ردپای کریس هولمز در فوتبال ایران

فدراسیون فوتبال قراردادی مقابل محمد خاکپور می‌گذارد که به موجب یکی از بندهای آن او متعهد می‌شود تا یک سال پس از پایان همکاری‌اش با فدراسیون تحت هیچ شرایطی نسبت به عملکرد آن مجموعه نقدی وارد نکند.

 حدود دو سال قبل بود که خبر استعفای نامتعارف و عجیب کریس هولمز 31 ساله، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های خبری پیدا کرد. بازتابی که نه به‌دلیل حساسیت مسئولیت او که کارگر یک فروشگاه معمولی در شرق آمریکا بود که به‌دلیل روش استفایش ایجاد شد. هولمز، متن استعفایش را با شکلات بر روی یک کیک وانیلی بزرگ به نگار درآورده بود تا تلخی دوره‌اش از مجموعه‌ای که سال‌ها در آن کار کرده بود را لااقل به ظاهر شیرین کند و انتشار تصویر این استعفانامه روی صفحه شخصی مدیر فروشگاه بود که او را به یکی از سرشناس‌ترین چهره‌ها در شبکه‌های اجتماعی بدل کرد، البته شنیدن خبر استعفا عموماً عجیب و سؤال‌برانگیز است؛ چراکه درباره فرهنگی مثل فرهنگ مردمان شرق آسیا صحبت نمی‌کنیم. کناره‌گیری و استعفا عجیب است، خصوصا در مجموعه‌هایی که مروری بر روابط حاکم بر آنها نشان می‌دهد استعفا دادن و واگذار کردن عناوین در آنها معمولاً به سختی صورت می‌گیرد.

با این مقدمه شاید یکی از غیرمنتظره‌ترین اتفاقات ورزشی طی روزهای اخیر را بتوان استعفای ناگهانی سرمربی تیم ملی فوتبال امید، لحظاتی پس از ورود به فرودگاه امام خمینی(ره) دانست. سرمربی تیمی که با ناکام گذاشتن عموم رقبای سنتی فوتبال ایران، چند ساعت پیش از انتشار خبر کناره‌گیری‌اش توانسته بود. جام قهرمانی رقابت‌های غرب آسیا را بالای سر ببرد کسی که شخصیت بالای او چه در دوران ورزشکاری و چه در کسوت مربی‌گری ـ لااقل این نوید را می‌داد که با حضورش تیمی محترم، بی‌حاشیه، آرام و متین خواهیم داشت، حتی اگر خدای ناکرده حسرت 40 ساله عدم حضورمان در المپیک پایان نیابد.

محمد خاکپور اما در شگفت‌آورترین زمان ممکن است خبر استعفایش را منتشر کرد. استعفایی که به گفته محمد مایلی‌کهن مدت‌ها قبل قلمی شده و در اختیار او قرار گرفته بود. بنابراین بلافاصله پس از این اقدام بود که موجی از تعمیر و تفسیرها به راه افتاد. یکی استعفای خاکپور را به اختلاف سلیقه‌های میان او و کی‌روش نسبت داد و یکی به انگیزه‌های مادی. دیگری از اختلاف احتمالی در کادر سرپرستی خبر می‌داد و آن یکی از میل فدراسیون به جایگزینی یک مربی هماهنگ و در نتیجه اقدامات پنهان برای مستأصل کردن محمد خاکپور.

اما آنها که حداقل شناخت را از روحیات و اصول سرمربی مستعفی تیم المپیک داشتند، از همان ابتدا مطمئن بودند که پشت این اقدام منطقی وجود دارد، منطقی فراتر از بازی‌های مرسوم، فراتر از فوتبال، فراتر از منصب.

در ستایش به‌موقع از سر میز برخاستن، بسیار گفته و نوشته شده. هنری که مختص مدیران و مسئولان واقعاً هنرمند است که می‌دانند ایستادن بر سر برخی اصول آن‌قدر اهمیت دارد که حتی به قیمت کنار رفتن و ترک زمین بازی باید بر آنها تأکید نمود. هنری که نشانه‌هایی واضح از آن را می‌توان در رفتار چند روز قبل سرمربی تیم ملی امید مشاهده کرد.

فدراسیون فوتبال قراردادی مقابل محمد خاکپور می‌گذارد که به موجب یکی از بندهای آن او متعهد می‌شود تا یک سال پس از پایان همکاری‌اش با فدراسیون تحت هیچ شرایطی نسبت به عملکرد آن مجموعه نقدی وارد نکنند. به عبارتی، شخص محمد خاکپور در عین امضای قرارداد می‌بایست نوعی تعهد مبنی بر لب فرو بستن بر هر اقدامی که بر خلاف رأی و نظر حرفه‌ای‌اش باشد را هم بپذیرد.

اینکه چنین بندی چگونه در متن تدوین شده توسط فدراسیون آمده، توسط چه کسانی تدوین و توسط چه کسانی تأیید شده، اینکه چطور شخص رئیس فدراسیون فوتبال به قول محمد خاکپور از آن بی‌اطلاع بوده، اینکه چنین بندی در قرارداد چه افراد دیگری آمده و... یک طرف، اما اینکه قیمت استقلال رأی یک فرد چقدر است و اصلاً قدر و ارزش چنین منصب و مسئولیت‌هایی در برابر بسته شدن دهان یک فرد آزاد و آزاده قابل برابری است یا نه، محصول همان به‌موقع برخاستن آقای سرمربی از سر میزی بود که نشان داد نگه داشتن به هر قیمت کار درستی نیست، حالا برای بسیاری از آنها که حضور شخصیت‌های بالغی چون محمد خاکپور را اتفاقی ارزشمند در فوتبال ایران می‌دانستند، مسجل‌تر از قبل است که می‌توان به این تیم امید بیش از یک تیم امید داشت.