چرا تندرو‌ها کار را به مشاجره می‌کشانند؟

"رفتارهای اشتباه و ادبیات پرخاشگرانه مانند آنچه این هفته در مجلس دیدیم به هیچ وجه قابل دفاع نیست." یک کار‌شناس مسایل سیاسی با بیان این مطلب گفت: ممکن است افرادی با نگاه منافع فردی بخواهند خود را مطرح کنند اما نباید این را به همه مخالفان دولت تعمیم داد.

از ابتدای کار دولت یازدهم تاکنون مخالفت‌های بسیاری با سیاست‌های دولت به خصوص در مورد مذاکرات هسته ای عنوان شده است. مخالفت‌هایی که بعضا از چارچوب نقد خارج شده و به سمت تخریب دولت رفته است. این مسایل بار‌ها در سخنرانی‌های مختلف رییس جمهور و حتی مقام معظم رهبری مورد اشاره قرار گرفته اما تغییر در رفتار گروه‌های تندرو ایجاد نشده است.

چند روز قبل نیز بار دیگر شاهد مشاجره لفظی یکی از نمایندگان طیف تندرو با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در مجلس شورای اسلامی بودیم. این اتفاق که پیش از این نیز افتاده بود موجب می‌شود که تصور کنیم برخی از مخالفان دولت سعی دارند با ملتهب کرده فضا خود را مطرح و دولت را به حاشیه ببرند.

علی مطهری نماینده اصولگرای تهران نیز با اشاره به اتفاق اخیر گفته است که «تندرو‌ها می‌خواهند فضای جامعه به حالت عادی بازنگردد چون در فضای باز نمی‌توانند با رقبای خود رقابت کنند» اما گروه دیگری از کار‌شناسان و فعالان سیاسی اعتقاد دارند که استفاده از ادبیات و روش‌های نامناسب از سوی این طیف ناشی از عدم تربیت سیاسی صحیح در کل جامعه است و نباید آن را به پای منافع فردی و جناحی گذاشت.

ناصر ایمانی، کار‌شناس مسایل سیاسی اصولگرا در گفت‌و‌گو با فرارو وجود افراد تندرو را یکی از ضروریات پویایی جامعه سیاسی دانست و توضیح داد: در همه دنیا جامعه سیاسی به افراد تندرو، معتدل و کندرو تقسیم می‌شود. جامعه سیاسی که همه در آن معتدل باشند مثل یک انسان مرده خواهد بود که هیچ وقت خوشحال، عصبانی، ناراحت یا... نمی‌شود لذا همین تندرویی‌ها و کندروی‌ها در کنار هم است که یک جامعه سیاسی را پرتحرک و پویا می‌کند.

وی افزود: اگر این فرض را در جامعه سیاسی بپذیریم باید از وجود این افراد استقبال کنیم اما این به معنی دفاع از ادبیات نامناسب و پرخاشگرانه که برخی از آن‌ها استفاده می‌کنند، نیست.

ایمانی ادامه داد: در دوران اصلاحات نیز گروه‌های تندرویی بودند که جامعه سیاسی کنش‌های آنان را تا زمانی که قصد ساختار شکنی نداشت پذیرفته بود. حتی در جامعه سیاسی آمریکا نیز تندروهایی وجود دارند که مخالف مذاکرات هسته ای با ایران هستند و خود آمریکایی‌ها آن‌ها را تندرو می‌دانند. به همین خاطر معتقد هستم که وجود گروه‌های تندرو در جامعه یک اتفاق میمون و مبارک است.

وی در پاسخ به این پرسش که بعد از پذیرش این موضوع و در موشکافی دلایل رفتارهای پرخاشگرانه این گروه باید به چه نکاتی توجه کرد، گفت: به اعتقاد من باید فرض را بر این گذاریم که تندرو‌ها نیز مانند دیگران به دنبال منافع ملی هستند اما این منافع را از زاویه دیگری می‌بینند زیرا در غیر این صورت باید شواهد و مستنداتی باشد تا مدعی شویم که آنان منافع فردی یا جناحی دارند. از آنجایی که اکنون چنین مستنداتی نیست نمی‌توان به آنان اتهام زد و باید پذیرفت که اختلافات موجود از اختلاف زاویه نگاه به منافع ملی ناشی می‌شود.

ایمانی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چرا اختلاف زاویه نگاه این گروه با رفتارهای منتهی به درگیری و مشاجره همراه می‌شود، نیز گفت: ما تربیت سیاسی مناسب نشده‌ایم و نمی‌دانیم که می‌توان مخالفت‌های شدیدی با مواضع دولت داشت اما از ادبیات مناسب استفاده کرد.

این کار‌شناس مسایل سیاسی اصولگرا ادامه داد: بنده رد نمی‌کنم که ممکن است افرادی در میان تندرو‌ها منافع شخصی داشته باشند و بخواهند با استفاده از این ادبیات خود را بیشتر در صحنه مطرح کنند اما در مورد عموم افراد جامعه سیاسی اعتقاد داریم که مشکلات ناشی از عدم تربیت سیاسی صحیح است.

وی افزود: در حوزهای دیگر مانند اقتصادی، اجتماعی و.. نیز همین طور است. به عنوان مثال آقای فرشاد مومنی در میان کار‌شناسان اقتصادی مخالفت‌های شدیدی با سیاست‌های اقتصادی دولت دارد اما از ادبیات مناسب و صحیح استفاده می‌کند باید بدانیم که در سیاست هم می‌توان رادیکال بود اما نظرات خود را با ادبیات صحیح عنوان کرد.

ایمانی در پاسخ به اینکه آیا پذیرفتن اختلاف زاویه در نگاه به منافع ملی و عدم تربیت صحیح سیاسی به عنوان دلیل این رفتار‌ها با خوشبینی زیاد همراه نیست، گفت: ما باید اینقدر خوشبین باشیم. می‌توان گفت که این افراد منافع شخصی دارند و یا به دنبال راه انداختن جنگ روانی با دولت هستند اما اگر می‌خواهیم جامعه سیاسی ما در مسیر رشد و توسعه سیاسی قرار گیرد باید خوشبین باشیم.

وی افزود: بنده در یک نگاه واقعبینانه اعتقاد دارم که مخالفان با اساس مذاکرات هسته ای و مخالفان با روش دولت در مذاکرات هسته ای همه دغدغه ملی دارند زیرا شاخص در این مورد رهبری است. مقام معظم رهبری در سال جاری طی دو سخنرانی ضمن حمایت از مذاکره کنندگان هسته ای از دولت خواسته‌اند که مخالفان و منتقدان را نرانند و با آن‌ها برخورد نکنند. اگر ایشان این افراد را معاند می‌دانستند این طور نمی‌گفتند.

این کار‌شناس مسایل سیاسی با تاکید بر اینکه رفتارهای اشتباه و ادبیات پرخاشگرانه مانند آنچه این هفته در مجلس دیدیم به هیچ وجه قابل دفاع نیست، گفت: ممکن است افرادی هم با منافع فردی بخواهند خود را مطرح کنند اما نباید افراد را مبنای واکنش نشان دادن به مخالفان قرار داد.

وی در پایان گفت: می‌توان با این گروه‌ها تندرو تعامل و گفت‌و‌گو کرد اما متاسفانه شاهدیم که رییس جمهور تاکنون چندین بار در سخنرانی‌های خود آنان را تخریب گر یا کسانی که به دنبال منافع شخصی هستند، دانسته است. در حالی که هنر سیاستمدارانه همراه کردن همه گروه‌ها در جامعه سیاسی است.