رییس جمهور:دسترسی به علوم و فناوری یک حق از حقوق اساسی بشر است

رییس‌جمهور گفت: دسترسی به علوم از حقوق اولیه افراد و کشورها بوده و دولت و شهروندان هیچ کشوری را نباید به بهانه‌های واهی از دسترسی به دانش محروم کرد.

حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی در کنفرانس وزرای علوم، فناوری و نوآوری جنبش عدم تعهد که در سالن اجلاس سران در حال برگزاری است، ادامه داد: تبعیض علمی ابزاری برای تحمیل توسعه‌نیافتگی و استمرار چرخه فقر و بیکاری در کشورهای در حال توسعه است و ضرورت دارد کشورهای مستقل به طور یکپارچه مقابل این رویکرد ایستادگی نمایند

وی تاکید کرد: ‌از نشانه‌های سلطه‌گری مدرن، تحمیل تبعیض علمی بر کشورهای جهان است.

وی با بیان اینکه این اجلاس از اعتبار بالایی برخوردار است زیرا علوم میراث مشترک بشریت است، تصریح کرد: همچنان که برای پیشرفت علم و فناوری نمی‌توان مرزی قائل شد گسترش و توسعه آن هم جدای از مبدا جغرافیایی، مرزهای سیاسی را به رسمیت نمی‌شناسد.

رییس‌جمهور با بیان اینکه برای فراگیری و بسط علم هیچ مرزی وجود ندارد، افزود: ‌دسترسی به علوم و فناوری یک حق از حقوق اساسی بشر به شمار می‌رود و در کنار اینها می‌توان گفت که منافع ناشی از توسعه علوم و فناوری مرز نمی‌شناسد.

روحانی خاطرنشان کرد: به عنوان رییس‌جمهور اسلامی ایران و رییس دوره‌ای جنبش عدم تعهد ضمن یادآوری سخنرای سال 2013 در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و طرح جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری و تصویب آن تاکید می‌کنم هر چه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد به قدرت‌های بزرگ و بلوک‌بندی‌های سیاسی متعهد نیستند اما تعهدی تزلزل‌ناپذیر به علوم و فناوری و توسعه کشورهای خود دارند.

وی خاطرنشان کرد:‌ علم و فناوری از یک سو به توسعه کشورها می‌انجامد و از سوی دیگر بستری پایدار برای حذف خشونت و افراطی‌گری به همراه دارد.

رییس‌جمهور با بیان اینکه گسترش فقر و بیکاری در کشورهای در حال توسعه ذیل نظام سیاسی و اقتصادی و بین‌المللی ناکارآمد زمینه‌های نامناسب گسترش افراطی‌گری و خشونت را فراهم آورده است، گفت: بنابراین اصلاح مناسبات و حرکت به سوی توسعه پایدار در سطح جهان و ایجاد جوامع دانش بنیان و کاهش تمایل به سلطه‌گری، افراطی‌گری و خشونت را در پی خواهد داشت لذا علم و فناوری با همه ابعاد جانبی مثبتش زمینه‌ساز صلح و امنیت خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه یکی از اصول جنبش عدم تعهد، ارتقای منافع و همکاری‌های متقابل است، گفت: تحولات بنیادین چند دهه گذشته، تجدیدنظر در نقش و آینده جنبش عدم تعهد را برای همخوان ساختن آن با نیازهای دنیای جدید الزامی کرده است.

روحانی افزود: همکاری علمی و فناوری برای ارتقا و توسعه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد می‌تواند در خدمت هدف غائی جنبش یعنی برقراری صلح و آرامش و برابری میان دولت‌های کوچک و بزرگ باشد.

رییس‌جمهور با بیان اینکه دولت‌های عضو جنبش عدم تعهد می‌توانند به دور از آرمان‌های غیرواقع‌گرایانه زمینه‌های مشترک همکاری علمی و فناوری را جستجو و استخراج کنند، گفت: ظرفیت‌های علمی قابل توجهی درون کشورهای عضو وجود دارد که می‌تواند با دیگر کشورها به اشتراک گذاشته شود بنابراین تبدیل ظرفیت‌ها به ثروت نیازمند برقراری ارتباط میان علوم و اقتصاد و صنایع به گونه‌ای است که افزایش اشتغال و رفاه مردم را در پی داشته باشد.

رییس دولت یازدهم با بیان اینکه بسیاری از کشورهای عضو جنبش عدم تعهد متاسفانه علیرغم در اختیار داشتن بنیه‌ی علمی قابل قبول، فاقد حلقه ارتباطی میان صنعت و علوم هستند و هزینه‌های زیادی صرف تربیت نیروهای انسانی می‌شود که به نحو مطلوب به ثروت تبدیل نمی‌شود، گفت: بنابراین کشورهای صنعتی زمینه‌های جذب نیروهای علمی و تربیت شده کشورهای در حال توسعه را فراهم می‌آورند پس تا هنگامی که سیاستگذاران کشورهای در حال توسعه قادر به اصلاح وضع و برقراری حلقه مفقوده میان علوم و صنایع نباشند فرار مغزها ادامه خواهد داشت.

روحانی با بیان اینکه مردم کشورمان در طی دوازده سال اخیر تنها به دلیل پیگیری حق مسلم خود برای دستیابی به دانش فناوری نوین انرژی هسته‌ای تحت شدیدترین فشارها هستند، گفت: مجریان تحریم‌ها و کسانی که مدیریت امنیتی کردن بحث هسته‌ای ایران را بر عهده دارند به خوبی از نیات و اهداف مردم و دولت ایران آگاهند و امروز کسی در جهان نمی‌تواند مدعی شود برنامه هسته‌ای ایران ماهیت غیرصلح‌آمیز داشته است. این رفتارهای سلطه‌جویانه مصداق بارز تحمیل تبعیض علمی است.

وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران با تشخیص اهمیت علم و فناوری به توسعه همه‌جانبه بسترهای رشد پایدار توجه دارد، گفت: امروز با داشتن 4/5 میلیون دانشجو که دو میلیون و 200 هزار نفر از آنها دانشجویان زن هستند از نظر نیروی انسانی توانا در ردیف کشورهای پیشرفته جهان قرار داریم و مقام شانزدهم علمی جهان را بر اساس مقالات علمی منتشر شده به دست آورده‌ایم. همچنین انجام 10 ابرپروژه در حوزه ساخت ماهواره‌بر، ابررایانه و تکنولوژی و تولید داروهای انحصاری در کنار پیشرفت‌های تکنولوژی هسته‌ای از دیگر دستاوردهای ایران است.

رییس‌جمهور با بیان اینکه از پایه‌های موفقیت جمهوری اسلامی در توسعه علم و فناوری نگاه عالمانه به حضور زنان در دانشگاه‌هاست، خاطرنشان کرد: شاهد پیشتازی زنان در ورود به دانشگاه‌ها هستیم و کاری که این قشر در نانو، فناوری، بیو و علوم و فناوری اطلاعات در کشور انجام می‌دهد نشان می‌دهد در کشورهای عضو جنبش عدم تعهد می‌توانند از فرصت گران‌بهای حضور زنان در عرصه‌های علم و فناوری استفاده کنند و نباید آن را فراموش کنند.

روحانی افزود: یافتن راهکار افزایش سطح مشارکت جهان در روند رو به توسعه‌ی کشورها می‌تواند یکی از اهداف کنفرانس امروز باشد چون باور داریم نقش فناوری ارتباطات و اطلاعات از جمله اینترنت در توسعه علوم و فنون انکارناپذیر است و کشورها به طور برابر حق دارند از این فناوری برای توسعه جوامع خویش استفاده کنند.

رییس‌جمهور به مدیریت فعلی اینترنت و ماهیت انحصاری آن که بسیاری از کشورهای در حال توسعه را از استفاده شایسته محروم کرده است، مورد نقد قرار داد و گفت: سوء‌استفاده از اینترنت از سوی کسانی که مدیریت آن را بر عهده دارند می‌تواند تهدیدی برای توسعه دیگر کشورها باشد پس لازم است همکاری کشورهای عضو جنبش عدم تعهد برای ارتقای نقش خود در مدیریت اینترنت را تقویت کنند.

وی با اشاره به اینکه بسیای از کشورهای عضو جنبش در معرض بلایای طبیعی هستند، گفت: برای کنترل و کاهش آسیب‌های ناشی از این حوادث همکاری کشورهای جنبش در حوزه علوم و تکنولوژی‌های پیچیده از جمله فضایی برای مدیریت بلایای طبیعی اهمیت دارد.

روحانی به ضرورت ایجاد شبکه علمی میان دانشگاه‌های کشورهای عضو جنبش برای تبادل اطلاعات اشاره کرد و گفت: پیشنهاد می‌کنم مرکز همکاری‌های علمی، فناوری و نوآوری به میزبانی ایران شکل بگیرد تا این مرکز ساختار مناسبی برای همکاری اعضای غیرمتعهد با هم و همزمان با سایر کشورهای توسعه یافته باشد.

رییس‌جمهور در پایان با بیان اینکه سال 2015 برای همه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد سال بااهمیت است، گفت: در حالیکه مذاکرات جهانی برای تبیین دستور کار بین‌المللی توسعه در دهه‌های آینده در جریان است، نشست بین‌المللی تامین منابع مالی توسعه برگزار می‌شود و همزمان مذاکرات مربوط به سند جدید تغییرات اقلیمی ادامه دارد پس برگزاری اولین نشست علوم و فناوری جنبش عدم تعهد فرصت مغتنمی برای هم‌اندیشی بیشتر کشورهای عضو است.