عراقچی: آزمایش‌های موشکی ایران نقض توافق وین نیست/حساب توافق وین با حساب قطعنامه جداست/اختلافات ایران و آمریکا فقط موضوع هسته‌ای نیست

معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه گفت که آزمایش موشک‌های میان برد توسط جمهوری اسلامی ایران، نقض توافق وین میان تهران و 1+5 نیست.

سید عباس عراقچی درباره موضوع مربوط به موشک های ایران و اشاره قطعنامه شورای امنیت به آن خاطرنشان کرد: قطعنامه در آن بندی که مربوط به موضوع موشکی است از عبارتی استفاده می کند که مشخص است این یک الزام قطعی و یک الزام حقوقی برای ایران نیست. از ایران خواسته شده که به فعالیت های مرتبط با موشک‌های بالستیکی که برای قابلیت حمل کلاهک اتمی طراحی شده اند، دست نزند و این به طور طبیعی وجود دارد.

وی یادآور شد : موشکهای جمهوری اسلامی ایران هیچ کدام برای حمل کلاهک هسته ای طراحی نشده اند بنابراین به طور کامل خارج از صلاحیت قطعنامه جدید شورای امنیت هستند و از این جهت جای هیچ نگرانی نیست.

وی با بیان اینکه متن قطعنامه بسیار روشن است، خاطرنشان کرد : قطعنامه به موشکهایی اشاره می کند که به طور خاص برای حمل کلاهک هسته ای طراحی شده اند و موشکهای ما بدین منظور طراحی نشده اند.

معاون وزیر خارجه بیان کرد : متن قطعنامه قبلی(1929) که چند سال پیش صادر شد، فرق می کرد در آنجا به موشکهایی که قابلیت حمل سلاح دارند، اشاره شده بود که می توان گفت این عبارت شامل هر دو گروه از موشکها می‌شد اما قطعنامه جدید صراحت دارد و به صراحت می گوید موشکهایی که برای حمل سلاح هسته ای طراحی شده اند و این روشن است موشکهای ما بدین منظور طراحی نشده اند. تمام سیستم موشکی و تمامی موشکهای ما خارج از صلاحیت قطعنامه جدید شورای امنیت هستند و به هیچ وجه جای نگرانی نیست.

وی افزود: حتی اگر ایران اقدام به آزمایش موشکهای میان برد کند، حداکثر این است که این نقض قطعنامه به حساب می آید و نه نقض توافق وین. حساب توافق وین به طور کامل از قطعنامه جداست. در توافق وین هیچ اشاره ای به بحث موشکی و محدودیتهای تسلیحاتی نشده است و اینها فقط موضوع قطعنامه هستند.

عراقچی گفت : در متن توافق وین حتی به صراحت ذکر شده است که مفاد قطعنامه از مفاد توافق جدا هستند. بنابراین نقض قطعنامه نقض توافق به شمار نمی آید با این حال ما کما کان معتقد هستیم هرگونه تست موشکی در ایران و هرگونه فعالیت موشکی در ایران از آنجا که برای حمل سلاحهای هسته ای طراحی نشده اند، اصولا در محدوده قطعنامه قرار نمی گیرند؛ اگر کسی هم بخواهد این گونه تفسیر کند نهایتا نقض قطعنامه خواهد بود نه توافق. بنابراین توافق مسلما نقض نخواهد شد.

معاون حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه در گفت و گو با برنامه " من طهران " شبکه خبری العالم ، درباره موضوع بازرسی مراکز حساس و نظامی ایران، گفت که این موضوع حل شده است و درک مشترک خوبی بین ایران و آژانس درباره آن وجود دارد.

وی یادآور شد : موضوع بازرسی یا دسترسی به مراکز نظامی در دو حوزه مطرح شده بود؛ یکی مسایل مربوط به گذشته که به اصطلاح و به غلط به پی ام دی و یا ابعاد احتمالی نظامی مشهور است، در آن خصوص همان روز که توافق وین امضا شد، یک نقشه راه و تفاهم جدیدی بین ایران و آژانس امضا شد.

وی گفت : بر اساس ترتیباتی که مربوط به حل و فصل موضوع های گذشته است، بین طرفین توافق شده و دسترسی به مراکز نظامی در آنجا کاملا مطرح شده و حل و فصل شده است و جای هیچ نگرانی نیست. درخصوص آینده نیز ایران پروتکل الحاقی را اجرا خواهد کرد و هر آنچه را که در چارچوب پروتکل الحاقی آمده است؛ در رابطه با مراکز غیرهسته ای که استاندارد معمول بین الملل و متعارف بین الملل است، همان اجرا خواهد شد.

معاون وزیرامور خارجه تاکید کرد: همانطور که بسیاری از کارشناسان معتقد هستند، پروتکل الحاقی لزوما دسترسی به مراکز نظامی را ایجاب نمی کند بلکه در قالب روندهای خاصی که خود پروتکل و توافق وین مشخص کرده است، در آن قالب قرار خواهد گرفت و در این خصوص هم فکر می کنیم که چیزی فراتر از قوانین بین الملل نخواهد بود و جای نگرانی وجود ندارد.

وی درباره نگاه کلی به توافق ایران و 1+5 تصریح کرد : این از ابتدا یک بازی برد برد بوده و هر دو طرف در آن برنده شده اند؛ دو طرف خواسته هایی داشته اند که به این خواسته ها کم و بیش رسیده اند و هرکدام برای رسیدن به خواسته های خودشان، امتیازهایی دادند. خواسته اصلی طرف مقابل ما این بود که مطمئن شود سلاح هسته ای در ایران وجود ندارد و در آینده نیز وجود نخواهد داشت.

عضو برجسته تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در مذاکرات وین گفت : با انعطافی که جمهوری اسلامی ایران در پذیرش برخی از محدودیتها یا در پذیرش برخی از نظارتها از خود نشان داد، این اطمینان را به طرف مقابل دادیم بنابراین طرف مقابل ما به خواسته خودش که همان اطمینان از برنامه هسته ای ایران بوده است، رسیده است. در مقابل خواسته ایران نیز این بوده است که برنامه صلح امیز هسته‌ای خودش از جمله غنی‌سازی را ادامه دهد، شورای امنیت این برنامه را به رسمیت بشناسد. به برنامه هسته‌ای ایران مشروعیت بدهد که این اتفاق افتاد.

عراقچی تصریح کرد: قطعنامه اخیر شورای امنیت برای اولین بار در تاریخ این شورا برنامه غنی سازی در یک کشور در حال توسعه را به رسمیت شناخته و از همه کشورها خواسته تا با آن همکاری کنند.

وی گفت : در عین حال خواسته ما این بوده است که همه تحریم‌ها برداشته شود که این هم محقق می شود؛ تحریمهای اقتصادی و مالی در روز اجرایی شدن توافق برداشته خواهد شد.قطعنامه شورای امنیت تمام شش قطعنامه قبلی را ملغی کرد؛ بنابراین ما به خواسته های خود رسیدیم و طرف مقابل نیز به خواسته خود رسید. هر دوطرف برنده هستند هر دوطرف امتیازاتی دادند و هر دوطرف امتیازاتی گرفتند. باید به عنوان یک بازی بردبرد به آن نگاه کرد و این می تواند یک الگویی برای دیگر مسایل چه در منطقه و چه در سطح بین الملل باشد که می توان از طریق گفت‌وگو و راه حل بردبرد به تفاهم رسید.

معاون وزیر امور خارجه در خصوص اظهارنظر یکی از سناتورهای آمریکایی خطاب به جان کری که گفته است ایران سرتان کلاه گذاشته است، گفت: ما در ادبیات دیپلماتیک ترجیح می دهیم از کلمات درست استفاده کنیم، به نظر من درست آن است که هر دو طرف به خواسته خود رسیدند.

عراقچی اظهار کرد که توافق وین مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته است؛ به لحاظ حقوق بین الملل اجرای آن برای همه کشورها الزامی است. البته در آمریکا طبق قوانین داخلی آنها، حقوق داخلی آن کشور بر الزامات بین المللی تفوق دارد و لذا روال قانونی آن باید طی شود و کنگره باید نظر خود را در این خصوص اعلام کند. در ایران نیز باید روال قانونی طی بشود و بعد از اینکه این روال قانونی طی شد و به تصویب نهایی رسید، برای دولت ایران لازم الاجرا خواهد بود. ما منتظر هستیم که این مراحل طی شود و فکر می کنیم حداکثر ظرف دو ماه یا دو ماه و نیم آینده این امور انجام شود و اگر روال قانونی در همه کشورها مثبت بود، قدم بعدی شروع خواهد شد و توافق به اجرای خود نزدیک می شود.

این دیپلمات ایرانی در پاسخ به این سوال که آیا در قوانین بین الملل این تفاهم با ایران به یک توافق تبدیل شده است، گفت: بله الان این توافق وجود دارد و شورای امنیت نیز آن را تایید کرده است ولی بسیاری از قوانین بین المللی باید روال قانونی در داخل کشورها را طی کنند؛ به عنوان مثال همین پروتکل الحاقی یک قانون بین المللی است و ما هم امضا کردیم اما تا وقتی که مجلس شورای اسلامی تایید و تصویب نکند برای دولت ایران لازم الاجرا نیست و به همین دلیل است که اگر توافق اجرایی بشود پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا می کنیم تا زمانی که مجلس شورای اسلامی آن را تایید کند. توافق وین نیز همین گونه است باید روال قانونی در کشورها طی شود. دولت آمریکا این کار را از طریق کنگره دارد انجام می دهد و ما هم از روالی که خودمان خواهیم داشت، این کار را انجام خواهیم داد. باید صبر کرد تا کار انجام شود.

معاون وزیر امور خارجه در باره احتمال مخالفت کنگره آمریکا و برداشته نشدن تحریم ها ، بیان کرد : اجازه بدهید ببینیم این اتفاق می افتد یا خیر و بعد تصمیم بگیریم. مسلما این یک اشتباه بزرگی از طرف کنگره خواهد بود واعتبار بین المللی دولت آمریکا را زیرسوال خواهد برد و حتما مشروعیت تحریمهایی را که وجود دارد از بین خواهد برد. با این حال من ترجیح می دهم صبر کنیم و ببینیم که تصمیم نهایی کنگره آمریکا چه خواهد بود همانطور که باید صبر کنیم تا روال قانونی درایران هم طی شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در این صورت ایران به برنامه هسته ای خود قبل از توافق بازخواهد گشت، گفت: نمی توان از الان قضاوت کرد اجازه بدهید کماکان خوشبین باشیم که این توافق مورد تایید همه طرفها قرار خواهد گرفت.

وی درخصوص وضعیت بررسی این توافق در مجلس شورای اسلامی ، گفت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی خیلی با دقت و با وسواس در حال بررسی این توافق هستند . جلسات متعددی گذاشته شده و گذاشته خواهد شد که در این خصوص بررسی صورت بگیرد. آقای دکتر ظریف و آقای دکتر صالحی در اولین جلسه توضیحات کامل ارائه دادند.

عراقچی افزود : هفته گذشته من در کمیسیون امنیت ملی حضور پیدا کردم و فردا جلسه بعدی خواهد بود این جلسات ادامه خواهد داشت تا وقتی که نمایندگان مجلس شورای اسلامی به یک برداشت واقعی و دقیق از این توافق برسند و بتواند نظر خودشان را اعلام کنند البته شورای عالی امنیت ملی کشور هم در این خصوص دخیل است من فکر می کنم در هر نظام مبتنی بر مردمسالاری و دموکراسی مسائلی که به سرنوشت کشور مربوط می شود باید از طریق نمایندگان مردم و از طریق روالهای قانونی که پیش بینی شده خیلی به دقت و با جدیت بررسی شود و اگر منافع کشور و مصالح مردم درآن تشخیص داده شد به تأیید برسد و اگر نه که رد شود.

وی یادآور شد : این روال و این مسیر الان در ایران طی می‌شود و وزرات خارجه به سهم خودش در همه این جلسات شرکت خواهد کرد و توضیح خواهد داد و از توافق دفاع خواهد کرد ولی تصممی نهایی را به هر حال نمایندگان مردم یا شورای عالی امنیت ملی کشور اتخاذ خواهند کرد.

معاون امور حقوقی و بین الملل وزارت امور خارجه درباره ورود بازرسان آمریکایی به ایران گفت : ما حضور بازرسان آمریکایی را در بین بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی هیچ وقت نپذیرفتیم توافق وین هم تصریح دارد که آژانس بازرسانی را که برای بازرسی در ایران معرفی می کند ، باید از بین کشورهایی باشند که تهران با آنها رابطه دیپلماتیک دارد بنابراین در آینده هم امکان حضور بازرسان آمریکایی وجود نخواهد داشت.

وی درباره آینده روابط ایران و آمریکا بیان کرد : در این مورد من خیلی خوشبین نیستم البته این مسلم هست که یکی از مسائل و اختلافات بین ایران و آمریکا که موضوع هسته ای بود، به نوعی حل و فصل خواهد شد اما مسائل بین ما و آمریکا فقط همین یک مورد نیست، دو کشور اختلافات بسیار جدی تر، عمیق تر و تاریخی تری دارند که حل آنها به این آسانی شاید صورت نگیرد، ما با آمریکا در مسائل منطقه و مربوط به نظام سلطه و خیلی از مسایل دیگر اختلافات اساسی و بنیادین داریم و من به شخصه چشم انداز نزدیکی را برای ایجاد روابط بین ایران و آمریکا مشاهده نمی کنم.

عراقچی درباره آینده همکاری های ایران با کشور های 1+5 بیان کرد : در سه موضوع در ظرف چند ماه آینده همکاریهای خوبی را انشاء الله با روسیه و چین خواهیم داشت موضوع اول اراک است که با همکاری چین و بقیه اعضای 1+5 که علاقه مند باشند بحث مدرنیزه کردن راکتور موجود اراک تصمیم گیری و انجام خواهد شد .

وی یادآور شد: درچارچوب یک مشارکت بین المللی راکتور اب سنگین اراک به یک راکتور آب سنگین مدرن‌تر تبدیل خواهد شد که در عین حال پلوتونیوم کمتری را تولید می کند و خطر کمتری دارد. این همکاری بین ایران و چین و بقیه کشورهای 1+5 که علاقه‌مند باشند انجام می شود.

وی گفت: ظرف چند ماه آینده در دو موضوع تولید ایزوتوپ های پایدار و صادرات و واردات اورانیوم غنی شده با روسیه همکاری خواهیم داشت.

وی با بیان اینکه تولید ایزوتوپهای پایدار قرار است در فردو انجام شود و بر طبق توافق وین فردو به یک مرکز هسته ای فیزیک و فناوری تبدیل خواهد شد ، افزود : تولید ایزوتوپهای پایدار برای مصارف پزشکی کاربرد زیادی دارد و تعدادی از سانتریفیوژهای موجود در فردو به این امر اختصاص پیدا خواهد کرد و در زمینه این فناوری خاص بین ایران و روسیه همکاری می شود.

معاون حقوقی و بین الملل وزیر امور خارجه یادآور شد : براساس توافق وین ، ایران به عنوان یک صادر کننده مواد غنی شده به رسمیت شناخته شده و ما درقبال دریافت اورانیوم طبیعی ، اورانیوم غنی شده خود را صادر خواهیم کرد و در حقیقت هرچقدر مواد غنی شده به خارج صادر شود معادلش به صورت مواد طبیعی به کشور باز می گردد.

وی افزود: در این خصوص مذاکراتی با مسکو انجام شده که این معامله صادرات و واردات را با روسیه انجام دهیم که این مذاکرات کما کان ادامه دارد و ممکن است در این خصوص هم به جمع بندی برسیم که مواد ذخیره شده اورانیوم غنی شده خود را به روسیه صادرکنیم و قبل از آن اورانیوم طبیعی یا کیک زرد را به کشور وارد کنیم.

معاون وزیر امورخارجه درباره رقابت مقام های عالیرتبه کشورهای اروپایی برای سفر به ایران ، بیان کرد : نمی توانم یا نمی خواهم بگویم یک روابط عادی و نرمالی برقرار خواهد شد ولی به هر حال زمانی که یکی از مشکلات عمده در مسئله هسته ای حل شود طبیعتا راه برای همکاری جدیدتر و صفحه جدید از روابط بین ایران و کشورهای اروپایی باز می‌شود . حتما ما شاهد تبادلات بیشتر اقتصادی و سیاسی بین ایران و کشورهای اروپایی خواهیم بود.

وی با بیان اینکه با برداشته شدن تحریم ها طبیعتا امکان همکاریهای اقتصادی در حوزه های مختلف به خصوص حوزه انرژی ایجاد خواهد شد ، افزود: کشورهای اروپایی هم نسبت به این امر ابراز علاقه کردند و نمونه‌اش در سفرهایی هست که انجام شده یا قرار است انجام شود.

وی گفت: این به این معنی نیست که همه مشکلات فیمابین حل شده است . ما کما کان با کشورهای اروپایی هم اختلاف نظرهایی در خصوص مسائل مختلف خواهیم داشت؛ ولی به هر حال سعی می کنیم از راههای سیاسی به حل این مسائل بپردازیم، همکاریهای اقتصادی هم در سایه رفع تحریمها گسترش پیدا خواهد کرد.

وی درباره موضع افراطی برخی کشورها نظیر فرانسه دربحث مذاکرات با ایران، تبلیغات رسانه ای آنها و اثرات آن بر آینده روابط طرفیق ، خاطرنشان کرد : ما در تنظیم روابط خود با کشورهای دیگر مجموعه عوامل مختلفی را مد نظر قرار می دهیم سابقه همکاریهای در گذشته نوع مشارکت در بحثهای موجود و اختلافات یا مشارکت یا اشتراکاتی که در مسائل منطقه مسائل بین المللی مسائل دو جانبه همه اینها عواملی هست که رابطه ما را با یک کشور تنظیم می کند. با فرانسه رابطه پر فراز و نشیبی داشته ایم به هر حال مشکلات و همکاریهایی در گذشته وجود داشته است.

عراقچی گفت: طبعا به عنوان وزارت امور خارجه از گسترش همکاریها و رایزنیها با همه کشورهایی که با آنها رابطه داریم استقبال می کنیم ولی نگرانی های خود را در سفرها ابراز خواهیم کرد.

وی یادآور شد : اختلاف نظرها و سابقه ای که از بعضی از این کشورها داریم بر روابط آینده تاثیر خواهد گذاشت. با این حال روابط دیپلماتیک یک جریان سیال است. ما اشتراکات و اختلاف نظرهایی با کشورهای مختلف از جمله فرانسه داریم که تلاش می کنیم در طول مراودات دیپلماتیک اختلاف نظرها را کمتر و اشتراکات را بیشتر کنیم ؛ ولی به هر حال عوامل مختلفی که در روابط ایران و فرانسه در گذشته وجود داشته یا الان وجود دارد تأثیرات خود را بر روابط آتی خواهد گذاشت این درباره هر کشور دیگری هم صادق هست.

وی درباره تقویت روابط اقتصادی ایران و غرب ، خاطرنشان کرد : برای گسترش روابط اقتصادی آنچه که مدنظر داریم منافع ملی کشور و منافع مردم است . بازارهای ایران به طور اتوماتیک به روی هر کشوری باز نخواهد شد حتی کشورهای اروپایی و کشورهای که رابطه قدیمی با آنها داریم . مسلما دولت جمهوری اسلامی ایران در ایجاد و گسترش روابط اقتصادی آنچه که در نظر دارد فقط منافع ملی کشور و منافع مردم است و دقت کافی در این خصوص صورت خواهد گرفت.

معاون وزارت امور خارجه درباره نقش روسیه و چین در مذاکرات هسته ای طی یک دهه گذشته تصریح کرد : روابط ما با روسیه و چین ، قدیمی و دامنه داربوده و همکاریهای گسترده ای بین ایران و روسیه و ایران و چین وجود دارد . از نقشی که این دو کشور در جریان مذاکرات هسته ای در طول ده سال گذشته ایفا کرده اند ناراضی نیستیم . فکر می کنیم که درمجموع نقش مثبت و سازنده ای را ایفا کرده اند درطول مذاکرات 1+5 روسیه و چین دیدگاههای مثبت و سازنده ای داشتند و نقش آنها درمجموع سازنده بود. به هر حال در بعضی موارد آنها هم منافع ملی و اقتضائات سیاسی خودشان را دنبال میکردند که از نظر ما طبیعی است ولی درمجموع روسیه و چین نقش سازنده و مثبتی در مذاکرات ایفا کرده اند.