بهرام عکاشه:تهران همیشه در وضعیت نارنجی باشد

پدر علم زلزله شناسی می گوید: احتمال زلزله بزرگ در تهران وجود دارد، اما امکان پیش بینی زمان آن وجود ندارد و نباید مردم را نگران کرد، چون هنوز این علم وجود ندارد.

 دو زلزله اخیر در جواد آباد و دیگری در فیروزکوه هردو در حوالی تهران، نشان داد که خطر زلزله در پایتخت باید جدی گرفته شود و بیش از گذشته آماده بود. زلزله جوادآباد، تهران را در وضعیت نارنجی قرار داد و ستاد بحران در آمادگی کامل به سر می برد تا تهران کمترین آسیب را در زمان حادثه ببیند. همین وضعیت به مدت ۲۴ ساعت پس از زلزله فیروزکوه هم وجود داشت. پس از زلزله فیروزکوه، متنی از قول دکتر بهرام عکاشه، پدر علم زلزله شناسی ایران در شبکه های مجازی و البته برخی سایتها دست به دست می شد که می گفت تهرانی ها باید منتظر زلزله های بیشتری هم باشند. در ادامه هم توصیه هایی برای آماده بودن جهت زلزله بود.

او  البته تاکید می کند مردم را نباید ترساند،‌ اما تهران همیشه باید در وضعیت نارنجی خطر باشد؛

آیا با زلزله فیروزکوه ،می توان گفت خطر احتمال زلزله در تهران بیشتر شده است؟

متاسفانه در برخی رسانه ها از قول من آمده که با وقوع زلزله فیروزکوه باید منتظر زلزله های بیشتری در تهران باشیم و سیگنالهای زلزله تهران فعال شده است که صحت ندارد. زلزله فیروزکوه و جوادآباد نشان می دهد که منطقه تحت استرس قرار دارد اما هیچ وقت نمی توان گفت چه زمانی در تهران زلزله 6 یا 7 ریشتری می آید. فعال شدن گسلها نشان می دهد که منطقه تحت فشار و نیرو است و صفحه ایران مرکزی و کوه البرز فشرده تر می شود که در نتیجه یک گسل شکسته و انرژی آزاد می شود و باعث زلزله می شود؛ اما هنوز مشخص نیست که این گسلها به هم مربوط هستند تا بتوان پیش بینی زلزله در تهران را کرد.

این فشار برای چیست؟

کوه البرز به شکل u باز است که قوس سمت غرب که در اثر حرکت شبه جزیره عربستان و دریای سرخ است، فعال می شود و قوس شرقی  که در اثر حرکت در شبه قاره هند است و منطقه سمنان و دامغان را در برمی گیرد، بنابراین زلزله شرق و غرب کاملا متفاوت است. به هرحال به خاطر گرما و حرکات زمین شناسی این فشارها به وجود می آید اما هیچ گاه نمی توان پیش بینی کرد که در آینده کدام گسل و صفحه تکان می خورد و در کدام منطقه احتمال وقوع زلزله وجود دارد.

آیا می توان گفت که با این زلزله ها و خارج شدن انرژیها، خطر بروز زلزله‌ای بزرگ کمتر شود؟

در این دو زلزله تخلیه انرژی کمی روی داده است و اتفاقا باید نگران زلزله بزرگتر بود، اما امکان پیش بینی زمان وقوع آن فعلا وجود ندارد. بررسی زمین شناسی و مطالعات نشان می دهد که احتمال وقوع زلزله بزرگ  در تهران بسیار بالا است. اما درباره زمان وقوع آن به محاسباتم ایمان ندارم چون زمین رفتار غیرقابل پیش‌بینی دارد. زلزله فیروزکوه خوشه ای بوده و گاهی بعد از این زلزله خوشه ای و فعال شدن گسلهای بیشتر، امکان زلزله بزرگتر وجود دارد، اما هنوز علم در پاسخ به این سوال ناتوان است.

بنابراین نمی توان پیش بینی کرد تا چند سال بعد زلزله بزرگی در تهران رخ می دهد.

علم زلزله شناسی اجازه نمی‌دهد که برای وقوع زلزله در تهران، آن هم در آینده نزدیک هیچ پیش بینی کرد. در روش eeuu با محاسبه زمان بروز موج عرضی و طولی که با تاخیر زمانی چند ثانیه ای به دنبال هم رخ می دهد می توان حداکثر تا 70 ثانیه موج مخرب را پیش بینی کرد. در حال حاضر این روش در ژاپن استفاده می شود و در این زمان کم، تمام نیروگاه های هسته ای، رآکتورها و تاسیسات زیربنایی  متوقف می شوند؛ در تلویزیون هم به مردم هشدارهای لازم داده می شود. اما به هرحال باید همیشه احساس خطر کرد و ستاد بحران آمادگی کامل را داشته باشد تا کمترین خسارت وارد شود و خوب است که همیشه تهران در وضعیت نارنجی خطر باشد، اما نباید مردم را ترساند و نگران کرد.