ایران باید از حق تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته برخوردار باشد

در حال حاضر گفتگوها بین تیم ایرانی و اعضای اروپایی، آسیایی و آمریکا در لوزان سوئیس جریان دارد؛ چانه زنی‌های دیپلماتیک بصورت فشرده دنبال می شود و شواهد و قراینی از که از گوشه کنار به بیرون می آید نشان می‌دهد که از لیست مسائل حل نشده، کاسته شده است.

خبرنگار بین‌الملل تسنیم برای بررسی آخرین تحولات مذاکرات هسته‌ای در ایستگاه لوزان با دو کارشناس ارشد آمریکایی گفتگویی انجام داده است که در ادامه از نظر می‌گذرد. مهمانان میزگرد مجازی تسنیم عبارتند از‌: کیت کرین (Keith Crane)‌، مدیرکل اقتصاد و انرژی موسسه رند آمریکا و داریل کیمبال (Daryl Kimball) ، مدیر انجمن کنترل تسلیحات آمریکا.

تسنیم: نظر شما در مورد مذاکرات نهایی بین ایران و 1 + 5 در لوزان است؟

کرین: من نمی دانم اما امیدواریم که به چارچوب توافق برسند و سپس در مورد توافق کامل، مذاکره کنند.

کیمبال: دو طرف بسیار بسیار به اطمینان از یک چارچوب  هسته ای "برنده برنده " که همه نگرانی‌ها مربوطه را پوشش می‌دهد، نزدیک هستند. به نظر می‌رسد بحث چند شکاف باقی مانده نیز درحال پیشرفت است که به اعتقاد من باید تحقیق و توسعه سانتریفیوژ پیشرفته تحت توافق اجازه داده شود؛ جزئیات بازرسی‌های بین‌المللی افزایش یاید و اینکه چگونه و چه وقت شورای امنیت سازمان ملل  قطعنامه‌های برنامه هسته‌ای ایران و حذف تحریم‌های کلیدی مربوطه را تنظیم خواهد کرد.

تسنیم: نظر شما در مورد نامه 47 سناتور جمهوری‌خواه در روند مذاکرات چیست؟ این کار درست بود؟

کرین: من فکر می‌کنم این نامه، مایه تاسف است. این 47 سناتور توانایی قانونی برای جلوگیری از توافق را ندارند، بنابراین این نامه نباید تاثیری روی مذاکرات داشته باشد.

کیمبال: این نامه تلاش ناشیانه برخی از جمهوری‌خواهان برای شرمنده کردن رئیس‌جمهور اوباما و عقب‌نشینی از شانس توافق هسته‌ای بود که در عوض خود 47 سناتور خجالت زده شدند. این ادعا اشتباه  است که رئیس‌جمهور بعدی آمریکا می‌تواند شرایط توافق را تغییر دهد و نباید به آن توجه کرد.

تسنیم: اعتبار توافق نهایی چقدر است؟ آیا این توافق نامه تا دوره ریاست جمهوری اوباما، معتبر است؟

کرین: معاهدات نیاز دارد تا به تصویب دوسوم اکثریت سناتورها برسد اما اغلب موافقت نامه‌های بین‌المللی امضا شده توسط ایالات متحده در قالب معاهدات نیستند. خیلی به ندرت پیش می‌آید رئیس جمهور جدید، توافق امضا شده توسط رئیس جمهور قبلی را لغو کند. من بسیار تعجب می‌کنم شخص دیگری که بعنوان رئیس جمهور بعدی ایالات متحده آمریکا انتخاب شود، توافق با ایران را لغو کند.

کیمبال: اگر به این نتیجه برسند و هر دو طرف به تعهدات خود پایبند باشند، این زمان بسیار طولانی مدت می شود - یک دهه و یا بیشتر- به این دلیل که به منافع همه طرف‌ها احترام گذاشته شده و به این دلیل که توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد تایید خواهد شد.

تسنیم: اثرات حذف تحریم ها در اقتصاد جهانی چیست؟

کرین: من فکر می کنم حذف تحریم‌ها به اقتصاد ایران کمک خواهد کرد. با این حال، افزایش صادرات نفت ایران می تواند قیمت نفت را به سمت پایین سوق دهد‌، به طوری که تولید کنندگان نفت، قیمت‌های پایین تری برای صادرات نسبت به قبل دریافت کنند. ایران باید قادر به افزایش درآمدهای نفتی خود با وجود افزایش صادرات باشد حتی اگر قیمت پایین‌تر بیاید.

کیمبال: زمان این را به ما می گوید اما گروه 1+5 در حال ارائه راه حل قابل توجهی برای (برداشته شدن) تحریم‌ها است که اقتصاد ایران را تقویت می‌کند.

تسنیم:  نقش توافق نهایی هسته ای در ترمیم چهره اوباما (در عرصه ملی و بین المللی) چگونه است؟

کرین: رئیس جمهور اوباما ابراز امیدواری کرده است که جهان از جمله خود ایالات متحده عاری از سلاح‌های هسته‌ای شود. توافقی که جامعه بین‌المللی را متقاعد کند ایران قصد ندارد به سلاح هسته‌ای دست یابد یک دستاورد مهم به سوی این هدف است. باید گفت، مسائل داخلی مانند رشد اقتصادی، اشتغال و افزایش در دستمزدها بسیار مهم‌تر از مسائل سیاسی روابط ایران و آمریکاست. از نظر سیاست خارجی، داعش، بوکو حرام  و درگیری اوکراین خیلی بیشتر نسبت به مذاکرات با ایران در اخبار وجود دارد  که این بازتاب دهنده مسائل دارای اهمیت بالاتر در سیاست خارجی ایالات متحده است.

کیمبال: اگر ایران و گروه 1 + 5  به یک توافق جامع هسته‌ای برسند‌، این توافق برای همه  طرف‌های درگیر از جمله رئیس‌جمهور اوباما یک توافق "برد- برد" خواهد بود و این توافق میراث سیاسی و ریاست جمهوری او را تقویت می‌کند چرا که به طور قابل توجهی احتمال رقابت هسته‌ای که مانع ثبات در خاور‌میانه است را کاهش می‌دهد و تلاش‌های جهانی برای جلوگیری از گسترش سلاح‌های هسته‌ای  از جمله پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را برای سال‌های پیش رو تقویت می‌کند.