در بخش رسمی آیین پایانی، از پایان نامه ها و رساله هایی که در چهار گروه تخصصی حقوق عمومی، حقوق خصوصی، حقوق کیفری و حقوق بین الملل، بالاترین امتیازات را در ارزیابی های علمی کسب کرده بودند، با اهدای لوح تقدیر و تندیس ویژه تجلیل شد.
آیین پایانی نخستین جشنواره ملی پایان نامه های برتر حقوقی، در فضایی آمیخته با شور علمی و هیجان دانشگاهی، روز دوشنبه اول اردیبهشت ماه در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد؛ رویدادی ک سابقه که توسط پژوهشکده حقوق و قانون ایران برگزار شد و گامی در مسیر بازتعریف جایگاه پژوهش های دانشجویی در کشور تلقی می شود.این جشنواره با هدف تبیین اهمیت پژوهش های تحصیلات تکمیلی در توسعه نظری و کاربردی حقوق، شناسایی استعدادهای نوآور و نیز ارتقای سطح کیفی پایان نامه ها شکل گرفت. در این مسیر، بیش از ۷۰ استاد دانشگاه، با تخصص در گرایش های مختلف حقوقی، داوری آثار را برعهده داشتند؛ فرآیندی که با طراحی شاخص های دقیق، فرم های ارزیابی شفاف و نظارت علمی چندلایه، سعی داشت از هرگونه شائبه و تعارض منافع مصون بماند.
در مراسم اختتامیه، شماری از استادان برجسته حقوق به بیان دیدگاه های خود درباره ضرورت نهادینه سازی پژوهش محوری در دانشگاه ها پرداختند. دکتر ولی رستمی، دبیر علمی گروه حقوق عمومی، ضمن اشاره به حساسیت فرآیند داوری، تأکید کرد که هیچ یک از اساتیدی که در تدوین پایان نامه ها نقش داشته اند، در داوری آن ها حضور نداشتند. وی همچنین از ترکیب متنوع داوران از لحاظ فکری و روشی سخن گفت.
دکتر محمدجعفر حبیب زاده، دبیر علمی گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، این جشنواره را گامی تاریخی در احیای ارزش های مغفول پژوهش دانشگاهی دانست و افزود: «سال ها تلاش کردم پایان نامه ها از کتابخانه ها بیرون بیایند و به عرصه عمومی دانش راه یابند. این جشنواره را تحقق آن آرمان می دانم.»
دکتر مرتضی شهبازی نیا، دبیر گروه حقوق خصوصی، ضمن تقدیر از سطح علمی آثار دریافتی، خواستار گسترش دامنه مشارکت دانشگاه ها در دوره های آینده شد. او با اشاره به دشواری های روزافزون تولید علمی در حوزه حقوق، بر لزوم استمرار چنین رویدادهایی برای ایجاد انگیزه و رقابت سالم تأکید کرد. از دیگر نکات مورد اشاره وی، رعایت بی طرفی مطلق در فرایند داوری بود، از جمله این که چنانچه دانشجویی از دانشگاه تهران در میان آثار قرار داشت، داوری به استادانی از دیگر دانشگاه ها سپرده می شد.
در بخش دیگری از این آیین، دکتر محسن محبی، استاد باسابقه حقوق بین الملل و دبیر علمی گروه حقوق بین الملل جشنواره، با تأکید بر اهمیت توجه به عمق نظری در ارزیابی آثار علمی، از ضرورت فهم زیرساخت های مفهومی حقوق سخن گفت. وی بیان داشت: «حقوق بین الملل در روزگار دانشجویی من، چندان جدی گرفته نمی شد. حتی برخی اساتید آن را در رده دانش حقوق نمی پذیرفتند. اما امروز خوشبختانه شاهد آن هستیم که حقوق بین الملل نه تنها به رسمیت شناخته شده، بلکه به یکی از پرمخاطب ترین شاخه های حقوق بدل گشته است.»
محبی در ادامه به یک دغدغه بنیادین پرداخت: «در هر شاخه ای از حقوق، چه داخلی و چه بین المللی، باید فلسفه حقوق و حقوق خصوصی توجه قرار گیرد.»
او همچنین از انگیزه های غیرمادی داوران سخن گفت و اظهار داشت: «از برجسته ترین استادان حقوق بین الملل برای داوری دعوت شد، بی هیچ چشم داشتی و تنها با باور به رسالت علمی. همین هم افزایی و همدلی میان دانشگاهیان است که اعتبار این جشنواره را تضمین کرده است.»
محمد درویش زاده، رئیس پژوهشکده حقوق و قانون ایران، سخنران پایانی این مراسم بود؛ کسی که ایده اولیه این جشنواره را از جایگاه یک دغدغه آموزشی و نهادی پی ریزی کرده و آن را تا مرحله اجرا پیش برده است. او با نگاهی کل نگر و انتقادی به چرخه تولید علم در کشور، جایگاه این رویداد را نه صرفاً یک رقابت، بلکه مدخلی برای بازاندیشی در فرایندهای علمی دانشگاهی دانست.
وی گفت: «پژوهشکده حقوق و قانون ایران در این جشنواره نه در تولید علم دخالت کرد، نه در مصرف آن. ما صرفاً بر حلقه ای تمرکز کردیم که سال ها از نگاه نظام علمی کشور پنهان مانده بود: خدمات اشاعه علم. یعنی رساندن پژوهش به مخاطب، معرفی آثار برجسته، و ایجاد مسیری برای دیده شدن دانشجویانی که در سکوت، پژوهش های ارزشمندی پدید آورده اند.»
درویش زاده در ادامه با نقد اصطلاح رایج «پایان نامه» گفت: «نام گذاری نخستین پژوهش نظام مند دانشجویان به عنوان پایان نامه، خود گویای نوعی تلقی محدودکننده از ساحت علم است. ما با پدیده ای مواجهیم که باید آن را آغازنامه خواند، نه پایان نامه؛ چراکه پژوهش دانشجویی نقطه عزیمت در مسیر یادگیری مادام العمر است، نه نقطه پایان.»
او افزود: «اصطلاحاتی مانند 'فارغ التحصیل' نیز همین بار معنایی ایستا را دارد. گویی کسی که دانشگاه را ترک می کند، از آموزش 'فارغ' شده است. حال آنکه علم حقوق، به ویژه در جهان پرتغییر امروز، لحظه ای از پویایی و تحول بازنمی ایستد و هر دانش آموخته ای باید خود را تا پایان عمر، در حال یادگیری و اصلاح بداند.»
درویش زاده در پایان سخنانش، با اشاره به بازخورد مثبت دانشگاه ها و اساتید، از تداوم این جشنواره در سال های آینده خبر داد، هرچند افزود که هنوز در مورد شکل دوره ای آن (سالانه یا دوسالانه) تصمیم گیری نهایی صورت نگرفته است. او همچنین از دبیران علمی گروه های تخصصی برای همکاری بی چشم داشت و نقش آفرینی محوری شان در طراحی ساختار ارزیابی، تقدیر کرد.
در بخش رسمی آیین پایانی، از پایان نامه ها و رساله هایی که در چهار گروه تخصصی حقوق عمومی، حقوق خصوصی، حقوق کیفری و حقوق بین الملل، بالاترین امتیازات را در ارزیابی های علمی کسب کرده بودند، با اهدای لوح تقدیر و تندیس ویژه تجلیل شد.
همچنین به پاس زحمات دبیران علمی گروه ها، که در طراحی چارچوب داوری، انتخاب داوران و ارزیابی تخصصی آثار نقش آفرین بودند، نشان یادبود جشنواره از سوی ریاست پژوهشکده به ایشان اهدا شد.
ارسال نظر
