حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی امروز (سه شنبه)در آیین افتتاح بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران گفت: اگر ما بگوییم انس و افتخار ما به کتاب است و همچنین فرهنگ و ادب و شعر مانیز از کتاب و بخش بزرگی از دیپلماسی فرهنگی ما از کتاب و بر عهدهی کتاب است، سخنی به گزاف نگفتهایم.
وی افزود: ما دارای آیین و دینی هستیم که معجزه پیامبر (ص) و میراث امامش کتاب (قرآن و نهجالبلاغه) است. و همچنین اگر بگوییم افتخار سرزمین و فرهنگ اسلام و ایران ما در شاهکاری چون شاهنامه و تحفهای مثل بوستان و گلستان و در اثر معنوی چون مثنوی معنوی و همچنین در یک اثر گرانبها چون دیوان حافظ جمع شده است، یک واقعیت است و در واقع ما با کتاب با دنیا حرف زدهایم.
روحانی در ادامه با بیان اینکه تمدن ما از طریق کتاب به جهانیان معرفی میشود، اظهار کرد: مگر نه این است که قانون ابن سینای ما در همه دانشگاههای بزرگ و کتابخانههای بزرگ شرق و غرب وجود داشته و محل مراجعه اندیشمندان و دانشمندان بوده است.
رئیس جمهور خاطر نشان کرد: منطق ما کتاب است و زبان گویای اسلام ما هم کتاب است، و نه شمشیر و با کتاب و قرآن و آیات و کلمات پیامبر عظیم الشان (ص) و صحابه بزرگوار واقعیت اسلام برای جهانیان بیشتر نشان داده شده است.
روحانی با بیان اینکه پشتوانه و راه توسعه ما کتاب است گفت: برخی فکر میکنند بین کتاب کاغذی و دنیای دیجیتال یک جدایی وجود دارد و کتاب کاغذی هر روز بیشتر مقلوب میشود و کم کم جای کتاب ، موبایل و تبلتها جایگزین خواهد شد. در حالی که این طور نیست و هیچ چیز جای کتاب را نخواهد گرفت، کتاب مانده است میماند و پایدار خواهد ماند.
وی اضافه کرد: مگر میشود خانهای با همهی ابزارهای الکترونیکی که دارد کتابی همچون قرآن مجید و دهها کتاب دینی و صدها کتاب روایی و تاریخی و ادبی در قفسههایش نداشته باشد؟!
روحانی با تاکید بر این که ما همه در قبال کتاب وظایفی را بر عهده داریم، اظهار کرد: در این راستا دولت حداقل در زمینهی سخت افزاری احساس وظیفه میکند تا این که بتوانیم تمام مسائل سخت افزاری را در اختیار مترجمان ، ناشران و فروشگاهها و ...قرار دهیم. در زمینهی نرم افزاری هم باید کار را سهل و سهلتر کنیم و فضای ما فضای امن و آزادی باشد. البته اصولی همچون احترام به فرهنگ دینی و چارچوب امنیت ملی، منافع ملی، توجه به هویت اسلامی ، ملی و دینی باید مورد توجه همگان باشد.
روحانی تاکید کرد: نمیتوان آنچنان دروازهها را باز کرد تا هر خرافهای به نام کتاب در اختیار دیگران قرار گیرد و یا هر سخن افراطی به نام کتاب و یا دین و انقلاب در اختیار نوجوانان و جوانان قرار بگیرد و البته نمیتوان آنچنان سختگیرانه عمل کرد و سوگرایانه بود که برای مولف و ناشر هر روز زحمت ایجاد شد و آنها بخواهند در کوچههای پر پیچ و خم وارد شوند.
وی با تاکید بر این که اصول ما برای نشر باید کاملا شفاف ، روشن و کوتاه باشد اظهار کرد: اگر این طور نباشد و نظارت ما سلیقهای شود آن وقت چنان میشود که چاپ اول مجاز، چاپ دوم ممنوع، و چاپ سوم مستحب خواهد شد. چون هر کس سلیقهای عمل میکند و خدا نکند روزی این گونه مسائل جناحی شود و منافع شخص و گروه و جمع مد نظر قرار بگیرد.
وی در ادامه با ابرازخوشحالی از این که نمایشگاه بینالمللی کتاب هر ساله در تهران پررونقتر از گذشته برگزار میشود و همچنین با اشاره به تعداد عناوین کتب در نمایشگاه اظهار کرد: این که گفته میشود نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در سال گذشته 3 میلیون نفر بازدید کننده داشته جای خوشبختی دارد اما به همین نسبت باید کتابفروشی های ما در سطح شهر تهران و استانها و روستاها و بخش ها پررونق باشد. همین طور کتابخانههای عمومی ما نیز باید مراجعه کننده داشته باشند و اگر کتابخانههای عمومی ما خلوت باشند در واقع ما هنوز در این جهت مشکل داریم و هنوز آشتی کامل با کتاب تحقق پیدا نکرده است.
وی بابیان اینکه هم دولت و هم ناشران و هم مردم و جوانان همگی باید بار این مسئولیت را بپذیریم و کتاب را رونق دهیم، اظهار کرد: راهی وجود ندارد مگر آن که کتاب خریدن و کتابخوانی وارد سبک زندگی ما شود و تا این چنین نشده است ما نمیتوانیم مشکلات را حل کنیم.
روحانی دربارهی عقیدهی برخی مبنی بر اینکه دراختیار گذاشتن مجانی کتاب ، باعث رونق کتابخوانی می شود گفت: معمولا وقتی کتاب را مجانی به کسی دهیم آن شخص کتاب را فقط ورق میزند باید برای کتاب پول داد تا صفحه صفحه آن را خواند.
وی همچنین اظهار کرد:برخی مواقع فلان نهاد پولی دارد و نمیداند چه کند، کتابی را نشر میدهد و مجانی آن را در اختیار افراد قرار میدهد و آمار بالامیرود، اما واقعا آن کتابها خوانده شده است و اصلا چه مقدار از این کتاب تاثیرگذار بوده است؟ . ما باید آثار کتاب را در جامعه و اخلاق اجتماعی و در رقابتهای سالم یا خدای نکرده ناسالم بین احزاب، گروهها و جناحها مشاهده کنیم.
رئیس جمهور با تاکید بر این که معیاردر جامعه ادب، اخلاق، متانت، اعتدال، تدین، کشور دوستی و جامعه دوستی و مردم دوستی است گفت: کتاب خوب کتابی است که با استدلال و ادب همراه باشد، ولو این که به نفع من نباشد. کتابی که با بیادبی همراه است ولو این که به ظاهر با شعار زیبا همراه باشد و باز هم به ظاهر مدافع حق و حقیقت باشد و لحن ناصحیح ،توهین و بیادبی داشته باشد در واقع ارزش کتاب را به صفر تنزل میدهد چرا که کتاب خوب ،یعنی کتاب مستدل و کتابی که با اخلاق و ادب همراه است.
وی گفت:ما باید فضا را برای نویسندگان آمادهتر کنیم و همچنین کاری کنیم که کتاب راحتتر دردسترس باشد.
رئیس جمهور با ابراز تاسف از این که در وسایل نقلیه عمومی ما کتابخوانی بسیار کم دیده میشود اظهار کرد:در برخی از کشورهای غربی و شرقی این طور است که یک جوان یک کتاب را دردست میگیرد و آن را در جاهای مختلف دنبال میکند. ما نیز باید به کتاب ایمان بیاوریم و معتقد شویم که کتاب باید وارد زندگی ما شود.
روحانی همچنین اظهار کرد: تا رادیو و تلویزیون و رسانهها وسایتهای ما آنقدر که برای ورزش و ورزشکار و فلان حزب و رئیس فلان جناح ارزش قائل میشوند و او را قهرمان میکنند، برای کتاب و مولف کتاب به همان اندازه ارزش قائل نباشند معضلات ما در رشد وتوسعه و فرهنگ حل نخواهد شد. ما باید مولفان بزرگ را به عنوان فرهیختگان جامعه و ناشران توانمند را به عنوان بزرگترین مددکاران جامعه بشناسیم در غیر این صورت نمیتوانیم مشکلاتمان راحل و فصل کنیم.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که امروز معضلات فراوانی در داخل کشور از مشکلات مادی چون آب و محیط زیست و جاده و ریل و انرژی و امثال آن تا معضلاتی چون آسیب های اجتماعی و فرهنگی و همچنین معضلات منطقهای وجهانی داریم اظهار کرد:یک بخشی از راه حل این معضلات را باید در کتاب ببینیم.
وی گفت:امروز منطقه ما با معضل کشتار ، ترور، انفجار و نابودی آثار تمدنی قرنها مواجه شده است. دنیا به معضل منطقهای ما لبخند نزند. فلان کشور اروپایی و آمریکایی برای این که سلاح بیشتر به این و آن میفروشد، افتخار نکند. منطقه را ناامن میکنند و کشورهای همدیگر را آن هم ناروا ، از هم هراسان و زمینه را برای بازار سلاح فراهم میکنند و افتخار میکنند که میلیاردها دلار یا یورو سلاح را به این کشورها میفروشند.
وی گفت:نکند بعضی از ناامنی منطقه خوشحالند. این طور میخواهید صنعت را در دنیا رونق دهید و اشتغال را در کشورهای غربی ایجاد کنید؟اشتغال کارگران فلان کارخانهی اسلحه سازی با کشتار مردم صنعا و دمشق ؟ مردم باید کشته و آثار تمدنی ویران شوند ؟ به ظاهر ائتلاف علیه تروریسم تشکیل میشود اما واقعیت چیست؟ چرا از بمب باران بر سر مردم بیگناه و از اختلاف بین مذاهب حمایت میکنید؟ ما شیعه و سنی ، ترک و عرب و فارس و کرد و بلوچ قرنها با هم زندگی کردهایم و جنگ و اختلافی نداریم.
روحانی ادامه داد: در همین بازار تهران یا بغداد ، مسیحی و مسلمان و یهودی کنار هم بودند و صبحها به هم سلام میکردند. چرا اختلاف درست کردید و کشتار به پا کردید.
رئیس جمهور افزود: مولفان وناشران؛ درد منطقه و درد جامعه امروز و درد جهان معاصر باید مورد توجه قرار بگیرد ما راهی جز اعتدال و اخلاق و ادب در جامعه نداریم و تا روزی که افراط و افراطی گری و خشونت است، دیگران بر این اسب سوار میشوند و آن همه معضلات برای جامعه ما میآفرینند.
وی گفت: دین و انقلاب ما دین و انقلاب کتاب بود و با کتاب نشر پیدا کرد و همه ما امروز این رسالت و وظیفهی سنگین و بزرگ را بر دوش داریم که فرهنگ و اخلاق را توسعه دهیم و جوانان و نوجوانانمان را به خواندن کتاب تشویق کنیم.
روحانی با مورد توجه قرار دادن ضرورت احیای زنگ کتابخوانی در مدارس اظهار کرد: من در چند موضع دیگر این موضوع را بیان کردم تا در مدارس ما زنگ کتابخوانی احیاء نشود و تا نوجوانان و جوانان ما در دبستان و دبیرستان با کتاب صمیمی نشوند، معضل کتابخوانی حل نخواهد شد، ما باید از آموزش و پرورش و مساجدمان شروع کنیم. و این موضوع را مورد توجه قرار دهیم که کتابخانهها در مساجد در دوران انقلاب پررونق بود.
وی تصریح کرد:همه باید دراین راه تلاش کنیم و بدانیم در این زمان است که کتاب و نشر آن زمان جایگاه واقعی خود را پیدا میکند و اثر آن در جامعه ما تعالی فرهنگی و رشد و توسعه خواهد بود.