رابطه توام با احترام دولت و مراجع

پایتخت مذهبی ایران؛ امروز میزبان رئیس جمهوری است، شهری که اکثریت ساکنان آن در انتخابات خردادماه 1394 آرای خود را به نفع روحانی به صندوق ها انداختند.

پیش از ورود رئیس جمهوری به قم؛ دو عضو دولت نیز به این شهر رفتند. ابتدا حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی و سپس محمد نهاوندیان، رئیس دفتر رئیس جمهوری، رهسپار قم شدند و با مراجع تقلید، علما و طلاب، گفت و گو کردند.

فضای این دیدار؛ بازتاب دهنده حمایت مراجع و علما از هدف گذاری های کلان و عملکرد دولت بود. علما و مراجع؛ کارنامه دولت در حوزه های اقتصاد، فرهنگ، دیپلماسی و... را مورد حمایت قرار دادند و رهنمودها و توصیه های خود را به قوه مجریه بیان کردند و از نهاوندیان پاسخ شنیدند که «دولت دیدگاه های مرجعیت را در تصمیم گیری ها لحاظ می کند.»

تعامل گرم نمایندگان دولت و مراجع؛ دور از انتظار نبود زیرا سکاندار کابینه یازدهم، خود، دانش آموخته حوزه های علمیه است و نگاه و دغدغه او با علما؛ همسو و دارای نقاط اشتراک فراوانی است. احترام و اعتماد متقابل روحانی و روحانیت، دستمایه گرانقدری است که می تواند کشور را در مسیر عبور از تنگناهای خارجی و داخلی، یاری رساند. ویژگی متمایز و پیامدهای سفر رئیس جمهوری به قم را در گفت و گو با برخی روحانیون به بحث گذاشته ایم که در ادامه می خوانید.

*حجت الاسلام محسن غرویان: روحانی محصول حوزه است

استاد حوزه و دانشگاه اصل سفر روحانی را به قم بسیار خوب و مطلوب دانست و با بیان اینکه رئیس جمهوری خود محصول همین حوزه علمیه است، گفت: «حوزه باید افتخار کند که شخصیتی را به جامعه بین المللی عرضه کرده است که در سطح رئیس جمهوری، در مجامع بین المللی حضور پیدا کرده و پیام اسلام و مکتب اهل بیت(ع) را به جهانیان می رساند و در سطحی بالا و فاخر، می تواند چهره حوزه تشیع و فکر اسلامی را به دنیا معرفی کند.»

حجت الاسلام والمسلمین محسن غرویان، در گفت وگو با روزنامه ایران ضمن بیان اینکه «اهمیت سفر روحانی به قم در اثبات ارتباط خوب دولت و مرجعیت است»، ادامه داد: «قاطبه مراجع؛ از دولت پشتیبانی کرده و می کنند. قشر استادان سطوح عالی حوزه هم مشتاق هستند که با رئیس جمهوری دیدار داشته باشند. در عین حال مردم قم هم که در انتخابات بیشترین رأی را به دکتر روحانی دادند، می خواهند تداوم حمایت خود از دولت را نشان دهند.»

غرویان با پیش بینی اینکه «در این سفر، پیوند دولت و ملت، تجلی خواهد یافت»، خاطرنشان کرد: «متأسفانه اقلیت محدودی هستند که برای ایجاد تفرقه تلاش می کنند و بدشان نمی آید که رابطه دولت و مرجعیت تیره شود و برای رسیدن به این هدف از اقداماتی مانند جعل خبر علیه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ابایی ندارند اما تلاش آنان به جایی نخواهد رسید زیرا رویکرد مثبت حاکم بر مناسبات روحانی و مرجعیت، قوی تر از آن است که تحت تأثیر این گونه حاشیه سازی ها قرار گیرد.»

استاد حوزه و دانشگاه معتقد است: «سفر روحانی به قم؛ مصداق دیگری خواهد بود از رابطه صمیمی و گرم ایشان با مراجع، علما و احترام و ادبی که رئیس جمهوری نسبت به بزرگان حوزه دارند. البته برخی علما و مراجع هم توصیه ها و کاستی های احتمالی را که به نظرشان می رسد؛ به دولتمردان منتقل خواهند کرد اما هدف تذکرهای احتمالی، نه تخریب بلکه انتقاد سازنده برای تقویت دولت است.»

*حجت الاسلام ابراهیمی: مراجع، بی واسطه با دیدگاه های دولت قرار می گیرند

عضو «جامعه روحانیت مبارز» نیز یکی از راهکارهای مناسب برای تقویت رابطه دولت و روحانیت را دیدارهایی مانند ملاقات آشنا و نهاوندیان با علما و مراجع دانست و به «ایران» گفت: «این ملاقات و نیز ملاقات هایی که در جریان سفر رئیس جمهوری به قم صورت گرفت، موجب می شود تا مراجع، بی واسطه، در جریان دیدگاه ها و روند فعالیت های دولت قرار گیرند.» حجت الاسلام حسین ابراهیمی، با بیان اینکه«اقدامات مثبت دولت؛مراجع را خشنود کرده و حمایت آنان از قوه مجریه را مستحکم می کند»، افزود: «بازتاب رسانه ای این حمایت ها، بازخورد مثبتی در افکار عمومی خواهد داشت، بویژه آنکه تذکرات احتمالی مراجع هم دلسوزانه و واقع بینانه است و در واقع انعکاس افکار عمومی است که به مراجع منتقل می شود.» ابراهیمی با بیان اینکه «دولت هم از این تذکرات استفاده کرده و اگر جایی نقیصه ای است، آنها را برطرف می کند»، خاطرنشان کرد: «این سفر و دیدارها هم برای مراجع و هم برای دولت سودمند است.» وی با اشاره به اینکه «دیدار روحانی با مراجع سبب خواهد شد که آنان از زبان شخص رئیس جمهوری واقعیت ها را بشنوند»، پیشنهادی نیز خطاب به رئیس جمهوری دارد: «دولت باید چهره ای حوزه ای و شخصیتی که مورد قبول مراجع باشد را رابط بین خود و مراجع قرار بدهد تا مسائل به صورت صحیح منتقل شود. اگر این ارتباط حفظ شود، بسیاری از حاشیه سازی ها بی اثر خواهد شد.»

*آیت الله موسوی تبریزی: فرصتی برای تثبیت همکاری ها

عضو «مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم» هم تأکید دارد که «نظر بزرگان قم، اعم از مراجع و استادان سطوح بالای حوزه، به دولت و شخص رئیس جمهوری مثبت است و اصلاً با دولت قبلی قابل قیاس نیست.»

آیت الله سیدحسین موسوی تبریزی، با بیان اینکه«اما این، به معنای آن نیست که بزرگان همه افکار و اقوال دولت را دربست بپذیرند» به «ایران» گفت: «در خود قم؛گاهی مراجع نسبت به مسائل مختلف؛ نظرات متفاوتی دارند. اختلاف نظر همیشه هست، بنابراین معنای تذکرهایی که نسبت به دولت مطرح می شود، مخالفت با دولت یا تضعیف روحانی نیست ، بلکه انگیزه آنان تقویت دولت است.»

وی انجام دیدار علما و مراجع با نماینده های دولت، اعم از وزرا و معاونان وزرا را مثبت دانست و گفت: «این درحالی است که برخی از بزرگان؛ در دولت قبلی حتی به رئیس جمهوری هم وقت دیدار نمی دادند. از این رو؛ نفس برگزاری دیدارها، خود به معنای تأیید دولت است و باید از آنها بهره برد.» موسوی تبریزی هم تأکید دارد: «باید توجه داشت که نصیحت احتمالی برخی آقایان هم از روی دلسوزی است و اگر شائبه ای در ذهن برخی از آنان باشد؛ اعضای دولت می توانند با ارائه توضیحات لازم، شائبه ها را برطرف کنند.»

*حجت الاسلام احمدی: علما به دولت اعتماد دارند

عضو «فراکسیون روحانیت» مجلس نیز درباره رابطه دولت و روحانیت و علما گفت: «در یک سال و چند ماهی که از عمر دولت یازدهم می گذرد، اشکال عمده و خاصی از سوی علما نسبت به برنامه ها و سیاست های دولت دیده نشده است و این نشان دهنده اعتماد آنان به دولت است.»

حجت الاسلام وحید احمدی، در گفت و گو با «ایران» ضمن بیان اینکه «این گونه نیست که مراجع هیچ دغدغه ای نسبت به امور مختلف ندارند»، افزود: «گاهی اتفاق می افتد که مراجع به صورت مستقیم یا غیرمستقیم نقطه نظرات و دغدغه های خود را با مسئولان دولتی در میان می گذارند و شواهد نشان می دهد که دولت در حد توان خود نسبت به دیدگاه های علما و مراجع اهتمام دارد و آنها را به کار می بندد.»

نماینده کنگاور و عضو «کمیسیون امنیت ملی» مجلس، با اشاره به اینکه «دولت با حفظ ارتباطات و فرستادن نمایندگان خود نزد مراجع و علما، می تواند عملکرد و برنامه های خود را تشریح کند و متقابلاً نظرات و راهنمایی های آنها را نیز بشنود»، گفت: «این شکل از ارتباطات شیوه خوبی است و از آنجا که مراجع همواره یکی از پناهگاه های امن و مورد وثوق مردم بوده اند، دولت می تواند با ارتباط با آنها در حقیقت با نقطه نظرات مردم هم آشنا شود و در رفع مشکلات جامعه و مردم بهتر عمل کند. اما در مجموع رابطه بین دولت و علما رابطه مناسبی است.»

*حجت الاسلام پورفاطمی: رابطه دولت و مراجع برپایه احترام متقابل است

دیگر عضو «فراکسیون روحانیت» مجلس هم با تأکید بر اینکه «ارتباط دولت یازدهم با علما و مراجع تاکنون برپایه احترام متقابل بوده است»، به «ایران» گفت: «از آنجا که رئیس دولت خود نیز کسوت روحانیت دارد و به اغلب دغدغه های مراجع عظام اشراف دارد و همچنین خود مبلغ آموزه های دین است، بنابراین؛ طبیعی است روابط دولت و حوزه های علمیه؛ گرم و توأم با همکاری سازنده باشد.»

حجت الاسلام سید محمد مهدی پور فاطمی ادامه داد: «در این میان، برخی نیز مواضع انتقادی و مطالبات فردی - گروهی خود را موضع علما و مراجع جلوه می دهند. هدف آنان ایجاد شکاف و جدایی میان دولت و روحانیت است اما سفرهای متعدد وزرا و نمایندگان دولت به قم و دیدارهای آنها با مراجع عظام این تبلیغات منفی و ترفندهای سیاسی را خنثی می کند.»

نماینده دشتی و تنگستان خاطرنشان کرد: «همان گونه که اخیراً شاهد بودیم؛ بیوت مراجع، استقبال خوبی از رئیس دفتر رئیس جمهوری داشتند. مراجع در این گونه دیدارها؛ مستقیم و بی واسطه، نقطه نظرات و انتقادات احتمالی خود را به همراه توصیه ها و راهنمایی ها به دولتی ها منتقل می کنند. دولت هم در تصمیم گیری ها و سیاست های خود این دیدگاه ها و انتقادهای سازنده روحانیون و مراجع را مدنظر قرار می دهد.»

منبع: ایران