محیط زیست: احتمال خشک شدن تالاب هشیلان و سراب نیلوفر در استان کرمانشاه وجود دارد / اگر خشک شوند، به کانون ریزگرد تبدیل می‌شوند / باید قبل از اینکه دیر شود در خصوص آن‌ها اقدام شود

ایلنا: سرپرست معاونت محیط زیست اداره  طبیعی و تنوع زیستی اداره محیط زیست استان کرمانشاه از احتمال خشک شدن تالاب هشیلان و سراب نیلوفر در ماه‌های آینده خبر داد.

ثریا قربانی با اشاره به وجود چاه‌های عمیق مجاز و غیرمجاز پیرامون تالاب هشیلان و سراب نیلوفر گفت: این چاه ها و چند عامل دیگر از مهمترین عوامل احتمال خشک شدن این دو اکوسیستم بسیار مهم استان کرمانشاه هستند که باید هرچه سریعتر و قبل از اینکه دیر شود  در خصوص آنها اقدام شود.

 قربانی در تشریح موقعیت مکانی تالاب هشیلان گفت: این تالاب که از سراب سبزعلی سرچشمه می گیرد و بین دو کوه ویس و خورین  قرار دارد در ۲۶ کیلومتری شمالغرب  شهرستان کرمانشاه و در روستایی به نام هشیلان قرار دارد که  جز بخش مرکزی شهر کرمانشاه است.

وی افزود: این تالاب ۴۵۰ هکتار وسعت دارد که دارای ۱۱۰ جزیره کوچک و بزرگ و تنها تالاب استان کرمانشاه است که به عنوان منطقه شکار و تیراندازی ممنوع تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد.

سرپرست معاونت محیط زیست اداره  طبیعی و تنوع زیستی اداره محیط زیست استان کرمانشاه با اشاره به اهمیت تالاب هشیلان برای جانداران ساکن آن، گفت: این تالاب یکی از مهمترین اکوسیستم های آبی در منطقه غرب به شمار می‌رود و  مأمن پرندگان بومی و چندین گونه پرنده مهاجر است  که از عرض‌های شمالی و در فصل پاییز به این تالاب مهاجرت می‌کنند.

وی تصریح کرد: اگر شرایط آب و هوایی مساعد باشد معمولا پرندگان مهاجر تالاب هشیلان را برای زمستان گذرانی انتخاب می‌کنند و با توجه به جانداران متعددی که در آن زندگی می‌کنند منبع تغذیه مناسبی برای این پرندگان است.

این مسئول تاکید کرد: متاسفانه به رغم بارندگی‌های خوبی که امسال داشته‌ایم، تالاب هشیلان در معرض خشک شدن قرار دارد و اگر حق آبه آن تامین نشود با خشکسالی زودهنگام روبرو خواهد شد.

منبع تغذیه آب تالاب زیاد مناسب نیست

سرپرست معاونت محیط زیست اداره  طبیعی و تنوع زیستی اداره محیط زیست استان کرمانشاه با اشاره به علل احتمال خشک شدن تالاب هشیلان افزود: با وجود اینکه بارندگی‌های خوبی در سال زراعی جاری داشته‌ایم اما چون این بارندگی ها به صورت برف نبوده است که به سفره های زیر زمینی و سرچشمه آن نفوذ کند بنابراین منبع تغذیه آب تالاب زیاد مناسب نیست.

وی به وجود چاه‌های غیر مجاز بیشمار پیرامون تالاب اشاره کرد و گفت: علاوه بر اینکه در اطراف تالاب چاه‌های مجاز زیادی وجود دارد چندین حلقه چاه غیر مجاز نیز پیرامون هشیلان حفر شده است که باعث  می‌شود آب تالاب از طریق زه‌کش به سمت چاه‌های اطراف نفوذ کند و همین امر باعث  خشکی آن می‌شوند.

وی عنوان کرد: اداره محیط زیست استان در سال گذشته ۱۹ چاه غیر مجاز در اطراف هشیلان شناسایی کرد که پیگیری‌هایی برای مسدود کردن این چاه‌ها از طریق مراجع ذیصلاح و قضایی در دست اقدام است.

 قربانی به عدم دریافت حق آبه تالاب که از طریق سد گاوشان تامین می‌شود اشاره کرد و گفت: به دلیل اینکه کمبود منابع آبی در استان وجود دارد و اولویت، تامین آب شرب مردم است بنابراین به ناچار برای جلوگیری از از تنش آبی برای هم استانی‌ها متاسفانه حق آبه تالاب رعایت نمی‌شود و همین امر یکی از دلایل کم شدن آب تالاب به شمار می‌رود.

این مسئول ادامه داد با وجود بارندگی‌های خوب در بهار امسال متاسفانه دبی آب سراب سبزعلی که اصلی ترین منبع تغذیه تالاب هشیلان است به نصف میانگین معمول در سال‌های گذشته کاهش پیدا کرده است که در حال حاضر این دبی ۲۲۰ لیتر در ثانیه است که در صورت عدم تخصیص حق آبه تالاب از سد گاوشان سراب سبزعلی به هیچ عنوان نمی‌تواند آب سراب هشیلان را تأمین کند و به احتمال زیاد در دو سه ماه آینده هشیلان مانند سال گذشته با خشکی مواجه شود.

باید تمام راه های پیشگیری از خشک شدن تالاب را بکار بگیریم

سرپرست معاونت محیط زیست اداره  طبیعی و تنوع زیستی اداره محیط زیست استان کرمانشاه خطر تبدیل شدن تالاب به کانون ریزگرد را بسیار قابل تصور دانست و تاکید کرد: با توجه به وسعت ۴۵۰ هکتاری هشیلان و نزدیکی آن به شهر کرمانشاه در صورت خشک شدن به یک کانون ریزگرد تبدیل خواهد شد که بطور قطع جو مرکز استان را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بنابراین باید تمام راه های پیشگیری از خشک شدن تالاب را بکار بگیریم .

وی تصریح کرد: با وجود اینکه جلسات متعدد با آب منطقه ای و نیروهای مسلح در زمینه مسدود سازی چاه های غیر مجاز داشته‌ایم اما متاسفانه تا کنون عزم و اراده جدی برای آن صورت نگرفته است.

هشیلان به کانون ریزگرد تبدیل خواهد شد

سرپرست معاونت محیط زیست اداره  طبیعی و تنوع زیستی اداره محیط زیست استان کرمانشاه تصریح کرد: حفظ تالاب هشیلان برای سال‌های آینده  بسیار با اهمیت است زیرا این تالاب یکی از مهمترین  اکوسیستم‌های زیست محیطی جانوری و گیاهی است که در صورت خشک شدن علاوه بر نابودی بسیاری از جانداران و گیاهان ساکن و پیرامون آن پتانسیل تبدیل شدن به یک کانون ریزگرد قوی را نیز دارا است که سلامت مردم کرمانشاه  را به خطر خواهد انداخت.

وی  کمبود منابع و کمبود نیروهای متخصص را از مهمترین عوامل به خطر افتادن محیط زیست عنوان کرد و گفت: متاسفانه عدم در اختیار داشتن منابع کافی و نیروهای متخصص باعث شده است که دست سازمان را در صیانت و حفظ کامل  محیط زیست استان بسته است و از طرفی هم عزم جدی از سوی دیگر مراجع ذیصلاح برای اقدامات لازم برای نجات زیست بوم های استان دیده نمی شود که امیدواریم این مشکلات هرچه سریعتر مرتفع شود.

چاه‌های عمیق بلای جان سراب نیلوفر

قربانی در ادامه اشاره‌ای هم  به خشک شدن سراب نیلوفر در سال گذشته داشت و افزود:  با وجود اینکه کاهش بارندگی‌ها یکی از دلایل خشک شدن سراب نیلوفر است اما عمده دلیل آن وجود چاه‌های عمیق مجاز و غیر مجاز پیرامون سراب نیلوفر است که عمق برخی از آنها به ۱۲۰ متر می‌رسد که می‌تواند به عنوان یک زه کش قسمت اعظم آب سراب را جذب کند.

سرپرست معاونت محیط زیست اداره  طبیعی و تنوع زیستی اداره محیط زیست استان کرمانشاه تصریح کرد: همانگونه که شاهد هستیم هر ساله کشت‌های آب‌بر فراوانی در اطراف سراب نیلوفر کشت می‌شود که متاسفانه همین کشت‌های آب‌بر به کشت‌های دوم و سوم می‌رسد یعنی سه برابر آب بسیار زیاد برای آنها لازم است که اثرات نامطلوب و غیر قابل جبرانی را به منابع آبی منطقه وارد می‌کند.

وی تاکید کرد: عدم رعایت الگوی کشت و سوء مدیریت منابع آب در منطقه از دلایل اصلی هستند که علاوه بر کاهش بارندگی باعث خشک شدن سراب می‌شود.

سرپرست معاونت محیط زیست اداره کل محیط زیست استان خاطر نشان کرد:  در صورتی که تمهیدات لازم  از سوی مراجع ذیصلاح مانند آب منطقه‌ای و سازمان کشاورزی اعمال نشود بطور قطع سراب نیلوفر هم مانند سال گذشته خشک خواهد شد که عواقب جبران ناپذیری برای محیط زیست بوجود خواهد آورد.

وی در خصوص عدم لایروبی سراب نیلوفر در سال گذشته، یادآور شد که مدیریت سراب نیلوفر در حال حاضر در اختیار شرکت توسعه گردشگری ایران است و وظیفه لایروبی و مدیریت آن بر عهده اداره کل محیط زیست استان نیست و سازمان میراث فرهنگی و شرکت توسعه گردشگری که زیر مجموعه آن است باید نسبت به لایروبی و جمع آوری زباله‌های  آن اقدام کنند که متاسفانه تاکنون در این باره اقدامی نکرده‌اند.