عراقچی: اطلاعات من درباره احیای برجام در حد اطلاعات رسانه هاست / باید اجازه دهیم امیرعبداللهیان و باقری در آرامش ماموریت را انجام دهند تا این کار به سرانجام برسد / در دولت جدید آمریکا فرصت پیش آمده؛ امیدواریم از این فرصت استفاده شود

ایسنا: دبیر شورای راهبردی روابط خارجی معتقد است که روسیه نتوانست روایت درستی از حمله خود به دنیا ارائه دهد و برعکس غربی‌ها روایتی درست کردند که در آن روسیه مسئول حمله به اوکراین معرفی شده و دنیا هم آن را پذیرفت.

سید عباس عراقچی در نشست نقد کتاب «سیاست خارجی قدرت های بزرگ» که روز سه شنبه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، گفت: مهمترین کار دیپلماسی «روایت سازی» است و یکی از کارهایی که در روایت سازی این روزها انجام می شود، امنیتی سازی است. روایت از یک کشور به عنوان تهدید امنیتی به شکلی که بتوانید آن کشور را بدنام کنید و از آن مشروعیت زدایی کنید از کارویژه‌هایی است که روایت سازی به شما این امکان را می‌دهد و این کار موفقیت دیپلماسی است. قدرتی که در این کار موفق باشد در دیپلماسی و رسیدن به اهدافش موفق‌تر است.

وی ادامه داد: مولفه دیگر دیپلماسی بحث «اداراک سازی» و قدرت شناختی و معنایی است که به ما امکان می دهد در ذهن نخبگان طرف مقابل نفوذ کنیم و اهداف خود را پیش ببریم. آن چه امروز تعبیر به نفوذ در افکار می شود نوعی اداراک سازی است. به طور مثال روسیه نتوانست روایت درستی از حمله خود به دنیا بدهد برعکس غربی ها روایتی درست کردند از حمله روسیه به دنیا که دنیا آن را پذیرفت.

معاون وزیر امور خارجه پیشین کشورمان اظهارکرد: این روایت سازی است که بازنده و برنده را در تعاملات تعیین می‌کند، پس مولفه زیرساخت دیپلماتیک و مهارت های دیپلماسی یک مولفه قدرت است که همه کشورها به آن اهمیت می دهند. اینگونه نیست که دیپلماسی و کار دیپلماسی امری غیر ضروری باشد که بعضا ما در اینجا با این تعبیر مواجهیم.

عراقچی تاکید کرد: دیپلماسی بخشی از میدان است و باید به آن توجه شود. هرکسی که جنگ را ببرد الزاما صلح را نبرده است. ممکن است در جنگ پیروزی داشته باشید اما در صلح نتوانید این کار را خوب انجام دهید.

وی افزود: دیپلمات‌ها مولفه‌های قدرت را در عرصه بین‌المللی نقد می‌کنند و تبدیل به منافع و ارزش می کنند. اگر دیپلماسی موثر نداشته باشید که داشته ها را به ارزش و سرمایه تبدیل کند در اصل کاری نکردید.

عراقچی تصریح کرد: درس دیگر کتاب مذکور این است که قدرت های بزرگ و جهانی در سیاست خارجی خود ممکن است اشتباه کنند یا شکست بخورند. تصور قدرقدرتی از هیچ کشوری نباید داشت و از طرفی نباید این نگاه را داشت که آنها در موقعیتی هستند که همه چیز به نفع آنهاست و همه چیز و همه تحولات کار قدرت های بزرگ است. این تصور اشتباهی است.

دبیر شورای راهبردی روابط گفت: در فهرست قدرت های بزرگ که در کتاب هم به آن اشاره شده، می‌بینیم که چند قدرت در دهه های قبل به چه شکل بالا و پایین شدند.

عراقچی ادامه داد: روسیه در اوکراین اشتباه زیاد کرده است یا آمریکا را ببینید در عراق چقدر اشتباه کرده است! این طور نیست که پشت میز مذاکره بنشینیم و تصور کنیم مذاکرات را از قبل باختیم! این کتاب ارزش مطالعه دارد و فصل اول و دوم را بسیار توصیه می کنم و باقی فصل ها برای دروس و رشته های تخصصی مفید است.

وی گفت: در کتاب مورد بحث این نکته مشهود است که کارشناسان مربوطه و تخصصی با نگاه تحلیلی در هر بخش آن را نگارش نکردند و بیشتر توصیف تاریخ سیاست خارجی کشورها مثل‌ ژاپن است اما این لزوما عیب کتاب نیست. همان طور که گفتم اطلاعات کتاب خوب است اما بحث تحلیلی اش کمتر است.

معاون وزیر امور خارجه پیشین کشورمان از نقد دیپلماسی ایران استقبال کرد و گفت: وظیفه دیپلمات‌ها و دیپلماسی روایتگری است که بخشی از این روایت‌گری را دیپلمات ها و بخشی را رسانه‌ها انجام می دهند. اخلاق دیپلماسی بحث چالشی است اما به نظرم باید اول اخلاق سیاسی را بررسی کرد. در دنیای فعلی اخلاق جایی در دیپلماسی به معنای عام کلمه ندارد و همان طور که گفته می‌شود، دیپلمات‌ها حقوق می‌گیرند که دروغ بگویند، در ایران هم می‌گویند دیپلمات «ماله کش» است یا اینکه خوب توجیه می کند. کار دیپلمات تامین منافع و امنیت ملی و خرید اعتبار و حیثیت برای کشور است.

وی‌ گفت: کشورهای خارجی اخلاق را رعایت نمی کنند اما دیپلماسی در جمهوری اسلامی مقید به اخلاق و اصولی است که حداقل ما سعی می کردیم رعایت کنیم.

عراقچی درباره احیای برجام گفت: اطلاعات من هم در حد اطلاعات دوستان و آن‌چه در رسانه هاست، می‌باشد، اما معتقدم باید اجازه دهیم آقایان امیرعبداللهیان و باقری و همکارانشان که مشغول این ماموریت هستند در آرامش و بدون حواشی ماموریت مهمی که دارند را انجام دهند تا این کار به سرانجام برسد.

عراقچی اظهار کرد: یکی از بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ در اکتبر سال ۲۰۲۳ به پایان می رسد و مهم است این دوران را با درایت پشت سر بگذاریم. قطعنامه ۲۲۳۱ در زمان خودش به طور خودکار لغو می شود و ما از دستور کار شورای امنیت در ذیل هفت منشور خارج می شویم و این تحول بسیار بسیار مهمی است که نباید از دست برود.

وی ادامه داد: می‌دانیم در نظام و وزارت امور خارجه با جدیت دارند این مساله را دنبال می کنند. برجام دشمن زیاد دارد و دشمن اصلی آن رژیم صهیونیستی است. روزی که ترامپ از برجام خارج شد نتانیاهو جشن گرفت و از همه ابزارها استفاده می کنند که برجام برنگردد از این رو خیلی باید مراقبت کرد. در طول دوران ترامپ و خروجش از برجام با چنگ و دندان آن را حفظ کردیم. دو بار ترامپ کار را در شورای امنیت به رای گیری کشاند اما موفق نشد و یک انزوای بین‌المللی را نصیب خودش کرد. در دولت جدید آمریکا فرصت پیش آمده و امیدواریم از این فرصت استفاده شود.

دبیر شورای راهبردی روابط خارجی گفت: اجماع کلی در کشور است برای احیای برجام و این موضوع را راهبردی می دانند و هنوز در دستور کار است و اصرار دارم بگویم که اجازه دهیم تیم مذاکراتی ایران کارش را انجام دهد و نکته منفی برای آنها ایجاد نکنیم.

عراقچی تصریح کرد: سیاست همسایگی دولت درست است از قبل هم بوده است، در این که ایران به لحاظ راهبردی باید در محیط پیرامونی خودش از ایجاد تنش جلوگیری کند و روابط مسالمت آمیز مثبت با همسایگانش داشته باشد کسی تردید ندارد. خوشحالم روابط ایران و عربستان که یکی از دو قدرت بزرگ منطقه است را شاهدیم. ما از این قضیه عبور کردیم. تنش میان دو کشور به نفع دو کشور و صلح منطقه نیست. سیاست منطقه ای و همسایگی به خوبی پیش می‌ رود اما دشمنان و آفاتی دارد که باید مراقبت کرد.

وی تاکید کرد: باید مراقب روایت سازی‌ها و جنگ های روانی بود. پروژه معرفی ایران به عنوان تهدیدی امنیتی بودن را اسراییل همیشه دنبال کرده و ما با آن مقابله کردیم و این پروژه را شکست دادیم.

عراقچی گفت: روایت گری را باید همچنان حفظ کرد و اجازه نداد دوباره علیه ایران روایتی تهدیدآمیز ساخته شود و امیدوارم سیاست منطقه ای دولت در مسیر درستی که شروع کرده ادامه یابد.