایان سال 1393 و تعمیم آن به پایان سال 1392، بانک مرکزی را ناگزیر به تصحیح آمارهای پولی و بانکی از طریق وارد کردن اطلاعات بانک قوامین و موسسات اعتباری کوثر و عسکریه به شمول آمارهای پولی و بانکی از فرودین 1393 تا بهمن 1393 کرد؛ علاوه بر این، بانک مرکزی تصمیم گرفت برای جلوگیری از مشکلات تنها یک تخلیه آماری انجام دهد؛ بنابراین افزایش پوشش ها در سال 92 تخلیه شد.

مهدیزاده خاطرنشان کردک براین اساس طبیعی است که آمارهای سال 1393 که در نشریات امسال نیز منعکس شده است، با آمارهای قبلی منتشر شده در سال گذشته، اختلاف داشته باشد و این امر نه تنها به معنای دستکاری بانک مرکزی در آمارهای پولی و بانکی محسوب نمی شود، بلکه نشان گر تلاش جدی بانک مرکزی جهت افزایش شفافیت آماری و فراهم کردن امکان مقایسه عملکرد این متغیرها در سال 1394 با ارقام مشابه در ماه های متناظر با سال 1393 بوده است.

به گفته وی، با افزایش آمارهای چهار موسسه و 6 بانک حدود 81 هزار میلیارد تومان از نقدینگی تا پایان سال گذشته تحت پوشش آمارهای بانک مرکزی قرار گرفت.