سناریو سازی برای زیر سوال بردن رشد علمی کشور

شنبه شب دکتر فرهادی وزیر علوم در برنامه نگاه یک حضور پیدا کرد و به سوالات و مباحث متعددی پاسخ گفت. در بخشی از برنامه مجری برنامه به وضعیت رشد علمی کشور اشاره کرد که دکترفرهادی با قاطعیت از رشد علمی کشور سخن گفت. وزیر علوم در این برنامه گفت: بر اساس آمارهای جهانی از سال 2001 تا 2014 رتبه تولید علم ایران از رتبه چهل و یکم در جهان به رتبه پانزدهم در جهان رسیده است. وزیر علوم ادامه داد: در آمار شاخص سرمایه انسانی که مجمع جهانی اقتصاد آن را منتشر می کند، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۵ از میان ۱۲۴ کشور جهان، رتبه هشتادم را از آن خود کرد این در حالیست که در سال ۲۰۱۳ در رتبه نود و چهارم جهان قرار داشتیم. فرهادی تاکید کرد: از نظر فارغ التحصیلان رشته مهندسی، تولید و ساخت نیز با ۲۴۰ هزار فارغ التحصیل در سال رتبه سوم جهان را داریم. وی با بیان اینکه رتبه رشد علمی کشور در منطقه در جایگاه نخست قرار دارد، افزود: دیگر کشورها نیز رشد دارند ولی رشد ما نیز خوب است. اما این امار های وزیر باعث شد تا مجری برنامه از نامه ای سخن بگوید که برخی از خبرگزاری های خاص آن را منتشر کرده بودند. اخیرا برخی از خبرگزاری ها در خبری مدعی شدند که 4000 عضو هیئت علمی دانشگاههای مختلف کشور در نامه ای خطاب به رئیس جمهور نسبت به افت علمی کشور هشدار داده اند. در این نامه با کلی گویی و بدون ذکر آمار و منبع و سند آورده شده که رشد علمی کشور در ده سال گذشته خوب بوده اما در دو سال اخیر شاهد کاهش و افت علمی کشور هستیم و اینگونه وانمود شده که روند سیاست گذاری حاکم بر وزارت علوم در سال های اخیر تناسبی با وضعیت و پتانسیل علمی کشور و منویات رهبر معظم انقلاب ندارد. پیرامون این نامه نکات مبهم فراوانی وجود دارد که در ادامه آورده می شود:

1-با پیگیری خبرنگار ما و دریافت لیست اسامی کسانی که نامه را امضا کردند متوجه نکات جالبی شدیم. اولا، برخی از کسانی که نام آنها در لیست وجود دارد عضو هیئت علمی دانشگاه نیستند و بعضا از کارمندان یا سایر بخش های اداری دانشگاه هستند. ثانیا، نام برخی از افراد با دانشگاه آنها مطابقت نداشته است. اما از همه مهم تر این که چگونه می توان در زمانی کم امضای 4000 عضو علمی در سراسر کشور را دریافت کرد. ماجرا از این قرار بوده که ابتدا مطلبی تحت همین نامه در سایتی که حتی در گوگل هم نام و نشانی ندارد منتشر می شود و سپس به صورت انبوه پیامکی به اعضای هیئت علمی تمامی دانشگاه ها ارسال می شود و در این پیامک به شکل خاص از اعضا خواسته شده تا نامه را امضا کنند. در بخشی از پیامک آمده است که " با سلام، کمترین انجام وظیفه علاقه مندان به اقتدار علمی کشور، هشدار لازم به مسئولین برای جلوگیری از افت علمی و پژوهشی کشوراست” در ابتدا هم از دریافت کننده گان خواسته شده تا نامه را حتما امضا کنند و از دیگر همکاران خود نیز بخواهند تا نامه را امضا کنند. این شیوه جذب امضا آن هم از اعضای علمی کشور نشانی از دلسوزی برای وضعیت علمی کشور ندارد چرا که در ابتدا باید به مخاطبان اطلاع درست و با منبع صحیح نسبت به وضعیت و جایگاه علمی کشور داد. به طور حتم همه اعضای علمی کشور به دنبال توسعه علمی کشور هستند و کسی قرار نیست از افت علمی کشور خوشحال شود اما باید پرسید مگر در دو سال اخیر چه اقدامی صورت گرفته که منجر به افت علمی کشور شده است!

2- باید پرسید جرا کسانی که با جعل آمار و تشویش اذهان عمومی کشور نسبت به رشد علمی کشور سعی در سرپوش گذاشتن بر برخی اقدامات خلاف گذشته هستند، اگر دلسوز افت علمی کشور هستند چرا وقتی مشخص شد که 3000 نفر که بیشتر انها شرایط قانونی برای اخذ بورس و تدریس در دانشگاه را نداشتند در حال ورود به دانشگاه ها هستند، دلواپس وضعیت علمی کشور نشدند! چرا وقتی که مشخص شد به نام توسعه پژوهش و شرکتهای دانش بنیان پول های زیادی گرفته شده و کاری صورت نگرفته کسی نگران افت علمی کشور نشد!

3- در حالی که در دو سال اخیر موضوع ساماندهی آموزش عالی، حذف رشته های قدیمی، توسعه رشته های میان رشته ای، تاکید بر دانشگاه های کارآفرین، افزایش چند برابری شرکت های دانش بنیان و پارک های علم وفن آوری، نظام مند کردن پذیرش در مقاطع تکمیلی و مواردی از این دست در دستور کار وزارت علوم قرار گرفته، افت علمی به کشور سرایت کرده! غیر از این بوده که در گذشته محیط دانشگاه در انحصار جریان خاصی بود و عضو علمی شدن دانشگاه منوط به ارتباط با جریان خاص بوده که بررسی 3000 نفر بورسیه این موضوع را تائید می کند و همین عوامل موجب فرار نخبگان از محیط دانشگاه شده بود، اقدامات خلاف گذشته افت ایجاد کرده یا توجه به شایسته سالاری که امروز مورد تاکید رئیس جمهور محترم و وزیر با تجربه ایشان است! به هر روی این نوع جریان سازی برای زیر سوال بردن کارهای صورت گرفته در دولت تدیبر و امید برای کسانی که دلواپس شرایط کنونی هستند امری طبیعی و تکراری است اما آنچه مهم است این که نباید با این گونه اقدامات تلاش های دانشمندان توانمند ایرانی را زیر سوال برد و به دلیل لج بازی سیاسی افتخارات نخبگان ایرانی را نادیده گرفت.