پیشرفت‌های دندانپزشکان ایرانی در حوزه ایمپلنت

 رئیس کل سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه در سال‌های آغازین شکل‌گیری ایمپلنت به نظر می‌رسید که روشی لوکس محسوب می‌شود، گفت: این در حالی است که امروزه ایمپلنت یک درمان متداول و متعارف در روش‌های درمانی دندانپزشکی است.

دکتر علیرضا زالی که در اولین کنگره نمایندگی مرکزی ICOI در ایران سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: خوشبختانه پیشرفت‌های بسیار چشمگیری در حوزه ایمپلنت توسط دانشمندان و دندانپزشکان برجسته ایرانی کسب شده است.

وی ادامه داد: امروزه افزایش کیفیت زندگی بیماران، نکات مثبت فیزیولوژی توسط ایمپلنت، افزایش قدرت عملکردی حفره دهانی و فراهم کردن جنبه‌های زیبایی، این روش را به عنوان روشی جذاب معرفی می‌کند.

زالی با انتقاد از حجم قابل توجه پوسیدگی‌های دندانی و مشکلات متعدد دندانی در کشور به خصوص در گروه‌های سنی مختلف، اظهار داشت: به همین علت ایمپلنت از بحث علمی خارج و به یک بحث مهم جدی در حوزه سلامت کشور تبدیل شده است و خوشبختانه همکاران ما در سال‌های اخیر توانستند به پیشرفت‌های بسیار جدی در این زمینه دست یابند.

وی در خصوص اینکه میزان موفقیت در ایمپلنت به عوامل مختلفی بستگی دارد، ابراز داشت: یکی از مهم‌ترین عوامل، انتخاب مناسب بیمار، محل ایمپلنت و استفاده بهینه از تکنیک‌ها و مهارت‌ها در تکنیک جراحی در ایمپلنت است. تجربیات جهانی حاکی از آن است که میزان موفقیت فردی که بیش از 50 ایمپلنت را به صورت موفق انجام داده است، بیش از 2 برابر فردی است که کمتر از 50 عمل را در گذشته تجربه کرده است.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ادامه داد: در بکارگیری انواع تکنیک‌ها، برخی نوآوری‌های دندانپزشکان ایرانی موجب نزدیکی میزان موفقیت دندانپزشکان ایرانی در حوزه ایمپلنت به آمار جهانی شده است که دستاوردی بزرگ برای دندانپزشکان ایرانی محسوب می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه برای استقرار ایمپلنت نیازمند کیفیت و کمیت استخوان‌های مناسب فکی هستیم، افزود: در کشور ما بیماران با انواع بیماری‌های دهانی و دندانی به خصوص بیماری پریودنتیت که موجب تحلیل فرآیندهای استخوانی در اثر التهاب می‌شود مراجعه می‌کنند، این در حالیست که عفونت‌های دهانی و دندانی و به خصوص بهداشت پایین دهان می‌تواند شانس موفقیت ایمپلنت را به شدت کاهش دهد.

زالی موفقیت ایمپلنت را تنها معطوف به همه مسائل حفره دهانی ندانست و در ادامه گفت: مسائل عمومی و سیستمیک از جمله تغذیه افراد روی این مهم تاثیرگذار است. برخی از بیماری‌های عمومی چون بیماری دیابت کنترل نشده، بیماری‌های خود ایمنی و بیماری‌های واسکولیتی می‌توانند زمینه موفقیت ایمپلنت را کاهش دهند.

وی با اشاره به اینکه در آینده نیاز به ایمپلنت در کشور روبه فزونی خواهد بود، تصریح کرد: افزایش کیفیت زندگی افراد و افزایش طول عمر در آینده، ایمپلنت را به بحث مهم در حوزه دندانپزشکی میانسالی و سالمندی تبدیل می‌کند. همچنین تروما و حوادث ترافیکی شایع در کشور می‌تواند آسیب‌های جدی را به حفره دهانی و صورت وارد کند که در این زمینه ایمپلنت بخش مهمی از استراتژی درمان را تشکیل می‌دهد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی اضافه کرد: روش‌های نوین جراحی رادیکال برای خارج ساختن تومورهای دهانی و دندانی موجب می‌شود بخشی از جایگزینی آن‌ها با روش‌ها و تکنیک‌های ایمپلنت انجام شود. به علت توسعه روش‌های جراحی پیشرفته، پیچیده و رادیکال در سرطان‌های دهان و دندان باز هم نقش ویژه‌ای را برای ایمپلنت باید قائل بود.

وی با بیان اینکه سن در موفقیت ایمپلنت بسیار موثر است، گفت: با افزایش سن شانس موفقیت‌های ایمپلنت کمتر می‌شود. در این خصوص افراد زیر 60 سال عموما شانس موفقیت بیشتری را نسبت به افراد بالای 60 سال دارند و بنابراین بسیاری از خدمات ایمپلنت باید در سن مناسب و با انتخاب بیمار انجام شود.

زالی ادامه داد: گاهی اگر سن افراد از 70 بگذرد، امکان دارد ایمپلنت کارایی و اثر بخشی خود را از دست داده و این برخلاف گذشته که گاهی اوقات ایمپلنت را به عنوان آخرین گام درمانی تلقی می‌کردند، امروزه ایده نوین دندانپزشکی در این است که ایمپلنت در همان بخش‌های آغازین درمان و جزو استراتژی درمانی گنجانده شود.

وی پوکی استخوان را بیماری نسبتا شایع به خصوص در بانوان بعد از یائسگی عنوان کرد و اظهار داشت: مطالعات مناقشه برانگیزی در رابطه با اثربخشی ایمپلنت با پوکی استخوان وجود دارد. برخی مطالعات حاکی از آن است که نه تنها پوکی استخوان مانع از اثر بخشی ایمپلنت نیست، بلکه موفقیت ایمپلنت را نیز کاهش نمی‌دهد. این در حالی است که مطالعاتی دیگر حاکی از آن هستند که پوکی استخوان می‌تواند استخوان‌های حفره دهانی و فکین را تحت تاثیر قرار داده و شانس موفقیت ایمپلنت را کاهش دهد.

وی همچنین رفتارهای دندانی بیماران را یکی دیگر از عوامل موفقیت ایمپلنت برشمرد و ابراز داشت: به طور مثال افرادی که قطعات یخ و یا اجسامی مانند آجیل و تنقلات را با دندان می‌شکنند، به علت فشار غیرطبیعی که به ایمپلنت وارد می‌شود، در معرض آسیب قرار می گیرند.

زالی در خصوص عادت دندان قروچه در برخی افراد، افزود: دندان قروچه در فردی که ایمپلنت دارد، به شدت اثرات منفی می‌گذارد و اصلاح دندان قروچه نکته بسیار مهمی است که باید رعایت شود. توجه به بهداشت دهان و دندان بعد از ایمپلنت بسیار حائز اهمیت است و در صورت عدم رعایت آن، در صورت ابتلا به عفونت و التهاب به شدت اثر تخریبی در موفقیت ایمپلنت خواهد گذاشت.

وی مراجعات منظم فرد به دندانپزشک را بعد از گذاشتن ایمپلت حائز اهمیت خواند و خاطرنشان کرد: دندان پزشک باید مرتب حفره دهانی و ایمپلنت را از نظر سلامت، کارایی، موثر بودن و یا احیانا وجود التهابات بافت های نگهدارنده اطراف عفونت های همزمان و مسائلی از این قبیل رصد کند تا در صورت بروز مشکل به رفع آن بپردازد؛ در غیر این صورت نه تنها بار مالی را برای بیمار دارد بلکه موفقیت کمتری را نیز به دنبال خواهد داشت.

زالی در خصوص تحلیل استخوان‌های فکی خاطرنشان کرد: بخشی از این مهم به مسائل تغذیه‌ای و بخشی به علت مراجعات کم به دندانپزشک است و التهاب و عفونت منجر به کاهش ضخامت بافت استخوانی می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه یکی از عوامل اصلی در پیش آگهی موفقیت کاری ایمپلنت، حجم استخوان و تراکم استخوان فکی است، گفت: 4 نوع طبقه بندی از نظر حجم و تراکم استخوان فک داریم. متاسفانه بسیاری از بیماران ایرانی در مراجعه برای ایمپلنت، در تیپ 3 یا 4 قرار می گیرند. خوشبختانه در کشور با پیشرفت تکنیک‌های تقویتی استخوان از گرفت‌های استخوانی استفاده می‌شود تا استخوان تحلیل رفته با استفاده از پیوند استخوان تقویت شود و دندان پزشکان ایرانی در این زمینه توفیقات فراوانی را کسب کرده اند.

وی ادامه داد: افرادی که با تحلیل استخوانی فکی مواجه هستند، می توان با استفاده از روش های تقویتی استخوان و استفاده هوشمندانه از گرفت‌ها و پیوندهای استخوانی، شانس ایمپلنت را برای این افراد فراهم کرد.

بنابر اعلام روابط عمومی سازمان نظام پزشکی، زالی استفاده از مواد دخانی و به خصوص سیگار را در موفقیت ایمپلنت تاثیرگذار دانسته و افزود: مطالعات حاکی از آن است که سیگار موجب کاهش اکسیژن بافت‌های نگهدارنده لثه، دهان و دندان شده و می‌تواند فرآیند التهاب را تشدید کند. همچنین سیگار و تنباکو، تشکیل پلاک دندانی، عفونت و التهاب دندانی را با سرعت و حجم بیشتری ایجاد می‌کند که هر دو، عوامل مضر برای بقای ایمپلنت هستند.

وی با اشاره به اینکه افرادی که بعد از ایمپلنت، سیگار و یا سایر مواد دخانی را کنار نگذاشتند، شانس بقای ایمپلنت در آن ها به صورت تصاعدی کاهش یافته است، ابراز داشت: افرادی که از ایمپلنت استفاده می کنند باید حتما در مصرف دخانیات تجدید نظر کنند.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی با ابراز خرسندی از انتخاب ایران به عنوان هشتمین کشور رسمی در component society ICOI که بزرگترین نهاد بین المللی در عرصه ایمپلنت است، اظهار داشت: این موفقیت را به جامعه علمی ایرانی و دندان پزشکی کشور تبریک گفته و برای همه افرادی که در حوزه ایمپلنت در کشور فعال بودند، آرزوی موفقیت دارم.

وی خاطرنشان کرد: امیدوارم با برقراری تفاهمنامه مشترک بین سازمان نظام پزشکی با ICOI که بر فرآیند علمی و فرآیند اعتبار بخشی این مدارک بین المللی نظارت می کنند، موفق باشیم.

زالی با بیان اینکه بخش های صلاحیت حرفه ای سازمان نظام پزشکی در صدور این گواهینامه بین المللی ارائه نظر و ارائه طریق می‌دهد، گفت: نظام پزشکی برای افرادی که می‌خواهند از مدارک پزشکی در خارج از ایران استفاده کنند، از برگه استنادی تحت عنوان good standing استفاده می کند.

وی اظهار داشت: از جمله موارد توافقی با همکاران در ICOI آن است که فردی که از نظر علمی و صلاحیت حرفه ای مورد تایید نظام پزشکی باشد، good standing دریافت خواهد کرد. بنابراین از نظر جنبه های اعتبار بخشی بر مفهوم دوره های نوین ایمپلنت می تواند بسیارتاثیرگذار باشد.