علت وقوع سیلاب‌های مهیب در جهان

ایسنا:اگرچه وقوع سیل یک اتفاق طبیعی است، تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت بشر باعث می‌شود احتمال وقوع سیل‌های شدید متداول شود.

فرانسیس داونپورت از محققان علوم جوی در دانشگاه ایالتی کلرادو در مطالعه‌ای به این موضوع پرداخته که چگونه تغییرات آب و هوایی بر هیدرولوژی و سیل تاثیر می گذارد. در مناطق کوهستانی سه تاثیر تغییرات اقلیم به طور خاص باعث افزایش خطر سیل می شود: بارش شدیدتر، تغییر الگوی برف و باران و اثرات آتش سوزی.
هوای گرمتر منجر به بارش‌های شدیدتر می‌شود

یکی از تاثیرات تغییرات آب و هوایی این است که جو گرمتر موجب بارش‌های شدیدتری میشود زیرا هوای گرم می تواند رطوبت بیشتری را در خود نگه دارد. مقدار بخار آبی که اتمسفر می تواند دربرگیرد به ازای هر یک درجه سانتیگراد افزایش دمای اتمسفر حدود هفت درصد بیشتر میشود.

تحقیقات نشان داده است که افزایش موارد بارش شدید باران در سراسر جهان در حال وقوع است. این واقعیت که جهان در سالهای اخیر چندین حادثه سیل را تجربه کرده از جمله سیل فاجعه بار در استرالیا، غرب اروپا، هند و چین و البته مناطقی از خاورمیانه و جنوب آسیا تصادفی نیست. تغییرات اقلیمی باعث میشود که رکوردشکنی بارش‌های شدید بیشتر شود.

آخرین ارزیابی منتشر شده توسط هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی نشان می دهد که چگونه این الگو در آینده با تداوم افزایش دمای جهانی ادامه خواهد داشت.
بارش‌ها بیشتر به صورت باران است

در مناطق سردتر به ویژه مناطق کوهستانی یا مناطقی با عرض جغرافیایی بالا تغییرات آب و هوایی به شکل دیگری بر سیل تاثیر می گذارد. در این مناطق، بسیاری از بزرگترین سیلاب‌های تاریخی ناشی از ذوب برف بوده است. هرچند، در پی گرم تر شدن فصل زمستان به دلیل تغییرات آب و هوایی، بارش های زمستانی کمتر به صورت برف است و در عوض بیشتر شاهد بارش باران هستیم.

تغییر در الگوی بارش از برف به باران می تواند پیامدهای چشمگیری برای سیل داشته باشد. در حالیکه برف معمولا اواخر بهار یا تابستان به آرامی ذوب می شود، باران باعث ایجاد رواناب میشود که سریعتر به رودخانه ها سرریز میشود. در نتیجه، تحقیقات نشان داده که سیل‌های ناشی از باران می‌توانند بسیار مهیب تر از سیلاب‌هایی باشد که تنها با ذوب برف ایجاد میشوند و تغییر الگوی بارش‌ها از برف به باران خطر کلی سیل را افزایش می‌دهد.
اثرات ترکیبی آتش سوزی و سیل

تغییرات در سیل به صورت جداگانه اتفاق نمی افتد. تغییرات آب و هوایی وقوع آتش سوزی های جنگلی را تشدید می کند و خطر دیگری را در حین باران شدید باران ایجاد می کند و آن رانش گِل و لای است.

مناطقی که درگیر آتش سوزی جنگلی بوده‌اند هنگام بارش شدید باران به دلیل کمبود پوشش گیاهی و تغییر در وضعیت خاک ناشی از آتش سوزی بیشتر مستعد رانش گِل و لای هستند. در سال ۲۰۱۸ بارش شدید باران در منطقه‌ای در جنوب کالیفرنیا که سال ۲۰۱۷ گرفتار آتش سوزی شده بود رانش مهیب گِل و لای رخ داد که بیش از ۱۰۰ خانه را ویران کرد و منجر به کشته شدن بیش از ۲۰ نفر شد.

آتش می تواند وضعیت خاک را به گونه ای تغییر دهد که باران کمتری به درون خاک نفوذ کند، بنابراین باران بیشتر به سمت نهرها و رودخانه ها روانه و منجر به وقوع سیلاب مهیب می شود.

به گزارش نشریه کانورسیشن، گرمایش جهانی تغییرات پیچیده ای را در محیط زیست ایجاد می کند و تصویر واضحی وجود دارد که خطر سیل را افزایش می دهد.